CHUYỆN NƯỚC TRỜI

(Suy niệm của Trầm Thiên Thu)

Mùa thường niên (còn gọi là mùa quanh năm) là mùa bát ngát màu xanh. Xanh tươi mát. Xanh hy vọng. Hy vọng được về Thiên Quốc. Nhưng muốn về nơi đó thì phải cố gắng miệt mài tìm kiếm Nước Trời. Chúa Giêsu đã từng căn dặn: “Anh em đừng lo lắng tự hỏi: ta sẽ ăn gì, uống gì, hay mặc gì đây? Tất cả những thứ đó, dân ngoại vẫn tìm kiếm. Cha anh em trên trời thừa biết anh em cần tất cả những thứ đó. Trước hết hãy tìm kiếm Nước Thiên Chúa và đức công chính của Người, còn tất cả những thứ kia, Người sẽ thêm cho” (Mt 6:31-33). Ngài còn đưa ra nhiều cách so sánh khác về Nước Trời, chứng tỏ Nước Trời vô cùng quý giá! Tuy nhiên, “chúng ta phải chịu nhiều gian khổ mới được vào Nước Thiên Chúa” (Cv 14:22).

Đức Chúa là Chúa Thượng tuyên phán: “Từ ngọn cây, từ ngọn hương bá cao chót vót, Ta sẽ lấy, sẽ ngắt một chồi non; chính Ta sẽ trồng nó trên đỉnh núi cao vòi vọi. Ta sẽ trồng nó trên núi cao của Ít-ra-en. Nó sẽ trổ cành và kết trái thành một cây hương bá huy hoàng. Muông chim đến nương mình bên nó, và ẩn thân dưới bóng lá cành” (Ed 17:22-23). Thiên Chúa lấy một “chồi non”, chồi non thì nhỏ và yếu ớt, thế nhưng nó lại trổ thành cây cao bóng to đến nổi muôn chim ẩn mình dưới bóng cây đó. Thiên Chúa là Đấng toàn năng, biến “cái không thể” thành “cái có thể” (x. Mt 19:26).

Thật vậy, Ngài biết chắc: “Tất cả cây cối ngoài đồng ruộng sẽ nhận biết chính Ta là Đức Chúa. Ta hạ thấp cây cao và nâng cao cây thấp, Ta làm cho cây xanh tươi phải khô héo và cây khô héo được xanh tươi. Chính Ta là Đức Chúa, Ta đã phán là Ta thực hiện” (Ed 17:24). Ngài có thể biến khô thành tươi, cải tử hoàn sinh,… nói chung là Ngài biến đổi tất cả!

Một Thiên Chúa như vậy thì quá kỳ diệu, quá tuyệt vời. Và đó là Chúa của chúng ta. Thế nên tác giả Thánh vịnh đã thốt lên: “Thú vị thay được tạ ơn Chúa, được mừng hát danh Ngài, lạy Đấng Tối Cao, được tuyên xưng tình thương của Ngài từ buổi sớm, và lòng thành tín của Ngài suốt canh khuya” (Tv 92:2-3). Tác giả so sánh: “Người công chính vươn lên tựa cây dừa tươi tốt, lớn mạnh như hương bá Li-băng được trồng nơi nhà Chúa, mơn mởn giữa khuôn viên đền thánh Chúa ta; già cỗi rồi, vẫn sinh hoa kết quả, tràn đầy nhựa sống, cành lá xanh rờn” (Tv 92:13-15). Chúng ta được như vậy là để loan truyền Danh Chúa uy linh, đồng thời phải nói to rằng: “Chúa thực là ngay thẳng, là núi đá cho tôi ẩn náu, nơi Ngài chẳng có chút bất công” (Tv 92:16).

Cảm nghiệm niềm hạnh phúc đó, Thánh Phaolô xác định: “Ở lại trong thân xác này là lưu lạc xa Chúa, vì chúng ta tiến bước nhờ lòng tin chứ không phải nhờ được thấy Chúa” (2 Cr 5:6-7). Nghĩa là đức tin quan trọng hơn phép lạ. Chắc chắn là vậy, vì chính Đức Kitô cũng đã xác định: “Phúc thay những người không thấy mà tin!” (Ga 20:29). Đức tin có đủ mạnh thì chúng ta mới có thể “mạnh dạn lìa bỏ thân xác để được ở bên Chúa” (2 Cr 5:8). Lìa bỏ thân xác mình bằng nhiều cách: Bỏ một thói xấu, bỏ đường tội lỗi, hy sinh làm điều gì đó hoặc khước từ điều gì đó,… Không dễ chút nào, nhưng với ơn Chúa thì chúng ta có thể dứt khoát hành động.

