NGƯỜI GIEO GIỐNG

VÀI ĐIỂM CHÚ GIẢI:

1. Hiệu quả của Hạt giống Lời Chúa.

Ta đã kết thúc "bài diễn từ sai đi" bằng kinh nguyện truyền giáo của Đức Giêsu. Một lời nguyện tạ ơn, trái ngược hẳn với sự tiếp đón hờ hững lời Người giảng dạy tại Galilê. Với chương 13, ta lại gặp nhau trong một đoạn mới của Phúc âm thứ nhất (12,22; 16,20) mà sợi chỉ đỏ là căn tính thực sự của Đức Giêsu. Căn tính ấy đạt tới cao điểm trong lời tuyên xưng của Phêrô ở chương 16,16. Trong lúc các luật sĩ và biệt phái không ngừng lún sâu vào con đường mù quáng. Họ tuyên bố. "Người này trừ quỉ nhân thân Belzébolul, tướng quỉ”.

Những tâm hồn "bé nhỏ" lại mở rộng đón tiếp mầu nhiệm bản thân và sứ vụ của Ngài. Họ tự hỏi "Phải chăng người này là con vua Đavit. Trong bối cảnh này, Matthêu đặt bài diễn từ thứ ba của Đức Giêsu, bài "diễn từ bằng dụ ngôn một tập họp bảy dụ ngôn và bốn là của riêng ngài (dụ ngôn cỏ lùng, viên ngọc và lưới cá). Trong các dụ ngôn, Đức Giêsu biểu dương một "tài năng không ai bắt chước được, một người kể chuyện độc đáo" như J. Potin nhận định. "Dụ ngôn kích thích óc tò nó nắm bắt thực tại của cuộc sống hằng ngày, tách ra một mảng, dàn dựng thành cảnh để hướng thính giả về một thực tại vô hình? phụ thuộc vào điều mắt thấy tai nghe hằng ngày. Ngồi trên thuyền, Đức Giêsu thấy một đám đông mênh mông chen chúc nhau trên bờ hồ. Ngài bất đầu giảng dụ ngôn người gieo giống. Một dụ ngôn nói với những người thất vọng vì kết quả ít ỏi của lời Người giảng dạy, nói với các môn đệ vì họ có cảm tưởng rằng Lời Người chỉ gặp thuần thất bại. Một đụ ngôn của niềm hy vọng, rất hiện thực, vì như J. Dupont viết: "Những thất bại ấy, ngày nay đâu thiếu, cũng không thiếu những Kitô hữu chán nản. Đức Giêsu muốn thông truyền niềm tin không gì lay chuyển được của Người. Được Đức Chúa Cha sai, Người đã đến khai mạc Nước Thiên Chúa: "Này người gieo giống đi gieo". Và, bất chấp những khó khăn, chậm chạp, thất bại, mùa gặt cũng sẽ tới. Dường như Thiên Chúa gieo thuần trong thất bại? Nhưng từ những khởi đầu ít hứa hẹn ấy, sẽ bừng lên một mùa thu hoạch vượt quá mọi niềm by vọng: huê lợi kỳ diệu của hạt giống rơi trên "đất tốt", sẽ đền bù rộng rãi những thất bại. J. Potin nói tiếp: "Đức Giêsu không phải không biết đến hoàn cảnh phức tạp của con người trong đó Thiên Chúa muốn gieo mầm mống Nước Trời. Cách thế gieo hạt ở Palestine đã cho Ngài cơ hội giải thích nước Trời, người ta gieo trước khi cày ruộng. Người qua kẻ lại băng ngang làm đất chai lì, không cho hạt giống mọc lên. Đất không mầu mỡ hoài hoài. Đá trồi, gai mọc bóp nghẹt cây lúa trước khi nó kịp nẩy nở. Nhưng dù huê lợi không đồng đều đất mầu mỡ vẫn có. Người gieo, tức Thiên Chúa, ước lượng rằng hạt giống có mất mát, mùa gặt vẫn bội thu. Đức Giêsu khẳng định Nước Thiên Chúa sẽ đạt đến viên mãn dù có những chướng ngại. Đến mùa gặt, Thiên Chúa sẽ có lý do để mừng vui. Trong viễn tượng này, ta cảm thấy Đức Giêsu reo lên vui mừng. Ta đoán được điều đó trong các kết quả tăng dần: 30, 60, 100 cho một hạt. Hành động của Thiên Chúa không thể dẫn đến thất bại. Hành động ấy có hiệu quả, như "Lời của Người".

2. Những thửa đất khác nhau.

Tự thân dụ ngôn, dụ ngôn của niềm hy vọng, tập trung vào giạt giống - Lời Chúa và hiệu quả của nó. Việc giải thích dụ ngôn cho cộng đoàn ở các câu 10 và tiếp theo lại nhấn mạnh đến tính chất khác biệt của các thửa đất và phẩm chất đón nhận của chúng. Tin vào hiệu quả của Lời Chúa không được làm quên đi trách nhiệm của những kẻ nghe lời: Kết quả cụ thể của việc gieo hạt tuỳ thuộc vào thái độ đón nhận của họ. J. Potin kết luận: "Giáo Hội đã, nhân dụ ngôn này, tố cáo những thiếu sót tinh thần ngăn cản sự tiến bộ của đời sống Kitô hữu... ở mỗi thửa đất, ta dễ dàng thấy những thái độ mà các nhà giảng thuyết tố cáo: sa chước cám dỗ của Satan, nhất là trong lúc bị bắt bớ, sự hời hợt của đức tin, gắn bó với của cải vật chất.

BÀI ĐỌC THÊM:

1) Gieo lời Chúa với lòng can đảm và hào phóng.

Tôi có thể rút ra được một bài học nữa từ dụ ngôn người gieo giống. Thái độ của người có trách nhiệm loan báo lời Chúa. Đức Giêsu cảnh báo họ trước một cám dỗ: chỉ lo phân tích đất đai, đoán xét lòng người và hoàn cảnh, chuẩn bị sao cho đất sinh hoa kết trái. Vì thế, họ có khuynh hướng dành hạt giống cho thửa đất tốt, loại trừ những thửa đất xem ra không xứng đáng hoặc không có khả năng đón nhận lời Chúa... Sau cùng dụ ngôn nói rằng chính hạt giống bộc lộ phẩm chất của đất đai. Hạt giống không chỉ dành riêng cho đất tốt, cho những người lành, cho những người tốt, trong những hoàn cảnh rõ ràng, sau khi các vấn đề đề quân bình, công bình, phát triển, lương thiện, luân lý... đã được giải quyết. Ta vẫn thường bị cám dỗ: "Làm thế có ích gì?" "Với những người này, trong hoàn cảnh ấy, ta chẳng có gì để làm". Không, phải tung gieo Lời Chúa với lòng can đảm và sự hào phóng. Chính Thiên Chúa chứ không phải ta, sẽ thăm dò các tâm hồn. Ta vẫn thường ngạc nhiên: Lời Chúa bộc lộ đáy lòng thầm kín của con người, những người thu thuế và gái điếm sẽ vào Nước Thiên Chúa trước các thượng tế và các tiến sĩ luật.

2) Người gieo giống kỳ lạ, vừa là người gieo, vừa là người bị gieo.

Dụ ngôn đưa vào cuộc một Thiên Chúa còn có nhiều điều để nói với ta, dù đã có nhiều bình luận, giải thích, để ta bắt đầu bằng những bình luận, giải thích của chính Phúc âm. Quả thực người ta có khuynh hướng lái dụ ngôn ra khỏi ý nghĩa quan trọng nhất khi biến nó thành, không phải dụ ngôn Người gieo giống nữa, nhưng là dụ ngôn về chất đất. Điều đó hợp pháp vì đó là một lối đọc do tác giả Phúc âm đề nghị, một lối đọc theo luân lý, cảnh báo về những thái độ của con người khi đón nhận Lời Chúa, để Lời Chúa sinh hoa kết quả dồi dào. Hãy nhớ lại lối giải thích và áp dụng do nhóm "Hành động Công giáo" đề nghị, ứng vào những cảnh vực đời sống". Nhưng ta hãy trở lại với Người gieo giống. Tôi muốn rút ra từ hình ảnh người gieo giống, mà những con tem Pháp luôn minh hoạ bằng người phụ nữ, một vài đặc điểm của Thiên Chúa chúng ta. Trước hết, Thiên Chúa của Đức Giêsu trao ban lời của Ngài có lẽ như một "hơi thở mong manh". Nhưng Người đã trao ban. Người không giữ Lời cho riêng mình. người cho nó mặc lấy hình hài trong thửa đất của con người. Kế đó, Thiên Chúa gieo lúc thuận tiện cũng như không thuận tiện. Cũng cần thêm rằng, người gieo hào phóng đến độ chẳng cần nhìn chỗ hạt giống rơi: trên đường đi, trong đá sỏi, trong gai góc, trên đất mỏng...,nghĩa là, gieo khắp nơi. Đương nhiên có nhiều hạt giống chết đi. Người gieo giống là kẻ đầu tiên thực hành câu nói thời danh: Ai muốn cứu mạng sống mình sẽ mất, ai liều mạng sống sẽ gặp được sự sống. Thực kỳ dị, vì người gieo giống vừa là người gieo, vừa là người bị gieo. Làm sao quên được rằng Đức Giêsu là hạt giống gieo vào lòng đất? Làm sao tin vào sự phong nhiêu của Ngài nếu ta từ chối cái chết của Ngài? Đức Giêsu không chỉ là cánh tay Thiên Chúa tung gieo Lời Hằng Sống. Chính Đức Giêsu là hạt lúa mì đã chôn vùi vào thửa đất có cả cỏ lùng của ta và tan biến trong lòng đất, để phục sinh trong muôn ngàn bông lúa. Chính vì thế mà Mùa gặt đỏ ối dưới ánh mặt trời Phúc âm sẽ được thu hoạch, khi Thiên Chúa muốn, vào những kho lẫm của Tình yêu vĩnh cửu.

