Cùng Đức Kitô vượt qua thử thách trong đời

Fr. Jude Siciliano

Tại sao chúng ta lại cần đến Mùa Chay, khởi sự bằng thứ tư Lễ Tro? Thứ nghi thức rắc bụi lên đầu vừa bẩn vừa chẳng giống ai? Tro bếp đâu có sạch sẽ gì, nó bám vào đầu tóc, rơi xuống cổ, xuống áo coi thật kỳ quặc. Những người ăn vận lịch sự vội đưa tay phủi cho sạch, nhưng ở trên da thịt thì vết bẩn dính lâu hơn, phải cần đến tắm rửa. Tuy nhiên, đối với các tín hữu sùng mộ nó lại là một biểu hiện đạo đức, nhắc nhở chúng ta về tính chất mỏng dòn của cuộc sống: “Con hãy nhớ con là bụi tro và con sẽ trở về với bụi tro” (St 4,19). Thực tế là như vậy. Chúng ta lúc nào cũng phải đối diện với cái chết. Chúng ta được cha mẹ sinh ra và rồi sẽ có ngày tận số. Chẳng làm thế nào tránh khỏi kiếp phù du. Bao nhiêu vua chúa, nhiều tiền lắm bạc, đã cố tìm cho ra phương thuốc trường sinh, nhưng đều thất bại thê thảm. Hàng ngày thiên hạ đo lường thành công, thất bại, quyền lực, tiền tài, thống trị đều nhận ra chúng có giới hạn. Cuối cùng thì thần chết xuất hiện cướp đi tất cả, chẳng trừ một ai, một dự phóng nào. Sau chút ít thời gian thương nhớ tên tuổi cũng bị xoá sạch. Đúng là một suy tư yếm thế cho chúa nhật này phải không thưa quý vị?

Dầu vậy chúng ta phải chấp nhận chân lý về thân phận mình, để sống cho đúng ý nghĩa. Nói cách khác, sống cuộc sống thật của thân phận làm người, chẳng ảo tưởng, không bi quan. Sách Sáng thế hôm nay nhắc nhớ rằng nếu chúng ta nhận biết mình là bụi đất, thì có thể tin cậy vào Đấng Tối Cao đã ban hơi thở cho mình: “Đức Chúa là Thiên Chúa lấy bụi từ đất nặn ra con người, thổi sinh khí vào lỗ mũi, và con người trở nên một sinh vật.” Hơi thở này vĩnh cửu bởi nó phát xuất từ Thiên Chúa vĩnh hằng. Nó chính là linh hồn chúng ta, hướng dẫn chúng ta tới Thiên Chúa, nguồn gốc của mình. Vì vậy khi nghe theo tiếng gọi của nó, chúng ta đi trên đường lối Ngài. Nhưng bất hạnh thay thực tế không được như vậy. Cho nên Mùa Chay là cơ hội thuận tiện để mọi người điều chỉnh lương tâm, tiến hành cải cách nếp sống. Đó là câu trả lời chính xác cho nhu cầu Mùa Chay của chúng ta. Những ai nói mình không cần Mùa Chay thì quả thực đã nói dối với chính bản thân. Không thành thực với mình, thử hỏi thành thực được với ai? Tình huống này xưa nay không thiếu nơi giáo dân, linh mục, tu sĩ.

Phúc âm nhắc nhở chúng ta trong suốt Mùa Chay, tuy phải nhìn vào sự chết hoặc thử thách bất cứ thuộc loại nào đe dọa tinh thần theo ơn Thiên Chúa gọi, thì không bao giờ nên sợ hãi, bởi vì chính Chúa Giêsu cũng đã bước vào kinh nghiệm của chúng ta trong ba cơn cám dỗ nặng nề. Cuối cùng Ngài đã chiến thắng vinh hiển, Ngài đã đi trước Hội Thánh vào hoang địa thử thách. Nó kéo dài suốt cuộc sống của Ngài, chứ không một vài giây phút: “Sau khi đã xoay hết cách để cám dỗ Người, quỷ bỏ đi, chờ cơ hội khác” (Lc 4,13). Cho nên chúng ta chẳng thể mơ mộng được cơ hội an bình, bao lâu còn sống trên cõi đời. Mùa Chay của chúng ta là Mùa Chay của Chúa Giêsu kéo dài mãi trong mỗi sinh linh. Chính Ngài cầu nguyện, chính Ngài chịu thử thách, chính Ngài chịu đựng khổ chế trong con người chúng ta. Vì thế những ai dung dưỡng xác thịt quả là đã phản bội Chúa Giêsu một cách trắng trợn. Chúng ta chẳng có thể tự phong là đạo đức bao lâu còn chạy theo những tiện nghi thế gian. Trước mắt, nó không có dáng vẻ nguy hiểm, nhưng về lâu về dài nó là một loại thuốc độc ngấm dần. Muốn thoát khỏi phải nhìn vào Chúa Giêsu như mẫu mực đường lối của Thiên Chúa. Ngài sẽ giúp chúng ta vượt hoang địa thử thách giống như dân Do-thái vượt sa mạc Sinai. Chúng ta không nên sợ hãi, chúng ta không chịu cam go một mình. Ở bàn tiệc Thánh Thể hôm nay Chúa Giêsu nuôi dưỡng mỗi linh hồn bằng bánh manna hoang địa, là chính Mình Máu Thánh Ngài. Dù rằng suốt Mùa Chay, tư tưởng chúng ta hướng về hãm mình đền tội, nhưng tâm hồn luôn cảm thấy được an ủi. Bởi lẽ luôn có hy vọng Chúa Giêsu nhìn qua những tối tăm ấy mà trông thấy thành tâm sám hối. Ngài sẽ giơ tay cứu vớt giống như Thiên Chúa đã giải phóng Israel khỏi lầm lạc mà đưa về đất hứa.

Tác giả John Kavanagh (Dòng Tên) nói rằng Mùa Chay của chúng ta là mùa tự lượng định mình. Tức thời gian để chúng ta suy nghĩ về bản thân và ngoại vật, ý thức rõ hơn về các giới hạn của mình, về các nhu cầu vật chất và tâm linh, cuối cùng về sự chết. Đó là thời gian để nhắc nhở cuộc sống mỗi người cần phải được ơn thánh biến đổi. Và qua Đức Ki-tô, Thiên Chúa lại thở hơi ban sự sống cho chúng ta. Bởi vì bụi đất là nguồn gốc nhưng Thiên Chúa mới là định mệnh. Chúng ta không thể nào có bình an nếu không đạt tới cùng đích của mình. Vậy thì 40 ngày trước mắt là để lựa chọn những đường lối phải theo để đi tới Thiên Chúa. Có người gọi nó là hội tụ tiêu điểm, giống như chúng ta đi đo mắt. Một bảng chữ từ to tới nhỏ đặt trước mặt. Người y sĩ thay đổi lăng kính, luôn mồm hỏi: “Đã rõ chưa? Thử cặp kiếng này xem tỏ hơn không?” Cũng vậy 40 ngày tới chúng ta có cơ hội thay đổi nếp sống để hành động chính xác hơn, lành mạnh hơn. Thánh Kinh sẽ là tiêu chuẩn để chúng ta điều chỉnh. Chẳng ai nghĩ mình đã hư hỏng hoàn toàn: Chúng ta còn lương tâm kinh sợ Chúa, nhưng sai lầm về nhiều điều. Cho nên Kinh thánh ví như một lăng kính tốt, giúp chúng ta nhìn xem sự vật một cách sáng tỏ. Nhiệm vụ của Mùa Chay này là như vậy. Chúng ta lắng tai nghe đọc lời Chúa, ghi tạc vào lòng và bắt đầu sửa chữa những sai lầm. Quỷ dữ đã thử thách Chúa Giêsu ở ba địa điểm khác nhau: sa mạc, nóc đền thờ và đỉnh núi rất cao. Về các lãnh vực xem ra rất bình thường của cuộc sống con người: bánh ăn, kiêu căng và quyền bính. Nó dùng lời Kinh thánh mà cám dỗ Ngài. Đây đúng là những đòn chí tử, bởi chúng ta cũng thường bẻ cong lời Thiên Chúa để biện minh cho hành động sai trái của mình. Đức Ki-tô đã toàn thắng “tên cám dỗ” (tentator) cũng bằng sức mạnh lời Thiên Chúa. Ngài đang ở trong Mùa Chay thiên sai để chuẩn bị thi hành sứ mệnh. Mùa Chay cần thiết giúp Ngài đủ khả năng thực hiện thánh ý Đức Chúa Trời. Ngài từ bỏ bản thân bằng cách chối bỏ bánh ăn. Ngài cư xử khiêm nhường không tự phụ kiêu căng. Ngài hoàn toàn vâng phục quyền bính Đức Chúa Trời. Tóm lại, Ngài thực hành khổ chế nghiêm ngặt, cầu nguyện và chiêm niệm lời Thiên Chúa liên lỉ. Bài học cho mọi tín hữu dấn thân trên cánh đồng truyền giáo. Không có những sinh hoạt như Chúa Giêsu, chúng ta chẳng thể truyền giáo hiệu quả dù tích cực đến mấy đi nữa. Xin ghi nhớ lời Chúa: “Người ta sống không nguyên bởi bánh, mà còn bởi mọi lời Thiên Chúa phán ra”. Chính Thiên Chúa sẽ thổi hơi thở của Ngài để chúng ta được sức sống mới qua Ngôi Lời ban sinh khí.