Thánh Phaolô nói thêm: “Dù còn ở trong thân xác hoặc đã lìa bỏ thân xác, chúng tôi chỉ có một tham vọng là làm đẹp lòng Ngài” (2 Cr 5:9). Vậy mới là tham vọng thánh thiện, vì đôi khi chúng ta hành động vì đẹp lòng người khác (và mình được vinh danh) hơn là làm đẹp lòng Chúa. Cho nên chúng ta phải hết sức cẩn trọng: “Vì tất cả chúng ta đều phải được đưa ra ánh sáng, trước toà Đức Kitô, để mỗi người lãnh nhận những gì tương xứng với các việc tốt hay xấu đã làm, khi còn ở trong thân xác” (2 Cr 5:10).

Trình thuật Mc 4:26-34 hôm nay kể về “Chuyện Nước Trời”. Chúa Giêsu nói: “Chuyện Nước Thiên Chúa cũng tựa như chuyện một người vãi hạt giống xuống đất. Đêm hay ngày, người ấy có ngủ hay thức, hạt giống vẫn nẩy mầm và mọc lên, bằng cách nào thì người ấy không biết. Đất tự động sinh ra hoa màu: trước hết cây lúa mọc lên, rồi trổ đòng đòng, và sau cùng thành bông lúa nặng trĩu hạt. Lúa vừa chín, người ấy đem liềm hái ra gặt, vì đã đến mùa”. Chúa Giêsu dùng dụ ngôn để nói về Nước Trời nhưng không hề bóng gió khó hiểu, trái lại, rất đơn giản và dễ hiểu. Dù người không được học văn hóa nhiều cũng có thể hiểu chính xác.

Rồi Ngài lại nói: “Chúng ta ví Nước Thiên Chúa với cái gì đây? Lấy dụ ngôn nào mà hình dung được? Nước Thiên Chúa giống như hạt cải, lúc gieo xuống đất, nó là loại hạt nhỏ nhất trên mặt đất. Nhưng khi gieo rồi, thì nó mọc lên lớn hơn mọi thứ rau cỏ, cành lá xum xuê, đến nỗi chim trời có thể làm tổ dưới bóng”. Nước Trời thật kỳ lạ, nhỏ mà to, hẹp mà rộng, yếu mà mạnh. Nước Trời rất quý, là “chúa ngọc” của những viên ngọc, ai đã “thấy” thì không thể không bỏ mọi sự để có thể chiếm hữu Viên Ngọc đó.

Thánh sử Máccô cho biết rằng Chúa Giêsu dùng nhiều dụ ngôn tương tự mà rao giảng lời cho họ, tuỳ theo mức họ có thể nghe. Ngài không bao giờ rao giảng cho họ mà không dùng dụ ngôn. Giống như ca dao Việt Nam nói: “Người khôn ăn nói nửa chừng, để cho kẻ dại nửa mừng nửa lo”. Vậy đó, nhưng khi chỉ có thầy trò với nhau, Ngài giải nghĩa hết. Không phải Ngài thiên tư tây vị, mà Ngài làm vậy để giáo huấn và đào tạo các tông đồ và rồi trao trọng trách cho họ phải nói cho người khác biết rõ về Nước Trời.

Lạy Thiên Chúa toàn năng và hằng hữu, xin thương giúp chúng con can đảm từ bỏ chính mình, không ngừng tìm kiếm Nước Trời, để có thể quyết tâm triệt để và dứt khoát hành động bằng mọi giá. Chúng con cầu xin nhân danh Thánh Tử Giêsu Kitô, Thiên Chúa cứu độ của chúng con. Amen.

35.Dụ ngôn Nước Trời

(Suy niệm của Trầm Thiên Thu)

Dụ ngôn cũng được gọi là ngụ ngôn. Hai danh từ này có nghĩa tương đương nhưng cũng nghĩa khác nhau.

Ngụ ngôn (Anh: parable, fable; Pháp: parabole, fable) là một câu chuyện ngắn, đơn giản, bằng văn xuôi hoặc văn vần, mang tính hoang đường, truyền thuyết, hư cấu, “bịa” ra như chuyện phiếm, nhưng vẫn có bài học luân lý, mang tính giáo dục, răn đời; các nhân vật thường là vật hoặc con vật được nhân cách hóa, các nhân vật cũng có thể là người hoặc thần linh.

Dụ ngôn (parable, parabole) cũng là một câu chuyện ngắn, đơn giản, bằng văn xuôi, nhưng khác là mang tính bí ẩn, mang tính tục ngữ, đặc biệt là mang chiều kích tâm linh. Chúa Giêsu dùng thể loại này, tức là Ngài dùng thể loại “dụ ngôn” chứ không dùng “ngụ ngôn”.

