HÃY NGHE ĐÂY!

“Tại sao Thày lại dùng dụ ngôn mà nói với họ?” (Mt 13,10)

Tại sao Đức Giêsu lại dùng những dụ ngôn mà nói với dân chúng? Các học giả Thánh Kinh nhất trí rằng Đức Giêsu đã dùng các dụ ngôn để dạy dỗ dân chúng. Dụ ngôn là một thể loại mang tính thực tế qua đó người kể muốn dùng những sự so sánh giữa các sự việc với nhau. Thực thế, tiếng Hy Lạp dùng hạn từ Parabole và có thể dịch ra là “so sánh”, “đối chiếu”. Một dụ ngôn được dùng để trình bày một việc tương tự, qua đó một điều gì đó được kể lại một cách “tương tự” như thế. Một cách chung, người ta thường cho rằng một “dụ ngôn”, được dịch sang tiếng Do thái là mashal, có một nghĩa rộng hơn nghĩa của “dụ ngôn”, và bao gồm cả những câu đố, những lời cách ngôn, những ẩn dụ, và những câu chuyện. Cho dù các bậc thày Do Thái cũng dùng các dụ ngôn để giáo huấn, thế nhưng vẫn có những yếu tố khác biệt so với những dụ ngôn của Đức Giêsu.

Phải chăng rằng những dụ ngôn thì quá khô khan? Tôi xin đan cử một câu chuyện.

Nghe đây! Một người gieo giống ra đi gieo giống. Đang khi anh ta gieo giống, một số hạt rơi trên vệ đường, thế là chim trời bay đến ăn tất cả. Một số hạt khác rơi trên nơi có nhiều sỏi đá và chỉ có ít đất. Hạt giống vẫn mọc lên cho dẫu có ít có đất. Thế nhưng khi mặt trời mọc lên, chúng bị thiêu đốt, và vì không đâm rễ sau, nên chúng héo úa. Một số hạt rơi vào bụi gai, gai mọc lên và che lấp chúng. Có những hạt rơi trên đất tốt nên sinh hoa kết quả, hạt được 100, hạt được 60, hạt được 30. Ai có tai thì hãy nghe!

Bây giờ, các ngươi hiểu chưa?

Có nhiều lý do để Đức Giêsu dùng dụ ngôn trong giáo huấn của Ngài, thế nhưng một trong những lý do chính yếu là dân chúng thường nhớ những câu chuyện hơn là những lý thuyết. Những câu chuyện thường hấp dẫn dân chúng ở mọi độ tuổi và cho phép chúng ta hình dung ra sự việc một cách sống động. Đa số chúng ta đều nhớ những câu chuyện được ưa thích khi chúng ta còn nhỏ, hay hay dễ nhớ lại những câu chuyện được kể đi kể lại nhiều lần cho các trẻ em. Các câu chuyện truyền đạt ý nghĩa ngang qua những vai đơn giản và qua những biến cố xảy ra thường ngày.

Tuy thế, các dụ ngôn cũng không luôn luôn dễ hiểu, nhưng tình tiết của chúng đều có thể mang ý nghĩa. Các dụ ngôn không giới hạn ý nghĩa, nhưng luôn mở rộng. Điều này đúng khi Đức Giêsu giải thích cho các môn đệ tại sao Ngài lại dùng dụ ngôn để giáo huấn dân chúng, và khi Ngài giải thích, một ý nghĩa cụ thể của dụ ngôn đã được gợi lên cho các người nghe.

Khi các môn đệ hỏi Đức Giêsu tại sao Ngài lại dùng dụ ngôn mà giảng dạy dân chúng, Ngài đã giải thích: “Lý do Thày dùng dụ ngôn để nói với họ là vì “chúng nhìn mà không thấy, nghe mà không nghe, không hiểu”. Lời giải thích mang tính tiên tri này cho thấy không phải sức mạnh của câu chuyện, nhưng là tính chất mờ tỏ của dụ ngôn đối với những người không muốn tìm hiểu ý nghĩa của nó. Tuy nhiên như trong sách tiên tri Isaia 6,10 được Đức Giêsu nói lại, đã nhấn mạnh rằng các thính giả của Đức Giêsu phải “nhìn bằng con mắt của họ, nghe bằng đôi tai của họ, và hiểu bằng tấm lòng của họ mà hoán cải – và rồi Ta sẽ chữa lành chúng.” Ý nghĩa luôn mang tính hiện tại đối với người chăm chú tìm kiếm nó.

Đức Giêsu làm cho dụ ngôn mang ý nghĩa hiện tại khi ngài giải thích dụ ngôn về Người Gieo Giống và nói tới một mẫu gương của việc chăm chú nhìn, nghe và tìm kiếm. Hạt giống là Lời Thiên Chúa, và các loại đất mà hạt giống được gieo trồng biểu trưng cho điều kiện tâm hồn con người biết đón nhận Lời Thiên Chúa. Một số hạt giống bị bóp nghẹt đối với những người thiếu hiểu biết; một số người khác vui vẻ đón nhận Lời và hạt giống nơi họ mọc lên nhanh nhưng rồi bị héo úa đi; một số người khác đón nhận nhưng sau đó lại lãng quên đi, vì để tâm “lo tới những sự việc trần thế và vinh hoa phú quý”. Thế nhưng hạt giống Lời Chúa nào rơi “trên đất tốt”, thì sẽ sinh hoa kết quả “hạt được một trăm, hạt được 60, hạt được 30”.

Đức Giêsu đã dùng dụ ngôn Người Gieo Giống và giải thích cho các môn đệ hiểu khi họ đến và xin Ngài cho biết tại sao Ngài lại giảng dạy bằng các dụ ngôn. Ngài trả lời họ rằng “đối với anh em thì được cho biết những bí mật về Nước Trời, còn đối với những người khác thì không được như thế.” Lý do mà những bí mật “không được tỏ ra” không phải vì Đức Giêsu muốn che giấu chân lý, nhưng là vì Ngài muốn các môn đệ phải đi tìm kiếm chân lý. Lối giải thích về dụ ngôn Người Gieo Giống phù hợp với đại đa số đám thính giả của Đức Giêsu. Với dụ ngôn này, Đức Giêsu muốn chất vấn: Bạn là thửa đất đầy sỏi đá hay thửa đất đầy gai góc? Bạn trả lời thế nào?

Cầu Nguyện:

Bạn hãy hòa mình vào đám đông đang nghe Đức Giêsu giảng dạy bằng các dụ ngôn. Bạn đang đón nhận Lời của Ngài thế nào?

23.Hạt giống Lời Chúa

(Suy niệm của Lm. Gioan Cao Vũ Nghi, CRM)

Theo một vài nghiên cứu, thì tính ra mỗi ngày con người ta nói từ 2 ngàn đến 20 ngàn chữ. Dù nói ít nói nhiều, có những lời nói có ý nghĩa, với mục đích để truyền đạt một tư tưởng; nhưng cũng có những lời nói vô nghĩa, nói cho qua, nói cho xong. Đối với người nghe, có những lời vô tai này, ra tai kia; nhưng cũng có những lời để lại một ấn tượng rất mạnh mẽ trong lòng người nghe, đến nỗi có thể biến đổi cuộc đời của họ, như những lời của Chúa trong Thánh Kinh. Những lời của Chúa như: “Được lời lãi cả thế gian mà mất linh hồn nào được ích gì” đã khiến cho Thánh Phanxicô Xaviê bỏ mái trường đại học Balê để vào Dòng Tên, và sau đó sang Á Châu để giảng đạo. Thánh Augustinô đã trở về cùng Chúa sau khi đọc thư Thánh Phaolô gởi cho giáo đoàn Rôma: “Hãy bỏ đi những gì là của sự tối tăm và những ước muốn thuộc về xác thịt, nhưng hãy mặc lấy Chúa Kitô”. Và Thánh Phanxicô Nghèo đã bị chinh phục bởi lời Chúa Giêsu: “Con hãy về bán hết của cải mà theo ta.” Lời Chúa gieo vào lòng các Thánh được ví như những hạt giống được gieo vào một thửa đất mầu mỡ tốt tươi, nên đã trổ sinh hoa trái gấp trăm. Các ngài đã để cho Lời Chúa hướng dẫn, chi phối mọi hành vi cử chỉ trong cuộc sống của các ngài. Như chúng ta, các ngài cũng bị chi phối bởi những tiếng ồn ào của thế gian, những đam mê tật xấu của con người, nhưng các ngài đã biết từ từ gạt đi những tiếng ồn ào đó, để có thể nghe tiếng Chúa rõ ràng hơn.