Các cầu thủ bóng chày bắt đầu tập tành từ mùa này. Họ cần thời gian để rèn luyện thân thể, sẵn sàng cho mùa thi đấu sắp tới. Nếu không sẽ gặp thất bại thê thảm. Tập luyện tốt sẽ cho họ khả năng chiến thắng giải quốc gia, có thể cả giải quốc tế. Giống như họ, năm này qua năm khác, chúng ta cần đến Mùa Chay để tinh thần được rèn luyện và đổi mới. Chúng ta cần tập trung tư tưởng, nghị lực để thăng tiến những cam kết khi lãnh bí tích thanh tẩy, từ bỏ satan và các cám dỗ của nó, trung thành với Chúa Ki-tô và sứ vụ của Ngài. Chúng ta nhận ra tình trạng tội lỗi của lương tâm mình và tính ù lì trong cách đáp trả lời mời gọi của Chúa Giêsu. Nhưng hơn hết, nhìn lên Đấng Cứu Thế đầy lòng thương xót, cầu khẩn Ngài giúp đỡ mình thoát khỏi nếp sống bê tha.

Tiến trình cải hóa Mùa Chay vừa mang tính cộng đoàn, vừa là việc của cá nhân. Nguyên cộng đoàn hay cá nhân thôi không đủ. Bởi lẽ, tội lỗi bao trùm toàn thể loài người sinh ra trên trái đất. Cụ thể trong buổi thờ phượng này chúng ta được mời gọi lắng nghe và hành động dựa trên lời Chúa. Khi cử hành như vậy chúng ta mặc nhiên đoàn kết với nhau thành một gia đình, lắng nghe câu truyện của nhau và xác định đây là nơi chúng ta tin tưởng và sinh sống nhờ ơn thánh Chúa. Chúng ta gắn bó với các đồng đạo khác trong đức tin và công việc bác ái, để triều đại Thiên Chúa mau ngự đến. Trong Mùa Chay này, mọi người sẽ luyện tập thói quen chăm chú nghe lời Thiên Chúa hơn, thực hành điều Ngài dạy bảo và sửa soạn tâm hồn bằng các buổi phụng vụ sốt sắng, năng lãnh nhận các bí tích, thăm viếng kẻ đau ốm, nghèo đói, ở tù. Thiên Chúa rộng rãi hơn lòng chúng ta, sẽ đáp ứng lại bằng những ơn lành mà chúng ta cần thiếu. Ngài sẽ chỉ rõ những lỗi lầm quá khứ, tố giác các tội lỗi và tỏ bày lòng xót thương. Như vậy, thay vì là mùa ảm đạm thì chay tịnh lại là hồng ân cao cả giúp chúng ta ý thức sâu xa hơn thân phận của mình và ơn cứu rỗi Chúa ban.

Do ảnh hưởng của bài đọc I, xưa nay người ta vẫn thường đổ lỗi cho Evà về tội nguyên tổ, và mường tượng bà như một phụ nữ cám dỗ, gây nên cái chết cho toàn thể nhân loại. Thực ra, nó là tội của bản tính loài người. Thiên Chúa ban ơn thánh không chỉ riêng cho bà mà cho toàn thể nhân loại. Cho nên câu truyện ông bà sa ngã là câu truyện chung, không riêng một mình ai. Trong sách Sáng thế, chúng ta được nghe sự thật về loài người quay mặt khỏi Thiên Chúa, trong đó chúng ta có phần trách nhiệm. Cũng trong sách Sáng thế, Thiên Chúa trực tiếp dựng nên nhân loại: “Đức Chúa là Thiên Chúa lấy bụi đất nặn ra con người, thổi sinh khí vào lỗ mũi, và con người trở nên một sinh vật” (2,7). Ngài còn trồng một vườn cây tươi tốt cho họ hưởng dùng. Rõ ràng họ được Thiên Chúa ưu ái đặc biệt. Nhưng con người đâu có cảm nghiệm được tình yêu ấy. Họ đã ngoảnh mặt đi và phạm tội. Truyện còn kéo dài cho tới mãi ngày nay. Cho nên không cần phải nói với ai về tội lụy. Nó là sự thật tự sáng tỏ, chẳng cần chứng minh. Hậu quả của nó trên toàn thể xã hội, trên từng cá nhân thật khủng khiếp, mặc dầu vườn địa đàng của Thiên Chúa vẫn còn đấy, tức thế giới này. Chúng ta không thể đổ lỗi cho Adam, Evà về những điều họ làm khi xưa, nhưng phải nhận trách nhiệm trong thời đại hiện nay, những lựa chọn ngu xuẩn mà chúng ta đã thực hiện, “Quỷ dữ đã xui khiến con làm điều đó” là lời chạy tội ngớ ngẩn chúng ta thường đưa ra để bào chữa các sai trái của mình. Giống như Adam, Evà, chúng ta có những bức tường giả dối chống lại sự tấn công của tội lỗi, danh vọng hão và hứa hẹn suông.

Cảm tạ Thiên Chúa, chúng ta không đứng một mình trong Mùa Chay này. Tin Mừng hôm nay, qua chiến thắng của Chúa trên các thử thách, cho chúng ta hay rằng, Chúa Giêsu quyền năng hơn tội lỗi và Satan. Với Ngài chúng ta có thể vượt qua mọi trở ngại mà tự thân chẳng thể thực hiện. Ngài đã tỏ quyền năng chống lại cám dỗ ích kỷ lo liệu bánh ăn cho riêng mình bằng cách nhân bánh lên nhiều nuôi một lần năm ngàn người ăn, lần khác bốn ngàn. Ngài chống lại việc làm dấu lạ để lôi cuốn đám đông bằng cách trông đợi Thiên Chúa cung cấp lương thực cần thiết hàng ngày. Ngài từ chối một cuộc sống dễ dãi không đau khổ, không lao động khi trông chờ Thiên Chúa sai thiên thần thần bảo vệ mình. Ngay cả lúc rơi vào tay kẻ thù ghen ghét, từ chối sứ điệp của mình, Đức Kitô vẫn không hề nghi ngờ tình mến yêu của Thiên Chúa. Còn chúng ta? Thái độ ra sao khi gặp gian nan khốn khó? Đứng vững trong đức tin hay kêu ca trách móc? Kiên nhẫn chờ đợi Chúa trợ giúp hay nản lòng thối chí? Xin hãy nhìn lên Đức Ki-tô chịu đóng đinh để nhận ra gương mẫu cho cuộc sống như người tín hữu. Đức Ki-tô với tất cả quyền năng vô biên có thể chiếm hữu thế giới trong vinh quang hiển hách, nhiên hậu lôi kéo người ta đến với mình, chấp nhận giáo lý của mình và như vậy dễ dàng cứu chuộc họ. Nhưng ngài chỉ nhìn lên Thiên Chúa, đón nhận thánh ý Thiên Chúa và kiên trung ‘trong ơn gọi người tôi tớ Gia-vê, chứ không hề mơ tưởng làm hoàng đế thượng vị thống trị thế gian như các vua chúa khác. Do đó qua sức mạnh thần linh của Ngài chúng ta phân biệt được lành dữ, tốt xấu, cái gì chóng qua, cái gì bền lâu muôn đời.

Thánh Phao-lô trong bài đọc 2 hết lời khuyên nhủ các tín hữu thành Roma liên kết với Đức Ki-tô trong ơn thánh, trong sự vâng lời Thiên Chúa để được cứu rỗi. Đó là điều Giáo hội mong muốn chúng ta thực hiện trong mùa chay này: “Thật vậy, nếu vì một người duy nhất đã sa ngã, mà muôn người phải chết, thì ân sủng của Thiên Chúa ban nhờ một người duy nhất là Đức Giêsu Ki-tô, còn dồi dào biết mấy cho muôn người.” Chúng ta liên luỵ với tội lỗi của Ađam, Evà thì nhờ sức mạnh Chúa Giêsu, lướt thắng được mọi thử thách của cuộc đời mà thông phần vào vinh quang của Ngài. Cho nên sự lan tràn của tội lỗi không làm chúng ta thất vọng, trái lại nó là lời kêu gọi khẩn thiết lòng thương xót của Thiên Chúa. Trước cái “dữ” của tội lỗi chúng ta ‘nhìn lên Thiên Chúa và chắc chắn sẽ được Ngài xót thương, chính Đức Ki-tô là bảo chứng cho niềm xác tín ấy. Vậy chúng ta hãy chạy đến bàn thờ thánh thể, ý thức lòng khao khát sâu xa Thiên Chúa của mình. Ngài sẽ ban cho chúng ta sự sống của Đức Ki-tô làm sức mạnh và Thánh Thần làm Đấng hướng dẫn trong cuộc chiến đấu Mùa Chay đặc biệt này. Amen.

