LÀM ĐẸP LÒNG CHÚA

(Trích trong ‘Giải Nghĩa Lời Chúa’

– Đức cố Giám Mục Bartôlômêô Nguyễn Sơn Lâm)

Chúa nhật hôm nay đáng gọi là là ngày phấn khởi và hy vọng. Bài sách Ezekiel cho chúng ta thấy một nhánh cây đã được trồng và mọc lên trở thành bá hương oai lẫm. Còn trong bài Tin Mừng, Chúa Giêsu kể cho chúng ta nghe câu truyện hạt giống gieo xuống đất âm thầm mọc lên một cách tự nhiên nhưng chắc chắn. Và nhất là chúng ta phải bỡ ngỡ khi thấy hạt cải nhỏ bé nhất trong mọi thứ hạt mà lớn cao đến nỗi “chim trời có thể nương náu dưới bóng nó”.

Những dụ ngôn và ví dụ ấy muốn nói gì với chúng ta về đời sống đạo đức? Có phải Lời Chúa hôm nay muốn khuyên chúng ta phấn khởi nhìn về tương lai, như thánh Phaolô nói trong bài thư không? Chắc chắn cả ba bài đọc đều phong phú, chúng ta không nên tổng hợp mau lẹ.

1. Nhánh cây bá hương

Bài sách Ezekiel đưa chúng ta trở về thời lưu đày của dân Dothái cách đây những 2,600 năm. Nhà tiên tri cũng ở trong số đám dân lưu lạc. Ông có chức tư tế nên càng thấm thía cảnh sống xa Đền thờ. Mọi nhân tố bên ngoài cho thấy chẳng còn hy vọng nào nữa cho đám người lưu vong này trở về quê cũ. Các tin tức bên nhà cho biết quê hương điêu tàn ngày nay đã có người khác đến ở. Họ không thờ Yavê và chẳng biết gì Luật pháp Môsê. Còn dân lưu đày, lúc đầu còn nhớ quê hương và noi giữ phong tục tổ tiên; nhưng dần dần đã muốn đồng hóa với dân ngoại, xây dựng cơ sở làm ăn và chẳng thiết gì việc trở về quê cũ nữa. Như vậy mọi lời hứa của Thiên Chúa Israel đã trở nên hão huyền sao? Người bỏ hẳn Dân được tuyển mãi ư? Niềm tin của những người chân chính như Ezekiel làm sao chịu được những ý nghĩ như vậy?

Nhưng cũng không vì vậy mà có thể lấy ước mơ làm sự thật. Thời gian đã cho thấy mọi kiểu mơ ước như vậy thật hão huyền và tai hại. Sấm ngôn của các tiên tri thì khác hẳn. Những người này không nói theo ước mơ của những kẻ bất lực và tuyệt vọng. Họ tuyên bố những điều phi thường nhân danh Thiên Chúa. Họ rất tỉnh và sáng suốt. Họ biết mình đang nói những điều không trí óc loài người nào nghĩ ra được. Họ chỉ tuyên bố những điều Chúa phán dạy.

Hôm nay Người nói qua miệng Ezekiel. Ông đến với đám dân lưu lạc không còn gì hy vọng. Ông nói với họ rằng: Chúa phán như sau. Người sẽ ngắt một nhánh trên ngọn bá hương cao ngất và đem trồng trên sơn lĩnh vòi vọi của Israel. Nó sẽ mang lá, sinh hoa và trở thành bá hương oai lẫm. Thú vật và chim trời sẽ đến núp bóng nó. Hơn nữa, người ta sẽ thấy nó vươn cao lên, đang khi cây gốc trước kia của nó sẽ cụp xuống và khô héo đi.

Thiên Chúa muốn nói gì vậy? Đám dân lưu đày thời bấy giờ đã hiểu ngay ý nghĩa. Ta có thể nhìn thấy mắt họ sáng lên và chân tay hồi sinh. Có thật như vậy không, bấy giờ họ hỏi nhau. Chúa đã dùng lời lẽ của loài người để nói với họ. Người mượn lại các quan niệm của họ quen sánh ví các dân tộc và các bậc vĩ nhân như các cây to lớn như giống bá hương. Do đó ở đây Lời Chúa muốn nói rằng, Người sẽ lấy một người hoặc một số ít người trên đất Babylon rộng lớn, vĩ đại này đem về trồng ở Israel. Tức là Người sẽ cho thiểu số dân lưu vong này được trở về Hứa Địa. Hơn nữa, nhóm dân nhỏ bé sẽ mang lá mang cành, mang hoa mang trái, trở thành cây bá hương oai lẫm, đang khi Babylon sẽ suy tàn héo hắt.

Rõ ràng phải hiểu Lời Chúa như vậy. Văn chương thời bấy giờ bắt phải cắt nghĩa như thế. Lời tiên tri hôm nay khẳng định Dân Chúa sẽ được hồi hương. Họ sẽ hồi sinh, họ sẽ trở thành chỗ tựa cho thú vật và chim trời tức là cho mọi thứ sinh linh. Đang khi ấy kẻ chiến thắng của họ trước đây sẽ bị quật xuống. Cây tươi (bây giờ) sẽ thành khô héo; và cây héo khô (lúc này) sẽ đâm chồi nẩn mầm. Vì chỉ có Thiên Chúa làm được như thế. Người hứa sẽ làm như vậy. Dân Chúa không thể nhận được lời hứa nào to lớn hơn. Tương lai quá sức huy hoàng. Mọi người phải phấn khởi. Tất cả phải hồi sinh. Hy vọng quá đỗi lớn lao!