Lời Chúa qua dụ ngôn người gieo giống nhắn nhủ mọi người hãy lắng nghe tiếng Chúa đang nói với mình, và hãy noi gương các Thánh để thu dọn thửa đất của lòng trí mình, của con tim mình, để có thể dễ dàng tiếp nhận và áp dụng lời khôn ngoan của Thiên Chúa vào trong cuộc sống.

Lời Chúa xưa cũng như nay, vẫn tiềm tàng trong đó một nguồn sống, chỉ khác là hạt giống đó được gieo vào đâu. Trong dụ ngôn hôm nay, Chúa nói đến 4 chỗ hạt giống có thể rơi vào:

1. Có hạt rơi bên đường: được so sánh với người nghe lời Chúa nhưng không tiếp nhận, và vì thế, lời Chúa trở nên vô ích đối với họ.

2. Có hạt rơi vào sỏi đá: đó là những người khi nghe lời Chúa, liền đón nhận, nhưng vì không để giờ gẫm suy, nên lời Chúa không đủ sức để đỡ nâng người đó lúc gặp khó khăn.

3. Có những hạt rơi vào bụi gai: đó là những người để cho những gai góc của tình, tiền, danh vọng, những phù vân chóng qua, những thú vui của trần thế... từ từ len lỏi vào cuộc đời, khiến cho họ không còn có thể chú tâm lắng nghe và gẫm suy lời Chúa, nên lời Chúa đã không đem lại một ảnh hưởng nào trong cuộc đời của họ.

4. Sau cùng, có hạt rơi vào đất tốt: đó là những người đã phần nào rũ sạch được những gai góc, những sỏi đá trong cuộc đời. Nhờ đó, họ có thời giờ để suy gẫm lời Chúa, và áp dụng lời Chúa trong cuộc sống hằng ngày.

Lời Thiên Chúa vẫn ở luôn với chúng ta, vẫn được ban tặng cho mọi người. Nhưng để có thể nghe được, chúng ta cần phải trở về với tâm hồn mình, thoát ly những ồn ào, chia trí, những phức tạp, bận rộn của cuộc sống, những sỏi đá, vấn vương của thế trần. Nếu mỗi người biết dành ra những giây phút thinh lặng để lắng nghe, suy gẫm lời Chúa, và dùng lời Chúa để đến với Chúa trong nguyện cầu, chắc chắn lời Chúa sẽ có cơ hội để đâm rễ, in sâu vào tâm hồn, và có cơ hội sinh hoa kết quả.

Nhưng không phải vì cảm thấy lòng mình vẫn còn đang ngổn ngang với biết bao những chuyện của trần thế, cảm thấy lời Chúa chẳng có tác động gì trong cuộc sống mình, mà rồi không nghe lời Chúa nữa. Có thể trong thửa đất của lòng mình hiện nay, gai góc có, sỏi đá có, nhưng chúng ta cứ nghe, vì một lúc nào đó, lời Chúa sẽ bừng dậy trong lòng, lời Chúa sẽ đột nhiên có ý nghĩa đối với mình, nhất là những khi gặp phải những khốn khó thử thách trong cuộc đời.

Điều chúng ta cần phải hỏi chính mình là tôi phải làm gì, phải đổi gì trong mối tương quan giữa tôi với Chúa, với người khác, với những sở thích và với nghề nghiệp của tôi, để lời Chúa có thể ăn rễ trong tâm hồn tôi, và ảnh hưởng đến cuộc sống của tôi.

Khi đã tiếp nhận lời Chúa, suy ngắm lời Chúa, và sống phù hợp với lời Chúa, chắc chắn lời Chúa sẽ đem lại hiệu quả mỹ mãn cho tâm hồn chúng ta, đúng như lời Chúa phán trong sách tiên tri Isaiah: “Lời từ miệng Ta phán ra sẽ không trở lại với Ta mà không sinh kết quả.” Thật vậy, lời Chúa sẽ đem lại ơn cứu độ cho linh hồn chúng ta, sẽ giúp chúng ta tìm lại hy vọng trong những giây phúc khổ sầu, sẽ đem lại ý nghĩa cho cuộc đời chúng ta.

24.Nghe và hiểu mầu nhiệm Nước Trời

(Suy niệm của Lm. Gioan Nguyễn Văn Ty)

Mỗi khi tiến lên bục giảng, tôi muốn mọi thính giả để tai lắng nghe các lời tôi nói, vì lúc đó tôi đinh ninh rằng mình đang công bố Lời Chúa, đang rao giảng về Nước Thiên Chúa. Dụ ngôn được kể hôm nay nhắc nhở tôi rằng, linh mục rao giảng Lời Chúa phải là người đầu tiên đặt ra cho chính mình câu hỏi: tôi có thật sự biết Nước Trời là gì không? và tôi đã từng nghe và hiểu mầu nhiệm Nước Trời chưa? Câu hỏi không thừa thãi chút nào, kể cả sau 40 năm đời linh mục, vì vẫn có nguy cơ tôi hiểu sai, hoặc chưa hề thực sự nghe Lời và hiểu thấu.

‘Con hãy chỉ cho cha con đường tới nhà thờ, và cha sẽ chỉ cho con đường về trời.’ câu nói danh tiếng đó của cha sở họ Ars - thánh Jean Marie Vianey thì mọi linh mục đều biết; có điều, rất thường khi ta lại hiểu ‘chỉ đường về trời’ là dạy bảo điều tốt lành để được rỗi linh hồn, lên thiên đàng. Và vì hiểu như thế nên linh mục về phần mình cố gắng sống đời thánh thiện gương mẫu, và rồi cho rằng việc mục vụ mà mình phải chu toàn chính yếu hệ tại ở việc giảng dạy cho giáo dân bổn đạo ăn ngay ở lành và nắm giữ các luật Chúa và luật Hội Thánh, nhất là các qui định về đạo giáo và luân lý.

Người Việt Nam chúng ta (giống người Do Thái) dùng chữ ‘trời’ để chỉ Thiên Chúa, vì thế Nước Trời là Nước Thiên Chúa. Trong ngôn ngữ bình dân, chúng ta cũng hiểu ‘trời’ là nơi xa xôi trên cao, ‘về quê trời’ là lên thiên đàng gặp gỡ Thiên Chúa sau khi chết v.v… Công việc giữ đạo vì thế hệ tại ở sống làm sao để sau khi chết được rỗi linh hồn, được về quê trời, được lên thiên đàng. Do đó trách nhiệm bổn phận chính yếu của linh mục là giúp bổn đạo đạt được điều đó… Chính vì thế mà… câu chuyện dụ ngôn hôm nay cũng dễ dàng được suy đoán và giải thích theo chiều hướng đó…

Nếu Lời là chính Đức Giêsu, và nếu rao giảng Nước Trời là chính công bố cuộc sống và cái chết thập giá của Người, thì đúng là hạt giống Nước Trời yêu thương và tha thứ đã được gieo vào trần gian. Nghe Lời và hiểu là chấp nhận Đức Giêsu, là chấp nhận ơn cứu rỗi của Người, là đi vào vương quốc tinh yêu tha thứ của Thiên Chúa. Người môn đệ của Đức Giêsu trước hết phải là ‘anh em được hiểu biết các mầu nhiệm Nước Trời’ vì đã tin và chấp nhận Giêsu là tình yêu tha thứ của Thiên Chúa. Bí tích rửa tội đã thực sự đưa họ vào Nước Trời và còn tiếp tục đưa vào ngày càng sâu hơn, miễn là họ còn luôn sẵn sàng đón lấy như thửa đất tốt được hạt giống gieo xuống. Thửa đất tốt khi đó không phải là những người ngay lành về mặt luân lý, cũng không phải là người học cao hiểu rộng về mặt tri thức, không phải là người chăm chú lắng tai nghe về mặt tâm lý. Đơn giản đó là những tâm hồn, trong tác động của Thần Khí và ân sủng, đang trong tư thế sẵn sàng lắng nghe, hiểu và chấp nhận Tình Yêu tha thứ hay Tình Yêu thương xót. Và hạt giống Tình Yêu đó sẽ tự động ‘sinh hoa kết quả, hạt được gấp trăm, hạt được sáu chục, hạt được ba chục’. Điều duy nhất con người cần làm để thửa đất được nên tốt là nhìn nhận thân phận tội lỗi, thấp hèn và đáng thương của mình, nhờ thế chân thành khao khát đón lấy Giêsu Cứu Chúa. Hiệu năng của hạt giống Lời gieo xuống lệ thuộc rất nhiều vào chiều sâu của cầy sâu cuốc bẫm này.