57. Nếu ông là con Thiên Chúa! – Fr. Jude Siciliano

Thưa quý vị.

Trong cuộc rửa tội vừa qua, tôi có bổn phận hỏi cha mẹ đứa trẻ và những người đỡ đầu các câu hỏi theo nghi thức: "Anh chị em có từ bỏ ma quỷ và những sang trọng của nó không?" Mọi người đồng thanh thưa: "Chúng con từ bỏ." Thực ra, chúng tôi đã tập dượt kỹ lưỡng rồi. Và tôi hy vọng họ thành tâm chứ không chỉ máy móc, làm theo quy định sách vở. Một tháng nữa, vào đêm vọng Phục Sinh, mọi người tín hữu đều sẽ có dịp lặp lại công thức thánh tẩy tương tự như vậy. Tôi cầu mong chúng ta sẽ thành thật trong lời tuyên xưng của mình. Tuy nhiên chẳng dễ gì để chúng ta nhận ra bộ mặt của ma quỷ và các việc làm của nó trong cuộc sống đời thường! nó mặc nhiều hình thức dối trá đến nỗi chúng ta dễ dàng lẫn lộn đen trắng, xấu tốt.

Các cám dỗ của Chúa Giêsu trong Tin Mừng hôm nay cũng vậy. Đang đói lả mà tìm bánh ăn, đâu có gì là xấu? tốt lắm chứ, nhất là lại có bánh dễ dàng, nhanh chóng! Ba cám dỗ nói chung xem ra hợp lý, dễ chấp nhận đối với hoàn cảnh của Chúa Giêsu và của chúng ta ngày nay.

Đúng thế, nếu đọc qua một lần thì chẳng thấy chi là vô luân trong cả ba cơn cám dỗ. Đối với nhiều người, thì chúng chỉ là truyện bình thường, chẳng thể được gọi là cám dỗ. Bánh ăn, danh vọng, lợi lộc hàng ngày ai mà không tìm kiếm? Chúng là những khao khát bình thường của các con tim bình thường để sống cuộc đời bình thường. Nhưng Tin Mừng nhìn chúng như những mối nguy hiểm, cực kỳ nguy hiểm. Bởi mục tiêu của chúng là dụ dỗ loài người chọn đi trên những con đường xác thịt, chứ không phải tuân theo ý muốn của Thiên Chúa. Trong trường hợp Chúa Giêsu, chúng dụ dỗ Ngài xa lánh sứ mệnh để đi con đường dễ dãi hơn. Satan cố gắng lừa Chúa Giêsu vào cái bẫy giống như hắn đã lừa Ađam và Evà: Kiêu ngạo. Nhưng bằng một phương pháp tế nhị hơn nhiều. Nó muốn lôi kéo Chúa Giêsu về phe với nó thi hành mọi sự theo đường lối của nó chứ không phải đường lối của Thiên Chúa.

Ngày nay cũng vậy thôi, các tín hữu, nhất là linh mục, tu sĩ, hành động rất xa lạ với đường lối Chúa chỉ dạy mà cứ tưởng thuận theo ý Ngài. Họ hợp lý hóa tham sân si của mình mà cứ ngỡ đó là ý Chúa. Họ thực hành ý riêng của họ chứ đâu phải ý Chúa. Ý Chúa là con đường hẹp chứ đâu phải là xa lộ 8 lằn ranh? Rượu chè, hút sái, say sưa, các tiện nghi văn minh tân thời,… với trăm nghìn lý do "chính đáng". Các cơn cám dỗ của Chúa Giêsu chẳng phải một lúc mà chấm dứt. Nó kéo dài suốt đời công khai của Ngài cho đến khi Ngài có thể hô lên: "Mọi sự đã hoàn tất" (Ga 19, 30). Nó luôn luôn ở bên cạnh để Ngài lựa chọn. Nó cũng luôn luôn hiện diện để chúng ta bước đi trong quá trình sống của mình: Đường lối Thiên Chúa hay đường lối của Hỏa ngục? Thật dễ sợ!

Nó khởi sự: "Nếu ông là con Thiên Chúa…" Con Thiên Chúa trong ý nghĩa Do thái có thể là một thiên thần, một vị thần linh, là chính dân Israel hay một vị lãnh đạo nổi tiếng nào đó, như vua chúa, quan quyền. Nó còn có nghĩa là "Giống như Thiên Chúa", chẳng hạn ai đó có quan hệ đặc biệt với Gia vê. Quan hệ cha - con, liên kết bằng tình yêu mến và vâng lời. Người đó hoàn toàn lệ thuộc và tín thác vào Thiên Chúa ban cho mình của ăn áo mặc cùng các nhu cầu khác của cuộc sống. Như vậy, đối với quỷ sứ gọi Chúa Giêsu là "Con Thiên Chúa" đồng nghĩa với việc đặt Ngài vào tình huống tự tôn, và thách thức tương giao của Ngài với Thiên Chúa. Ngài có quyền năng ra sao là hệ tại tương giao đó, tình huống đó. Quỷ sứ đang thử thách lòng tin cậy của Chúa Giêsu vào Cha Ngài: Liệu Chúa Giêsu có lợi dụng chỗ đứng duy nhất của Ngài trước Thượng đế mà thực hiện một phép lạ nuôi sống bản thân? Tại sao người được Thiên Chúa dấu yêu lại phải chịu đựng đói khát? Tai sao Thiên Chúa không che chở những kẻ gần cận Ngài khỏi đau khổ, tai ương, địch họa? Liệu khổ đau có phải là dấu chỉ không được Thiên Chúa mến thương? Nếu như chúng ta tin tưởng vào Chúa Giêsu thì đức tin đó có giải phóng chúng ta khỏi lầm than? Cứu thoát chúng ta khỏi mọi khốn khổ của kiếp sống con người? như bệnh tật, đói khát, thất bại, nghi nan, sầu thương, lo lắng …

Câu trả lời của Chúa Giêsu là "không". Không cho bánh ăn, tức sự sống của Ngài, không cho dụ dỗ của thế gian. Ngài không đòi lại những gì đã hiến dâng cho phần rỗi nhân loại, để làm đẹp ý Cha Ngài, để đi theo con đường "hẹp" Cha Ngài đã muốn. Nếu như Ngài nhượng bộ Satan để có nhiều lương thực, thực phẩm, để khỏi khổ đau, để giải quyết ngàn vạn khó khăn của cuộc sống nhân sinh thì Ngài vĩnh viễn xa lìa chúng ta. Ngài không thuộc thành phần nhân loại. Ngài chưa sống thực kiếp con người. Ngài chẳng phải vật lộn với cuộc đời như chúng ta. Không ai có thể đồng hóa với Ngài, coi Ngài là gương mẫu, là người chỉ đạo. Ngài không thể mang tước hiệu cứu thế!

Cách nay ba mươi năm, ở bang California xảy ra một chuyện mà rồi ai cũng biết. Người con gái gia đình tỉ phú Heast tên là Patty bị bắt cóc. Những tên bắt cóc đòi gia đình cô phải mua vài trăm xe bánh mì phân phát cho những người nghèo đói giữa thành phố để chuộc lấy mạng cô. Lạ lùng là chính cô gái cũng về phe với kẻ bắt cóc cầm súng dọa bố phải thỏa mãn yêu cầu. Khi những xe bánh mì vào thành phố, người ta nà ra cướp, các tài xế phải lấy xẻng hất bánh xuống mặt đường. Truyện kéo dài cả một tuần, sau đó cô gái được thả. Đó có phải là đường lối văn minh để nuôi kẻ nghèo đói? Đó có phải là cách Chúa Giêsu biến đá thành bánh mà ăn? Như thế thì ai còn sẵn lòng nghe theo sứ điệp Ngài rao giảng? Bánh Ngài ban cho kẻ nghèo kiểu đó ư? Người La mã cổ xưa thu hút thiên hạ đến xem xiếc bằng cách phát không bánh mì. Nếu Chúa thực hiện kiểu đó thì chẳng hóa ra sứ vụ của Ngài là một gánh hát trò? Thiên Chúa đã ban cho chúng ta dư dật để chúng nuôi nấng những kẻ nghèo đói. Có những thời kỳ người ta phải mang lương thực, thực phẩm đổ xuống biển để giữ giá! vậy thì chúng ta còn phải tìm kiếm thỏa mãn các nhu cầu căn bản đến nỗi xao nhãng việc lắng nghe "Mọi điều do miệng Thiên Chúa phán ra?" Tôi nghĩ ngược lại, cái làm cho chúng ta không để tâm nghe lời Chúa là sắm thêm TV, máy tính hiện đại, xe hơi kiểu mới, nhà lầu tinh khôn … trăm điều vừa ý xác thịt khác. Chúng chẳng có chi là cám dỗ, nhưng lối nhìn của Tin Mừng lại không như vậy.