Chúa Giêsu dùng dụ ngôn để minh họa chân lý, dùng hình ảnh dưới thế nhưng mang ý nghĩa trên trời. Ngài thích dùng dụ ngôn, có lẽ vì loại văn này độc đáo, như Kinh Thánh xác nhận: “Ngài không nói gì với họ mà không dùng dụ ngôn” (Mt 13:34; Mc 4:34). Có khoảng 35 dụ ngôn trong các Phúc Âm nhất lãm.

Có lần các môn đệ đã hỏi Chúa Giêsu: “Sao Thầy lại dùng dụ ngôn mà nói với họ?” (Mt 13:10). Ngài nói: “Bởi vì anh em thì được ơn hiểu biết các mầu nhiệm Nước Trời, còn họ thì không. Ai đã có thì được cho thêm, và sẽ có dư thừa; còn ai không có thì ngay cái đang có, cũng sẽ bị lấy mất. Bởi thế, nếu Thầy dùng dụ ngôn mà nói với họ, vì họ nhìn mà không nhìn, nghe mà không nghe không hiểu. Thế là đối với họ đã ứng nghiệm lời sấm của ngôn sứ I-sai-a: Các ngươi có lắng tai nghe cũng chẳng hiểu, có trố mắt nhìn cũng chẳng thấy; vì lòng dân này đã ra chai đá: chúng đã bịt tai nhắm mắt, kẻo mắt chúng thấy, tai chúng nghe, và lòng hiểu được mà hoán cải, và rồi Ta sẽ chữa chúng cho lành” (Mt 13:11-15; x. Mc 4:10-12 và Lc 8:9-10).

Nhưng khi chỉ có Thầy trò với nhau, Chúa Giêsu giải thích hết cho các môn đệ hiểu. Ngài nói rằng việc sử dụng các dụ ngôn có hai mục đích: Mặc khải sự thật cho những người muốn biết và che giấu sự thật đối với những người dửng dưng, không quan tâm. Nhóm Pha-ri-sêu đã công khai khước từ Đấng Mê-si-a và phỉ báng Chúa Thánh Thần, nghĩa là họ phạm loại tội nặng nhất, không được tha cả ở đời này và đời sau (Mt 12:22-32). Họ đã ứng nghiệm lời ngôn sứ I-sai-a nói về những người cứng lòng, đui mù và câm điếc: “Hãy đi nói với dân này rằng: Cứ nghe cho rõ, nhưng đừng hiểu, cứ nhìn thật kỹ, nhưng đừng nhận ra. Hãy làm cho lòng dân này ra đần độn, cho tai nó điếc, cho mắt nó mù; kẻo mắt nó thấy, tai nó nghe và lòng nó hiểu, mà nó trở lại và được chữa lành” (Is 6:9-10).

Sau khi dùng các dụ ngôn, Chúa Giêsu thường nói: “Ai có tai nghe thì nghe” (Mc 4:9; Mc 4:23; Mc 7:16; Lc 8:8; Lc 14:35). Đó là cách mời gọi lắng nghe dụ ngôn, không chỉ nghe chuyện đời thường mà là tìm kiếm sự thật của Thiên Chúa. Ngài ban cho mỗi người có HAI TAI và MỘT MIỆNG, tức là PHẢI NGHE nhiều hơn NÓI. (Ngoài ra còn hai mắt, hai chân và hai tay –  nhìn nhiều, đi nhiều và làm nhiều).

Thời Cựu Ước, Thiên Chúa đã phán hứa: “Từ ngọn cây, từ ngọn hương bá cao chót vót, Ta sẽ lấy, sẽ ngắt một chồi non; chính Ta sẽ trồng nó trên đỉnh núi cao vòi vọi. Ta sẽ trồng nó trên núi cao của Ít-ra-en. Nó sẽ trổ cành và kết trái thành một cây hương bá huy hoàng. Muông chim đến nương mình bên nó, và ẩn thân dưới bóng lá cành. Tất cả cây cối ngoài đồng ruộng sẽ nhận biết chính Ta là Đức Chúa. Ta hạ thấp cây cao và nâng cao cây thấp, Ta làm cho cây xanh tươi phải khô héo và cây khô héo được xanh tươi. Chính Ta là Đức Chúa, Ta đã phán là Ta thực hiện” (Ed 17:22-24). Trong đó có “hình bóng” của dụ ngôn thời Tân Ước mà Chúa Giêsu sử dụng để nói về Nước Trời. Đó là một lời hứa, nhưng là lời hứa đang ứng nghiệm trong “Thời Cánh Chung” – thời chúng ta đang sống.