Nếu như thế, trước khi bước lên bục giảng để gieo Lời Tình Yêu cứu độ, tôi – linh mục của Lời – sẽ phải đi sâu vào con người bất toàn yếu đuối của chính mình. Câu kinh ngắn, ‘Xin Chúa thanh tẩy tâm hồn và môi miệng con…’ mà linh mục hay phó tế cúi mình thầm đọc trước công bố Tin Mừng là gợi nhớ cho chính tôi một thái độ chân thành và khiêm tốn. Và rồi hạt giống tôi gieo qua bài giảng của mình, bất kể lúc nào và trong hoàn cảnh nào, ngay cả trong các tình huống tệ hại và bi quan hơn hết, vẫn đích thực phải là Đức Kitô Giêsu – tình yêu Thiên Chúa thứ tha, chứ không phải một Đức Chúa công thẳng luận phạt gieo sợ hãi, hầu ép người nghe nắm giữ các giới răn hay luật buộc để mong được lên thiên đàng. Trong khi dọn bài giảng, chính tôi sẽ phải tự tra vấn: có thực sự tôi ‘nghe Lời và hiểu’ hay không; và chính tôi có phải là thửa đất tốt được cầy sới đang khiên tốn đón nhận hạt giống Nước Trời của lòng thương xót Chúa, và đang sinh bông hạt của cùng một tình yêu xót thương tha thứ hay không?

Lạy Đức Giêsu là chính hạt giống và người gieo giống Nước Trời, xin cho con, linh mục của Lời Chúa, trở thành thửa đất tốt sẵn sàng nhất đón nhận hạt giống của Tình Yêu xót thương. Và một khi đã đón nhận và làm cho hạt giống này sinh hoa kết trái (ít là được vài chục hạt), chính con sẽ tiếp tục cùng Chúa gieo vãi vào các thửa đất khác là tâm hồn các tín hữu. Xin liệt con vào số những ‘ai đã có thì được cho thêm, và sẽ có dư dật’, không phải chỉ vì lợi ích riêng tư của mình, nhưng vì công tác gieo giống Chúa đã trao phó cho con, linh mục của Lời. Amen.

25.Bài học thiết thực từ Thầy Giêsu

(Suy niệm của Lm. Giuse Nguyễn Thành Long)

Trong những năm gần đây, một trong những vấn đề được xã hội cũng như Giáo hội quan tâm nhiều đó là vấn đề giáo dục. Và điều khiến cho nhiều người bức xúc nhất đó là chương trình dạy và học quá tải. Càng cải cách thì chương trình càng nặng. Số môn học và lượng bài tập, bài học cứ thế mỗi năm mỗi tăng. Chiếc cặp học sinh càng ngày càng to càng nặng, có khi nặng hơn cả trọng lượng của các em. Hậu quả là cả thầy và trò, cả người học lẫn người dạy đều phải vật vả thương đau.

Trong cuộc họp báo đầu tiên của Bộ trưởng Giáo dục Trung Quốc, Chu Tế, phóng viên nhí Lý Gia Hy, 12 tuổi, của kênh thiếu nhi Đài CCTV, đã chất vấn ông Bộ trưởng của mình: "Cháu được biết ngành giáo dục đã có nhiều cố gắng trong việc giảm nhẹ cặp sách đến trường cho học sinh, nhưng tại sao đến nay cặp của chúng cháu vẫn còn rất nặng? Câu hỏi thứ hai là các bạn đều nói không đủ thời gian để ngủ, bác bộ trưởng có cách nào để chúng cháu được ngủ nhiều hơn không?". Một câu cật vấn nhẹ nhàng, nhưng làm cho người nghe nhói lòng! Trong một lá thư gởi Chúa Hài đồng nhân dịp Giáng sinh, một em học lớp 4 đã than thở với Chúa Hài Đồng: “Con ước mong sao chương trình học ở trường nhẹ hơn, dễ hơi để con có thời gian học Giáo Lý và sinh hoạt Phong trào Thiếu Nhi”. Là những người có trách nhiệm, khi đọc lá thư, chúng tôi không khỏi chạnh lòng.

Quả đúng như vậy, vì đa phần các em phải học sáng học chiều. Chưa đủ các em còn phải tranh thủ học đêm; học chính khoá, học phụ đạo, học thêm, học bồi dưỡng, học nâng cao…. Cả thời gian nghỉ hè cũng bị bớt trước xén sau. Tệ hại hơn nữa là nhiều em Thiếu nhi Công giáo bỏ cả việc học Giáo lý, bỏ cả lễ ngày Chúa Nhật để đi học thêm cho kịp chương trình ở trường. Tất cả chỉ vì chương trình học ở trường quá nặng, quá ôm đồm.

Tuy nhiên, có một trường mà ở đó chương trình học rất nhẹ nhàng, rất thoải mái, trường đó mang tên là Trường Dạy Đức Tin. Vị Thầy Số Một làm hiệu trưởng ngôi trường đó là Thầy Giêsu. Ai học ở trường này chẳng phải đóng một khoản học phí hay lệ phí nào hết. Vả lại những bài học mà Thầy Giêsu đưa ra lại rất thiết thực và sống động, chứ không nặng tính lý thuyết, và từ chương như ở các trường học khác. Cụ thể hôm nay một trong những bài học rất dễ thuộc mà Chúa Giêsu dạy các môn sinh của Ngài đó là bài học hiền lành và khiêm nhường: “Hãy học với Ta, vì TA hiền lành và khiêm nhường trong lòng” (Mt 11,29). Một bài học hoàn toàn không mang tính lý thuyết tí nào. Vì chính Chúa Giêsu đã sống, đã thực hành một cách trọn hảo trước khi Ngài dạy chúng ta.

Thật vậy, trong suốt cuộc đời của mình, từ khi nhập thể làm người cho đến khi chết thân treo thập giá, Chúa Giêsu đã nêu gương hiền lành khiêm nhường sâu thẳm. Thánh Phaolô đã tóm tắt gương sống này trong một đoạn thư ngắn gọn: “Đức Giêsu Kitô vốn dĩ là Thiên Chúa mà không nghĩ phải nhất quyết duy trì địa vị ngang hàng với Thiên Chúa, nhưng đã hoàn toàn trút bỏ vinh quang mặc lấy thân nô lệ, trở nên giống phàm nhân sống như người trần thế. Người lại còn hạ mình, vâng lời cho đến nỗi bằng lòng chịu chết, chết trên cây thập tự” (Pl 2, 7-8).

Như thế lòng hiền lành khiêm nhường của Chúa Giêsu, Đấng đã “không nỡ lòng bẻ gãy cây sậy bị dập và dập tắt tim đèn còn khói”, đã trở thành nguồn ơn cứu độ cho nhân loại. Bởi vì nếu Chúa Giêsu chỉ là một vị Thiên Chúa muôn đời muốn cao sang thì Ngài khó có thể biết cảm thông với những đau khổ của phận người. Ngài đã tự hạ để nâng con người tội lỗi lên địa vị làm con cái Thiên Chúa và được thừa hưởng phần gia nghiệp Nước trời mai sau.

Người ta vẫn thường nói: “Thầy nào trò nấy”. Là người học trò, người môn đệ của Thầy Giêsu, chúng ta đã nên giống Thầy mình chút nào chưa? Nếu Vị Thầy của chúng ta là Đấng hiền lành khiêm nhường, thì chúng ta, người môn sinh của Ngài, phải trở nên thế nào, hiền lành hay dữ tợn; khiêm nhường hay kiêu căng tự mãn? Bài học đã có sẵn, nhưng chúng ta đã đem ra thực hành chưa? Và thực hành đến mức độ nào?