85.Hãy mặc lấy tâm tình của người gieo giống

(Suy niệm của Jos. Vinc. Ngọc Biển)

Trong quá trình loan báo Tin Mừng, Đức Giêsu đã dùng nhiều dụ ngôn khác nhau để giúp cho người Dothái cùng thời thay đổi thái độ và cách sống sao cho phù hợp với Tin Mừng.

Hôm nay, Đức Giêsu dùng dụ ngôn “người gieo giống” để giúp cho người nghe hiểu ý nghĩa của nội dung lời giảng.

1. Cách gieo hạt và thửa ruộng của người Dothái

Người Dothái xưa không có những cánh đồng bằng phẳng như ở đồng bằng của Việt Nam, mà thửa ruộng của họ thuộc loại bậc thang trên sườn đồi như những vùng núi Trung du và thượng du gồm sơn địa và bán sơn địa như ở miền Bắc Việt Nam. Như vậy, thửa ruộng của họ thường có sỏi đá, gai góc và thiếu nước.

Cách thức gieo hạt của họ rất giống với cách sạ lúa của người Nam Bộ chúng ta. Tức là họ không cấy từng cụm như đồng bằng, mà họ rắc hạt trên thửa đất của mình.

Sau khi quan sát và thấy hình ảnh của người gieo hạt cũng như những thửa đất khác nhau, Đức Giêsu đã rất tinh tế khi dùng dụ ngôn này để nói về thái độ của dân chúng khi lắng nghe Lời Chúa và sự quảng đại, hào phóng của Thiên Chúa khi gieo giống.

2. Tâm tình người đi gieo giống

Đức Giêsu đưa ra hình ảnh của người gieo giống thật kỳ lạ: ông là người hào phóng. Chỗ nào cũng gieo. Gieo vung vãi không tiếc hạt, tiếc công. Gieo một cách quảng đại, không phân biệt bất cứ loại đất nào. Gieo cả nơi sỏi đá, vệ đường, bụi gai. Ông gieo trong thái độ kiên trì và trung thành, không tính toán thiệt hơn, không biết mỏi mệt và không hề thất vọng.

Ông đầu tư hết tất cả những gì mình có như: tiền tài, vốn liếng, sức khỏe và cả ngày lẫn đêm. Ông gieo mọi nơi mọi chốn.

Có được điều ấy, hẳn ông là người có tham vọng lớn, một trái tim rộng mở để vượt qua mọi rào cản, khó khăn, để tung gieo từng hạt giống, bất chất mọi sự ngỗ nghịch. Ông có một tình yêu bao la, vượt lên trên tất cả, miễn sao hạt giống được tung ra và rơi vào mọi môi trường.

Nói như thế, không có nghĩa ông là người vô trách nhiệm, không chuyên nghiệp, nhưng muốn diễn tả hình ảnh một người nông dân cần cù, chịu khó, kiên trì và quảng đại. Hình ảnh đó không ai khác ngoài Thiên Chúa, mà hiện thân chính là Đức Giêsu, người đang nói qua dụ ngôn.

Thật vậy, Thiên Chúa say mê con người, không ngừng tìm mọi cách để mong sao con người nhận ra chân lý, tình thương để mà cải hóa bản thân cho tốt hơn. Vì thế, tình yêu của Thiên Chúa là một tình yêu phổ quát, không phân biệt giàu nghèo, giai cấp, địa vị, màu da, sắc tộc..., vì “Người làm cho mặt trời mọc lên trên người lành cũng như kẻ dữ, làm cho mưa xuống trên kẻ lành cũng như người bất lương…”

3. Thái độ của mỗi chúng ta trong vai trò của người gieo và nhận

Khi dùng dụ ngôn “người gieo giống” và nhiều loại đất khác nhau, Đức Giêsu mong muốn mỗi người chúng ta cũng mang trong mình tâm tình của người gieo giống. Tức là gieo trong hy sinh, vất vả, không tính toán hơn thiệt, không ích kỷ nhỏ nhen. Bổn phận của người môn đệ chính là mau mắn lên đường, tung hoành khắp nơi, biết tận dụng mọi thời gian, phương tiện để miễn sao Lời Chúa được loan xa tới mọi nơi, mọi chốn, không phân biệt họ là ai, cuộc sống và địa vị của họ như thế nào...

Thật vậy, chúng ta cứ trung thành và quảng đại, còn thành công là do Chúa chứ không phải hoàn toàn ở khả năng của chúng ta. Tinh thần này đã được thánh Phaolô nói đến khi ngài xác định: “Tôi trồng, anh Apôlô tưới, nhưng Thiên Chúa mới làm cho lớn lên. Vì thế, kẻ trồng hay người tưới chẳng là gì cả, nhưng Thiên Chúa, Ðấng làm cho lớn lên, mới đáng kể” (1 Cr 3,6-7).

Làm được điều đó, chúng ta cần có một trái tim đủ lớn để yêu thương, kiên trì và trung thành.

Là kitô hữu, chúng ta được hạt giống là chính Lời của Chúa gieo vào lòng chúng ta từ ngày chúng ta lãnh nhận Bí tích Rửa tội. Rồi tiếp tục trải qua dòng thời gian, chúng ta có nhiều điều kiện để cho Hạt Giống ấy nẩy mầm và sinh hoa kết trái dồi dào. Nhưng thử hỏi, mỗi chúng ta có sẵn sàng để trở thành thửa đất tốt tươi hay chỉ là sỏi đá, ven đường và gai góc?

Lời Chúa hôm nay mời gọi mỗi chúng ta hãy có tấm lòng bao dung, độ lượng như người gieo giống, đồng thời cũng phải có thái độ cởi mở, hân hoan, đơn sơ và yêu mến để cho hạt giống được nảy mầm, trổ sinh hoa trái dồi dào như những thửa đất tốt.

Lạy Chúa Giêsu, xin cho chúng con được mặc lấy tâm tình của người gieo giống, đồng thời cũng trở nên những thửa đất tốt để hạt giống Lời Chúa được trổ sinh hoa trái dồi dào nơi tâm hồn chúng con. Amen.

86.Gieo và gặt - John Nguyễn

1. Lý thuyết "nhân" và "duyên"

Dụ ngôn gieo giống của Đức Giêsu khiến người ta nghĩ đến thuyết nhân duyên của Phật giáo. Muốn có được cây lúa, điều tối quan trọng là phải có hạt giống lúa, đó chính là "nhân" để có "quả" là cây lúa. Nhưng hạt lúa không thể nảy mầm và phát triển nếu không có những điều kiện thuận lợi như: đất tốt, nước, nhiệt độ, ánh sáng, hoặc phân bón, thuốc trừ sâu, diệt cỏ, v.v… Những điều kiện ấy gọi là "duyên". Nếu những điều kiện để phát triển ấy hết sức thuận lợi mà không có hạt giống lúa thì cũng không bao giờ có được cây lúa. Như vậy, phải hội đủ "nhân" và "duyên" thì mới có thể sinh ra "quả" mong muốn.

2. Nhân nào quả nấy

Điều quan trọng nhất để có "quả" mà ta mong muốn, là ta phải có "nhân" tương ứng với "qua". Muốn có quả sầu riêng, ta phải dùng hạt sầu riêng để trồng, không thể trồng hạt mít mà ra cây hay trái sầu riêng được. Muốn có trái sầu riêng thơm, ngon, to, ta không chỉ cần trồng hạt sầu riêng, mà còn phải trồng loại hạt sầu riêng thật tốt. Hạt tốt mới sinh ra trái tốt được. Đức Giêsu cũng đã từng nói về luật nhân quả này: "Ở bụi gai, làm gì có nho mà hái? Trên cây găng, làm gì có vả mà bẻ? Nên hễ cây tốt thì sinh quả tốt, cây xấu thì sinh quả xấu. Cây tốt không thể sinh quả xấu, cũng như cây xấu không thể sinh quả tốt" (Mt 7,16-18).