Được lời hứa của Thiên Chúa thì còn gì hạnh phúc bằng, vì lời hứa đó chắc chắn ứng nghiệm và hiện thực, chứ không như lời hứa của phàm nhân – nhưng con người mang họ “hứa” và liên quan dòng máu Chú Cuội. Tác giả Thánh Vịnh thầm nguyện: “Thú vị thay được tạ ơn Chúa, được mừng hát danh Ngài, lạy Đấng Tối Cao, được tuyên xưng tình thương của Ngài từ buổi sớm, và lòng thành tín của Ngài suốt canh khuya” (Tv 92:2-3). Tạ ơn và xưng tụng Chúa là trách nhiệm của phàm nhân, các “sinh vật cao cấp” được Ngài tạo dựng vì yêu quý và thương xót.

Tác giả Thánh Vịnh so sánh: “Người công chính vươn lên tựa cây dừa tươi tốt, lớn mạnh như hương bá Li-băng được trồng nơi nhà Chúa, mơn mởn giữa khuôn viên đền thánh Chúa ta; già cỗi rồi, vẫn sinh hoa kết quả, tràn đầy nhựa sống, cành lá xanh rờn, để loan truyền rằng: Chúa thực là ngay thẳng, là núi đá cho tôi ẩn náu, nơi Người chẳng có chút bất công” (Tv 92:13-16). Màu xanh thiên nhiên cho thấy sức sống dồi dào của cảnh vật, đó là nhờ bám rễ sâu vào lòng đất để hút các dưỡng chất; cũng vậy, con người sẽ thanh thản và bình an phát triển nhờ hồng ân Thiên Chúa, mãi mãi không tàn úa.

Thánh Phaolô bộc bạch: “Chúng tôi luôn mạnh dạn, và chúng tôi biết rằng: ở lại trong thân xác này là lưu lạc xa Chúa, vì chúng ta tiến bước nhờ lòng tin chứ không phải nhờ được thấy Chúa. Vậy, chúng tôi luôn mạnh dạn, và điều chúng tôi thích hơn, đó là lìa bỏ thân xác để được ở bên Chúa” (2 Cr 5:6-8). Đức tin thực sự rất cần thiết, cần hơn việc “được thấy Chúa”. Thế nhưng, nhiều người vẫn “đua nhau” tìm kiếm “sự lạ” ở nơi này hoặc nơi kia, Thánh Thể là phép lạ vĩ đại nhất, hằng ngày vẫn xảy ra tại các nhà thờ hoặc nhà nguyện ở khắp nơi trên thế giới, thế thì còn tìm điều gì lạ ở nơi nào chứ?

Thánh Phaolô cho biết thêm: “Nhưng, dù còn ở trong thân xác hoặc đã lìa bỏ thân xác, chúng tôi chỉ có một tham vọng là làm đẹp lòng Người. Vì tất cả chúng ta đều phải được đưa ra ánh sáng, trước toà Đức Kitô, để mỗi người lãnh nhận những gì tương xứng với các việc tốt hay xấu đã làm, khi còn ở trong thân xác” (2 Cr 5:9-10). Ý Chúa có lẽ không phức tạp như chúng ta tưởng, ý Chúa là bổn phận của chúng ta trong thời điểm hiện tại, dù chúng ta ở nơi này hoặc nơi khác. Làm tròn bổn phận và trách nhiệm của mình là “làm đẹp lòng Chúa”. Đơn giản mà lại không dễ hoàn tất!

Trình thuật Mc 4:26-34 là dụ ngôn “Hạt Giống Tự Mọc Lên” mà Chúa Giêsu dùng với ngụ ý đề cập Nước Trời. Ngài nói: “Chuyện Nước Thiên Chúa thì cũng tựa như chuyện một người vãi hạt giống xuống đất. Đêm hay ngày, người ấy có ngủ hay thức, hạt giống vẫn nẩy mầm và mọc lên, bằng cách nào, người ấy không biết. Đất tự động sinh ra hoa màu: trước hết cây lúa mọc lên, rồi trổ đòng đòng, và sau cùng thành bông lúa nặng trĩu hạt. Lúa vừa chín, người ấy đem liềm hái ra gặt, vì đã đến mùa”. Cái mà chúng ta gọi là “tự động” hoặc “tự nhiên” thì thật ra chính là ý Chúa quan phòng và tiền định. Không ai thấy Nước Trời, nhưng Nước Trời vẫn lớn dần trong mỗi chúng ta và trong xã hội. Đơn giản và thực tế như chính phủ, chẳng ai thấy chính phủ và chẳng ai là chính phủ, nhưng chính phủ vẫn hiện hữu.