26.Trở nên mảnh đất tốt

Anh chị em thân mến,

Hiện chúng ta đang sống trong thời buổi khoa học kỹ thuật hiện đại, người ta phát minh ra những điều thiết yếu để phục vụ lợi ích cho con người. Cùng với những lợi ích, nó cũng phát sinh những điều không hay. Với cái nhìn bi quan, thì con người sẽ tiêu diệt trái đất một ngày gần đây: người ta nhìn thấy tầng ozone bị phá huỷ, nhu cầu của thiên nhiên không còn tồn tại được nhiều, thiên tai địch hoạ xảy ra khắp nơi, vì tình trạng khai thác thiên nhiên bừa bãi. Nếu nhìn lạc quan hơn; thì con người ngày hôm nay tiến xa vượt bậc, được phục vụ chu đáo hơn, sức khoẻ được bảo đảm hơn, hiểu biết về thiên nhiên nhiều hơn, có những biện pháp hữu hiệu đối với những thiên tai dịch hoạ. Đời sống con người được bảo đảm an toàn hơn nhờ khoa học kỹ thuật tiến bộ. Với cái nhìn lạc quan nầy, con người tiếp tục những công trình hiện đại phục vụ cho ích chung, đồng thời cũng với tiến bộ của khoa học kỹ thuật, con người cũng tìm cách giảm đi những gì nguy hại. Chính vì nhìn thấy những lợi ích chung thật nhiều, nên mọi sự vẫn diễn tiến theo tiến trình tự nhiên mà không một chút lo âu gì.

Trong dụ ngôn người gieo giống mà Chúa Giêsu nói với những người thời xưa, cũng là nói với những người thời nay về tính cách quảng đại của người gieo giống. Ông không ngần ngại tung gieo những hạt giống đi khắp nơi. Ông biết rằng những hạt giống không phải chỉ rơi vào những nơi để sinh lợi mà thôi; nhưng nó cũng rơi vào những môi trường không thích hợp, nó sẽ không phát triển được. Nhìn thấy sự bất lợi trước mắt, nhưng người chủ cứ tung gieo mà không lo sợ thiệt hại, vì ông nhìn thấy những mảnh đất tốt đang chờ đợi những hạt giống để làm cho sinh lợi. Chính vì những mảnh đất đang chờ đợi nầy mà người chủ săn sàng để tung gieo những hạt giống cách quảng đại. Cũng nhờ có những mảnh đất tốt mà hạt giống được được bảo tồn bền vững với thời gian cùng với sức sống vô tận của nó.

Môi trường thật hữu ích, môi trường tốt phát sinh những ích lợi vô biên không thể nào ngờ được.

Mỗi người là một môi trường sống, là một mảnh đất cho hạt giống Lời Chúa trổ sinh hoa trái. Nhưng môi trường sống đời nguời có là môi trường tốt thật sự, hay là nơi huỷ diệt sự sống. Môi trường con người chúng ta đã được gieo hạt cách quảng đại, những hạt giống đang âm thầm phát triển, hay giờ nầy những hạt giống trong mảnh đất cuộc đời của mỗi người đã bị chết khô.

Chúng ta để một ít phút nhìn lại những hạt giống trên mánh đất cuộc đời riêng tư của mỗi người.

Biết bao lo âu sợ sệt trong cuộc sống, cùng với những tính toán thiệt hơn, đồng thời có những lúc tính ích kỷ sự ganh ghét trong con người trổi dậy, làm cho chúng ta khó chịu, bất mãn với cuộc sống, không chấp nhận được những người chung quanh mình. Những lúc họ kêu cầu giúp đỡ, chúng ta không thể giúp được vì lo sợ mình sẽ mất đi một chút gì đó, tệ hơn nữa, chúng ta còn lo sợ người khác được lợi nhiều hơn mình. Chúng ta cũng lo sợ cho bản thân một mai sẽ gặp khó khăn trong đời sống vật chất, nên cố gắng gom góp thật nhiều, không muốn bỏ ra hay cho đi một chút gì mình có. Những lúc còn muốn chiếm đoạt của người khác làm của riêng mình. Những lúc đó, Lời Chúa làm sao có được mảnh đất tốt để phát triển trong đời sống, trong tâm hồn như thế được. Những gì chúng ta hiểu biết, nó đã chết khô tự bao giờ.

Nếu trong đời sống hằng ngày, chúng ta nhìn thấy được trách nhiệm của mình và chu toàn: trách nhiệm một người trong xã hội, để sống xứng đáng là người; trách nhiệm là một người công giáo, để sống xứng đáng là người công giáo tốt, ngưòi môn đệ tốt của Chúa Giêsu; trách nhiệm của một người trong gia đình để biết chu toàn cho xứng đáng với địa vị của mình. Nếu chúng ta lắng nghe những tiếng kêu than của người khác và động lòng, giúp đỡ cho họ, nhìn thấy được những gì để con tim chúng ta mách bảo và hành động để đem niềm vui cho người khác, cho dù phải hao tốn một chút, mệt nhọc một chút. Những lúc đó, hạt giống lời Chúa đang gặp được mảnh đất tốt và sinh hoa kết quả, hạt ba mươi, hạt sáu mươi, hạt một trăm.

Chúng ta cùng nhau cầu xin Chúa cho mỗi người biết lắng nghe và thi hành Lời Chúa trong cuộc sống đời thường.

27.Suy niệm của Lm. Nguyễn Thành Long

“Hãy đến với Ta, hỡi những ai mang gánh nặng nề”

Có thể nói rằng cuộc đời là một gánh nặng, có khi là quá nặng đối với nhiều người, nặng đến nỗi dường như người ta không thể nào kham nổi.

Gánh nặng ở người này có thể là bệnh tật. Hết bệnh này đến tật khác. Bệnh nào cũng khó chịu, tật nào cũng khó ưa. Hôm nọ, tôi vào tiệm thuốc tây mua hộp thuốc. Trong khi chờ đợi, tôi nghe bà chủ tiệm than thở với một người khách: “Sống mà lành lặn, chứ lưng thì đau, tay chân thì nhức buốt thế này, chết còn sướng hơn”. Hỏi ra thì biết bà bị bệnh thấp khớp và thần kinh toạ. Là thầy thuốc, trong nhà lại đầy thuốc, mà đau vẫn cứ đau. Bệnh tật quả thật là một gánh nặng đối với rất nhiều người, đặc biệt trong thời đại hôm nay!

Gánh nặng ở người kia có thể là tai ương hoạn nạn. Đùng một cái tai nạn ập đến, người thì chết, người thì phải nằm nhà thương. Tiền bạc cứ thế một đi không trở lại đi… Mới trưa nay có một xơ quen ở dòng Đaminh nhắn tin cho tôi: “Xin cha cầu nguyện cho con với. Con bị xe tung, 3 tuần nay rồi mà vẫn chưa đi lại được. Huhu”.

Gánh nặng ở người khác có thể là tuổi già sức yếu. Chân chậm, mắt mờ răng long, đau nhức toàn thân, đi đứng khó khăn, ăn rồi thì nói chưa ăn…, Nên suốt ngày phải làm phiền đến con cháu… Gánh nặng của thời gian, của tuổi tác!

Gánh nặng ở người khác nữa có thể là việc giáo dục con cái. Đứa thì ngang tàng ương ngạnh, đứa thì ù lì bỏ học vì ham chơi, đứa thì khô khan nguội lạnh chuyện đạo nghĩa. Hôm trước, có người than vãn: “Cha ơi, ba đứa con nhà con, hai thằng em thì không cần phải nhắc; nhưng thằng anh thì trong mùa World Cup này, sáng Chúa Nhật nào con cũng phải khổ sở vì nó. Con đánh thức nó dậy đi lễ: đánh thức ở phòng này, nó ôm mền sang phòng khác nó ngủ (ăn bóng đá, ngủ bóng đá mà). Con gọi điện thoại, nó cúp máy để khỏi phải nghe mẹ gọi dậy đi lễ. Hỏi lẽ thì nó bảo rằng mẹ tha cho con khỏi đi lễ lúc này đi. Hết kỳ World Cup, con sẽ đi lễ lại”. Mẹ botay.com!