Có chăng chỉ còn một thắc mắc: nhánh bá hương được Thiên Chúa ngắt và đem trồng trên Núi thánh Israel, là ai? Là một cá nhân được Thiên Chúa dùng để dựng lại nhà Đavít? Hoặc là cả thiểu số còn sót lại trong cuộc lưu đày sẽ được hồi hương và xây lại Dân Chúa? Bản văn không rõ ràng. Và lịch sử sau đó cho thấy, không phải một người nào -ngay cả trong hoàng tộc- đã dựng lại được cơ đồ cho Israel. Những người có công lớn trong việc trùng tu xứ sở như Ezra và Nêhêmya, cũng không đáng được coi như nhánh bá hương đã được ngắt từ Babylon đem về. Nhưng cũng không hoàn toàn đúng khi chúng ta hiểu nhánh cây lựa ấy ám chỉ toàn thể những con người hồi hương xây dựng lại Đất Hứa. Trước mắt thì đúng, vì công cuộc tái thiết quê hương là thành quả của cả dân còn sót lại sau thử thách lưu đày. Nhưng bảo rằng công việc của họ đã vươn lên trở thành bá hương oai lẫm khiến thú vật, chim trời đến núp bóng, tưởng không đúng với lịch sử. Israel sau lưu đày chẳng lúc nào được hoàn toàn quang vinh. Ngược lại, Dân Chúa lại mau chóng rơi vào lầm than khổ sở rồi lại bị ngoại bang đô hộ.

Như vậy lời sấm của Ezekiel đã đúng, nhưng chưa thực hiện hoàn toàn. Cây khô là Israel lưu đày có lúc đã được tươi tỉnh lại. Tuy nhiên người ta còn phải chờ xem khi nào cây mọc trên sơn lĩnh vòi vọi của Israel mới thật sự trở thành bá hương oai lẫm. Ngày nay nhờ đức tin chúng ta biết mọi lời tiên tri của Cựu Ước phải chờ thời Tân Ước mới hoàn thành. Và nhánh cây ưu tuyển mà Thiên Chúa lựa chọn trong Cựu Ước sẽ là một thực tại Tân Ước. Nó có phải là hạt giống và là hạt cải nói trong bài Tin Mừng hôm nay không? Chúng ta cứ thử tìm hiểu.

2. Hai dụ ngôn về hạt giống và hạt cải

Thoạt đầu, không ai thấy ngay có nét giống nhau nào giữa nhánh cây bá hương trong sách Ezekiel và dụ ngôn hạt giống. Tuy nhiên đọc lại người ta thấy bài Tin Mừng khẳng định: về Nước Thiên Chúa thì giống như khi người kia gieo giống xuống đất; dù người ấy ngủ hay thức, ban đêm hay ban ngày, hạt giống cứ nảy mầm, lớn lên… cho đến lúc có hạt chắc, đợi đến mùa sẽ tra liềm hái.

Khi kể dụ ngôn này, Chúa Giêsu muốn nói đến tương lai chắc chắn của Nước Thiên Chúa. Người gieo có thức hay ngủ, ban đêm hay ban ngày, hạt giống vẫn cứ mọc lên cho đến ngày mang hạt chắc, sẵn sàng cho mùa gặt hái. Nói cách khác Nước Thiên Chúa sẽ lớn lên và đi đến chỗ thành tựu như Thiên Chúa đã dự định, dường như bất kể thái độ của con người. Đó là công trình của Thiên Chúa, chứ không phải của loài người. Và Thiên Chúa đã dự định thế nào thì sẽ xảy ra như vậy.

Do đó ở đây cũng không khác trong sách Ezekiel: chính Yavê đã nói và sẽ làm. Người làm những việc không ai mường tượng được. Cây tươi, Người cho héo; cây héo, Người cho đâm chồi. Vậy nếu lời sấm của Ezekiel đã hồi sinh những tâm hồn héo hắt trong đám dân lưu đày, đem tin tưởng phấn khởi lại cho những kẻ đang rã rời, thì dụ ngôn hạt giống cũng muốn đem đến cho những người trong thời đại Tân Ước một niềm tin tương tự. Nhiều khi họ không tự hỏi về tương lai Nước Thiên Chúa và của Hội Thánh sao? Những hiện tượng bên ngoài lắm lúc khiến người ta phải tự hỏi: Nước Thiên Chúa đâu rồi? Ước gì những lúc ấy lại tự hỏi cũng nhận được câu trả lời của bài Tin Mừng hôm nay: hạt giống Nước Thiên Chúa đã gieo xuống rồi thì dù con người ngủ hay thức, ban đêm hay ban ngày, nó vẫn một mực nảy mầm lớn lên như Thiên Chúa đã dự liệu. Mùa gặt sẽ đến, ngày tận thếsẽ xảy ra. Nước Thiên Chúa sẽ thành tựu trong vinh quang.