Mùa Chay này cho chúng ta một cơ hội tốt để dẹp bỏ những thứ đó sang một bên, và tập chú vào những gì là bánh ban sự sống thật cho chúng ta trong hoang địa trần gian. Nó là một cơ hội để chúng ta thay đổi tư duy và nếp sống. Đây là mùa hối cải, là ánh sáng, là cơ hội canh tân. Không phải là mùa buồn thảm mà là vui mừng. Dĩ nhiên thay đổi đòi hỏi đau đớn và hy sinh. Nhưng dưới những khó chịu ban đầu là nguồn hạnh phúc khi thánh thần Chúa thổi luồng gió đầy sinh khí thánh thiện vào linh hồn. Đã thánh thì không thể buồn được, cũng như đã hạnh phúc thì không thể thiếu vui. Cho nên trong suốt thời gian chay tịnh chúng ta sẽ được Chúa dẫn dụ những lời ban sự sống để tổ chức lại cuộc đời mình.

Bài đọc thứ nhất trích sách Sáng thế, nhưng bỏ trình thuật tạo dựng Evà. Điều này cho chúng ta cảm tưởng đây là lần đầu tiên "đàn bà" xuất hiện và lại là người nhượng bộ lời dối trá của Satan. Sau đó bà lôi kéo chồng phạm tội và cả hai đều sa ngã. Chúng ta chẳng thể hoàn toàn đổ lỗi cho con rắn. Nó là loài vật tinh khôn Chúa dựng nên. Nó chỉ gợi ý, nói nửa sự thật. Phần lựa chọn vẫn thuộc về tổ tiên loài người. Cơn cám dỗ khởi sự từ lòng nghi ngờ động lực của Thượng đế. Thực sự Ngài có tốt lành hay không? Ngài rộng lượng và đức độ hay không? Ngài có chăm sóc đến lợi ích của hai ông bà không? hay cấm đoán vì ích kỷ, độc quyền?

Hai ông bà đã chẳng thể cưỡng lại viễn tượng được tự do hoàn toàn, không phải lệ thuộc vào ai, chẳng phải vâng lời ai. Thần linh độc lập thì còn chi thoải mái bằng! Làm vua một làng hơn làm quan một nước! Cho nên câu hỏi của con rắn là: "Tại sao không? Ai truyền lệnh cấm? Đó chỉ là chuyện phịa! Quý vị sẽ hạnh phúc hơn nhiều …" Và câu trả lời không chỉ đơn giản "có" hoặc "Không". Nó đòi hỏi khôn ngoan lựa chọn. Ở đây rõ ràng ăn táo là khôn ngoan, từ chối là dại khờ. Phần chúng ta cũng vậy, chúng ta luôn luôn chọn lựa những gì là tốt, thông minh và tương lai hơn! Hậu quả là thường thường chúng ta bị lừa dối. Vẻ bề ngoài chưa chắc đã là sự thật. Chúng ta mở được mắt ra thì đã quá muộn.

Hình phạt là không thể tránh khỏi. Ông bà bị đuổi ra khỏi địa đàng. Mất hết hạnh phúc. Ngày nay loài người cũng vậy thôi, chúng ta phải gánh chịu hậu quả thảm khốc của các lựa chọn ngu xuẩn của mình. Vậy thì Mùa Chay nhắc nhở nhân loại, Chúa Giêsu đã dùng cây biết lành biết dữ khác mà dẫn đưa loài người về con đường ngay chính. Sự chọn lựa của Ngài trong bài Tin Mừng hôm nay là sự chọn lựa về phe với Thượng đế nhờ chính quyền năng khôn ngoan của lời Chúa. Ngài vâng lời để thắng bất tuân, khiêm nhường để thắng kiêu ngạo, lệ thuộc Thượng để để thắng tự cao, tự đại. Trên thập tự Ngài trút hơi thở để ban cho chúng ta thần khí sự thật và sự sống, thần khí của một người con biết vâng lời, can đảm lựa chọn "Con đường hẹp" trên dương thế này. Amen.

58. "Ngươi phải bái lạy Đức Chúa..." - Chiara Lubich

“Ngươi phải bái lạy Đức Chúa là Thiên Chúa của ngươi, và phải thờ phượng một mình Người mà thôi” (Mt 4,10)

Trong mùa chay, Hội Thánh nhắc nhở ta rằng đời ta là một cuộc hành trình hướng đến Phục Sinh, hướng đến thời điểm Đức Giêsu, qua cái chết và sự phục sinh của Người, sẽ dẫn đưa ta vào cuộc sống đích thực, vào cuộc gặp gỡ với Thiên Chúa. Đó là một cuộc hành trình đầy khó khăn và thử thách, rất giống với chuyến đi qua sa mạc.

Chính nơi sa mạc mà, đang khi tiến về đất hứa, dân Israel đã lãng quên trong chốc lát Thiên Chúa của họ và bắt đầu thờ lạy con bò vàng.

Đức Giêsu cũng đi qua sa mạc, và Người cũng bị Xa-tan cám dỗ thờ lạy quyền lực và thành công. Tuy nhiên, Đức Giêsu đã dứt khoát khước từ mọi quyến rũ của ma quỷ và cương quyết hướng về sự thiện đích thực duy nhất:

“Ngươi phải bái lạy Đức Chúa là Thiên Chúa của ngươi, và phải thờ phượng một mình Người mà thôi”.

Điều đã xảy ra với dân Israel và với Đức Giêsu thì cũng xảy ra với chúng ta. Trong cuộc sống hàng ngày, ta cũng bị cám dỗ lựa chọn một giải pháp dễ dãi hơn. Những cám dỗ này hứa hẹn với ta hạnh phúc và mời mọc ta hãy coi trọng những gì là hiệu quả nhất, những gì là đẹp nhất và những gì là khoái lạc, và hãy muốn sở hữu của cải và có quyền lực. Những điều này tự bản thân chúng có thể là tích cực, nhưng chúng cũng có thể bị tuyệt đối hóa và thường được xã hội của chúng ta đề cao như những ngẫu tượng đích thực.

Khi ta không nhận biết và chẳng thờ lạy Thiên Chúa, thì tất yếu những “thần” khác xuất hiện, và những kiểu thờ phượng như chiêm tinh và ma thuật bắt đầu tái xuất hiện.

Đức Giêsu nhắc nhở ta rằng ta nên tìm sự thành toàn của mình không không phải ở nơi những cái chung cuộc sẽ qua đi, mà ở việc đặt mình trước mặt Thiên Chúa, Đấng tác tạo mọi loài, và nhận biết Người là Đấng Tạo Hoá, là Chúa của lịch sử, là Mọi Sự cho ta, là Thiên Chúa!

Nếu ở trên Trời, nơi chúng ta đều đang hướng về, ta sẽ không ngừng ca tụng Người thì tại sao ta không bắt đầu ngay ở đây và bây giờ việc ca tụng đó?

Đôi khi ta cảm thấy một nỗi khao khát muốn thờ lạy Người bằng cách ca tụng Người tận trong đáy lòng ta, trong sự hiện diện thinh lặng của Người nơi nhà tạm và trong việc cử hành phụng vụ Thánh Thể.

“Ngươi phải bái lạy Đức Chúa là Thiên Chúa của ngươi, và phải thờ phượng một mình Người mà thôi”.

Nhưng “thờ lạy” Thiên Chúa nghĩa là gì? Đó là một thái độ ta cho phép mình chỉ hướng về Người mà thôi. Thờ lạy nghĩa là thưa với Thiên Chúa: “Chúa là mọi sự”, nghĩa là “Chúa là Chúa”, và con được ban ơn, đặc ân trong đời là nhận biết Chúa.

Thờ lạy cũng có nghĩa là nói: “Con là hư vô”. Và ta không chỉ nói suông. Để thờ lạy Thiên Chúa, ta cần phải đặt bản thân sang một bên và để cho sự hiện diện của Người hiển trị nơi ta và trên thế gian. Điều này hàm nghĩa một cuộc chiến không ngừng nhằm chống lại những thần tượng giả mà chúng ta bị cám dỗ dựng nên trong cuộc sống của ta.