Vậy muốn đạt được mục đích, ta phải xác định mục đích của ta - tức "quả" mà ta muốn vun trồng - là gì? Sau đó phải tìm "nhân" hay hạt giống thích hợp, và cuối cùng là phải tạo "duyên" hay điều kiện thuận lợi. Đối với người Ki-tô hữu, mục đích cuối cùng của con người chính là Thiên Chúa, cũng là sự sống đời đời, là hạnh phúc đích thực và vĩnh cửu. Muốn đạt được, ta cần phải xác định thật rõ mục đích ấy cho suốt cả đời mình. Nếu "quả" là sự sống đời đời hay hạnh phúc đích thực và vĩnh cửu, thì "nhân" hay hạt giống phát sinh ra "quả" ấy là gì?

3. "Nhân" hay hạt giống sinh ra "quả" sự sống đời đời

Muốn biết "nhân" sinh ra "qua" sự sống đời đời là gì, ta hãy nghe Đức Giêsu nói. Một trong những "nhân" quan trọng dẫn đến sự sống đời đời là mến Chúa yêu người: "Thưa Thầy, tôi phải làm gì để được sự sống đời đời làm gia nghiệp? - Ngươi phải yêu mến Đức Chúa, Thiên Chúa của ngươi, hết lòng, hết linh hồn, hết sức lực, và hết trí khôn ngươi, và yêu mến người thân cận như chính mình" (Lc 10,25.27). Có người đã làm được những điều ấy, thì Đức Giêsu đòi hỏi hỏi họ theo Ngài: "Thưa Thầy, tôi phải làm điều gì tốt để được hưởng sự sống đời đời? - Hãy đi bán tài sản của anh và đem cho người nghèo, anh sẽ được một kho tàng trên trời. Rồi hãy đến theo tôi" (Mt 19,16.21; x. Mc 10,17.21).

Ngoài ra còn phải tin vào Đức Giêsu: "Ai tin vào Con của Người thì khỏi phải chết, nhưng được sống muôn đời" (Ga 3,16), và vâng nghe lời Ngài: "Ai nghe lời tôi và tin vào Đấng đã sai tôi, thì có sự sống đời đời" (Ga 5,24), vì lời của Ngài là lời hằng sống: "Thầy mới có những lời đem lại sự sống đời đời" (Ga 6,68). Nhờ tin và vâng nghe lời Ngài mà ta nhận biết Chúa Cha, nguồn gốc của sự sống đời đời: "Sự sống đời đời đó là họ nhận biết Cha, Thiên Chúa duy nhất và chân thật, và nhận biết Đấng Cha đã sai đến, là Giêsu Ki-tô" (Ga 17,3).

Sau khi tin Đức Giêsu và nhận biết Chúa Cha, sự sống đời đời đòi hỏi ta sống hết mình cho niềm tin ấy, nghĩa là sống yêu thương và xả thân: "Ai yêu quý mạng sống mình, thì sẽ mất; còn ai coi thường mạng sống mình ở đời này, thì sẽ giữ lại được cho sự sống đời đời" (Ga 12,25).

Ngoài ra, để có sự sống đời đời, chúng ta cần được nuôi dưỡng bằng chính máu thịt của Đức Giêsu: "Ai ăn thịt và uống máu tôi, thì được sống muôn đời" (Ga 6,54). Nghĩa là càng ngày ta càng phải tiêm nhiễm tính chất yêu thương của Đức Giêsu vào người, dần dần thay thế chất "tôi" bằng chất "Ngài", nói khác đi là được Giêsu hóa, hay biến thành Giêsu để cuối cùng nên giống Ngài hoàn toàn.

Làm như thế, Đức Giêsu sẽ trở thành một nguồn nước trường sinh đem sự sống đời đời cho ta, đồng thời cũng biến chính ta thành nơi mang mạch nước đem lại sự sống cho những người chung quanh: "Ai uống nước tôi cho, sẽ không bao giờ khát nữa. Và nước tôi cho sẽ trở thành nơi người ấy một mạch nước vọt lên, đem lại sự sống đời đời" (Ga 4,14).

Theo Đức Giêsu, đó là những "nhân" sẽ sinh ra "qua" là sự sống đời đời. Vì thế, muốn được sống đời đời, tức sống hạnh phúc đích thực, chúng ta phải gieo những "nhân" ấy chứ không phải những "nhân" khác. Muốn có sự sống đời đời mà lại gieo những hạt nhân khác với những "nhân" ấy, thì chẳng khác gì muốn trồng lúa mà lại dùng hạt bắp hay hạt cỏ. Hiện nay, biết bao người muốn có sự sống đời đời nhưng lại đang gieo những hạt giống khác với những hạt giống mà Đức Giêsu đã chỉ bảo: chẳng hạn cố gắng giữ cho thật kỹ những thói quen hay tập tục tôn giáo nào đấy, những nghi thức, những buổi cầu kinh… Thế thì thật là "công dã tràng"! Bạn có phải là hạng người đó không?

4. "Duyên" hay những điều kiện để "nhân" thành "quả"

Những "nhân" vừa kể là tối cần thiết để phát triển thành "quả" sự sống đời đời. Nhưng để phát triển thành quả, cần phải có những điều kiện hay hoàn cảnh thuận lợi.

Đức Giêsu đã đưa ra một số những hoàn cảnh khác nhau:

- "Có những hạt rơi xuống vệ đường, chim chóc đến ăn mất": Có những người đã trồng đúng hạt giống của sự sống đời đời, nghĩa là đã nhất quyết sống yêu thương, sống tinh thần của Đức Giêsu. Nhưng rất tiếc lòng ham danh, lợi, quyền và những vui thú trần gian, hoặc có những lý thuyết trần tục hấp dẫn họ quá mạnh, lôi cuốn họ vào con đường hưởng thụ cá nhân, ích kỷ, khiến họ từ bỏ việc sống theo tinh thần Đức Giêsu.

- "Có những hạt rơi vào nơi sỏi đá, chỗ đất không có nhiều; nó mọc ngay, vì đất không sâu; nhưng khi nắng lên, nó liền bị cháy, và vì thiếu rễ nên bị chết khô": Đây là những người đã khởi sự sống tinh thần yêu thương của Đức Giêsu một thời gian, nhưng vì chưa quyết tâm dứt khoát và sâu xa, chưa xác tín vào con đường theo Chúa, nên khi bị thử thách bởi nghịch cảnh, đã không bền đỗ, đã từ bỏ con đường mình đang theo.

- "Có những hạt rơi vào bụi gai, gai mọc lên làm nó chết nghẹt": Đây là những người quyết tâm theo Chúa đến cùng, nhưng đồng thời cũng theo đuổi một số đam mê trần tục. Tới một lúc nào đó có sự xung đột giữa hai con đường khiến họ phải dứt khoát chọn một. Lúc đó họ bị con đường trần tục hấp dẫn hơn khiến họ từ bỏ con đường theo Chúa.

- "Có những hạt lại rơi nhằm đất tốt, nên sinh hoa kết quả: hạt được gấp trăm, hạt được sáu chục, hạt được ba chục": Đây là những người quyết tâm theo Chúa đến cùng, lại biết củng cố quyết tâm đó mỗi ngày bằng suy tư lời Chúa, cầu nguyện, từ bỏ mình, hy sinh cho tha nhân. Nhờ đó họ luôn trung thành với tinh thần của Đức Giêsu, bất chấp những khó khăn nghịch cảnh, những cám dỗ của trần thế. Nếu có sa ngã, họ vẫn chỗi dậy được để tiếp tục con đường. Tùy theo cao độ quyết tâm và mức độ củng cố quyết tâm ấy mà họ đạt tới những mức độ thánh thiện và bản lãnh nội tâm khác nhau. Tuy họ đều đạt được sự sống đời đời hay hạnh phúc đích thực một cách tràn đầy, nhưng dung lượng hạnh phúc ấy khác nhau. Thánh Tê-rê-xa Hài Đồng minh họa sự khác nhau này bằng những bình chứa có dung lượng khác nhau, cái 1 lít, cái 10, cái 100, cái 1000 lít… Cái nào cũng đầy tràn chất lỏng đến nỗi không thể chứa thêm được nữa. Nghĩa là số lượng hạnh phúc đích thực có thể khác nhau rất xa, nhưng ai cũng đều ở mức độ tràn đầy tối đa (100%).

Như vậy, đọc bài Tin Mừng này, ta hãy xác định cho thật rõ mình phải gieo "nhân" nào vào tâm hồn ta để có sự sống đời đời, và sau đó phải tạo "duyên" tức biến tâm hồn ta thành thửa đất tốt bằng cách nào để "nhân" đó phát triển thành "qua". Điều tối quan trọng là đừng gieo lầm "nhân" kẻo uổng công tu tập hay giữ đạo cả đời một cách sai lạc.

CẦU NGUYỆN

Lạy Cha, Cha chính là "nhân", là nguồn gốc phát sinh sự sống đời đời ở trong con. Xin Cha hãy càng ngày càng lớn lên và tác động hữu hiệu trong tâm hồn con. Muốn thế, con phải làm cho "cái tôi" của con ngày càng nhỏ đi. Xin cho con biết sống tinh thần tự hủy để Cha hay Tình Yêu có điều kiện thuận lợi lớn lên trong con. Đó cũng chính là sự sống đời đời hay hạnh phúc đích thực của con. Amen.