Nhưng bài Tin Mừng hôm nay còn ví Nước Thiên Chúa giống như hạt cải, khi gieo xuống đất nó nhỏ tí; nhưng đã gieo xuống rồi nó mọc thành to lớn đến nỗi chim trời có thể nương náu dưới bóng nó. Chúng ta thấy dụ ngôn này gần với bài sách Ezekiel hơn. Như một nhánh bá hương ngắt trên đỉnh cao của cây bá hương to lớn, đã lớn lên thành bá hương oai lẫm, hạt cải nhỏ xíu ở đây khi gieo xuống bé hơn mọi thứ hạt; nhưng lớn lên nó to lớn hơn mọi thứ rau. Tương lai Nước Thiên Chúa cũng như vậy. Khởi sự nhỏ mọn thôi, nhưng rồi sẽ trở nên nơi nương tựa cho mọi người được cứu chuộc.

Tuy nhiên, nếu chỉ so sánh như vậy, chúng ta chưa thấy vẻ đặc sắc của bài Tin Mừng. Có thể bảo bài sách Ezekiel còn phấn khởi và “hùng vĩ” hơn. Nhà tiên tri nói đến cây bá hương, trên đỉnh cao chót vót của núi đồi Israel. Ở đây, Chúa Giêsu lấy ví dụ hạt giống và hạt cải, không to lớn bằng. Ấy cũng do điều này mà nhiều người Dothái đã không muốn đón nhận ngay giáo lý của Đức Giêsu. Người ta thấy Người giảng dạy có uy quyền; nhưng những điều Người hé mở cho thấy lại không có vẻ hùng vĩ, oai lẫm. Người ví Nước Trời như hạt giống, hạt cải, hoặc như lưới vét và như men trong bột… Cách thức Người sống cũng không hứa hẹn phong cách triều đình. Nhất là những kẻ đi theo Người hầu hết là kẻ nghèo và thứ dân. Người Dothái ao ước Vị Thiên Sai phải lớn hơn các tiên tri và thời đại của Người sẽ cho thấy một nước Dothái bá quyền. Như vậy Người có thực hiện các lời tiên tri không? Cụ thể bài Tin Mừng hôm nay có giải đáp thắc mắc còn lại của bài sách Ezekiel không?

Đức tin khiến chúng ta trả lời không do dự. Ezekiel báo trước thời cực thịnh của Dân Chúa. Khi những người lưu đày trở về xây lại Israel, thì lời sấm của nhà tiên tri đã khởi sự thực hiện. Nhưng nó chỉ kiện toàn khi Đức Giêsu Kitô là mầm non của nhà Đavít đã trở nên thân nho ưu tuyển mà bất cứ kẻ nào muốn được cứu vớt cũng phải đến kết hiệp như cành phải gắn vào thân cây. Và Đức Giêsu Kitô Cứu thế hiện nay ở giữa chúng ta cũng là Hội Thánh mà Người đã thiết lập. Đó là dân Mới của Thiên Chúa. Dân đâm chồi trên cây héo là Israel xưa. Dân Mới khởi sự là một nhóm nhỏ, bé như hạt cải, thua mọi thứ hạt; nhưng đang lớn lên thành nơi cho chim trời đến nương bóng. Hội Thánh của Thiên Chúa sẽ thành tựu trong Thiên Chúa, sau khi trời đất này và mọi sự trong đó sẽ qua đi. Lúc đó lời sách Ezekiel mới hoàn toàn thực hiện. Bấy giờ người ta mới thấy rõ Hội Thánh là công trình của Thiên Chúa. Chính Người hướng dẫn lịch sử Hội Thánh chứ không phải con người; Hội Thánh lớn lên ban ngày, ban đêm, trải qua mọi thăng trầm của lịch sử loài người.

Qua bài Tin Mừng chúng ta còn nhận thấy nhiều hơn những điều Ezekiel muốn nói. Nhà tiên tri loan tin phấn khởi, nhưng có lẽ ông chưa cho người nghe thấy có thể cộng tác vào công trình của Chúa. Ông rao giảng một niềm tin chờ đợi. Còn Chúa Giêsu, trong khi kể dụ ngôn hạt giống và hạt cải, muốn cho người nghe phải tích cực hơn nhiều. Hạt giống gieo xuống, mọc lên, trổ bông, đậu quả, chờ đợi ngày gặt lúa, là hình ảnh Nước Thiên Chúa mà Đức Giêsu đang rao giảng. Thính giả của Người phải kiên trì. Đừng muốn có những kết quả thành tựu ngay. Phải chờ ngày gặt, mà theo Thánh Kinh, cũng là ngày Thiên Chúa xét xử. Như vậy thời gian trở nên giá trị. Đây là lúc Thiên Chúa có thể nói với người đã gieo xong. Người để cho các sự việc diễn tiến theo định luật của chúng. Ngày tận thế Người mới sai các thiên thần của Người tra liềm gặt hái: thóc sẽ được thu vào lẫm, cỏ sẽ bị đốt cháy trong khóc lóc nghiến răng. Và như vậy, đây cũng là thời gian để con người làm lành lánh dữ, xây dựng hay phá hoại hạnh phúc sau này.