Nói dụ ngôn xong, Ngài đặt vấn đề: “Chúng ta ví Nước Thiên Chúa với cái gì đây? Lấy dụ ngôn nào mà hình dung được? Nước Thiên Chúa giống như hạt cải, lúc gieo xuống đất, nó là loại hạt nhỏ nhất trên mặt đất. Nhưng khi gieo rồi, nó mọc lên lớn hơn mọi thứ rau cỏ, cành lá xum xuê, đến nỗi chim trời có thể làm tổ dưới bóng”. Ngài muốn dùng cách nói cụ thể để ai cũng hiểu, tất nhiên tùy theo mức độ nghe và hiểu của mỗi người – nhưng phải hiểu đúng chứ đừng hiểu theo ý riêng mình.

Hiểu ý Chúa qua Phúc Âm cũng dễ mà cũng khó. Có lẽ dụ ngôn “Người Gieo Giống” (Mt 13:18-23; Mc 4:13-20; Lc 8:11-15) là dụ ngôn duy nhất được Chúa Giêsu đã giải thích cặn kẽ, tỉ mỉ. Để hiểu các dụ ngôn khác, có thể lưu ý mấy điểm này:

1. Xác định phạm vi tâm linh. Chúa Giêsu thường giới thiệu một dụ ngôn bằng cách nói “Nước Trời ví như...” hoặc “giống như…” (đề cập 7 lần trong chương 13, Phúc Âm theo Thánh Mát-thêu). Trong dụ ngôn “Người Pha-ri-sêu và Người Thu Thuế”, Thánh Luca ghi: “Đức Giêsu còn kể dụ ngôn sau đây với một số người tự hào cho mình là công chính mà khinh chê người khác...” (Lc 18:9).

2. Phân biệt “chính” và “phụ”. Nói cách khác, không phải các chi tiết của dụ ngôn đều có ý nghĩa sâu sắc. Một số chi tiết chỉ làm cho câu chuyện thực tế hơn. Chẳng hạn, theo cách giải thích của Chúa Giêsu về dụ ngôn “Người Gieo Giống”, Ngài không bình luận về bốn loại đất khác nhau. Chi tiết “bốn loại” chỉ là chi tiết phụ đối với toàn bộ dụ ngôn này.

3. So sánh Kinh Thánh. So sánh Kinh Thánh với Kinh Thánh là quy luật chú giải vô giá khi tìm hiểu các dụ ngôn. Các dụ ngôn của Chúa Giêsu không bao giờ mâu thuẫn với Lời Chúa (Kinh Thánh), bởi vì Ngài đã xác nhận: “Không phải tôi tự mình nói ra, nhưng là chính Chúa Cha, Đấng đã sai tôi, truyền lệnh cho tôi phải nói gì, tuyên bố gì” (Ga 12:49). Các dụ ngôn minh họa giáo lý, và các giáo huấn của Chúa Giêsu luôn rõ ràng, mạch lạc.

Chúng ta thấy sách Châm Ngôn có những điều tương tự. Thánh vương Sa-lô-môn đã dùng cách so sánh (tỷ giảo cách) để dạy về sự thật, đặc biệt trong tính tương đương điển hình, sinh ra một “dụ ngôn đơn giản”. Chẳng hạn: “Cơn thịnh nộ của vua như tiếng gầm sư tử, kẻ làm vua nổi giận là làm hại chính mình” (Cn 20:2). Tiếng gầm của sư tử được “ví như” cơn giận của nhà vua với mục đích là so sánh. Cách so sánh là cách giúp người ta dễ hiểu vấn đề nào đó. Văn so sánh là đặc ngữ trong các dụ ngôn – ngụ ngôn không có loại này.

Lạy Thiên Chúa, xin giúp chúng con hiểu rõ và biết cố gắng thực hành các huấn lệnh Ngài dạy, cụ thể là qua các dụ ngôn. Chúng con cầu xin nhân danh Thánh Tử Giêsu, Đấng cứu độ chúng con. Amen.

36.Chúa Nhật 11 Thường Niên

(Suy niệm của Lm. Xuân Hy Vọng)

TÍN THÁC VÀO THIÊN CHÚA QUAN PHÒNG

Kính thưa quý ông bà và anh chị em!

Theo lịch phụng vụ, sau lễ Chúa Thánh Thần Hiện Xuống, chúng ta cùng với Mẹ Giáo Hội bước vào Mùa Thường Niên. Mùa phụng vụ mà dường như chúng ta xem ra rất bình thường, đôi khi không chú trọng cho lắm. Tuy nhiên, qua mùa Thường niên, Giáo hội mời gọi mỗi người, mỗi gia đình, mỗi cộng đoàn hãy theo sát chân Chúa Giê-su. Qua lời giáo huấn, giảng dạy, cách đối nhân xử thế của Ngài với hết mọi người để rồi chúng ta học biết và trở nên giống Ngài hơn.