87.Suy niệm của Lm Augustine, S.J

Bài Tin Mừng hôm nay thuộc về bài giảng thứ ba theo Tin Mừng Mátthêu, tiếp theo bài giảng trên núi (Mt 5,1-7.29) và bài giảng về sứ mạng truyền giáo (Mt 10,1-42). Bài giảng thứ ba này gồm các dụ ngôn về Nước của Thiên Chúa (Mt 13,1-53)

Dụ ngôn là kiểu so sánh rút ra từ đời thường hoặc từ thiên nhiên. Nét sống động hoặc những chi tiết lạ thường của dụ ngôn buộc người nghe phải chú ý và suy nghĩ thêm về ý nghĩa đích xác của câu chuyện được kể. Ý nghĩa của những dụ ngôn trong bài giảng thứ ba theo thánh Mátthêu chỉ về Nước của Thiên Chúa. Nước Thiên Chúa chẳng phải là lãnh thổ với những biên giới đích xác được bảo vệ bằng quân lực và những khí giới tối tân. Ngược lại, toàn thể tạo thành đều thuộc về Nước của Thiên Chúa trên đó quyền lực và cuộc phán xét của Ngài bá chủ theo kế hoạch từ muôn thuở. Về cơ bản, Nước Thiên Chúa xuất hiện là công trình riêng của Ngài, nhưng Ngài đòi hỏi loài người phải cộng tác vào công trình đó như họ được dựng nên là những bản vị tự do. Trong lời rao giảng của Đức Giêsu, Nước Thiên Chúa bao gồm cả hiện tại và tương lai.

Hình ảnh người gieo giống luôn thâu hoạch kết quả khả quan

Dụ ngôn số một về Nước Thiên Chúa là dụ ngôn người gieo giống (Mt 13,3-23). Phần thân bài dụ ngôn nằm ở những câu 3-9. Điều mà tác giả nhấn mạnh ở đây là một nhân vật, đó là người đi gieo. Hành động của người ấy được theo dõi: ông ra đi gieo giống và người ta nhận thấy các hạt giống ông gieo vãi rơi lung tung khắp nơi. Nhiều hạt như bỏ phí. Thế mà phần hoa lợi thu lượm vẫn khả quan: "Hạt được gấp trăm, hạt được sáu chục, hạt được ba chục." (c.8).

Thân bài dụ ngôn vừa nói được cách quãng bằng một câu hỏi từ phía các môn đệ nêu thắc mắc, rằng: "Sao Thầy lại dùng dụ ngôn mà nói với người ta?" (c.10) Đây là cơ hội để Đức Giêsu đặt các môn đệ đối diện với mầu nhiệm của Nước Thiên Chúa vượt trên cái nhìm tự nhiên của những người đang nghe Người giảng. Nhóm thính giả này được phân đôi: một bên là nhóm môn đệ biết xem và nghe để hiểu (động từ hiểu quan trọng ở các câu 13, 14, 19, 23,51) và bên kia là đám những người xem mà chẳng thấy, nghe mà cũng như không nghe, vì họ chẳng hiểu gì cả. Vậy là một bên gồm những người được ban cho ơn hiểu các mầu nhiệm Nước Thiên Chúa, còn bên kia là những người mù tịt về Nước đó. Nhưng như vậy Thiên Chúa tỏ ra thiên vị chăng? Thưa đây chỉ là cách nói của ngôn ngữ Do Thái để nhấn mạnh hai điều một trật: sáng kiến luôn từ phía Thiên Chúa nhưng con người vẫn được tự do nhận hay từ khước ơn Người ban.

Thắc mắc trên vừa được giải đáp,

Đức Giêsu trở lại giải thích dụ ngôn (cc. 18-23).

Ở phần này Đức Giêsu lại không nhấn mạnh về nhân vật gieo giống như ở chính thân bài dụ ngôn (cc.3-9). Vấn đề quan trọng được nêu là phản ứng của những người nghe lời được gieo vào tai họ. Đúng ra Tin Mừng Mátthêu nhấn mạnh về sứ mạng của Đức Giêsu cần được hiểu: chính kinh qua những điều xem ra thất bại mà Nước Thiên Chúa được lớn lên; chắc chắn Nước Thiên Chúa không xuất hiện qua một cuộc khải hoàn để đè bẹp mọi trở ngại trên đường. Do đó kết quả vẫn được nêu là "kẻ được gấp trăm, kẻ được sáu chục, kẻ được ba chục" (c.23) mặc dầu có lúc xem ra kẻ dữ đến cướp lấy lời gieo vào lòng người nghe (c.19); lúc khác xem ra lời rơi trên sỏi đá nên không bén rễ (cc.20-21); lúc khác lời rơi vào bụi gai nên bị bóp nghẹt (c.22)

Đâu đâu có tạo thành, Lời Chúa luôn vang dội

Như vậy nhân vật đi gieo giống sẽ là con người gieo vãi Lời Chúa khắp nơi, không giới hạn. Đâu đâu có tạo thành, ở đó có Lời Chúa luôn vang dội, kêu gọi con người mang lại hoa trái.

Sẽ không có nơi nào dành cho thất vọng để nói rằng hạt giống rơi trên vệ đường bị kẻ xấu công đi mất rồi còn gì để mà hy vọng. Nhân vật đi gieo giống cứ tiếp tục gieo vãi hạt giống khắp nơi, trên mọi nẻo đường. Hôm nay người ta không hiểu nhưng mai ngày, họ sẽ được ban cơ hội để hiểu.

Niềm vui về ơn trở lại được nhắc tới nhiều lần trong Hội Thánh sơ khai (Cv 8,8.39; 13,48.52). Chính biến cố Vị Cứu Tinh xuất hiện khơi dậy niềm tin đó (Lc1,14). Nhưng Lời Chúa mà người nghe đón nhận, cần được bén rễ trong cầu nguyện, trong suy tư cũng như trong cách sống đáp ứng những đòi hỏi của Tin Mừng. Dù sao người đi gieo giống trong dụ ngôn vẫn kiên trì gieo vãi, maong cho đất xấu trở nên đất tốt, để mang lại hoa trái gấp trăm, gấp sáu mươi hoặc ba mươi. Chính giữa những khó khăn gặp phải, niềm tin của người tín hữu cho thấy sức mạnh của ân sủng.

Thực ra, đời sống đức tin về cơ bản là một chọn lựa. "Không ai có thể làm tôi hai chủ, vì hoặc sẽ ghét chủ này mà yêu chủ kia, hoặc sẽ gắn bó với chủ này mà khinh dể chủ nọ. Anh em không thể vừa làm tôi Thiên Chúa vừa làm tôi tiền của được" (Mt 6,24). Đức Giêsu còn nói rõ rằng: "Ai yêu cha hay yêu mẹ hơn Thầy, thì không xứng với Thầy. Ai không vác thập giá mình mà theo Thầy, thì không xứng với Thầy. Ai giữ lấy mạng sống mình, thì sẽ mất; còn liều mạng sống mình vì Thầy, thì sẽ tìm thấy được" (Mt 10,37-39) Nỗi lo lắng sự đời (kể cả những điều cần thiết cho sự sống (Mt 6,25-34) không được coi trọng hơn Nước của Thiên Chúa (Mt 13,22; x. Mt 4,8).

Vào thời cuối cùng Thiên Chúa sẽ gieo mầm một dân mới

Vấn đề chính yếu nằm ở câu 17 nói rằng "có nhiều ngôn sứ, nhiều người chính trực đã ước mơ được xem." Các ngôn sứ đã loan báo vào thời cuối cùng, Thiên Chúa sẽ gieo mầm một Dân mới (Hs 2,23-25; Giêrêmia 31,17). Việc đó, Ngài thực hiện nơi Đức Giêsu. Vậy, khi Đức Giêsu nêu hình ảnh người gieo giống, Ngài muốn cho thấy cái mới từng được loan báo đã bắt đầu xuất hiện, và rồi sẽ sinh hoa trái. Bây giờ cái mới ấy còn nhỏ bé nhưng sau sẽ lớn lên (13,31-33).

Cả vào lúc nhiều môn đệ rút lui, không còn theo Đức Giêsu nữa (Ga 6,66) Simon Phêrô đại diện nhóm môn đệ còn lại vẫn tin tưởng rằng "Thầy mới có những lời ban sự sống đời đời" (Ga 6,68).

Vậy dụ ngôn người gieo giống phải được hiểu theo niềm tin của nhóm môn đệ còn lại, là tiền thân của Giáo Hội sơ khai. Họ không những tin rằng Đức Giêsu mới có lời ban sự sống đời đời, nhưng họ còn phải trả giá cho niềm tin đó (Mt 13,44-46). Thực ra chính qua việc trả giá mà Nước Thiên Chúa xuất hiện "sinh hoa kết quả và làm ra, kẻ được gấp trăm, kẻ được sáu chục, kẻ được ba chục" (Mt 13,23).