Hơn nữa hạt giống Nước Thiên Chúa lại chỉ như một hạt cải. Nhưng nó sẽ thành cây rau lớn. Đức Giêsu và công việc của Người bề ngoài người ta chỉ thấy nhỏ mọn thôi, nhưng đừng vì vậy mà coi thường và không đón nhận. Phúc cho những ai không bị xúc phạm vì Người và cách sống của Người. Những kẻ không muốn trở nên bé nhỏ không thể vào Nước Thiên Chúa.

Những bài học ấy, ai bảo không còn cần thiết cho chúng ta?

3. Chỉ ao ước một điều: làm đẹp lòng Chúa

Chắc chắn cuộc đời của hết thảy chúng ta không giống như của thánh Phaolô, nhưng phương hướng phải như một, để chúng ta cũng thật sự có đức tin của các tông đồ.

Trong đoạn thư hôm nay, sau khi nhắc đến những gian truân thử thách xảy đến trong cuộc đời tông đồ, thánh Phaolô khẳng định lòng người luôn luôn vững vàng. Người ý thức rõ rệt cuộc sống hiện nay là lưu đày, không phải vì nhiều khổ sở, nhưng vì đang đi trong đức tin, chưa được ở bên Chúa như sau này ở trên trời. Chỉ ngày nào ra khỏi thân xác, mới ra khỏi nơi lưu lạc, mới không còn bước đi loạng choạng trong thứ ánh sáng nửa tối nửa sáng của đức tin, và mới được ở trước thiên nhan Chúa, diện đối diện, sáng tỏ hoàn toàn, không còn tranh tối tranh sáng nữa.

Do đó không phải chỉ khi gặp thử thách nặng nề, con người mới rơi vào chốn lưu đày. Nhưng bản chất của cuộc đời hiện nay là thời gian như không thấy Thiên Chúa hành động và các sức lực tự nhiên trong vũ trụ như cứ xảy ra theo định luật của chúng. Nước Thiên Chúa và sự công chính, nếu không hoàn toàn y như hạt giống đang nằm trong lòng đất, chẳng ai nhìn thấy, thì cũng chỉ giống như hạt cải đứng bên mọi thứ hạt khác, nhỏ bé đến nỗi người ta có thể không để ý đến nó. Chính vì vậy mà rất nhiều người hiện nay không quan tâm sống đạo đức và đi tìm Nước Thiên Chúa. Nhưng như hạt giống sẽ đi đến ngày gặt hái, hạt cải sẽ lớn thành cây, Nước Thiên Chúa cũng sẽ đi đến ngày tỏ hiện và sẽ bao trùm tất cả thế gian. Lúc ấy mỗi người sẽ lĩnh lấy thành quả đời mình khi còn sống trong thân xác, nơi chốn lưu đày. Thế nên điều quan trọng nhất cho chúng ta trong cuộc đời, là làm đẹp lòng Chúa, để khi Người đưa chúng ta ra khỏi chốn lưu đày, chúng ta được trở nên như nhánh bá hương oai lẫm; để khi mùa gặt đến, chúng ta là bông thóc chắc, để khi thời gian đã qua, chúng ta là cây rau to lớn… hoặc như khi chim trời được đến nấp bóng cây cải đã to là Hội Thánh trong thời viên mãn, là thân thể Chúa Kitô đã đạt tới tầm vóc kiện toàn.

Giờ đây mầu nhiệm Nước Thiên Chúa được cử hành trong mầu nhiệm Thánh Thể. Bề ngoài chỉ có tấm bánh và chén rượu. Có là gì trước mắt thế gian và đối với lịch sử thế giới? Không như hạt giống hạt cải sao? Và cộng đoàn tín hữu này có hơn gì đám dân lưu đày thời Ezekiel? Nhưng đức tin dạy chúng ta nhìn thấy mầu nhiệm Chúa Cứu thế, mầu nhiệm Hội Thánh, mầu nhiệm cuộc đời nơi những sự bé nhỏ và thông thường kia. Chúng ta hãy đón nhận Chúa, hãy kết hợp với Hội Thánh, hãy quyết tâm sống đẹp lòng Chúa. Mọi sự trong cuộc sống của chúng ta sẽ có ý nghĩa mới và có thể sẽ giống như hạt giống, hạt cải và nhánh bá hương nói đến trong ba bài đọc Kinh Thánh hôm nay.

25. Chúa Giêsu thích dùng Dụ Ngôn

(Suy niệm của Lm. Giuse Đỗ Văn Thụy)

Tin mừng Mc 4:26-34: Dụ ngôn trong bài Tin Mừng hôm nay Chúa Giêsu nói: “Chuyện Nước Thiên Chúa thì cũng tựa như chuyện một người vãi hạt giống xuống đất. Đêm hay ngày, người ấy ngủ hay thức, thì hạt giống vẫn nẩy mầm và mọc lên, bằng cách nào, thì người ấy cũng không biết.”

