Yêu thương và hiệp nhất

YÊU THƯƠNG VÀ HIỆP NHẤT
Mt 28, 16-20

Gần đây, sau khi bản Nghi Thức Thánh Lễ mới được HĐGMVN công bố cho thi hành trên toàn quốc, nhiều ý kiến khác nhau đã được bày tỏ liên quan đến nội dung dịch thuật và một số từ ngữ thần học và phụng vụ được sử dụng trong Bản Nghi Thức mới này. Trước hết là phần mở đầu Thánh Lễ, chủ tế làm dấu Thánh Giá với công thức “Nhân danh Cha và Con và Thánh Thần”. Công thức này đã được dùng lại từ bản nghi thức cũ xuất bản năm 1969, nhưng khác với công thức của Bản thứ hai năm 1992 như sau: “Nhân danh Chúa Cha và Chúa Con và Chúa Thánh Thần”.

Lý do thay đổi được đưa ra là để tránh sự lầm lẫn về “Ba Chúa” có thể gây ra trong công thức của bản 1992, tức là muốn nhấn mạnh đến sự kiện chỉ có Một Thiên Chúa với Ba Ngôi Vị “đồng một bản thể và uy quyền” như Giáo Hội tuyên xưng trong kinh Tin Kính của Công đồng Nicene. Chi tiết quan trọng này rất thích hợp để chúng ta suy niệm về Mầu Nhiệm Chúa Ba Ngôi trong Chúa Nhật hôm nay.

Có thể nói: Chúa Ba Ngôi là một mầu nhiệm lớn nhất của đạo Công Giáo được Chúa Giêsu thiết lập cách nay trên 2000 năm. Xưa kia, các Thánh Giáo Phụ, đặc biệt là Thánh Augustinô đã suy niệm nhiều về mầu nhiệm này nhưng đã không thể nào tìm ra được lời giải đáp nào ngoài xác tín đó là mầu nhiệm phải tin mà thôi.

Trước hết, mầu nhiệm này đã không được mặc khải trong Kinh Thánh Cựu Ước, có lẽ để tránh bối rối cho dân Do Thái vốn quen với não trạng “độc thần”, cho phép họ chỉ tôn thờ một Thiên Chúa Giavê là Cha của các tổ phụ Abraham, Isaac và Giacóp, và cũng là Thiên Chúa đã giải phóng họ qua bàn tay ông Môisen khỏi ách thống khổ bên Ai Cập để trở về quê hương an toàn.

Trong bài đọc 1 hôm nay, Môisen đã nhắc lại cho dân Do Thái ghi nhớ và suy niệm rằng: “Trên trời cao cũng như dưới đất thấp, chính Đức Chúa là Thiên Chúa, chứ không có thần nào khác nữa. Anh em phải giữ các thánh chỉ và mệnh lệnh của Người, mà hôm nay tôi truyền cho anh em; như vậy, anh em và con cháu anh em sau này sẽ được hạnh phúc và anh em sẽ được sống lâu trên đất mà Đức Chúa, Thiên Chúa của anh em, vĩnh viễn ban cho anh em” (Đnl 4, 39-40).

Ngược lại trong Kinh Thánh Tân Ước, mầu nhiệm Chúa Ba Ngôi đã được mặc khải rõ ràng cho nhân loại lần đầu tiên qua trình thuật Chúa Giêsu nhận phép rửa của Thánh Gioan Tẩy Giả ở sông Giođan, nơi đây “Chúa Thánh Thần ngự xuống trên Người dưới hình dáng chim bồ câu” và tiếng nói của Chúa Cha lần đầu được nghe từ trời cao phán ra: “Con là Con của Cha, ngày hôm nay Cha đã sinh ra Con” (x. Mt 3, 13-17; Mc 1, 9-11; Lc 3, 21-22).

Tiếng Chúa Cha lại được nghe thêm một lần nữa khi Chúa Giêsu biến hình trên núi Tabor trước mắt ba Tông Đồ Phêrô, Gioan và Giacôbê: “Đây là Con Ta yêu dấu hằng đẹp lòng Ta, các ngươi hãy nghe lời Người” (Mt 17, 5). Đặc biệt trong bài Tin Mừng Matthêu hôm nay, Chúa Giêsu đã minh nhiên nói đến Ba Ngôi Thiên Chúa khi Người truyền cho các Tông đồ đi rao giảng Tin Mừng cứu độ và rửa tội cho muôn dân “Nhân danh Cha và Con và Thánh Thần”. Những lời này của Chúa Giêsu đã vén mở cho chúng ta biết về Ba Ngôi đồng bản thể trong một Thiên Chúa duy nhất mà Giáo Hội long trọng mừng lễ hôm nay.

Ba Ngôi Vị nhưng cùng một Thiên Chúa duy nhất, thánh thiện, uy quyền và đầy yêu thương. Mặt khác, mầu nhiệm Ba trong Một cũng diễn tả cách siêu hình cho chúng ta biết về bản chất của Giáo Hội là tuy có nhiều thành phần khác nhau: về dân tộc, địa vị, tuổi tác, phái tính... nhưng chỉ quy kết về một đích điểm, đó là cùng một đức tin, một phép rửa, một Thiên Chúa là Đấng đã dựng nên và cứu chuộc con người chỉ vì yêu thương và tha thứ. Do đó, khi chúng ta tuyên xưng và sống mầu nhiệm Chúa Ba Ngôi thì đòi hỏi chúng ta cũng phải mạnh mẽ san bằng mọi dị biệt, mọi bất đồng, mọi chia rẽ và mọi trở ngại để trở nên một trong yêu thương và an hòa với nhau như Ba Ngôi trong Một Thiên Chúa tình thương và hiệp nhất.

Thành thử ra, khi cử hành mầu nhiệm Một Chúa Ba Ngôi hôm nay, Giáo Hội không chỉ nhắc nhở chúng ta xác tín lại tín điều quan trọng này, nhưng còn mời gọi chúng ta hãy sống mầu nhiệm Chúa Ba Ngôi, là sống yêu thương và hiệp nhất. Do đó, đi vào mầu nhiệm Chúa Ba Ngôi, Giáo Hội mời gọi chúng ta hãy sống với, sống vì và sống cho người khác. Nói cách khác, Giáo Hội kêu gọi chúng ta hãy sống hiến thân cho tha nhân, đừng sống ích kỷ cho riêng mình, cũng đừng có những thái độ chia rẽ nhau, nhưng hãy yêu thương và tôn trọng những khác biệt của nhau. Có như vậy, chúng ta mới diễn tả đúng và đầy đủ ý nghĩa cuộc sống làm người và làm con Chúa, đồng thời cũng diễn tả cuộc sống của Chúa Ba Ngôi: yêu thương và hiệp nhất.

Chính vì thế, trong Thánh Lễ Chúa Ba Ngôi hôm nay, chúng ta hãy xin Chúa cho chúng ta luôn biết sống mầu nhiệm Chúa Ba Ngôi, bằng cách sống yêu thương và hiệp nhất với nhau trong cộng đoàn họ đạo, trong gia đình của mỗi chúng ta. Và sống yêu thương nhau cũng là cách thế tuyên xưng mầu nhiệm Chúa Ba Ngôi trong đời sống của mình. Amen