Hãy coi trường hợp kẻ tống tiền anh Ba Đông (Badong), một Kitô hữu giáo dân, người Phi Luật Tân. Trên đường đi dụ cuộc họp Thành Phố của Đức Maria tại Manila năm 1966, anh bị một chàng thanh niên giơ dao găm chặn lại để tống tiền. Lời Chúa mà anh Ba từng học hỏi và chia sẻ, tự nhiên đến với anh, đòi anh phải yêu tha nhân như chính mình, kể cả người thù địch đang cầm dao đe dọa anh. Vậy anh Ba Đông không những giao cho người ấy số tiền người ấy yêu cầu, anh còn mời người ấy ngồi lại để giải khát và dùng bữa nữa. Kết quả thật lạ lùng: Cách đối xử của anh Ba Đông khiến kẻ tống tiền tò mò tìm đến cuộc họp Thành Phố của Đức Maria. Chính ở đây anh ta đã hoàn toàn được hoán cải bởi luật tình yêu, là giới luật duy nhất của Thành Phố của Đức Maria. Trước mắt mọi người và trước sự ngỡ ngàng cũng như cảm động của họ, kẻ tống tiền đã xưng thú và ăn năn trở lại. Trước kia anh ta khác nào thửa đất bên vệ đường, hoặc đất đầy sỏi đá và đất ở giữa bụi gai, thì nay anh đã trở nên thửa đất mang lại bông hạt gấp bội so với trước kia.

88.Thực hành Lời Chúa để sống tin yêu

(Suy niệm của Lm. Đan Vinh)

I. HỌC LỜI CHÚA

. Ý CHÍNH: Dụ ngôn người gieo giống về Nước Trời:

Tin Mừng hôm nay là một trong bảy “dụ ngôn về Nước Trời” của Đức Giêsu: Người ví Nước Trời giống như một người mang hạt giống đi gieo. Hạt giống Nước Trời được gieo vào 4 tình trạng đất khác nhau và chỉ thành công ở lần gieo cuối cùng. Sở dĩ Đức Giêsu giảng dạy bằng dụ ngôn là vì chỉ các môn đệ mới có thiện chí muốn nghe và muốn đón nhận Nước Trời thiêng liêng, đang khi phần lớn dân Do thái thì cứng lòng chỉ muốn đón nhận Nước vinh quang thế tục và không muốn đón nhận Nước Trời thiêng liêng này. Lời Chúa chỉ phát sinh hiệu quả nơi những tâm hồn có thiện chí muốn nghe, giống như hạt giống chỉ có thể phát sinh hoa trái tin yêu khi được gieo trong mảnh đất mầu mỡ là tâm hồn tốt lành, không chai lì cố chấp, không giữ đạo hời hợt bề ngoài, không bị các thói hư tật xấu lấn át…

. CHÚ THÍCH:

- C 1-2: + Ngồi ở ven Biển Hồ: Câu chuyện xảy ra ở bờ biển hồ Ghen-nê-xa-rét miền Galilê. + Người dùng dụ ngôn mà nói với họ nhiều điều: Dụ ngôn là những câu chuyện do Đức Giêsu kể ra, dựa theo phong tục và nếp sống trong xã hội, với mục đích trình bày một điều về giáo lý đức tin. Giữa hình ảnh tự nhiên đời thường và giáo lý đức tin siêu nhiên có những điểm giống nhau mà người đọc phải để tâm suy nghĩ mới có thể nắm bắt được. + Các dụ ngôn về Nước Trời: Khi diễn tả về cách tổ chức và sinh hoạt của Nước Trời do Đức Giêsu muốn thiết lập. Người đã dùng bảy dụ ngôn sau đây: Dụ ngôn “Người gieo giống” (x. Mt 13,1-23); Cỏ lùng (x. Mt 13,24-30); Hạt cải (x. Mt 13,31-32); Men trong bột (x. Mt 13,33); Kho báu và ngọc quý (x. Mt 13,44-46); Chiếc lưới bắt cá (x. Mt 13,47-50). Ở đây, Đức Giêsu đã dùng dụ ngôn Người Gieo Giống kể về một người nông dân đi gieo hạt giống, qua đó Người dạy các môn đệ phải làm thế nào để hạt giống Lời Chúa có thể mọc lên thành cây lúa và tới mùa phát sinh được nhiều bông hạt mới.

- C 3-8: + Dụ ngôn người gieo giống: Vệ đường, sỏi đá, bụi gai, đất tốt…: Hằng năm vào tháng 12 dương lịch, đất thánh bắt đầu mưa, nhà nông khởi công gieo hạt giống. Ga-li-lê là miền đất nhỏ có nhiều đồi núi và ít ruộng đất, mà dân cư lại đông, nên ruộng đất được chia thành nhiều thửa ruộng nhỏ. Thửa ruộng nào cũng có đường bờ bao làm biên địa hay vệ đường mà người nông dân có thể đi trên đường bao đó. Phần nhiều đất không đủ mầu mỡ, nhiều chỗ còn trộn lẫn đá sỏi. Nhiều chỗ đất vừa xấu mà cỏ gai lại mọc tràn lan. Tuy nhiên cũng có những chỗ đất đai phì nhiêu, người ta cày bừa kỹ, rồi gieo hạt giống lúa mì và chỉ chờ đến mùa lúa chín là thợ gặt sẽ ra đồng gặt hái mang về nhà.

- C 9: + Ai có tai thì nghe: Đây là kiểu nói Đức Giêsu hay dùng để gây sự chú ý cho người nghe (x. Mt 11,15; Mc 4,23; Lc 8,8). Có tai là có khả năng nghe, nhưng chưa chắc đã muốn lắng nghe. Giống như các kinh sư và người Pha-ri-sêu Do thái tuy đến nghe Đức Giêsu giảng mà lòng không muốn tiếp nhận sự thật mà Người muốn nói. Ở đây Đức Giêsu kêu gọi mọi người: "Ai có khả năng nghe thì hãy tỏ thiện chí lắng nghe!".

- C 10: + Sao Thầy lại dùng dụ ngôn mà nói với họ?:Lý do Đức Giêsu dùng dụ ngôn mà nói về Nước Trời, trước hết vì người Do thái đang mong ước một Đấng Thiên Sai thuộc dòng dõi Đa-vít, đến thiết lập một Vương Triều Mới bằng sức mạnh của một đạo quân bách chiến bách thắng, lại còn được cơ binh các thiên thần trên trời trợ giúp, để mở rộng Vương quyền đi khắp hoàn cầu, dẹp tan các chư dân tôn thờ tà thần. Còn sứ mạng của Đức Giêsu là đến để thiết lập một Nước Trời thiêng liêng ban ơn cứu độ khác với Nước thế tục mà dân Do thái đang trông mong do Đấng Mê-si-a được Đức Chúa sai đến sẽ thiết lập.

- C 11: + Bởi vì anh em thì được ơn hiểu biết các mầu nhiệm Nước Trời, còn họ thì không:“Mầu nhiệm Nước Trời” là chương trình cứu độ của Thiên Chúa được thực hiện qua Đức Giêsu. Đây là điều vượt quá sự hiểu biết của loài người. Chỉ Đức Giêsu là Đấng thiết lập Nước Trời mới có thể nói về Nước ấy bằng các dụ ngôn.

- C 12: + Ai đã có thì được cho thêm, và sẽ có dư thừa. Còn ai không có, thì ngay cái đang có, cũng sẽ bị lấy mất:Người Do thái thời Đức Giêsu đang có đức tin truyền thống về Đấng Thiên Sai (Mê-si-a). Trong bọn họ, ai tin vào Đức Giêsu sẽ được ban thêm ơn hiểu biết các mầu nhiệm Nước Trời. Còn những kẻ không tin Người thì ngay cả lòng tin truyền thống về một đất Nước mang tính trần thế cũng sẽ bị lấy mất.

- C 13: + Vì họ nhìn mà không nhìn, nghe mà không nghe không hiểu: Khi giảng cho dân Do thái đang khao khát một Nước trần thế lệch lạc, Đức Giêsu một đàng phải cố gắng trình bày đúng điều họ đang khát vọng. Đàng khác Người phải sửa lại quan niệm lệch lạc của họ về Nước ấy. Do đó, Người phải dùng các dụ ngôn. Bởi lẽ dụ ngôn vừa mở vừa đóng: mở để giúp họ nhận ra sự thật và đóng đối với những gì họ hiểu sai. Khi nghe các dụ ngôn về Nước Trời, chỉ những ai thành tâm chấp nhận quan điểm của Đức Giêsu như các môn đệ, mới có thể lãnh hội được ý nghĩa của nó. Còn những kẻ mang nhiều thiên kiến, cố chấp trong sự sai lầm như các mục tử dân Do thái, thì dù có nghe Đức Giêsu giảng, họ cũng không hiểu gì về ý nghĩa thực sự của các điều Người nói.