Từ thời Giáo Hội sơ khai, người ta gọi dụ ngôn là loại chuyện Chúa Giêsu kể để minh giải lời giảng dạy của Người. Theo gốc Hy Lạp, từ ngữ- parabolê có ý tưởng so sánh. Thực vậy, tinh thần Đông Phương thích nói và dạy dỗ dưới hình thức so sánh; họ cũng dùng ẩn ngữ để khêu gợi tính tò mò, khích lệ việc tìm tòi; chúng ta thấy âm hưởng của sở thích đó trong Sách Thánh, đặc biệt trong những châm ngôn của các bậc hiền triết (Cn 10,26; 12,4; Ga 14,14). Tuy nhiên đó không phải là điều cốt yếu để cắt nghĩa thể văn dụ ngôn này: ta phải hiểu dụ ngôn như là việc dàn cảnh những biểu tượng, nghĩa là các hình ảnh rút ra từ những thực tại trần thế để chỉ các thực tại được Thiên Chúa mạc khải và những thực tại này thường phải được cắt nghĩa sâu xa.

Chúa Giêsu thích dùng dụ ngôn

Mầu nhiệm Vương Quốc và con người Chúa Giêsu quá mới lạ đến nỗi chỉ có thể được biểu lộ dần dần và theo sức hấp thụ khác nhau của thính giả. Chính vì thế trong giai đọan đầu cuộc đời công khai, Chúa Giêsu dặn bảo mọi người giữ bí mật về Đấng Massia mà thánh Marcô đã làm nổi bật (Mc 1,34.44; 3,12; 5,43…). Vì vậy Chúa Giêsu cũng thích nói bằng dụ ngôn, và các dụ ngôn dù đưa ra ý tưởng đầu tiên giáo thuyết của Người, chúng buộc thính giả phải suy nghĩ và cần phải giải thích, nếu họ muốn thấu hiểu chúng. Như thế chúng ta gặp một lời giảng dạy có hai cấp bậc được thánh Marcô nhấn mạnh rõ ràng (4,33-34): dựa theo các chủ đề cổ điển (Vua, tiệc cưới, vườn nho, chủ chăn, hạt giống...) các thính giả đều có thể đoán ý nghĩa dụ ngôn nhưng các môn đệ có quyền xin Chúa Giêsu giúp đào sâu giáo thuyết… Như thế các dụ ngôn xuất hiện như trung gian cần thiết để lý trí đến gần đức tin: người tín hữu càng thấu suốt mầu nhiệm mạc khải, họ càng hiểu rõ các dụ ngôn; trái lại người nào càng từ khước sứ điệp của Chúa Giêsu càng thấy các dụ ngôn về Nước Trời khó hiểu. Các thánh sử nhấn mạnh sự kiện này, vì họ xúc động khi thấy nhiều người Do Thái cứng lòng trước Tin Mừng, nên họ trình bày việc Chúa Giêsu trả lời cho các môn đệ bằng một câu trích trong Isaia: các dụ ngôn làm nổi bật sự mù quáng của những kẻ cương quyết từ chối đón nhận sứ điệp của Chúa Kitô (Mt 13,10-15ss). Tuy nhiên bên cạnh các dụ ngôn có liên quan đến thể văn khải huyền, cũng có những dụ ngôn rõ ràng hơn nhằm dạy luân lý mà ai cũng có thể lĩnh hội được (như Lc 8,16tt; 10,30-37; 11,5-8)

J.Hervieux định nghĩa dụ ngôn như sau: “Dụ ngôn là một câu chuyện rút ra từ thiên nhiên hay trong đời sống thường nhật. Với hình thức rất đơn giản và tính cách lạ thường, dụ ngôn dễ làm cho người nghe chú ý và khiến họ phải suy nghĩ đến điều mà dụ ngôn có ý nhắm tới thông qua những hình ảnh”.

Dụ ngôn hạt giống trong bài Tin Mừng hôm nay

Dụ ngôn trong bài Tin Mừng hôm nay Chúa Giêsu nói: “Chuyện Nước Thiên Chúa thì cũng tựa như chuyện một người vãi hạt giống xuống đất. Đêm hay ngày, người ấy ngủ hay thức, thì hạt giống vẫn nẩy mầm và mọc lên, bằng cách nào, thì người ấy cũng không biết.” (Mc 4,26-27).

Đức Giêsu kể một dụ ngôn nói về sự phát triển từ những cái nhỏ bé. Dụ ngôn này đem lại rất nhiều sức nâng đỡ, ủi an, nếu ta biết sống đúng chân lý của dụ ngôn ấy. Thật vậy, nhiều khi vì lòng nhiệt thành mà ta lại phải chuốc lấy lo âu phiền muộn. Khi ta mệt mỏi phần nào vì trông cho Nước Chúa trị đến, nên có lẽ vì sự mệt mỏi đó, mà ta đòi hỏi phải có ngay và thấy được sự thành tựu. Đó cũng là điều tự nhiên. Thế nhưng thái độ đó thật nguy hiểm. Vì rốt cuộc nó sẽ làm cho ta ngờ rằng chính ta là những tác giả, là những người thợ kiến tạo Nước Trời.