Trở lại những năm về trước, khi con có dịp tiếp xúc với các cha truyền giáo dòng Chúa Cứu Độ (dòng Salvatoria) và được nghe các ngài chuyện trò, hàn thuyên về công cuộc truyền giáo của dòng đặc biệt tại Phi Châu và Á Châu. Thật sự con thán phục, cảm kích các ngài bởi những nỗ lực lớn lao cho công cuộc rao truyền Phúc Âm. Hơn nữa, con nhận ra được bàn tay quyền năng của Chúa làm việc không ngừng nghỉ qua sự yếu đuối, bất xứng và bất toàn của các cha dòng Salvatoria. Ngược lại, con cũng được nghe những lời tâm sự, thổn thức từ đáy lòng của các cha, những trăn trở, bâng khuâng, thậm chí lo lắng cho sứ vụ rao truyền Nước Trời như “Tại sao người người lại không tin nhận Thiên Chúa và không ước ao được vào Nước Trời? Chẳng phải Thiên Chúa vẫn đang hướng dẫn, hoạt động cùng chúng ta đấy sao?

Các bài đọc hôm nay cho ta thấy sự quan phòng của Thiên Chúa đối với công cuộc Ngài tác thành, đối với việc loan truyền Nước Trời. Mặc dù, Ngài mời gọi con người cộng tác với Ngài qua khối óc sáng tạo, qua đôi tay khéo léo, qua con tim chan chứa lòng nhân hậu yêu thương, và qua hết thảy tâm trí con người hầu giới thiệu khuôn mặt yêu thương và chương trình cứu độ của Thiên Chúa dành cho nhân loại; nhưng Thiên Chúa vẫn là người tiên phong và hướng dẫn mọi công việc của chúng ta. Thật thế, Thiên Chúa đã dùng lời tiên tri của ngôn sứ Ê-dê-ki-en trong bài đọc I phán cùng dân Is-ra-en rằng: “Từ ngọn cây, từ ngọn hương bá cao chót vót, Ta sẽ lấy, sẽ ngắt một chồi non; chính Ta sẽ trồng nó trên đỉnh núi cao vời vợi… Nó sẽ trổ cành và kết trái thành một cây hương bá huy hoàng. Muông chim đến nương mình bên nó, và ẩn thân dưới bóng lá cành…” (Ed 17, 22-23) Trong thời tiên tri Ê-dê-ki-en, dân Is-ra-en bị lưu đày tại Ba-by-lon. Dù bị tủi nhục với kiếp nô lệ và bị kềm kẹp bởi muôn vàn áp bức của đế chế Ba-by-lon (Ba-by-lon được ví như con chim phượng hoàng oai phong, hung tàn trong sách Ê-dê-ki-en), nhưng không nhờ ai khác, chính bàn tay Thiên Chúa đã giải thoát, gầy dựng và tạo tác dân Is-ra-en thành một cây hương bá huy hoàng. Để rồi muôn dân, muôn nước đến nương mình và ẩn thân dưới Đấng Cứu Độ xuất thân từ dòng dõi Đa-vít, thuộc dân tộc Is-ra-en.