- C 14: + Ứng nghiệm lời sấm của ngôn sứ I-sai-a:I-sai-a đã tuyên sấm các Lời Chúa đã phán với ông khi Người kêu gọi và sai ông đến giảng cho dân Do thái (x. Is 6,9-10). I-sai-a có trách nhiệm nói với dân Do thái về các hình phạt mà Chúa sẽ giáng xuống do tội của họ. + “Các ngươi có lắng tai nghe cũng chẳng hiểu, có trố mắt nhìn, cũng chẳng thấy…”: Lời tuyên sấm của I-sai-a cho thấy tình trạng dân Do thái trong thời Đức Giêsu cũng tương tự trong thời của ông. Cũng như I-sai-a, Lời giảng của Đức Giêsu đã nên dịp cho dân Do thái cứng lòng không tin (x. Lc 2,34). Mát-thêu thấy cách Đức Giêsu giảng bằng dụ ngôn như thế cũng đã được tiên báo trong Thánh Vịnh như sau: “Mở miệng ra, tôi sẽ nói đôi lời huấn dụ, công bố điều huyền bí thuở xa xưa” (Tv 78,2).

- C 16-17: + Còn anh em, mắt anh em thật có phúc vì được thấy…: Các môn đệ Đức Giêsu không những được thấy các phép lạ Người làm và được nghe những Lời Người dạy, mà còn có thiện chí muốn tìm hiểu để tin theo, nên các ông có phúc hơn các ngôn sứ và những người công chính trước đây. Những người này dù có thiện chí muốn nghe và muốn thấy Đấng Thiên Sai, nhưng các vị ấy đã không được nhìn thấy Người và cũng không được nghe Lời Người như các ông bây giờ.

- C 18-23: + Vậy anh em hãy nghe dụ ngôn Người Gieo Giống:Lời trích giảng trong đoạn này xem ra không phù hợp với trọng tâm của dụ ngôn Người Gieo Giống ở phần trên: Dụ ngôn thì nhấn mạnh đến hành động gieo giống của Thiên Chúa vào 4 tình trạng đất khác nhau, nhưng khi giải thích thì lại chú trọng đến tình trạng đón nhận Lời Chúa nơi các người nghe. Tâm điểm của dụ ngôn đã bị xê dịch từ Lời dạy về mầu nhiệm Nước Trời sẽ gặp nhiều thử thách trước khi đạt kết quả sung mãn vào thời cánh chung, chuyển thành lời khuyến cáo hãy mở rộng tâm hồn đón nhận Lời Chúa. Có lẽ phần giải thích dụ ngôn này là của Giáo Hội sơ khai nhằm nhấn mạnh đến các thái độ khác nhau của những kẻ nghe Lời Chúa: Muốn cho Lời Chúa sinh sôi nẩy nở gấp bội, thì người nghe phải trở thành đất tốt qua thái độ "nghe và hiểu". Phải tránh sự chai lì như vệ đường, khô khan như sỏi đá và các thói hư như gai góc…

. CÂU HỎI:

1) Thế nào là dụ ngôn? Có mấy dụ ngôn về Nước Trời là những dụ ngôn nào? Ý nghĩa của dụ ngôn người gieo giống là gì? 2) Bốn tình trạng đất trong dụ ngôn Người Gieo Giống ám chỉ điều gì? 3) Câu: "Ai có tai thì nghe" có nghĩa thế nào? 4) Tại sao Đức Giêsu lại dùng dụ ngôn mà giảng về Nước Trời cho dân Do Thái, mà Người lại giải thích rõ ý nghĩa của dụ ngôn ấy cho các môn đệ? 5) Tại sao Ngôn Sứ I-sai-a lại tuyên sấm Lời Chúa với dân Do Thái rằng: “Các ngươi có lắng tai nghe cũng chẳng hiểu, có trố mắt nhìn cũng chẳng thấy"? 6) Tại sao các môn đệ có phúc hơn các ngôn sứ và các người công chính trước đó? 7) Phần giải thích dụ ngôn Người Gieo Giống là của ai? Nội dung nhằm dạy điều gì?

II. SỐNG LỜI CHÚA

1. LỜI CHÚA: “Còn kẻ được gieo trên đất tốt, đó là kẻ nghe Lời và hiểu, thì tất nhiên sinh hoa kết quả và làm ra: kẻ được gấp trăm, kẻ được sáu chục, kẻ được ba chục” (Mt 13,23).

2. CÂU CHUYỆN: Sức mạnh của Lời Chúa trong Thánh Kinh

PHA-MÁT là một tên cướp lừng danh tại nước Ấn Độ. Hắn ta cùng đồng bọn thường ra tay cướp đoạt tài sản của người đi đường rồi tẩu thoát mà không để lại bất cứ dấu vết nào. Ngày nọ, Pha-mát bẻ khóa vào một ngôi nhà vắng chủ. Sau khi đã lấy hết tiền bạc quý kim trong tủ, hắn kiểm tra lại ngôi nhà lần cuối thì thấy còn lại một cuốn sách nhỏ bìa đen, giấy mỏng và dai. Hắn nhặt lên bỏ vào túi với ý định sẽ dùng làm giấy vấn thuốc lá hút. Từ đó, mỗi khi hút thuốc hắn đều xé một tờ trong sách làm giấy vấn thuốc. Một lần nọ, hắn thấy trên tờ giấy có các hàng chữ nhỏ, hắn tò mò đọc thử xem các chữ viết đó là gì, và từ đó mỗi lần hút thuốc hắn đều đọc một đọan lời Chúa in trên tờ giấy. Vào một tối kia, sau khi đọc xong trang Lời Chúa, hắn để lại tờ giấy vừa xé vào lại trong sách, và quỳ gối xuống xin Chúa Giêsu tha tội và cứu hắn, giống như Người đã tha thứ cho tên cướp có lòng sám hối trên cây thập tự mà hắn mới đọc xong. Từ lúc ấy hắn cảm thấy tâm hồn hắn có sự bình an.

Hôm sau, hắn ăn mặc chỉnh tề rồi đi đến đồn cảnh sát xin đầu thú và nộp lại những đồ ăn cắp còn lại. Mọi người đều ngạc nhiên khi nghe hắn cho biết lý do ra đầu thú. Hắn mau mắn tra tay vào còng và sau khi nghị án, tòa chỉ kết án hắn 10 năm tù giam vì có yếu tố được giảm khinh. Trong thời gian mười năm ở tù, hắn vẫn tiếp tục đọc phần còn lại của cuốn Tân Ước và đã kể lại các câu chuyện trong sách cho các bạn tù. Dần dần nhờ quyết tâm sống khiêm tốn yêu thương và phục vụ theo gương Đức Giêsu, hắn đã làm cho tất cả đám bạn tù cảm mến. Họ không còn thái độ thù ghét và đàn áp bóc lột lẫn nhau, nhưng biết thể hiện tình yêu thương và giúp đỡ nhau. Một số bạn khác còn đến xin theo học Lời Chúa với hắn và cuối cùng đã trở thành môn đệ của Đức Giêsu giống như hắn.

3. SUY NIỆM:

1) Dụ ngôn là gì?

Dụ ngôn là những hình ảnh hay câu chuyện đời thường nhằm giúp người nghe hiểu biết về các chân lý cao siêu, trừu tượng được mặc khải. Dụ ngôn của Đức Gie-su có đặc tính vừa che giấu vừa tỏ lộ các chân lý về Thiên Chúa và Nước Trời mà Người sắp thiết lập. Dụ ngôn sẽ Che dấu «những bậc khôn ngoan thông thái» (Mt 11,25a) cho rằng mình đã hiểu biết đầy đủ về Thiên Chúa và về Nước Trời rồi, nên không cần tìm hiểu thêm. Trái lại, sẽ tỏ lộ racho «những người bé mọn» (Mt 11,25b), nhận biết kiến thức của mình về Thiên Chúa và về Nước Trời vẫn còn hạn hẹp, thiếu sót, cần phải được tiếp tục đào sâu để có thể áp dụng vào cuộc sống.

Các kinh sư và người biệt phái thời Đức Giêsu là những người tự mãn về Luật Mô-sê nên không muốn nghe lời Đức Giêsu giảng, hoặc nếu có nghe thì chỉ để tìm kiếm sơ hở để phản bác. Do đó Đức Giêsu đã dùng dụ ngôn mà nói với họ, để họ “nhìn mà không nhìn, nghe mà không nghe không hiểu. Thế là đối với họ đã ứng nghiệm lời sấm của ngôn sứ I-sai-a, rằng: Các ngươi có lắng tai nghe cũng chẳng hiểu, có trố mắt nhìn cũng chẳng thấy; vì lòng dân này đã ra chai đá: chúng đã bịt tai nhắm mắt, kẻo mắt chúng thấy, tai chúng nghe, và lòng hiểu được mà hoán cải, và rồi Ta sẽ chữa chúng cho lành” (Mt 13,14b-15). Có lần Đức Giêsu cũng khuyên môn đệ đừng giảng cho những kẻ cứng lòng không muốn nghe và không muốn tin Đức Giêsu như sau: «Của thánh, đừng quăng cho chó; ngọc trai, chớ liệng cho heo, kẻo chúng giày đạp dưới chân, rồi còn quay lại cắn xé anh em» (Mt 7,6). Về sau trong cuộc khổ nạn, khi bị các kỳ mục bắt nộp cho quan tổng trấn Phi-la-tô để đòi ông lên án tử hình cho Người, Người đã trả lời các câu ông hỏi (x. Mt 27,11-12), nhưng lại im lặng không nói một lời khi nghe các thượng tế và kỳ mục tố cáo Người, khiến quan Phi-la-tô rất đỗi ngạc nhiên (Mt 27,12-13).