Và rồi gánh nặng ở người này có thể là chuyện chồng, chuyện con. Có ông thì đam mê rượu chè, sáng xỉn chiều say, hành hạ vợ con quanh năm suốt sáng, khiến cho gia đình tựa một hoả ngục trần gian. Có ông thì máu me cờ bạc, số đề, lại thêm nạn cá độ mỗi khi có Eurô hay World Cup đến. Làm được bao nhiêu nướng hết cho thần đỏ đen bấy nhiêu, thậm chí các vật dụng trong nhà cũng lần lượt đội nón ra tiệm cầm đồ. Gia đình vì thế mà lụn bại, không sao ngước mặt lên được.

Gánh nặng ở người kia có thể là nợ nần. Nợ nần bao vây, do làm ăn thất bát, hay do bị bạo bệnh. Cứ phải sống trong thấp thỏm lo âu vì cái khổ thứ 3: nợ đòi. Đêm nằm thậm chí còn mơ thấy con nợ tới xiết nhà. Thật là khổ.

Gánh nặng ở người khác có thể là trách nhiệm bổn phận. Bổn phận làm cha làm mẹ với đủ thứ cái lo, nhất là chuyện cơm áo gạo tiền; trách nhiệm làm chồng làm vợ trước nhiều chước cám dỗ làm cho người ta dễ dàng sống bất trung; trách nhiệm làm thầy cô, làm người học trò, với đống giáo án, đống bài vở từ chương vô bổ; trách nhiệm làm xếp, làm chủ, làm người lãnh đạo chỉ huy với vô vàn thách đố của thời cuộc, v.v…

Gánh nặng ở người khác nữa có thể là sự nghi kị và hiểu lầm của người thân. Hôm rồi có một người giáo dân vào nói: “Thưa cha, cách đây khoảng 10 năm, ông già con bị mất 1000 USD và ông đổ thừa cho con lấy. Không sao thanh minh được, tức quá, con không nhìn mặt ông già con nữa, và con cũng quyết định bỏ đạo luôn”. Hỏi tại sao tức ông già mà lại bỏ đạo, anh ta bảo: “Tại vì nhà ông già con ngay trước mặt nhà thờ, mỗi lần đi nhà thờ là phải đi ngang nhà ổng. Con không muốn nhìn mặt ổng, nên con không đi nhà thờ luôn”. Chỉ vì hiểu lầm, nghi kị nhau mà trở thành gánh nặng cho nhau trong suốt 10 năm dài.

Muôn kiểu của gánh nặng cuộc đời! Gánh nào cũng nặng nề khó chịu. Gánh nào cũng có khả năng đè bẹp người ta, làm cho người ta quỵ ngã và té nhào đớn đau. Nhất là cái gánh của tội lỗi. Nó không những đè nặng thân xác, mà còn đè bẹp cả phần linh hồn, khiến cho người ta không thể ngẩng cao đầu được.

Vậy khi phải “gồng” những gánh nặng nề đó, Chúa Giêsu mời gọi ta điều gì? Chúa Giêsu mời gọi ta đến với Chúa.

Chúa Giêsu mời ta đến với Chúa, không phải để Chúa cất đi gánh nặng đó cho ta, vì khi xuống trần gian Chúa cũng đã phải mang lấy cái gánh nặng nề. Gánh nặng đó chính là gánh tội lỗi của toàn thể nhân gian. Chúa cũng không gánh thay giùm ta! Chúa mời ta đến với Chúa để được nâng đỡ và bổ sức cho. Chúa nâng ta bằng ơn thánh của Chúa, Chúa đỡ ta bằng sức mạnh của Ngài. Chúa còn bổ sức cho ta bằng phúc lành và tình thương tha thứ của Chúa.

Có Chúa nâng đỡ và bổ sức, chắc chắn gánh nặng đời ta sẽ bớt nặng, bớt nề; và cuộc đời ta, vì thế, mà sẽ tươi sáng hơn lên.

Tuy nhiên, một thực tế đáng buồn đó là có nhiều người khi đối mặt với những gánh nặng cuộc đời, thay vì tìm đến với Chúa thì lại tìm đến với những thứ khác.

Có người thì tìm đến với thầy nọ bà kia, hoặc tìm đến với phù chú, bùa ngải. Hậu quả là gia cảnh càng thêm trầm trọng.

Có người thì tìm đến với với rượu với bia, tự nhủ nhờ rượu nhờ bia mà bớt sầu buồn. Kết cục là cả cuộc đời ngả nghiêng xiêu vẹo theo men rượu men bia.

Có người lại tìm đến số đề, số đóm với ước mong có tiền trả nợ, thoát nghèo. Nào ngờ nợ càng chồng chất, gia đình vì thế mà tan nát te tua.

Có người lại tìm đến với thuốc, không phải là thuốc bổ, mà là thuốc sâu để giải sầu vĩnh viễn và để quên đi gánh nặng cuộc đời. Để lại một gánh nặng nề hơn cho những người thân thương, v.v…

“Hỡi những ai mang gánh nặng nề, hãy đến với Ta”, thiết nghĩ đó là lời mời gọi thân thương và ngọt ngào nhất của Thầy Giêsu Chí Thánh. Hãy mau mắn đáp lại lời mời gọi ấy. Có Chúa cùng đi, có Chúa cùng nâng đỡ và giúp sức, không có gánh nào có sức đè bẹp ta, không có gánh nào làm ta quỵ ngã. Có khi gánh ấy lại trở thành chiếc cầu đưa ta đến gần Chúa hơn và gần anh em hơn. Amen.

28.Gieo và Gặt – Anmai, CSsR

Trang Tin Mừng theo Thánh Matthêu mà chúng ta vừa nghe là trang Tin Mừng quá quen thuộc với mỗi người chúng ta nhưng ngày hôm nay nghe lại nó vẫn có một giá trị nhất định trong cuộc đời của mỗi người chúng ta, cách riêng là đời sống thường nhật đang, đã và sẽ diễn ra trong xã hội ngày hôm nay.

Chúa Giêsu thường dùng các dụ ngôn để giảng dạy cho các môn đệ, cho dân chúng. Dụ ngôn ngày hôm nay thật là dễ thương, Chúa đã lấy hình ảnh hết sức thực tế, hết sức gần gũi trong đời sống con người để nói với mỗi người chúng ta. Chúa nói là gieo giống chứ Chúa chẳng hề nói là gieo cây nào cả, Chúa chẳng hề nói đó là lúa hay bắp, hay đậu … Nói như thế hết sức gần gũi vì lẽ ai ai cũng có thể hiểu được vì có vùng thì trồng lúa, có vùng thì trồng đậu, có vùng thì trồng cà phê, có vùng thì trồng tiêu … Bất cứ nghề nào chứ không phải riêng gì về nghề nông, ai ai cũng mong cho mình có lợi sau mùa thu hoạch chứ chẳng ai mong mình bị thất mùa hay bị thất thu.

Như một người gieo giống bình thường, Chúa cũng mong gặt được những hoa quả thật tốt nhưng rồi cuộc đời vẫn có điều gì đó bất thường là thi thoảng Chúa thất thu. Chúa thất thu vì lẽ người ta đã khép lòng mình lại, khép mảnh đất cuộc đời của mình lại không để cho Lời Chúa sinh sôi nẩy nở trong đời của họ. Thiên Chúa luôn luôn yêu thương, sẵn sàng cứu độ con người nhưng còn phần con người, con người có mở lòng mình ra để cho Chúa cứu hay không là chuyện khác. Chúa gieo giống tốt nhưng con người lại cố tình làm cho hạt giống đó bị hư đi đó chính là quyết định của mỗi người.

Ta có thể hiểu một cách đơn giản về dụ ngôn này: người gieo hạt là Chúa, hạt là Lời Chúa, đất chính là mỗi người chúng ta.

Hoa quả của bất cứ cây, hạt nào cũng cần có 3 yếu tố: người gieo, giống gieo và đất để gieo.