Cách thế chắc chắn nhất để trở nên một thí dụ sống động rằng ta là hư vô và Thiên Chúa là mọi sự, là hãy hết sức tích cực. Ta có muốn hãm dẹp tư tưởng của ta qua một bên không? Ta chỉ cần nghĩ đến Thiên Chúa và sống theo những tư tưởng của Người được mạc khải trong Phúc Âm.

Ta có muốn chết đi cho ý riêng của mình không? Ta chỉ cần ôm chặt lấy thánh ý của Người được bày tỏ cho ta trong mọi giây phút hiện tại.

Ta có muốn từ bỏ những ước muốn hỗn độn không? Ta cần đổ đầy tâm hồn của ta lòng yêu mến Thiên Chúa và yêu thương những người bên cạnh bằng cách chia sẻ những lo âu, những khổ đau, những vấn đề, và những niềm vui của họ.

Nếu ta biết yêu thương, thì việc tự xóa mình đi lúc nào cũng xảy ra mà ta chẳng hay. Bằng cách sống sự hư vô của mình, cuộc đời ta khẳng định sự vĩ đại của Thiên Chúa và chứng tỏ rằng Người là mọi sự. Việc này tự nhiên dẫn đưa ta đến sự thờ lạy chân chính đối với Thiên Chúa.

“Ngươi phải bái lạy Đức Chúa là Thiên Chúa của ngươi, và phải thờ phượng một mình Người mà thôi”.

Cách đây nhiều năm, khi chúng tôi khám phá ra rằng thờ lạy Thiên Chúa nghĩa là công bố sự vĩ đại của Người trên sự hư vô của mình, chúng tôi đã sáng tác bài ca này:

“Nếu sao tắt ngấm trên trời,

Nếu mỗi ngày đều kết thúc,

Nếu sóng tiêu tán trong biển,

Không bao giờ trở lại,

Thì tất cả điều này là vì vinh quang của Chúa.

Ước gì mọi thụ tạo ca tụng Chúa:

“Chúa là mọi sự!”

Và mọi sinh vật nói với mình:

“Tôi là hư vô!”

Kết quả của việc ta trở nên hư vô vì tình yêu là sự hư vô của ta liền được lấp tràn bởi Đấng là Mọi Sự, bởi Thiên Chúa, Đấng chiếm hữu tâm hồn ta.

59. Không chỉ bằng cơm bánh

(Suy niệm của Lm Nguyễn Hồng Giáo)

Ngoài cơm bánh, con người còn đói khát nhiều thứ: sự thật, tình thương, phẩm giá, tự do, lòng kính trọng, kiến thức, lẽ sống, lý tưởng... Các tôn giáo sẽ làm gì trước tình trạng đạo đức xã hội chúng ta đang sa sút?

"Người ta sống không nguyên bằng cơm bánh mà thôi..."

Đức Giêsu, người đã nói ra câu đó, không phải là một kẻ mơ hồ hoặc sống toàn bằng những lý tưởng cao đẹp hoặc đã có dư ăn dư mặc để có thể dễ dàng lên mặt dạy đời về sự tầm thường của vật chất. Ngài hiểu rõ giá trị của đồng tiền bắt gạo và đã khó nhọc làm ăn, nuôi mình và nuôi gia đình mình. Ngài biết rằng có thực mới vực được đạo, bằng chứng là có lần Người đã phải cho ăn một đám đông đói khát sau những ngày tìm kiếm đến với mình để nghe thuyết pháp. Ngài cũng biết nữa rằng bần cùng sinh đạo tặc bởi đã thường xuyên lui tới với đám người khốn khổ nhất của xã hội, biết rõ hoàn cảnh sống của họ. Nhưng Đức Giêsu nhất định không để cho nhu cầu ăn uống, dù là một nhu cầu thiết yếu căn bản, ngự trị trên các nhu cầu khác của con người; Ngài nhất định không coi của cải vật chất là tất cả, đến nỗi đã phải bất cứ cách nào cho có được.

"Người ta sống không nguyên bằng cơm bánh..."

Có một thời cách đây không xa lắm, chúng ta không khỏi ngạc nhiên tự hỏi tại sao thanh niên Âu Mỹ lại chán chường, hoặc nổi loạn phá phách, hoặc làm những chuyện điên rồ, có vẻ vô nghĩa khi mà họ đã có thừa mứa mọi thứ tiện nghi hưởng thụ, và xã hội đồng loã xoá cho họ nhiều thứ rào cản về mặt luân lý hoặc luật lệ (như tự do quan hệ tình dục trước hôn nhân, phá thai...). Người ta giải thích cho chúng ta rằng sở dĩ như thế là vì lớp thanh niên đó có mọi thứ nhưng lại thiếu lý tưởng, thiếu lẽ sống, thiếu cái gì đó cao cả để vươn tới... Thời ấy chúng ta nghe, nhưng vẫn cảm thấy đó là điều hơi xa lạ, viễn vông.

Bây giờ nhìn thấy một lớp tuổi trẻ sống vô lý tưởng, sống thực dụng, bất chấp đạo nghĩa, đặc biệt những con ông cháu cha ngay trong xã hội Việt Nam, chúng ta mới thực sự thấm thía. Và trước viễn ảnh xã hội mở cửa ngày càng rộng rãi, chính chúng ta bắt đầu biết lo, biết sợ. Do đó mà có phong trào "trở về nguồn" và "bảo vệ văn hoá dân tộc".

"Người ta sống không nguyên bằng cơm bánh...".

Cha ông ta vẫn hiểu điều đó khi nói, chẳng hạn:

- Tốt danh hơn lành áo

- Chết vinh hơn sống nhục

- Ở đời muôn sự của chung,

hơn nhau một tiếng anh hùng mà thôi...

Và điều đó, hẳn là mọi người có lương tri cũng đều hiểu. Bởi thế tôi đã gần như bàng hoàng khi nghe một cô giáo trường B. T. X ở Tp Hồ Chí Minh kể lại rằng: hồi ấy, nhân dịp học sinh tới nhà cô chơi, cô ta kể cho học sinh câu chuyện về Cha Maximilien Kolbe đã tình nguyện chết thay cho một người cha gia đình con trẻ, bị Đức Quốc Xã giam cùng trại với cha, vì cha nói: "Tôi già rồi, nếu có sống cũng không có ích và cần thiết bằng người cha gia đình này". Nghe xong, một nam học sinh đã phê phán một câu sâu sắc như nhát chém: "Đồ ngu!". Tôi lại sửng sốt khi đọc báo trong báo Thanh Niên số tân niên (tháng 2/92) ý kiến cô Tố Loan, 18 tuổi, làm nghề chiêu đãi viên và "đã có quan hệ tình dục với nhiều người". Loan chẳng lo lắng gì về sự lựa chọn này. Vẫn vui vẻ và có ý định tiếp tục. Loan cũng không mong gì hơn là có thật nhiều tiền, "có tiền người ta không khinh mình", cô nói. Hôn nhân đối với Loan không quan trọng. Ở được với nhau trăm năm thì ở, không thì chia tay cũng được, không việc gì phải nặng nề (tr. 21).

"Người ta sống không nguyên bằng cơm bánh..."

Ngoài cơm bánh, con người còn đói khát rất nhiều thứ: sự thật, tình thương, phẩm giá, tự do, lòng kính trọng, kiến thức, lẽ sống, lý tưởng... Có lẽ hơn bất cứ tổ chức xã hội nào, các tôn giáo chân chính hiểu rõ điều đó vì tôn giáo chân chính nào cũng nhằm đưa con người vươn lên, vươn lên khỏi chính mình, và cứ vươn xa hơn mãi, cao hơn mãi, hướng tới cái Toàn Chân, Toàn Thiện, Toàn Mỹ...

Các tôn giáo sẽ làm gì trước tình trạng đạo đức xã hội chúng ta đang sa sút?

60. Phương cách chống trả cám dỗ của ma quỷ

(Suy niệm của Lm Đan Vinh)

I. HỌC LỜI CHÚA

Ý CHÍNH:

Bài Tin Mừng hôm nay thuật lại việc Đức Giêsu như một Mô-sê Mới, lãnh đạo một cuộc Xuất Hành Mới. Người còn là hiện thân của dân Ít-ra-en Mới vào sa mạc để sống lại kinh nghiệm của dân Ít-ra-en xưa trong sa mạc và trên núi Xi-nai (x Đnl 8,2-4). Có điều khác với Ít-ra-en xưa đã vấp ngã trước cám dỗ của ma quỷ khi trải qua sự đói khát, kiêu ngạo và tôn thờ tà thần, Đức Giêsu đã qua các cơn thử thách cám dỗ mà vẫn trung thành với sứ mạng của mình. Người muốn nêu gương cho chúng ta hôm nay về phương cách chống trả các cơn cám dỗ thế nào.