2) Điều kiện để theo làm môn đệ Đức Giêsu:

- Để đón nhận được Nước Trời của Đức Giêsu thiết lập, mỗi người chúng ta phải “từ bỏ mình”, nghĩa là bỏ đi những gì mình cho là quý giá để mua lấy Nước Trời như trong dụ ngôn kho báu và ngọc quý (x. Mt 13,44-45). Ngoài ra, Người đòi người nghe phải loại bỏ những kiến thức không phù hơp với đức tin khi cầu nguyện tạ ơn Chúa Cha đã “giấu không cho bậc khôn ngoan thông thái biết những điều này, nhưng lại mặc khải cho những người bé mọn” (Mt 11,25). Vì một người tự mãn và cố ý bảo vệ các kiến thức thuộc về thế gian, thì khó lòng tiếp nhận được những chân lý siêu nhiên thuộc về Thiên Chúa do Đức Giêsu mặc khải.

- Ngoài ra Đức Giêsu còn đòi người nghe phải sẵn sàng “vác thập giá mình” mà theo Người (x. Mt 16,24). Vác thập giá theo Đức Giêsu nghĩa là chấp nhận bổn phận sống tình “mến Chúa yêu người”, để trở nên đồng hình đồng dạng với Đức Giêsu, năng cầu nguyện để xin ơn Chúa giúp vượt qua những đau khổ bệnh tật, tai nạn và những sự trái ý gặp phải… như thánh ý Chúa Cha muốn, để noi gương Đức Giêsu (x. Mt 26,39). Vì những ai chấp nhận đi con đường thập giá, cùng chịu đau khổ và chết với Đức Giêsu sẽ cùng được sống lại với Người. Đây là con đường của đạo công giáo, tuy nhỏ hẹp, leo dốc và ít người tìm được lại là đường duy nhât dẫn đến sự sống đời đời. Còn con đường rộng rãi thênh thang nhiều người chọn đi sẽ dẫn đến hố diệt vong (x. Mt 7,13-14).

3) Các tín hữu nói chung chưa sống tốt hơn anh em lương dân:

- TIM KƠN-ROI (Tim Conroy) là một thanh niên đạo đức, siêng năng đến nhà thờ dự lễ hằng ngày. Một hôm, anh đã tâm sự với một người bạn thân về nỗi thao thức đức tin như sau: “Tớ xuất thân từ một gia đình gốc công giáo. Hằng ngày tớ vẫn dự lễ và không quên đọc kinh cầu nguyện sớm tối. Nhưng có một điều tớ thắc mắc là: Tớ càng giữ đạo lâu năm bao nhiêu thì lại thấy mình càng xuống dốc về mặt đạo đức bấy nhiêu như: bê tha rượu chè, quan hệ nam nữ bừa bãi, lại còn thích chích hút ma túy… không hơn gì những bạn thanh niên người lương không công giáo. Vào ngày sinh nhật năm 25 tuổi, tớ đã tính ra số lần dự lễ, số lần nghe giảng Lời Chúa và rước lễ từ nhỏ đến lớn cả chục ngàn lần. Thế mà sao tớ vẫn không thấy mình tiến bộ về thiêng liêng bao nhiêu!” Thắc mắc của TIM đã được Đức Giêsu giải đáp trong dụ ngôn người gieo giống trong Tin Mừng hôm nay.

- Người gieo giống ám chỉ Đức Giêsu. Hạt giống là Lời Chúa. Hạt giống Lời Chúa được gieo vào bốn loại đất, tượng trưng cho bốn hạng người nghe: Vệ đường là hạng người không muốn nghe Lời Chúa nên Lời Chúa nghe đã không thể tồn tại trong tâm trí. Đất pha đá sỏi là người nghe Lời Chúa mà không suy niệm nên dễ bị mất đức tin khi gặp hòan cảnh khó khăn. Đất có nhiều gai góc ám chỉ những người nghe Lời Chúa, nhưng lòng lo lắng việc đời, làm cho Lời Chúa bị chết nghẹt không thể sinh hoa trái. Chỉ một ít người là thành tâm giống như mảnh đất tốt do biết lắng nghe Lời Chúa và suy niệm rồi quyết tâm thực hành mới có thể trở thành môn đệ đích thực của Chúa Giêsu và là chứng nhân cho tình yêu giữa lòng xã hội.

4) Thực hành Lời Chúa để sống tin yêu:

- Sống chưa tốt do chưa thực hành Lời Chúa: Trong một vườn nho kia có một cây nho không mấy xanh tốt như các cây nho khác trong vườn. Người làm vườn đã phải vất vả đào sới đất chung quanh gốc nho, rắc phân tro và tưới nước hằng ngày, nhưng cây nho vẫn èo uột và không phát sinh hoa trái. Cuối cùng người làm vườn đã đào gốc nho lên để tìm nguyên nhân thì mới phát hiện có một miếng tôn đã mục rỉ nằm bên dưới gốc cây nho, nên rễ cây không cắm sâu xuống đất được để hút các chất bổ dưỡng. Từ khi lấy miếng tôn kia lên thì cây nho đã xanh tốt và đến mùa đã phát sinh được nhiều hoa trái như các cây khác. Cuộc đời chúng ta cũng thế: Nếu ta không đâm rễ sâu bằng việc năng học sống Lời Chúa, thì đời sống đức tin của chúng ta sẽ bị tàn úa và không thể sống tin yêu hơn anh em lương dân.

- Bốn bước học sống Lời Chúa hiệu quả:

Để sống được Lời Chúa dạy trong cuộc sống hằng ngày, mỗi tín hữu chúng ta cần năng tham dự các buổi Hiếp Sống Tin Mừng gồm bốn bước như sau:

* Bước một của trí khôn: Tìm hiểu Lời Chúa bằng cách cả Nhóm cùng đọc chung một đoạn Lời Chúa, rồi người hướng dẫn sẽ giúp Nhóm tìm hiểu ý chính Chúa muốn dạy gì?

* Bước hai của trái tim: Chọn một câu Lời Chúa trọng tâm để học thuộc lòng, suy niệm và làm nguyên tắc ứng xử. Mỗi người sẽ chia sẻ kinh nghiệm sống câu Lời Chúa này.

* Bước ba của ý chí: Quyết tâm đổi mới cách suy nghĩ, nói năng và hành động theo gương Chúa làm và Lời Chúa dạy như Mẹ Ma-ri-a xưa.

* Bước bốn của ơn Chúa: Việc sống theo Lời Chúa chỉ thành công khi chúng ta đón nhận được ơn Thánh Thần nhờ biết kiên trì cầu nguyện mở lòng quyết tâm sông lời Chúa dạy như Người đã nói: “Vì không có Thầy anh em chẳng làm gì được” (Ga 15,5b).

4. THẢO LUẬN:

1) Hãy cho biết lý do nào khiến Mát-thêu, Gia-kêu và Phan-xi-cô Xa-vi-ê… được ơn đổi mới đời sống? 2) Còn bạn đang ở trong tình trạng vệ đường chai lì, đất pha sỏi đá, đất đầy gai góc hay đang là mảnh đất mầu mỡ để Lời Chúa gieo vào có thể phát sinh nhiều bông hạt?

5. NGUYỆN CẦU:

- Lạy Chúa Giêsu. Con đường dài nhất là đường từ tai nghe đến tay làm. Chúng con thường xây ngôi nhà đức tin trên nền cát, khi chỉ biết nghe mà không suy niệm và thực hành, nên Lời Chúa không thể thấm nhập được vào tâm trí và cuộc sống của chúng con.

- Lạy Chúa. Xin giúp chúng con biết lắng nghe Lời Chúa mỗi khi tham dự thánh lễ. Cho chúng con biết năng tìm hiểu Lời Chúa trong các nhóm Hiệp Sống Tin Mừng hằng tuần. Xin giúp chúng con biết dọn sạch những sỏi đá là sự lười biếng các việc đạo đức, biết nhổ sạch gai góc là sự ham mê tiền bạc, danh vọng và các thói hư tật xấu khác. Nhờ đó, tâm hồn chúng con sẽ trở thành mảnh đất tốt, là điều kiện để Lời Chúa lớn lên và phát sinh nhiều bông hạt là các việc bác ái phục vụ tha nhân. Ước gì ngôi nhà đức tin của chúng con được xây trên nền đá vững chắc là sự thực hành Lời Chúa, hầu chúng con có thể đứng vững trước mọi phong ba bão táp gặp phải trong cuộc sống, và chống trả được các cơn cám dỗ của ma quỷ, thế gian và xác thịt mình.