Trong những thời kỳ khủng hoảng chúng ta đang trải qua trong Giáo Hội, thiết tưởng ta nên coi trọng dụ ngôn này. Những xao xuyến, bồn chồn, cuồng nhiệt của ta sẽ chẳng thêm gì hơn cho Nước Thiên Chúa. Nước Thiên Chúa chỉ cần ta góp phần vào một việc là người gieo hãy làm công việc của mình cách trung thực. Đành rằng công việc gieo vãi này, ta phải chu toàn. Nhưng hãy ở đúng vị trí của mình, chứ đừng bao giờ lấn sang chỗ không phải là của ta. Hạt giống mọc lên không tùy thuộc ở ta mà hoàn toàn tùy thuộc ở Chúa. Nếu tình hình hiện nay của Giáo Hội cho phép ta hiểu biết khá hơn chân lý này, thiết tưởng cũng là điều hữu ích vậy, nhưng chúng ta phải tâm niệm một điều đó là “Chính Thiên Chúa mới là tác giả của Nước Trời”. Amen.

26. Có hạt giống Nước Trời ở trong tôi không?

(Suy niệm của Lm. Giuse Đỗ Đức Trí)

Thưa quý OBACE, khi bắt đầu sứ mạng công khai rao giảng Tin Mừng, Chúa Giêsu đã kêu gọi: Hãy sám hối vì Nước Trời đã gần đến. Lời kêu gọi này gây ngỡ ngàng cho nhiều người, và họ tự hỏi Nước Trời là gì?

Trong sứ mạng loan báo Nước Trời, Đức Giêsu cũng đã dùng đến những hình ảnh nông nghiệp gần gũi, để diễn tả về Nước trời như dụ ngôn về hạt cải được thuật lại hôm nay. Hạt cải là một hạt giống nhỏ bé, vậy mà khi nảy mầm đâm nhánh, nó lại trở thành một cây to lớn đến độ chim trời có thể đến nương náu dưới cành của nó. Hình ảnh này đã được tiên tri Ezekian tiên báo trong thị kiến của ông: Ngày ấy, từ ngọn cây hương bá cao chót vót, Đức Chúa sẽ ngắt một chồi non, chính ta sẽ trồng chúng trên đỉnh núi cao vời vợi… nó sẽ trổ cành kết trái thành một cây hương bá huy hoàng. Cây hương bá của Israel là một loài cây gỗ quý giá, là niềm tự hào và hãnh diện của quốc gia, vì vậy những anh hùng dân tộc của họ cũng được sánh ví như cây hương bá, hoặc vẻ đẹp trong trắng và cao sang cũng được sánh ví như rừng hương bá núi Liban (như Đức Maria được sánh ví như vườn hương bá Liban). Với hình ảnh chính Thiên Chúa sẽ trồng trên ngọn núi cao vườn cây của Ngài, nó sẽ trổ sinh hoa trái, muôn chim sẽ tìm đến ẩn nơi cành nó, vị tiên tri muốn nói đến một thời mà Thiên Chúa sẽ cắt đi sự kiêu hãnh của Israel, và chính tay Ngài sẽ trồng và tạo nên một dòng dõi mới, một thế hệ mới, giống như một rừng cây hương bá mới. Chính Thiên Chúa sẽ chăm sóc vun trồng và làm cho nó nên xanh tươi, và muôn dân tộc trên khắp thế giới sẽ nhận biết Thiên Chúa là Đấng đã trồng và đã làm nên như vậy, còn Israel cùng với sự kiêu căng tự mãn của họ sẽ bị Thiên Chúa làm cho khô héo.

Hình ảnh vườn cây của Thiên Chúa mà tiên tri Ezekien nói tới, đã được Đức Giêsu sử dụng để nói về Nước Trời. Chính Đức Giêsu là Đấng sẽ gầy dựng nên một dòng giống mới, một khu vườn mới, vườn của Nước Trời. Trong vườn này, được trồng toàn những cây giống đã được tuyển chọn, và tưới gội bằng máu và nước chảy ra từ cạnh sườn của Ngài, và chính Thiên Chúa sẽ bảo vệ và làm cho vườn cây mới này được nên xanh tươi và sinh nhiều hoa quả tốt lành. Qua dụ ngôn này, Chúa Giêsu muốn nói đến sức mạnh nội tại, sức mạnh lan tỏa của nước Trời, những ai đón nhận lời rao giảng của Ngài, giới răn và giáo huấn của Ngài, bước đi theo Ngài, tức là đón nhận hạt giống nước trời, thì người ấy sẽ mang một sức mạnh từ bên trong tâm hồn và sẽ lớn mạnh trong đời sống đức tin, sẽ trổ sinh hoa trái thiêng liêng thánh thiện trong cuộc đời và còn trở nên có ích cho mọi người.

Nước Trời, quả thật là một hình ảnh thật mới mẻ và khó có thể diễn tả hết bằng lời và cũng không thể so sánh một cách đầy đủ bằng một hình ảnh, chính vì thế Đức Giêsu đã dùng nhiều hình ảnh khác nhau để mạc khải về nước Trời: Nước Trời giống như vườn nho mà Thiên Chúa là người chủ vườn, như chuồng chiên mà Thiên Chúa là mục tử, như mẻ lưới được quăng xuống biển và bắt được nhiều cá, hôm nay Chúa Giêsu dùng hình ảnh hạt cải để trình bày về nước trời.