Công cuộc tay Chúa thực hiện lạ lắm thay! Như dụ ngôn trong bài Tin Mừng hôm nay chúng ta nghe: Nước Trời tựa như hạt giống rơi xuống đất tự mọc lên. Và Nước Thiên Chúa còn được ví tựa hạt cải nhỏ bé, nhưng với đôi tay chăm sóc thầm lặng của Đấng cho mưa xuống, cho nắng lên, cho vầng đông xoay vòng tuần tự, hạt cải bé nhỏ trổ bông, cành lá xum xuê, chim trời rủ nhau đến núp dưới bóng lá cành xanh tươi, đùa vui hót líu lo, tận hưởng cuộc sống bình yên vô sự. Anh chị em rất thân mến, qua hai dụ ngôn trên, chúng ta thử nhìn lại dòng lịch sử Giáo Hội từ thuở sơ khai, trải qua biết bao nhiêu thăng trầm, sóng gió, hết bị cấm cách, lại bị bách hại, nhưng chúng ta luôn xác tín một điều: Giáo hội ngày càng trưởng thành, lớn lên trong đức tin, đức cậy và lòng mến. Dù gặp biết bao thử thách của thời đại, lòng ương hèn, chai đá của con người, nhưng công cuộc rao truyền Nước Chúa vẫn thẳng cánh buồm lướt sóng dưới sự hướng dẫn tài tình của vị thuyền trưởng’ Giê-su Ki-tô qua sứ vụ của Mẹ Giáo Hội. Cũng vậy, chúng ta hãy nhìn lại toàn cảnh bức tranh của cuộc đời mình, ngẫm đi ngẫm lại mà xem, một điều mà chúng ta không thể phủ nhận, đó là: sự yêu thương quan phòng của Thiên Chúa trong đời ta. Ngài hằng đồng hành, chở che, yên ủi ta qua mọi nẻo đường dù chông gai, dù bão táp phong ba dường như vây kín lòng ta, nhưng từ sâu thẳm tâm hồn, tiếng Ngài luôn văng vẳng: “Đừng sợ hãi, Ta luôn ở cùng các con”. Chính vì vậy, thánh Phao-lô trong thư thứ 2 gửi giáo đoàn Cô-rin-tô, Ngài nhắn nhủ mỗi người trong chúng ta rằng: “…dù còn ở trong thân xác hoặc đã lìa bởi thân xác, chúng tôi chỉ có một tham vọng là làm đẹp lòng Người” (2Cr 6, 9). Được nhận biết, tin vào Thiên Chúa đã là một hồng ân lớn lao; hơn nữa, mỗi người chúng ta còn được Chúa mời gọi sống hiệp thông với Ngài, cộng tác với Ngài trong công cuộc loan báo Tin Mừng Nước Trời, giới thiệu Thiên Chúa yêu thương nhân loại không bờ bến, và sống chứng tá cho tình yêu ấy hằng ngày, khi vui cũng như lúc buồn, khi thành đạt cũng như thất bại, khi được tán thưởng cũng như khi bị hiểu lầm, v.v… Nói tóm lại, chúng ta học nơi thánh Phao-lô: làm chứng cho Đức Giê-su Ki-tô trong mọi hoàn cảnh, mọi giây phút, và dù làm gì đi chăng nữa, chúng ta cũng chỉ có một tham vọng sống đẹp lòng Thiên Chúa mà thôi.

Nguyện xin Chúa Giê-su Ki-tô, vị thuyền trưởng tài tình của con thuyền cuộc đời chúng ta, chúc lành cho những nỗ lực nho nhỏ của mỗi người chúng ta. Xin Ngài luôn hướng dẫn mọi hành vi, tư tưởng, lời nói của chúng ta để chúng ta luôn tin tưởng vào sự quan phòng yêu thương của Ngài, đồng thời biết cộng tác vào công cuộc rao truyền Nước Chúa qua gương sống chứng tá hằng ngày. Amen!

*******

MƯU SỰ TẠI NHÂN, THÀNH SỰ TẠI THIÊN

Trong cuộc sống đời thường, mỗi người chúng ta đều cảm nghiệm rất nhiều bất ngờ, những điều chẳng trông mong nhưng lại xảy ra, nhiều sự ngạc nhiên thú vị cũng như gây sửng sờ, chơi vơi như lạc vào chốn rừng hoang. Đôi lúc, chỉ là những việc nhỏ nhặt, vặt vảnh nhưng lại mang lại ấn tượng sâu sắc, không phai nhoà trong tâm trí chúng ta. Lời Chúa hôm nay minh chứng cho điều đó, đặc biệt trong cuộc sống đức tin và gương làm chứng tá yêu thương giữa đời của mỗi người.

Có ai ngờ đâu, hạt giống yêu thương mà Thiên Chúa gieo nơi cung lòng sâu thẳm của chúng ta cứ âm thầm trổ bông, kết trái cho dù chúng ta tỉnh thức hay mơ ngủ, dù chúng ta bình thản hay lo toan, dù chúng ta quan tâm đúng mức hay đôi khi chẳng màn tới việc hạt giống đó có đâm chồi, nảy lộc hay chăng!!!

Có ai ngờ đâu, hạt giống bình an, thư thái, hân hoan, quảng đại, nhẫn nại, quân bình, v.v... chỉ bé nhỏ như hạt cải, nhưng khi được chính bàn tay Chúa gieo vào tâm hồn ta, nó lại được trở nên cây rau lớn nhất, sinh sôi nẩy nở, đến nỗi chim trời có thể tới núp bóng. (x. Mc 4, 31-32)