CHÚ THÍCH:

- C 1-4: + Được Thần Khí dẫn vào hoang địa: Thần khí đã ngự xuống trên Đức Giêsu, giờ đây lại hướng dẫn Người vào nơi hoang vắng, có lẽ là một hang núi gần thành Giê-ri-cô. + Để chịu quỷ cám dỗ: Cám dỗ đồng nghĩa với sự thử thách do ma quỷ thực hiện. Khi bị cám dỗ mà chiều theo thì mới phạm tội. Còn nếu bị cám dỗ mà chống trả được thì lại có công. Đức Giêsu cũng trải qua sự thử thách, nghĩa là phải lựa chọn giữa tốt và xấu. Thần Khí đã đặt Đức Giêsu vào một hoàn cảnh để Người tự khẳng định lập trường và chứng tỏ là Con hiếu thảo luôn làm đẹp lòng Chúa Cha. + Bốn mươi đêm ngày: Cũng như Mô-sê trước khi nhận hai bia đá Giao ước, đã lên núi bốn mươi ngày đêm, ăn chay cầu nguyện (x. Đnl 9,9), và sau đó lại ăn chay thêm bốn mươi ngày đêm để nài xin Đức Chúa nguôi giận mà tha tội cho dân Ít-ra-en đã vi phạm Giao ước khi đúc tượng bê vàng mà thờ lạy (x. Đnl 9,18). Ngoài ra con số bốn mươi trong Thánh Kinh nhằm để ám chỉ một thời gian khá dài như: lụt đại hồng thủy suốt bốn mươi ngày đêm, dân Ít-ra-en đi trong hoang địa bốn mươi năm, Vua Đa-vít cai trị bốn mươi năm, bốn mươi ngày giữa lễ Phục Sinh và lễ Thăng Thiên… Sở dĩ Đức Giêsu có thể ăn chay nhịn đói suốt bốn mươi ngày đêm là nhờ ơn Chúa nâng đỡ. + Nếu ông là Con Thiên Chúa: Tước hiệu này thuộc nội dung các lời hứa về Đấng Mê-si-a con vua Đa-vít (x. Tv 2,7; 89,27). Ngoài ra tước hiệu này nới Đức Giêsu còn mang ý nghĩa về Thần tính của Người. + Hãy truyền cho những hòn đá này hóa bánh đi: Ma quỷ xúi giục Đức Giêsu hãy biến các viên đá cuội thành bánh mì mà ăn. Chúng hy vọng có thể do bị đói khát, Người sẽ quên vai trò Đấng Mê-si-a để làm theo ý riêng hơn là vâng theo thánh ý Thiên Chúa. + Đã có lời chép: Người ta sống không chỉ nhờ cơm bánh…”: Đây là lời trong Sách Đệ Nhị Luật (8,3) mà Đức Giêsu đã chọn để sẵn sàng vâng phục Thiên Chúa, nhờ đó Người đã chiến thắng cơn cám dỗ của ma quỷ. Sau này Người cũng nói: “Lương thực của Thầy là thi hành ý muốn của Đấng đã sai Thầy” (Ga 4,34).

- C 5-7: + “Hãy gieo mình xuống đi”: Ma quỷ xúi Đức Giêsu thử thách quyền năng Thiên Chúa khi gieo mình từ trên cao rơi xuống để buộc Thiên Chúa phải ra tay làm phép lạ cứu cho khỏi chết. + Có lời chép rằng: “Thiên Chúa sẽ truyền cho thiên sứ lo cho bạn…”: Ma quỷ đã nêu ra câu Thánh Vịnh này theo nghĩa đen (Tv 91,11-12). + Nhưng cũng đã có lời chép rằng: Ngươi chớ thử thách…”: Đây là câu lời Chúa trong sách Đệ nhị luật: “Anh em đừng thách thức Đức Chúa, Thiên Chúa của anh em, như anh em đã thách thức ở Ma-xa” (Đnl 6,16). Trái với dân Ít-ra-en xưa đã đòi Đức Chúa phải làm dấu lạ để chứng minh quyền năng của Ngài, còn Đức Giêsu hoàn toàn tin cậy và không thử thách quyền năng của Chúa Cha bằng việc đòi Ngài phải làm dấu lạ bề ngoài (x. Ga 6,30-33).

- C 8-11: + Đem Người lên một ngọn núi rất cao, và chỉ cho Người thấy tất cả các nước thế gian…: Câu này nhắc lại sự kiện xưa kia Mô-sê lên núi Nê-bô và đã được Đức Chúa cho nhìn thấy tất cả Miền Đất Hứa (x. Đnl 31,1-4). Nay ma quỷ cũng tác động làm cho Đức Giêsu tưởng tượng ra mình đang ở trên núi và nhìn thấy những của cải châu báu để cám dỗ Người hãy thờ lạy nó như chúa tể để được nó ban cho của cải trần gian. + Xa-tan kia, xéo đi!: Xa-tan nghĩa là “tên cám dỗ”. Sau này Đức Giêsu cũng xua đuổi Phê-rô giống như thế khi ông cám dỗ Người đừng chấp nhận con đường thập giá theo ý Chúa Cha (x. Mt 16,23). + Ngươi phải bái lạy Đức Chúa là Thiên Chúa của ngươi, và phải thờ phượng một mình Người mà thôi: Đây là câu trích trong sách Đệ nhị luật (6,4.13), cho thấy chỉ duy có một Thiên Chúa độc nhất mà mọi người đều phải tôn thờ phụng sự Ngài.

HỎI ĐÁP:

1) HỎI: Cám dỗ là gì? Bị cám dỗ thì đã phạm tội chưa? Ta cần làm gì để khỏi sa chước cám dỗ của ma quỷ, thế gian và xác thịt mình?

ĐÁP: - Cám dỗ là việc ma quỷ xúi giục một người phạm tội chống lại Thiên Chúa khi cố tình không vâng lời Chúa dạy để vi phạm các giới răn Ngài truyền.

- Mỗi cơn cám dỗ thường có ba giai đoạn: Một là ma quỷ gợi lên một hình ảnh, một tư tưởng xấu trong tâm trí người ta. Hai là ma quỷ xúi người ta thỏa mãn đam mê dục vọng ấy bằng sự ưng thuận. Ba là sự chọn lựa tự do: nếu chiều theo ma quỷ tức là phạm tội và làm Chúa buồn. Còn nếu từ chối không nghe theo ma quỷ, họ sẽ được Chúa chúc phúc và sẽ làm cho Chúa vui.

- Để khỏi sa chước cám dỗ của ma quỷ, chúng ta hãy noi gương Chúa Giêsu: Năng hãm mình và ăn chay để tập làm chủ bản năng của mình, siêng năng học sống Lời Chúa, vì Lời Chúa sắc bén như thanh gươm hai lưỡi có thể chiến đấu với ma quỷ như Đức Giêsu đã nêu gương (x. Mt 4,4.7.10), năng cầu xin ơn Chúa ban ơn trợ giúp và luôn làm theo sự hướng dẫn của Chúa Thánh Thần như Đức Giêsu đã luôn theo sự hướng dãn của Thần Khí (x.Mt 4,1).

2) HỎI: Đức Giêsu bị ma quỷ cám dỗ trong tâm trí hay trong thực tế?

ĐÁP: Việc quỷ đặt Đức Giêsu lên nóc Đền thờ, đem Người lên một ngọn núi cao và chỉ cho Người xem tất cả vinh hoa lợi lộc của các nước trên thế gian… cho thấy Đức Giêsu có bị ma quỷ cám dỗ, nhưng chúng chỉ cám dỗ Người trong tâm trí, chứ không thực sự đem Người từ nơi này đến nơi kia.

3) HỎI: Đức Giêsu trải qua cơn cám dỗ của ma quỷ nhằm mục đích gì?

ĐÁP: Sau khi chịu phép Rửa của Gio-an và được Thần Khí hiện xuống xức dầu thiêng liêng tấn phong làm Đấng Ki-tô, Đức Giêsu đã được Thần Khí dẫn vào hoang địa ăn chay 40 đêm ngày và chịu ma quỷ cám dỗ. Sở dĩ Người chịu ma quỷ cám dỗ là nhằm ba mục đích như sau:

- Một là để trải qua những sự thử thách của nguyên tổ A-đam E-và xưa trong vườn địa đàng (x St 3,1-24), và của dân Ít-ra-en trong cuộc Xuất Hành (Đnl 8,2-4). Vì Người là A-đam Mới và là Ít-ra-en Mới của Thiên Chúa trong thời Tân Ước (x Rm 5,18-19).