Người gieo thì khỏi phải bàn, vì Ngài là chính Thiên Chúa, Ngài là Đấng giàu lòng thương xót, đầy từ bi và nhân hậu để rồi chúng ta an tâm và tin tưởng rằng Ngài là người gieo tuyệt vời. Ngài gieo những hạt mầm tốt để cho con người được phát triển, để được sống trong vòng tay yêu thương, trong sự quan phòng kỳ diệu của Ngài.

Hạt: Lời Chúa. Chúng ta vẫn thường hát với nhau: “Halleluia, Lời Chúa sáng soi con đường đi, Halleluia, Lời Chúa khác chi như giòng suối, Hallelui, Lời Chúa bánh thiêng ban nguồn sống, phúc cho người vui nghe, yêu mến gẫm suy lời luôn”

Hát thật là hay, hát thật là to, hát thật là hoành tráng nhưng hình như Lời Chúa ngày hôm nay nó cứ mờ dần, nhạt dần trong đời sống người kitô hữu thì phải. Thánh vịnh nhắc nhở chúng ta: “Lời Chúa là ngọn đèn soi cho con bước” thế nhưng mấy ai trong chúng ta đã dùng lời Chúa để chiếu soi cuộc đời của mình.

Ngày hôm nay, giữa một đời sống quá phát triển, Lời Chúa dần dần bị người ta đẩy ra khỏi cuộc đời.

Thử hỏi các bậc làm cha làm mẹ xem, ngày hôm nay, cha mẹ, con cái trong gia đình mấy khi đụng đến quyển Thánh Kinh? Trong khi đó Thánh Kinh chính là nguồn sống, nguồn hạnh phúc, của ăn tinh thần cho gia đình.

Nhìn lại chương trình học của một đứa bé chúng ta thấy rất rõ.

Chập chững biết đi một chút thì vào nhà trẻ, sau đó vào cấp 1 và từ từ tiến vào đại học. Bên cạnh đó cha mẹ chúng lo lắng cho chúng quá nhiều về các kỹ năng như đàn, vi tính, học bơi... học ngày không đủ và tranh thủ cả học đêm nữa. Đành biết những môn đấy rất cần cho cuộc đời nhưng nó chỉ là cần chứ không phải là đủ, là căn cốt của cuộc đời này. Một thực trạng đau lòng ngày hôm nay là số lượng giáo lý viên trong các giáo xứ cứ vơi dần. Không chỉ giáo lý viên vơi dần mà các em nhỏ học giáo lý cũng vắng dần trong các lớp giáo lý. Khi hỏi đến thì cha mẹ và ngay như chính các em cũng tìm hết mọi cách để lý giải cho mình về chuyện bỏ bê học Lời Chúa mà chỉ mãi đi tìm cho mình tri thức của xã hội.

Cũng buồn cười! Chắc có lẽ đi học cái gì càng đóng tiền cao họ càng thích đi chứ đi học Giáo lý miễn phí nên chẳng ai thèm đi học cả. Cũng nực cười hơn nữa khi chính cái học miễn phí ngày hôm nay, ngày các cháu còn trẻ chính lại là cái kho tàng vô giá, là hành trang các cháu mang theo khi vào đời. Học cao hiểu rộng biết nhiều là tốt đấy nhưng thực ra không ít người đang phải trả một giá quá đắt cho chuyện đầu tư tri thức chứ không đầu tư cho Lời Chúa.

Lời Chúa cứ theo năm tháng mờ nhạt dần trong đời sống kitô hữu.

Mảnh đất: mảnh đất để mà Lời Chúa có thể sống và phát triển chính là cuộc đời của mỗi người chúng ta. Vì ham chạy theo sức hút của cuộc đời, ngày hôm nay con người ta không còn dành cho Lời Chúa phát triển trong đời mình nữa. Các kiến thức về khoa học, về tin học, về xã hội nó đã chiếm hết mảnh đất của đời ta rồi thì còn gì chỗ để mà cho Lời Chúa phát triển nữa.

Mới đây, một người quen nhờ tôi giúp cho hai đứa con của chị khi chị thấy chúng dường như nói quá đáng là bỏ đạo! Nghe chị nói xong tôi cảm thấy ngao ngán làm sao đấy! Gia đình chị thuộc dạng khá giả, chồng chị là một người có tiếng trong giới hội họa – mỹ thuật nhưng gia đình chị đang đứng trên bờ vực của sự dữ, sự mất lòng tin, dự đánh mất Thiên Chúa ra khỏi gia đình.

Chẳng dám trách ai, chẳng dám trách chị, chẳng dám lên án ai và cũng chẳng dám lên án chị.

Có lẽ cái hậu quả, sự bi đát mà gia đình chị đang chịu lấy không phải ngẫu nhiên mà đến với gia đình chị. Nó chính là hậu quả của nhiều tháng nhiều năm mà gia đình chị chính là tác giả. Là một gia đình Công giáo hẳn hoi nhưng Lời Chúa chẳng bao giờ có cơ hội để mà sống trong gia đình của chị. Vợ chồng con cái cứ mãi miết đi tìm con chữ, đi tìm tri thức mà không tìm Lời Chúa. Chúa nhật vẫn tham dự Thánh lễ tạm gọi là cho có với người ta chứ vợ chồng con cái có để cho Lời Chúa thấm nhập vào gia đình chị đâu mà con cái chị có đời sống đạo tốt! Tôi khẳng định một điều rằng chính vợ chồng con cái chị là người đã tạo nên hậu quả ngày hôm nay. Ngày hôm nay, dẫu rằng anh chị sống trên một đống tiền mà có thể nói là tiền tỷ đấy nhưng có hạnh phúc thật hay không hay nó chỉ là cái giả tạo ở bên ngoài về mặt xã hội thôi còn về tôn giáo, về lòng tin, về Thiên Chúa hình như chỉ là vá víu tạm bợ mà thôi.

Nếu như khi các cháu còn bé, anh chị biết dạy dỗ, hướng dẫn các cháu sống Lời Chúa cùng với các anh chị thì ngày hôm nay anh chị không phải lo lắng gì cả. Thử hỏi một ngày Chúa ban cho anh chị và các cháu được 24 giờ đồng hồ nhưng anh chị và các cháu dành được bao nhiêu phút để ngồi lại với nhau đọc kinh chung với nhau thôi chứ đừng nói là đọc lời Chúa và suy niệm Lời Chúa?

Lo đi tìm thế gian thì thế gian sẽ tràn ngập gia đình, đó là quy luật tất yếu của cuộc đời chứ có gì đâu mà chị phải lo âu và thắc mắc. Nếu như anh chị và các cháu đi tìm Lời của Chúa thì chắc chắn Chúa sẽ là vua, là Chúa là chủ của gia đình anh chị.

Nhớ đến hình ảnh gia đình của chị tôi trộm nghĩ rằng Thiên Chúa là Cha giàu lòng thương xót, Ngài cho chúng ta tự do lựa chọn thái độ sống với Ngài. Ngài không hề ép buộc chúng ta bất cứ điều gì cả. Lời Chúa vẫn có đó, Lời Chúa vẫn còn đó nhưng còn đón nhận, làm cho phát triển lại tùy thuộc vào mỗi người chúng ta. Chúng ta có để cho Lời Chúa trở nên nguồn sống, nguồn ánh sáng, nguồn suối cho cuộc đời chúng ta hay không chính là cách đáp trả của mỗi người chúng ta.

Nguyện xin Chúa cho mỗi người chúng ta biết mở lòng mình ra để đón nhận Lời Chúa và để cho Lời Chúa sinh hoa kết quả trong cuộc đời mỗi người chúng ta để ngày sau Chúa gặt được những cây “lúa”, những cây “đậu”, những cây “cà phê” đầy hoa và trĩu quả.

29.Người đi gieo Tin Mừng

(Suy niệm của PM. Cao Huy Hoàng)

Từ thuở hồng hoang, Tin Mừng đã đến: Lời Ngài tạo tác đất trời (Tv 32). Người đi gieo Tin Mừng đầu tiên chính là Thiên Chúa Tạo Thành Vũ Trụ.