Nước trời bắt đầu bằng một sư nhỏ bé khiêm tốn như một hạt cải, Chúa Giêsu và các môn đệ của Ngài như những hạt giống nhỏ bé đầu tiên, thế mà, với quyền năng của Thiên Chúa, hạt cải này đã trổ mầm và thành một cây to lớn hơn mọi thứ rau cỏ khác. Những hạt cải nhỏ bé ngày xưa nay đã trở thành cây to lớn là Giáo Hội, mà ngày nay cành lá của giáo hội đã lan tỏa khắp cùng trái đất, và Giáo hội đang trổ sinh hoa quả của Nước Trời cho con người và thế giới hôm nay. Hình anh một cây xum xuê hoa trái che phủ cả mặt đất, và chim trời đến nương náu dưới cành của nó, muốn nói đến cây Giáo Hội hôm nay cũng là nơi dành cho mọi người mọi dân có thể nương náu nơi sự chở che bảo vệ của Giáo hội.

Nhưng sâu xa hơn, hình ảnh hạt giống Nước Trời mà Chúa Giêsu nói hôm nay, còn muốn nói đến hạt giống tin Mừng ở trong mảnh đất tâm hồn của mỗi người. Nếu như người phật giáo cho rằng ở nơi mỗi con người đều có phật tính, thì chúng ta là những Kitô hữu, tức là những người có Chúa Kitô, những người thuộc về Chúa Kitô, chúng ta tin rằng trong mỗi chúng ta đều có Chúa Kitô và có mầm giống Nước Trời ở trong tâm hồn, hay nói khác hơn là mỗi người đều có Nước Trời trong tâm hồn ngay hôm nay và ngay lúc này. Hạt giống nước trời trong chúng ta đã được gieo trong ngày chúng ta lãnh Bí tích Rửa tội, và chúng ta được chăm bón và vun tưới bằng các Bí Tích nhất là Bí tích Thánh Thể và Bí tích Giải tội, vấn đề là mầm giống ấy hôm nay đang ở tình trạng nào? Hạt giống đức tin, mầm sống Nước Trời ở trong chúng ta có thực sự tươi tốt hay là chỉ còn đang sống một cách èo uột không có hoa trái?

Thưa quý OBACE, Nước trời trong tâm hồn chúng ta là gì, hiện nay chúng ta có sinh được hoa trái của Nước Trời hay không? Hay nói khác đi Nước Trời có ở trong chúng ta hay không?

Đức Giêsu Kitô và Tin Mừng của Ngài chính là nước Trời, có Đức Giêsu là có cả Nước trời, giữ Lời Đức Giêsu và đem ra thực hành là chúng ta đang làm cho hạt giống Nước Trời sinh hoa kết trái. Chúa Giêsu đã có lần nói như thế với những người Do Thái: Nếu các ông tin và đón nhận Ngài, thì nước trời đang hiện diện trong lòng các ông rồi. Như vậy để chứng tỏ mình là công dân Nước Trời, là những người thuộc về chúa Giêsu, thì chúng ta phải có Chúa trong tâm hồn và trong cuộc đời, trong hành động của mình. Thực tế trong cuộc sống của nhiều tín hữu, họ chỉ có Chúa khi đến nhà thờ, chỉ có Chúa trên môi miệng, mà không hề có Chúa trong cuộc sống và không có Chúa trong các hành động của mình, chính vì vậy mà hành động của họ toàn là sự gian ác bất công, là mờ ám gian dối, là tội lỗi xấu xa; chính vì không có Chúa trong cuộc sống, nên cuộc sống của nhiều người tín hữu không khác gì cuộc sống của dân ngoại, thậm chí còn tệ hơn cả những người dân ngoại.

Chỉ khi có nước trời trong tâm hồn, chúng ta mới có thể sinh được hoa trái thánh thiện, hoa trái của nước trời, theo thánh Phaolô hoa trái ấy là: sự bình an, niềm vui, lòng quảng đại, nhân ái yêu thương, là khoan dung, nhân từ độ lượng… Như thế, nếu mỗi người tự xét mình mà không thấy những hoa trái nêu trên thì chứng tỏ người ấy chưa có nước trời trong tâm hồn, hoặc là hạt giống Nước trời chưa phát triển được trong tâm hồn người ấy.

Không chỉ có nước trời trong tâm hồn, mà mỗi người còn được mời gọi trở nên nước trời và là nước trời ngay trong xã hội hôm nay, làm cho hạt giống nước trời được trổ cành đâm nhánh trong thế giới và trở thành nơi nương náu an toàn cho mọi người. Hãy bắt đầu trổ sinh hoa trái ngay trong gia đình của mình, các bậc cha mẹ hãy làm cho gia đình của mình được che phủ bởi bóng mát của Nước Trời, hãy để cho những hoa trái là lòng nhân ái sự khoan dung tha thứ, sự thông cảm lắng nghe được nảy nở trong gia đình, hãy đem đến cho gia đình mình sự bình an thay cãi vã, sư tha thứ thay cho giận hờn, tiếng nói tiếng cười thay cho những lời chửi bới. Hãy làm cho gia đình mình thực sự trở thành nơi nương náu an tòan cho con cái, để mọi thành viên cảm nhận được gia đình chính là nơi nghỉ ngơi an toàn, là nơi mà mỗi người đều được đón nhận thông cảm và tôn trọng.