- Hai là để nêu gương ăn chay cầu nguyện cho các tín hữu, nhờ đó chúng ta sẽ làm chủ được bản thân và sẽ dễ dàng chiến thắng ma quỷ cám dỗ chúng ta hưởng thụ các lạc thú bất chính (x Mt 17,21; Mc 9,29)..

- Ba là để nêu gương vâng theo sự hướng dẫn của Thần Khí hay Chúa Thánh Thần: Nếu chúng ta biết nghe theo sự hướng dẫn của Thần Khí qua việc siêng năng học sống Lời Chúa, chúng ta sẽ luôn vâng lời Chúa phán hơn là nghe theo ma quỷ để làm theo ý mình, như Đức Giêsu có lần đã quở trách ông Si-mon Phê-rô (x Mt 16,21-23).

II. SỐNG LỜI CHÚA

1. LỜI CHÚA: Đức Giêsu liền nói: “Xa-tan kia, xéo đi! Vì đã có lời chép rằng: Ngươi phải bái lạy Đức Chúa là Thiên Chúa của ngươi, và phải thờ phượng một mình Người mà thôi” (Mt 4,10).

2. CÂU CHUYỆN: Tam thập lục kế: đào vi thượng sách

Ở núi Phong Khê đất Thục có một giống đười ươi có bộ mặt giống như người. Chúng biết nói cười và máu của chúng được người ta dùng làm thuốc nhuộm quần áo rất tốt, nên các thợ săn thường tổ chức săn bắt chúng. Biết được loài đười ươi này thích uống rượu và đi guốc, thợ săn đã đem rượu và guốc đến bày la liệt trên một cánh đồng trống để nhử chúng, rồi ẩn núp ở nơi kín đáo chờ đợi. Dù sống sâu trong rừng, nhưng loài đười ươi lại có khứu giác rất nhậy nên chúng đã ngửi thấy mùi rượu thơm liền kéo nhau tìm đến cánh đồng uống rượu. Tuy các con già đời đoán biết đó là bẫy của bọn thợ săn, nên đã nhắc nhở cho cả bầy rằng: “Hãy cảnh giác, đừng khờ dại uống rượu đi guốc kẻo bị mắc mưu của bọn người độc ác kia đó”. Cả bầy nghe vậy liền buồn bã bỏ đi. Nhưng rồi một con bị mùi rượu thơm hấp dẫn không thể cưỡng lại, liền tỏ ra bất chấp lời khuyên khôn ngoan kia và rủ đồng bọn quay trở lại. Rồi “quen mui thấy mùi ăn mãi”, chúng tranh giành nhau chí choé nốc cạn hết bầu rượu này đến bầu rượu khác. Đến lượt các con già cả khôn ngoan tuy biết là nguy hiểm, nhưng không thể cưỡng được sự hấp dẫn của rượu, cũng lao vào uống no say. Sau đó chúng xỏ chân vào guốc bên cạnh bước tới bước lui ngả nghiêng trông thật tức cười. Bấy giờ bọn thợ săn liền hò nhau từ chỗ ẩn nấp, nhất tề xông đến vây bắt. Thấy bọn thợ săn, bầy đười ươi đáng thương liền bỏ chạy tán loạn. Nhưng chân đi guốc không quen, bị té nhào vào nhau và bị bọn thợ săn bắt gọn không sót một con.

Than ôi! Biết rõ người ta đặt bẫy hại mình, mà vẫn lao vào ăn uống đến nỗi tất cả đều bị mất mạng thì thật ngu dại hết sức! Đối với nhiều người hôm nay thì rượu chè, cờ bạc, trai gái, hút chích sì-ke ma túy… là những thứ làm mất nhân tính, biến mình trở thành những kẻ bất lương trộm cướp giết người, rồi còn có thể bị lây nhiễm HIV-AIDS. Thế mà vẫn có không ít người nhắm mắt lao mình vào những đam mê chết người đó thì không phải khờ dại lắm sao?

Đối với các cơn cám dỗ về đam mê sắc dục và ma túy, thì đừng bao giờ nghĩ rằng mình có đủ bản lãnh để chống trả lại được, và cần phải theo lời cổ nhân dạy: “Tam thập lục kế: Đào vi thượng sách” (Ba mươi sáu phương thế thì chạy trốn là phương thế hay nhất). Đừng bao giờ thử hút chích sì ke ma túy, thử đi bia ôm, thử đánh số đề một lần… Vì nếu thử dù chỉ một lần mà thôi thì đã bắt đầu trở thành con nghiện và là người xấu thuộc về ma quỷ rồi vậy!

3. SUY NIỆM:

Sống là một cuộc chiến đấu không ngừng: Chiến đấu với thiên nhiên để tồn tại, chiến đấu với kẻ thù để khỏi bị tiêu diệt, chiến đấu với xác thịt để trở nên người tốt. Hôm nay Giáo Hội còn dạy chúng ta phải chiến đấu với một loại kẻ thù vô hình nguy hiểm là ma quỷ. Chính Đức Giêsu đã chiến đấu và chiến thắng ma quỷ để nêu gương cho chúng ta. Vậy ngày nay ma quỷ thường cám dỗ chúng ta về những vấn đề gì? Và chúng ta phải làm gì để chiến thắng nó?

1) Cám dỗ xưa và nay: Cũng như xưa, ngày nay ma quỷ thường cám dỗ chúng ta về ba phương diện như sau:

+ Một là về THÚ VUI: Ma quỷ xúi Đức Giêsu biến các viên đá cuội trở thành bánh mì mà ăn, tức là dùng quyền năng Thiên Chúa để thỏa mãn các nhu cầu vật chất thể xác, giống như dân Ít-ra-en trong hoang địa ngày xưa đã kêu trách Đức Chúa và Mô-sê khi họ bị đói khát và thèm thịt thà và các thứ rau thơm mà họ đã từng ăn khi còn ở Ai cập (x. Xh 16,3). Ngày nay ma quỷ cũng thường cám dỗ chúng ta tìm thỏa mãn các đam mê xác thịt bất chính như ăn chơi sa đọa, rượu chè say xỉn, chơi cờ bạc số đề và hút chích sì-ke ma túy…

+ Hai là về DANH VỌNG: Ma quỷ xúi Đức Giêsu nhảy từ nóc Đền thờ xuống để được người đời khen ngợi và để thử thách đòi Thiên Chúa phải chứng tỏ quyền năng bằng việc ra tay làm phép lạ cứu ngài thóat chết (x. Lc 23,35). Ngày nay ma quỷ cũng thường cám dỗ chúng ta thử thách quyền năng Thiên Chúa khi đòi Ngià làm phép lạ trái với định luật tự nhiên do Ngài an bài chung trong vũ trụ thiên nhiên để chiều theo sở thích cá nhân riêng tư của chúng ta!

+ Ba là QUYỀN LỢI: Ma quỷ xúi Đức Giêsu sấp mình thờ lạy nó để được nó ban cho quyền hành trên muôn nước và được hưởng các thứ lợi lộc giàu sang (x. Xh 32,6). Ngày nay ma quỷ cũng thường cám dỗ chúng ta chối bỏ Thiên Chúa và tôn thờ sức mạnh của tiền tài, chọn làm những việc bất chính miễn là có nhiều tiền như: buôn bán sì ke ma túy, mở quán bia ôm, cà phê tươi mát, tin theo thầy bói, đồng bóng, cầu cơ, buôn lậu, tham nhũng, sản xuất hàng nhái…

2) Phương thế để chiến thắng ma quỷ cám dỗ:

Đức Giêsu đã chiến thắng các cơn cám dỗ của ma quỷ bằng các phương thế như sau:

+ ĂN CHAY CẦU NGUYỆN: Người đã vào hoang địa ăn chay cầu nguyện suốt 40 đêm ngày. Ma quỷ đã đánh thẳng vào điểm yếu của Đức Giêsu là tình trạng bị đói để xúi Người biến đá thành bánh ăn. Nhưng nhờ nội lực mạnh mẽ do ăn chay cầu nguyện, mà Người đã chiến thắng ma quỷ. Sau này Người cũng dạy các môn đệ phải dùng phương thế chay tịnh cầu nguyện như sau: “Giống quỷ ấy chỉ trừ khử được bằng lời cầu nguyện thôi” (Mc 9,29).