Bỗng, một tin buồn bao trùm cả vũ trụ: tin buồn từ bản án đầu tiên trong nhân loại- con người phải đau khổ và phải chết ngàn thu.

Tin buồn ấy, khởi đi từ việc tình thương của Thiên Chúa bị chính tạo-vật-được-ơn-tự-do phủ nhận cách công khai qua việc bất tuân đối với chính Đấng Sinh Thành.

Con người lầm lũi vào cuộc đời đầy bất hạnh. Khi chưa kịp bất hạnh vì sự chết, thì con người đã bất hạnh vì thiếu tình thương và giàu lòng kiêu ngạo hơn người, nảy sinh tính ích kỷ ganh tỵ

Thấy Abêlê được lòng Thiên Chúa, Cain bỗng ganh tỵ đến tột cùng và không ngần ngại giết chết em mình cách thê thảm

Triệu triệu năm trần gian đã qua đi, mà lòng kiêu ngạo của thưở ban đầu vẫn còn nguyên vẹn trong cái bản tính, cái cốt cách, cái văn phong của con người. Người người vẫn đang muốn làm Cain đòi hơn kẻ khác trong mọi việc, người người đang muốn tự phong tặng cho mình vào chỗ nhất mà không cần biết chỗ nhất ấy có đẹp lòng Thiên Chúa hay không, vì họ đã gạt bỏ Thiên Chúa ra ngoài đời sống.

Thật khủng khiếp cho cái hậu quả kiêu căng của tội tổ tông truyền: hận thù, ganh tỵ và mất bình an.

Trước toàn cảnh buồn thảm, bi đát ấy, Thiên Chúa gieo vào trần gian một Hạt Giống Tin Mừng. Hạt giống ấy là Chúa Giêsu Kitô, Người Tuyệt Đối Khiêm Nhường của Thiên Chúa, đến để mang lại cho trần gian niềm vui đích thực: niềm vui của lòng yêu thương, và yêu thương khiêm hạ đến quên mình để người khác được sống và sống bình an.

Hạt Giống Tin Mừng

Tiên tri Isaia đã nói trước về Hạt Giống Tin Mừng của Thiên Chúa: "Như mưa tuyết từ trời rơi xuống và không trở lên trời nữa, nhưng chúng thấm xuống đất, làm cho đất phì nhiêu, cây cối sinh mầm, cho người gieo có hạt giống, cho người ta có cơm bánh ăn, cũng thế, lời từ miệng Ta phán ra sẽ không trở lại với Ta mà không sinh kết quả, nhưng nó thực hiện ý muốn của Ta, và làm tròn sứ mạng Ta uỷ thác" (Is 55, 10-11)

Hạt giống ấy được gieo âm thầm vào trần gian. Hạt giống của trời cao, bị đất thấp từ chối. Hạt giống của tin mừng bình an, bị tin buồn bất an trấn áp. Hạt giống chân lý bị bất công loại trừ. Hạt giống yêu thương bị oán thù tẩy chay ngạo mạn....

Thân phận Chúa Giêsu, thân phận hạt giống của Thiên Chúa, bị trầm đọa như thế, tưởng như là một thất bại ê chề của Thiên Chúa, nhưng không, đó lại là kế hoạch cứu rỗi của Chúa vì Hạt Giống đang "thực hiện ý muốn của Thiên Chúa, và làm tròn sứ mạng Thiên Chúa ủy thác": hư thối đi để nẩy mầm.

Chúa Giêsu, Hạt Giống Tin Mừng của Thiên Chúa, vốn dĩ là hạt giống khiêm nhường tự hạ, đã bằng lòng thối đi trong lòng đất để đâm chồi cây tin mừng và trổ sinh hoa trái bình an. Nhưng, điều quan trọng là lòng đất có bằng lòng đón nhận hạt giống tin mừng ấy không.

Đón nhận Hạt Giống Tin Mừng

Hãy khát khao đón nhận lời Chúa, như Thánh Phaolô nói: "Muôn loài thọ tạo những ngong ngóng đợi chờ ngày Thiên Chúa mặc khải vinh quang của con cái Người. (Rm 8, 19)

Vì Chúa Giêsu tha thiết ước muốn chúng ta đón nhận Lời Ngài, là chính Ngài, cho Ngài được nẩy mầm và lớn lên trong chúng ta, để chúng ta được hoa trái vui mừng và bình an.

Thế nhưng, vì bản tính kiêu căng, và lòng nặng hướng về tội lỗi, nên thái độ đón nhận Tin Mừng cũng hờ hững như vệ đường, kiêu căng như sỏi đá, mối bận tâm thế gian và lòng ganh tỵ như gai góc um tùm đã làm cho Hạt Giống Tin Mừng của Thiên Chúa không thể mọc lên được. Chỉ có tâm hồn thành tâm khiêm nhượng mới là mảnh đất tốt cho Lời Chúa mọc lên và sinh hoa kết quả.

Như Chúa Giêsu giải thích: "Hễ ai nghe lời rao giảng Nước Trời mà không hiểu, thì quỷ dữ đến cướp đi điều đã gieo trong lòng người ấy: đó là kẻ đã được gieo bên vệ đường. Còn kẻ được gieo trên nơi sỏi đá, đó là kẻ nghe Lời và liền vui vẻ đón nhận, nhưng nó không đâm rễ mà là kẻ nhất thời: khi gặp gian nan hay bị ngược đãi vì Lời, nó vấp ngã ngay. Còn kẻ được gieo vào bụi gai, đó là kẻ nghe Lời, nhưng nỗi lo lắng sự đời, và bả vinh hoa phú quý bóp nghẹt, khiến Lời không sinh hoa kết quả gì. Còn kẻ được gieo trên đất tốt, đó là kẻ nghe Lời và hiểu, thì tất nhiên sinh hoa kết quả và làm ra, kẻ được gấp trăm, kẻ được sáu chục, kẻ được ba chục." (Mt 13, 19-23)

Đáng tiếc thay cho tâm hồn còn đầy gai góc của lòng ganh tỵ, còn đầy sỏi đá của lòng kiêu căng, còn mãi dững dưng với ơn lộc Thiên Chúa, còn giữ nguyên căn cội của tội nguyên tổ đã bóp chết Hạt Giống Tin Mừng.

Hãy để cho lòng mến ngập tràn tâm hồn ta, lòng mến đơn sơ khiêm nhượng, lòng mến thật thà dũng cảm, lòng mến biết nhẫn nhịn thứ tha, lòng mến lịch sự tôn trọng nhau trong điều thiện hảo đẹp lòng Chúa, lòng mến biết khích lệ nhau ca tụng Chúa.... Lòng mến khiêm nhượng hãy tràn ắp tâm hồn, để Hạt Giống Lời Chúa nẩy mầm, sinh hoa kết quả.

Người đi gieo Hạt Giống Tin Mừng hôm nay.

Đã đến lúc mà mỗi tín hữu cần ý thức vai trò đi gieo trong cuộc sống đức tin của mình. Không chỉ là việc của các linh mục, tu sĩ, mà còn là việc khẩn thiết của giáo dân, những con người lăn lộn trong ruộng đời của Thiên Chúa. Họ không chỉ nghe Lời Chúa, mà còn phải đem ra thực hành, và cuộc sống đầy hoa trái bình an của họ, biến họ trở thành người đi gieo bình an Nước Chúa.

Vì thế, người đi gieo tin mừng phải là người sống Tin Mừng trước tiên. Chính cuộc sống Tin Mừng là lời giảng hùng hồn nhất, có sức biến đổi thế giới nầy thành một thế giới tràn ngập niềm vui.

Bởi vậy, thiết tưởng cũng nên đặt lại vấn đề rao giảng Lời Chúa mà mình đã sống, hơn là rao giảng Lời Chúa mà mình đã học, vì không có gì đáng trách cho bằng việc "nói một đường, làm một nẻo"!

Ước mong cho bạn, cho tôi, cho người đi gieo tin mừng hôm nay mặc lấy tấm lòng của người đi gieo tin mừng đầy khiêm nhượng, để Lời Chúa biến đổi cuộc đời nên lời chứng cho niềm vui và bình an nước Chúa.