Hẳn không sai, câu thành ngữ ‘Mưu sự tại nhân, thành sự tại thiên’ lại xác thực đến như vậy. Nếu chúng ta đặt câu nói này vào đời sống đức tin, ân sủng của mỗi người chúng ta, thiết nghĩ: những việc làm nhỏ bé, cử chỉ đơn thành, gương sáng bình dị qua những sinh hoạt hằng ngày thì ít nhiều chúng ta cũng cảm thấy sự quan phòng kỳ diệu của đôi bàn tay ưu ái của Thiên Chúa. Những ai đã nỗ lực, cộng tác với ơn Chúa, và sống tín thác vào Người, thì cho dù việc nhỏ nhặt, không đáng hay việc quá tầm tay chúng ta cũng sẽ được hoàn tất vượt trên cả lòng mong đợi của ta, vì ‘Chúa đã phán và sẽ hành động’ (x. Ed 17, 24). Sống trên xứ sở Phù Tang này, chắc hẳn quý ông bà, anh chị em cảm nhận rất nhiều về hiện trạng ‘số người già gia tăng, số trẻ em giảm sút’, và kéo theo kết quả là nhà hưu dưỡng, bệnh viện mọc lên như nấm, nhà trẻ thì đóng cửa dần dần. Đó là về phương diện xã hội, còn đối với Giáo hội Công giáo tại Nhật Bản thì sao? Quý ông bà đã định cư lâu năm hiểu rõ hơn ai hết (mặc định nếu quý ông bà tham dự Thánh lễ thường xuyên, tham gia các sinh hoạt tại giáo xứ)! Hiện trạng là thế, hơi tăm tối, chẳng sáng sủa là bao, nhưng thiết nghĩ nếu gương sáng làm chứng tá qua những việc tuy nhỏ, hy sinh không mệt mỏi, nỗ lực đóng góp âm thầm cho xã hội bằng khả năng của mỗi người, thì trong Thánh ý Chúa sẽ có bất ngờ này cho đến bất ngờ khác chăng?! Hơn thế, sự nhiệt tâm tuy đơn sơ, không ‘khua chiêng, đánh trống’ như hạt giống âm thầm được gieo vào lòng tha nhân, chắc hẳn sẽ được trổ sinh tươi tốt trong chương trình kỳ diệu của Thiên Chúa. Tại điểm này, chúng ta cần xác tín hơn qua lời của Thánh Phao-lô gửi cho giáo đoàn Cô-rin-tô ‘...chúng ta sống nhờ đức tin, chứ không phải vì thấy bằng đôi mắt của thân xác này’ (x. 2Cr 5, 7). Chúng ta tiến bước trên con đường làm chứng tá cho tình yêu nhờ vào niềm cậy trông, tín thác chân thành vào Đấng đã đặt niềm tin trước tiên nơi chúng ta, và rồi Người mời gọi chúng ta đáp trả, bước theo chân Người qua mọi nẻo đường, đến những vùng ven, những nơi chân chúng ta chẳng muốn bước tới, đến với hết mọi người anh chị em cho dù quen biết hay chưa hề quen, cho dù có thiện cảm hay không, dễ nói chuyện hay khó ưa, v.v... Là con người, chúng ta vốn dĩ tìm những gì thuận lợi, dễ dàng, tiện lợi, mà quên đi ‘con đường hẹp dẫn đến sự sống’ (x. Mt 7, 14). Chúng ta dễ dàng bỏ qua những việc nhỏ, mà cứ chạy theo những gì vĩ đại, cao siêu. Một mặt, chúng ta có xu hướng đánh mất những ấn tượng tuy đơn sơ, nhưng khắc ghi trong tâm khảm; mặc khác, chúng ta cố nắm giữ những gì to tác, khuếch trương bên ngoài chóng qua...Cứ hồi tưởng, nghiệm lại cuộc đời, cử chỉ, hành động, lối sống, cung cách, cách đối nhân xử thế của mỗi chúng ta, ông bà, anh chị em và tôi nữa sẽ nhận ra bàn tay chở che, quan phòng, đầy yêu thương của Thiên Chúa trong từng phút giây, từng hơi thở, mọi sinh hoạt dù bình dị, giản đơn, từng ngôn từ, cử chỉ bác ái, cảm thông với anh chị em, đặc biệt những ai cô thế, cô thân...như những hạt giống nhỏ nhoi, nhưng sẽ được vươn mình trổ sinh hoa quả tốt tươi nhờ đôi bàn tay điêu luyện của chủ vườn Giê-su.

Lạy Chúa, biết bao lần chúng con bỏ qua những gì chúng con cho là nhỏ nhặt, không đáng; nhưng đối với Chúa, tất cả đều có giá trị vô song. Xin cho chúng con luôn biết đón nhận ý Chúa, và tín thác hoàn toàn vào chương trình tuyệt vời của Người, để rồi mọi việc chúng con làm, mọi lời chúng con nói, mọi tư tưởng chúng con nghĩ suy dù có bé nhỏ đến đâu đi chăng nữa, cũng được sinh hoa kết trái nhờ vào ân sủng của Người. Amen.