+ HỌC SỐNG LỜI CHÚA: Để đáp lại sự trích dẫn Lời Chúa của ma quỷ, Đức Giêsu cũng dùng Lời Thánh Kinh để bắt chúng phải câm miệng. Lời Chúa chính là ánh sáng chỉ đường và là nguyên tắc ứng xử của Đức Giêsu. Chẳng hạn: Đáp lại lời xúi biến đá thành bánh, Đức Giêsu nêu cao Lời Chúa trong Sách Thánh: “Người ta sống không chỉ nhờ cơm bánh” (Đnl 8,3). Đáp lại cám dỗ thờ lạy ma quỷ để được hưởng quyền hành lợi lộc của nó, Đức Giêsu nêu ra Lời Chúa trong Sách Thánh: “Ngươi phải bái lạy Đức Chúa là Thiên Chúa của ngươi, và thờ phượng một mình Người mà thôi” (x. Đnl 6,13). Đáp lại cám dỗ gieo mình từ nóc Đền thờ xuống, Đức Giêsu đưa ra Lời dạy của Chúa trong Sách Thánh: “Ngươi chớ thử thách Đức Chúa là Thiên Chúa của ngươi” (x. Đnl 6,16).

3) ÁP DỤNG CỤ THỂ:

a) Bị thử thách cám dỗ là thân phận của con người: Đức Giêsu tuy là Con Thiên Chúa nhưng Tin Mừng cho thấy Người cũng đã trải qua cơn cám dỗ của ma quỷ. Người chịu cám dỗ để nêu gương chiến đấu và chiến thắng các chước cám dỗ của ma quỷ cho loài người chúng ta học tập noi theo. Qua việc bị ma quỷ cám dỗ, Đức Giêsu cho thấy Người cũng là một con người giống như chúng ta mọi đàng nên sẽ thông cảm với sự yếu đuối cũng như tội lỗi của chúng ta như tác giả thư Do thái đã viết: “Vị Thượng Tế của chúng ta không phải là Đấng không biết cảm thương những nỗi yếu hèn của ta, vì Người đã chịu thử thách về mọi phương diện cũng như ta, nhưng không phạm tội” (Dt 4,15). Tuy nhiên dù bị cám dỗ như ta, nhưng Người đã chiến thắng ma quỷ cám dỗ để nêu gương sáng cho chúng ta.

b) Phân biệt giữa cám dỗ và phạm tội

Thực ra cám dỗ không nhất thiết là điều xấu, và có thể lại còn cần thiết nữa. Thật vậy, bị ma quỷ cám dỗ chính là dịp để chứng tỏ tình yêu của chúng ta đối với Thiên Chúa và tha nhân và chứng tỏ sự vâng phục của ta. Vì loài người chúng ta không thể chứng tỏ lòng yêu mến, vâng phục nếu không bị thử thách, nghĩa là chưa có cơ hội để có thể không vâng lời và không yêu mến như lời Thánh Kinh: “Lửa thử vàng, gian nan thử người công chính” (Cn 17,3).

Đối với người bình thường thì hay gặp cám dỗ chọn lựa giữa hai điều tốt xấu, qua đó sẽ chứng tỏ họ thuộc loại người nào. Còn đối với những người ở trình độ cao hơn, thì cám dỗ là sự lựa chọn giữa hai điều đều tốt, và họ phải chọn điều nào tốt hơn, để chứng tỏ quyết tâm lên bậc thánh thiện hơn. Thiên Chúa cũng muốn ta chứng tỏ rằng ta coi tình yêu của Ngài giá trị hơn nhà cửa, ruộng vườn, của cải, thậm chí hơn cả tình cảm anh em, cha mẹ, vợ con của ta, bằng cách cho ta có dịp chọn giữa Ngài và những giá trị ấy.

3. Chọn điều nào khi bị cám dỗ giữa hai điều tốt:

a. Ứng với cám dỗ thứ nhất của Đức Giêsu là nhu cầu sự sống: Chẳng hạn giữa tình yêu Thiên Chúa và mạng sống của mình, các thánh tử đạo đã chọn tin yêu Thiên Chúa và sẵn sàng chấp nhận chịu chết. Trong cuộc đấu tranh cho công lý, mục sư Martin Luther King đã coi công lý, tình yêu đối với người bị áp bức hơn sự an toàn và mạng sống. Cuối cùng ông đã chết và được cả thế giới ngưỡng mộ tôn vinh. Những người nói trên đã chọn về phía đấu tranh cho công lý và tình thương những kẻ bị áp bức. Ngược lại, nếu vì muốn được an toàn, muốn bảo vệ nồi cơm hay sự thoải mái đang có mà chọn im lặng trước sai trái bất công, đồng nghĩa với sự lõa với điều xấu là chúng ta đã chịu khuất phục trước sự cám dỗ của quỷ dữ.

b. Ứng với cám dỗ thứ hai của của Đức Giêsu là nhu cầu muốn được nổi danh: Thực ra chuộng danh thơm tiếng tốt để gia tăng uy tín và là người có sĩ diện... đều là những giá trị cao quí, như Nguyễn công Trứ đã viết: ”Đã mang tiếng ở trong trời đất, phải có danh gì với núi sông”. Nhưng vẫn có những giá trị cao hơn công danh, uy tín nói trên... Đó là những giá trị về tâm linh. Nếu để được thăng tiến bản thân mà “thượng đội hạ đạp” là ta đã coi những giá trị tự nhiên cao hơn giá trị tâm linh. Tội lỗi phát sinh từ sự lựa chọn không chính đáng ấy.

c. Ứng với cám dỗ thứ ba của Đức Giêsu là nhu cầu quyền lực, muốn mọi sự xảy ra theo ý của mình: Trong xã hội, cũng cần phải có chính quyền như lời thánh Phao-lô. Nếu tranh giành quyền lực bằng phương thế chính đáng để có thể phục vụ lợi ích xã hội thì là điều đáng khuyến khích. Nhưng nếu tranh giành quyền hành vì vụ lợi ích kỷ thì lại không tốt, như ông kinh sư đã phát biểu hợp ý Đức Giêsu: “Yêu mến Thiên Chúa hết lòng, hết trí khôn, hết sức lực, và yêu người thân cận như chính mình, là điều quý hơn mọi lễ toàn thiêu và hy lễ “ (Mc 12,33). cám dỗ chính là dịp để chứng tỏ lòng “mến Chúa yêu người” của các tín hữu chúng ta.

4. Phương cách chống trả cơn cám dỗ: Ngày nay khi bị cám dỗ, chúng ta cần chống trả bằng những phương cách như sau:

+ “Đào vi thượng sách”: Tránh tò mò truy cập các trang phim ảnh xấu trên mạng internet

+ Tránh ở không: Chăm chỉ làm việc bổn phận và tránh ở không, vì "Sự lười biếng là cha của mọi thói hư tật xấu".

+ Năng đọc kinh Lạy Cha để cầu xin Chúa: “Xin chớ để chúng con sa chước cám dỗ”.

+ Xin ơn Chúa Trợ giúp khi bị cám dỗ: Làm dấu thánh giá và kêu cầu ơn Chúa như thánh Phê-rô xưa: “Thưa Ngài, xin cứu con với!” (x. Mt 14,30-32); Dứt khoát xua đuổi ma quỷ noi gương Đức Giêsu: “Xa-tan kia, xéo đi! Vì đã có lời chép rằng: “Ngươi phải bái lạy Đức Chúa là Thiên Chúa của ngươi, và phải thờ phượng một mình Người mà thôi!” (Mt 4,10).

+ Chọn một việc hợp sở thích như đọc sách, xem phim truyền hình, đi bơi lội hay chơi một môn thể thao lành mạnh, thăm bạn bè, tham gia hội đoàn Công giáo Tiến hành để cùng “hiệp sông Tin Mừng” hằng tuần và chu toàn công tác tông đồ truyền giáo được cấp trên trao phó.

4. THẢO LUẬN: Bạn nên chọn ơPhương thế nào hiệu quả và dễ áp dụng nhất trong các phương thế trên để chiến thắng ma quỷ cám dỗ trong Mùa chay này?

5. NGUYỆN CẦU:

- Lạy Chúa Giêsu. Hôm nay con rất cảm phục thái độ cương quyết không khoan nhượng của Chúa khi đương đầu với ma quỷ cám dỗ. Chính nhờ ăn chay cầu nguyện suốt bốn mươi đêm ngày, mà Chúa đã được gia tăng nội lực tinh thần. Chính nhờ luôn vâng theo sự hướng dẫn của Thần Khí, mà Chúa đã luôn chọn làm theo thánh ý Chúa Cha và cương quyết xua đuổi ma quỷ cám dỗ: “Xa-tan kia, xéo đi!”.

- Lạy Chúa. xin giúp con biết nghe theo lời khuyên của thánh Phê-rô: “Anh em hãy sống tiết độ và tỉnh thức, vì ma quỷ thù địch của anh em, như sư tử gầm thét, rảo quanh tìm mồi cắn xé. Anh em hãy đứng vững trong đức tin mà chống cự” (1 Pr 5,6-9). Nhờ đó, con sẽ trở nên con ngoan hiếu thảo, luôn làm đẹp lòng Chúa Cha, noi gương Chúa khi xưa.

X) Hiệp cùng Mẹ Maria.- Đ) Xin Chúa nhậm lời chúng con.