Lạy Chúa Giêsu, xin cho lòng con khiêm nhượng đón nhận Lời Ngài là ánh sáng, là sức sống là niềm vui bình an cho chúng con, để cuộc sống mỗi chúng con trở thành lời chứng hùng hồn cho niềm vui và bình an của Nước Thiên Chúa. Amen.

30.Ngài dạy họ nhiều điều

(Giải thích Bản văn Tin Mừng – Lm. Luigi Gonzaga Đặng Quang Tiến)

Giải thích

Bắt đầu từ chương 13, Chúa Giêsu ra khỏi khung cảnh hội đường và các cuộc tranh luận. Ngài giảng dạy dân chúng trên bờ biển qua các dụ ngôn. Sau khi Chúa Giêsu nói về việc “thi hành ý muốn của Cha trên trời” (12:50), Ngài chuyển sang dụ ngôn Người gieo giống. Hạt giống sẽ được giải thích là lời của Nước Trời (13:19), cũng có nghĩa là ý muốn của Thiên Chúa được trình bày trong lời nầy. Tiếp sau dụ ngôn nầy là các dụ ngôn về Nước Trời. Như thế, Chúa Giêsu trình bày ý muốn của Thiên Chúa trong các dụ ngôn. Dụ ngôn đầu tiên “Người gieo giống” sẽ cho thấy các cách thức khác nhau đón nhận lời Chúa và thi hành ý muốn của Thiên Chúa.

Dụ ngôn Người Gieo Giống là dụ ngôn đầu tiên trong loạt 7 dụ ngôn. Sáu dụ ngôn còn lại chia thành hai nhóm ba, phân cách nhau bởi giải thích dụ ngôn cỏ lùng. Mỗi trong sáu dụ ngôn đều bắt đầu bằng câu: “Nước Trời giống như”. Phần dành cho các dụ ngôn kết thúc ở câu 13:53.

Phân đoạn các dụ ngôn trong chương 13 nầy như sau:

1- Dụ ngôn người gieo giống (13:1-9); Mục đích của dụ ngôn (13:10-17) và giải thích dụ ngôn (13:18-23); 2- Dụ ngôn lúa và cỏ lùng (13:24-30); 3- Dụ ngôn hạt cải (13:31-32); 4- Dụ ngôn men trong bột (13:33); Lý do dùng dụ ngôn (13:34-35); Giải thích dụ ngôn lúa và cỏ lùng (13:36-43); 5- Dụ ngôn kho tàng ẩn dấu (13:44); 6- Dụ ngôn viên ngọc quý (13:45-46); 7- Dụ ngôn lưới cá (và giải thích) (13:47-50); Kết luận (13:51-52).

Bố cục của dụ ngôn người gieo giống (13:1-9) có thể được phân chia như sau:

- Dẫn nhập (c. 1-3a);

- Các loại đất đón nhận hạt giống (cc. 3b-8);

- Kết luận (c. 9).

Giảng Dạy Trên Bờ Biển (cc. 1-3a)

Không gian trình thuật thay đổi. “Căn nhà” mà Ngài đi ra khỏi là căn nhà trong đó Ngài sẽ giải thích cho các môn đệ ý nghĩa dụ ngôn người gieo giống (13:36). “Ngài ngồi xuống” và “đám đông đến bên Ngài” ám chỉ Ngài sắp sửa giảng dạy họ như một vị Thầy (5:1). Những người nghe Ngài giảng dạy vẫn là “đám đông” đã theo Ngài ngay lời đầu tiên của Bài Giảng Trên Núi (5:1; 7:28; 8:1; 12:46; 13:2).

Các Loại Đất Đón Nhận Hạt Giống (cc. 3b-8)

Ý nghĩa của dụ ngôn sẽ được Chúa Giêsu giải thích trong 13:18-23. Ở đây chúng ta cố gắng tìm hiểu ý nghĩa các hình ảnh của dụ ngôn. Người gieo giống, chứ không phải là “một người gieo giống vì có mạo từ, được giới thiệu ở đầu dụ ngôn (c. 3b) chính là Chúa Giêsu, Đấng mang lời Chúa đến cho trần gian. Tuy nhiên trong dụ ngôn không nhắc đến người gieo giống nữa, mà chỉ nói đến “hạt giống”, chủ ngữ thật của dụ ngôn, “Có hạt rơi trên…”. Matthêu mô tả bốn nơi hạt giống rơi xuống (cc. 4-8), trong đó hai lần thánh sử mô tả tính chất của đất: “không có nhiều đất” (c. 5) và “đất tốt” (c. 8), như là điều kiện chính làm cho hạt giống lớn lên và sinh hạt hay không. Hai lần khác thánh sử không nói đến tính chất của đất, mà nói đến môi trường không thuận lợi cho hạt giống: “vệ đường” (c. 4), và “bụi gai” (c. 7); trong các môi trường đó, hạt giống chịu tác hại do chim trời đến ăn, và cây gai bóp nghẹt; do đó hạt giống không thể sinh trưởng được.

Hạt giống rơi trên vệ đường (c. 4). Vệ đường ở đây là những mảnh đất hẹp chạy dọc theo bờ ruộng hoặc giữa ruộng (x. 12:1). Chim trời đến ăn đi những hạt rơi trên đó. “Chim trời” không mang một ý niệm tiêu cực. Trong Matthêu, peteinon, chỉ “chim trời” được Thiên Chúa chăm sóc và nuôi nấng (6:26; 8:20; 13:32); do đó không thể giải thích “chim trời” là hình ảnh của “kẻ xấu”, ponèros (13:19). Động từ katesthiò, có nghĩa là “nuốt chững”.

Hạt rơi trên đá, không có nhiều đất (cc. 5-6). Đồi núi nhiều nơi tại Palestina chỉ toàn là đá sỏi. Loại đá trong dụ ngôn nầy là petròdès, “đất đá”, trên loại đá nầy có một lớp đất mỏng (13:5.20); khác với petra, “đá tảng” (7:24tt). Trong lớp đất mỏng hạt giống mau ấm hơn nên cũng mọc lên nhanh hơn; nhưng dưới ánh mặt trời nóng bức, nó sẽ khô héo ngay nếu thiếu nước (x. Giê. 17:8).

Bụi gai (c. 7). Cây gai không phải là cây hữu ích. Nơi cây gai không thể hái được trái nho (7:16; 13:22). Hạt giống rơi vào trong bụi gai thì không thể sinh trưởng được (x. 7:16). Động từ “bọp nghẹt” , pnigò, “làm cho nghẹt thở” (18:28) không sống nổi.

Đất tốt (c. 9). Hạt giống lthành cây và kết hạt được tính theo con số tăng dần, từ ba mươi lên dần đến một trăm. Cách tính tăng dần nầy cũng thấy trong đoạn tin mừng nầy. Từ hạt giống rơi bên vệ đường bị ăn mất ngay từ đầu, đến hạt giống mọc lên được một chút rồi bị cháy khô, đến hạt giống lớn lên nhưng không sinh hạt, và sau cùng là hạt giống sinh hạt. “Trái/hạt”, karpos, còn có nghĩa thiêng liêng: đó là lòng sám hối. Muốn biết đất tốt hay xấu thì hãy nhìn xem cây sinh hạt, giống như nhìn quả thì biết cây (x. 7:16; 12:33).

“Ai có tai để nghe thì hãy nghe” (c. 9). Cụm từ nầy được dùng trong hai lần khác nữa trong văn mạch khác (11:15; 13:43). Nó thường được dùng trong kết luận, và nhằm gây chú ý trước một vấn đề hệ trọng đã được bàn đến. Ở đây câu nầy hướng về dân chúng là những người đang nghe Chúa Giêsu giảng dạy. Ngài làm cho họ chú ý và cho họ thấy họ có thể là một trong các loại đất vừa nói trên.

+++

Hạt giống Lời Chúa được gieo xuống trần gian không bao giờ thiếu.

Mảnh đất đón nhận hạt giống, mới là quan trọng.

Chúa Giêsu đã rao giảng lời Thiên Chúa cho dân chúng, và Ngài trông chờ những mảnh đất tốt.

Ai là mảnh đất tốt, nghĩa là đón nhận Lời Chúa cách có hiệu quả, sẽ trở nên mẹ và anh chị em của Chúa Giêsu.