X) Hiệp cùng Mẹ Maria.- Đ) Xin Chúa nhậm lời chúng con.

89.Hãy là mảnh đất tốt - Huệ Minh

Trang Tin Mừng hôm nay phải nói thật đẹp. Trước hết, hình ảnh phong phú của việc gieo giống quá đẹp. Đẹp về ý nghĩa sâu xa. Nhưng đẹp nhất vẫn là thái độ của người đi gieo. Người đi gieo đã có thái độ vừa hào phóng vừa kiên trì, vừa hy vọng vừa yêu thương.

Chúa Giêsu đã dùng dụ ngôn "Người gieo giống" để mô tả số phận Lời Chúa được tung ra giữa nhân loại và đem lại kết quả như thế nào: Có hạt rơi xuống bên vệ đường, chim trời ăn mất. Có hạt rơi xuống trên sỏi đá, không đâm rễ được, bị khô héo. Có hạt rơi vào bụi gai, bị chết nghẹt. Chúa không chú trọng đến phần mất mát đó cho bằng đến sự phát triển mạnh mẽ của hạt giống khi rơi vào phần đất tốt. Nó sẽ nẩy sinh một mùa gặt phong phú, một thành ba mươi, sáu mươi hay một trăm. Vậy thì chúng ta đừng ai nản lòng vì mất mát, thiệt thòi. Người gieo giống cứ thẳng tay tung vãi khắp nơi một cách quảng đại, không dè xẻn. Bên ngoài xem ra như mọi sự chống lại việc triển nở của hạt giống Lời Chúa. Nhưng hãy chờ mùa gặt đến, kết quả sẽ vượt mức tưởng tượng, vì đây là công việc của Thiên Chúa.

Trước tiên, ta thấy người đi gieo đã gieo một cách hào phóng. Nhìn cách gieo của ông ta thấy: ông vốc từng vốc lớn hạt giống và rộng tay vung vãi. Ông gieo không tiếc xót. Ông gieo không tính toán. Ông gieo không loại trừ. Những mảnh đất phì nhiêu màu mỡ nhận được hạt giống đã đành. Cả đến những mảnh đất sỏi đá, gai góc cũng được hưởng ơn mưa móc. Cả đến lối mòn có bước chân người cũng không bị lãng quên. Người đi gieo không bỏ rơi một mảnh đất nào, một ngõ ngách nào. Ông muốn cho hạt giống được gieo vãi khắp chốn.

Kế đến, ta thấy người đi gieo đã gieo một cách kiên trì, ông gieo bất kể ngày đêm. Ông gieo bất kể mưa nắng. Ông gieo bất kể những thất bại. Đợt gieo giống đầu tiên đã thất bại vì chim chóc tha đi, ông liền gieo tiếp đợt hai. Bị sỏi đá nắng hạn, cây lúa mất mùa, ông lại đi gieo tiếp đợt thứ ba. Bị gai góc bóp nghẹt, cây lúa bị lụi tàn, ông vẫn không nản, cứ gieo đợt thứ tư. Ông đúng là người đi gieo hạt không biết mỏi mệt.

Và khi gieo, người đi gieo đã gieo trong niềm hy vọng. Niềm hy vọng của ông thật lớn lao. Chính với niềm hy vọng ấy, ông đã dám đầu tư tất cả tiền bạc, sức khỏe, thời giờ vào việc gieo hạt. Chính niềm hy vọng ấy đã giúp ông đủ sức mạnh vượt qua những khó khăn, đứng vững trước những thất bại. Vì hy vọng, ông gieo cả trên lối đi, trên đá sỏi, trong cỏ gai. Ông tin rằng có gieo thì có gặt. Chính niềm hy vọng ấy đã giúp ông kiên trì và sau cùng đi đến thành công.

Và trên hết, ta nhận ra rằng người đi gieo đã gieo trong tình thương yêu. Tình thương yêu của ông dạt dào lắm. Nên ông đã không ngại hao tốn tiền của, tâm trí, sức lực. Tình thương ấy bao la lắm. Nên ông động lòng thương đến cả những mảnh đất chai cứng, đá sỏi, gai góc. Tình yêu thương ấy mãnh liệt lắm. Nên ông mong sẽ cảm hoá được cả gai góc, sỏi đá, biến chúng thành đất màu mỡ phì nhiêu. Ông đã có thể chỉ chọn đất tốt mà gieo. Nhưng tình thương yêu mãnh liệt không cho phép ông làm thế. Vì ông không muốn loại trừ những miền đất chai cứng chứa đầy sỏi đá, cỏ gai.

Nói về việc rao giảng lời Chúa, chúng ta thấy có hai thực tại đối kháng nhau. Trước hết chúng ta xác tín lời Chúa là lời hiệu nghiệm, một khi đã gieo trồng thì chắc chắn sẽ đem lại mùa xuân với hoa trái dồi dào. Đàng khác là sự chai cứng của những tâm hồn, khiến cho cuộc sống cứ chìm trong tội lỗi và mùa đông ảm đạm cứ kéo dài tưởng chừng như vô tận.

Thiên Chúa dùng mọi tình huống để thức tỉnh chúng ta lắng nghe và sống lời Ngài. Dụ ngôn về người gieo giống hôm nay cần được chúng ta dành nhiều thời gian trong ngày sống để suy niệm nhiều hơn, để lĩnh hội các ý nghĩa mà chính Chúa đã giải nghĩa có các môn đệ.

Thực vậy, giữa lòng cuộc đời ồn ào và náo nhiệt này, nhiều khi lời rao giảng chỉ là một tiếng kêu trong sa mạc và người nói chỉ thấy vọng lại chính âm điệu của mình và không có một người đáp trả. Cuộc sống hình như vẫn bước đi theo nhịp điệu riêng của nó, vẫn được lượng giá bằng cái thước đo quen thuộc của nó. Cảm giác ấy gắn liền với sự cô đơn của người rao giảng. Cô đơn vì không một ai chia sẻ nỗi thao thức với mình. Từ nỗi cô đơn ấy, người ta dễ dàng buông xuôi, chán nản và tuyệt vọng.

Thiên Chúa vẫn đến viếng thăm ta qua các biến cố lớn nhỏ, vui buồn, nhưng rất nhiều khi hay là hầu hết nhiều khi, hầu hết mỗi lần Chúa đến thăm để nói với ta một điều gì đó, mạc khải cho chúng ta một điều gì đó thì ta lại vắng mặt, chúng ta lại lo ra. Nhiều lần ta được tiếp xúc với Lời Chúa nhưng ta lại lơ là không màng chi đến Lời Chúa nữa.

Như một bác nông phải, trước khi xạ lúa cân phải chuẩn bị ruộng đất. Chúng ta cũng thế. Thật là hữu ích nếu như trên đường tới nhà thờ tham dự thánh lễ, chúng ta biết tự chuẩn bị đón nhận chân lý. Chúng ta đừng nói: Lạy Chúa, hôm nay xin đừng để cha giảng quá dài. Trái lại hãy thân thưa: Lạy Chúa, xin giúp con đón nhận những chân lý để nuôi sống đời sống thiêng liêng của con. Chính người giảng cũng phải cầu nguyện như thế, để những người nghe mình giảng sẽ lợi dụng được những điều mình trình bày, và sẽ cung cấp được những mảnh đất phì nhiêu cho những chân lý mình đang cố gắng gieo trồng. Chúng ta không phải chỉ cầu nguyện cho mình, mà còn phải cầu nguyện cho người giảng nữa. Đó quả thực là một việc làm quí giá biết bao.

Ngày nay Giáo Hội không ngừng rao giảng Lời Chúa qua các thế hệ trên khắp thế giới. Giáo Hội cũng gặp nhiều khó khăn, thất bại như: thiếu phương tiện, bị bách hại, đời sống kém cỏi của một số giáo sĩ và giáo dân, số người rửa tội ngày càng ít đi trong một thế giới duy vật và trần tục hoá. Thật đáng buồn khi thấy đời sống đạo ngày càng sa sút. Lời Chúa như rơi vào sỏi đá, vào bụi gai hay ngoài đường lộ. Tuy nhiên, như lời Thánh Justinô: đứng thất vọng, người gieo cứ việc gieo và để cho Lời Chúa âm thầm hoạt động. Không có gì được phép làm cho chúng ta phải nghi ngờ hay chán nản. Hạt giống Lời Chúa có thể là bé nhỏ, có thể bị đối xử tàn tệ, bị chà đạp, bị lấn át, nhưng năng lực của nó là vô hạn (Is 55,10-11).

Để thu được nhiều lợi ích qua việc giới thiệu cách dồi dào kho tàng Thánh Kinh, tất cả chúng ta phải làm cho mình nhiệt tình hơn trong việc tham dự thánh lễ. Quả thật, chúng ta phải công nhận rằng chúng ta có đến nhà thờ với nhiều thời gian nhưng chú ý đến các bài đọc thì không có mấy. Chúng ta phải lắng nghe trong tinh thần đức tin, đó là Đức Kitô đang nói với chúng ta khi Thánh Kinh được tuyên đọc.