Các bạn trẻ cũng cần tự đặt cho mình câu hỏi như thế: Nước Trời có ở trong tôi hay không? Tôi có thuộc về Nước Trời hay không? Thưa các bạn, cuộc sống của chúng ta dành ưu tiên cho điều gì, dành phần lớn thời gian cho ai là chúng ta đang nghiêng chiều về phía đó, nhiều bạn trẻ ngày nay hầu như chỉ còn dành sự quan tâm cho công ăn việc làm, cho danh vọng bằng cấp, lương bổng nhiều hơn là quan tâm đến việc làm cho nước Trời lớn lên trong cuộc đời, và càng không quan tâm đên trổ sinh hoa trái nước trời trong cuộc sống, họ đã để mình cuốn trôi theo dòng chảy của xã hội và không còn biết mình thuộc về ai, không biết mình thuộc về Thiên Chúa, về Nước trời hay thuộc về thế gian?

Xin cho mỗi người luôn biết tự đặt cho mình câu hỏi: Tôi đang thuộc về ai? Nước trời có ở trong tôi hay không? Và biết tìm đến Chúa để có câu trả lời đúng đắn cho cuộc đời mình.

27. Tin tưởng vào quyền năng của Thiên Chúa.

(Suy niệm của Lm Ignatiô Hồ Thông)

Chúa Giê-su rao giảng cho đám đông bằng dụ ngôn, từ những hình ảnh đơn sơ giản dị được lấy ra từ đời thường, để dẫn đưa họ vào những thực tại cao vời khôn ví của Nước Trời. Văn chương Đông Phương (Ai-cập, Cận Đông) thích những bí nhiệm; các sách khải huyền Do thái được điểm tô với những bí nhiệm này. Các dụ ngôn rất gần với thể loại văn chương này. Tuy nhiên, Chúa Giê-su giải thích các dụ ngôn cho các môn đệ, vì sau này, họ sẽ tiếp tục sự nghiệp của Ngài mà loan báo Lời rõ ràng và phong phú cho quần chúng. Tin Mừng Mác-cô đề nghị cho chúng ta hai dụ ngôn: dụ ngôn hạt giống tự mọc lên và dụ ngôn hạt cải: dụ ngôn thứ nhất thuộc nguồn riêng của Mác-cô, dụ ngôn thứ hai chung với Mát-thêu (13,31-32) và Lu-ca (13,18-19).

1. Dụ ngôn hạt giống tự mọc lên (4,26-29):

Bản văn của ngôn sứ Ê-dê-ki-en (Bài Đọc I) giúp chúng ta hiểu dụ ngôn hạt giống tự mọc lên này. Chính Đức Chúa sẽ trồng một chồi non mà Ngài đã ngắt từ ngọn hương bá. Vì Đức Chúa trồng, chắc chắn chồi non này sẽ mọc và lớn lên: “Nó sẽ trổ cành và kết trái”. Cũng vậy trong dụ ngôn hạt giống tự mọc lên, hình ảnh Nước Thiên Chúa được phát triển trong thầm lặng nhưng chắc chắn. Có lẽ không dụ ngôn nào đem đến niềm an ủi hơn dụ ngôn này. Thiên Chúa hiện diện và hành động trong thế giới và hành động của Ngài chắc chắn rồi sẽ sinh hoa kết quả, dù bên ngoài âm thầm lặng lẽ. Thời gian cũng không được tính đến.

Phải chăng dụ ngôn này muốn nói rằng người Ki-tô hữu không cần phải hành động bởi vì “đêm hay ngày, người ấy có ngủ hay thức, thì hạt giống vẫn nẩy mầm và mọc lên, bằng cách nào, thì người ấy không biết”? Không phải như thế! Việc dọn đất được nêu lên, vấn đề đất có thuận lợi hay không cho hạt giống phát triển đã được bàn đến trong một dụ ngôn khác (dụ ngôn người gieo giống: 4:1-9). Chúng ta không những có bổn phận cầu xin cho “Nước Chúa trị đến”, nhưng còn phải góp phần mình vào việc xây dựng Nước Chúa ở ngay trong cõi thế này. Ở đây, vấn đề được nêu lên đó là quyền năng tất thắng của Thiên Chúa, Ngài hướng dẫn Triều Đại của Ngài cho đến lúc phát triển viên mãn: đó sẽ là mùa thu hoạch.

Tuy nhiên, phải chăng Chúa Giê-su dùng dụ ngôn này nhằm nhắn gởi đến những người nôn nóng và bạo động, tức là nhóm Nhiệt Thành được nuôi dưỡng bằng những giấc mơ đầy tham vọng của họ mà vài người trong số họ là môn đệ của ngài. Ngài muốn dẫn các môn đệ của Ngài đến một sự hiểu biết đầy đủ hơn về sứ mạng của Ngài. Ngài đã đến gieo lời Ngài và lời Ngài sẽ sinh hoa kết trái. Họ phải đặt trọn niềm tin tưởng tuyệt đối vào lời Ngài, tuy nhiên, chiều kích năng động của lời này cốt yếu là nội tại và tinh thần.

2. Dụ ngôn hạt cải (4,30-32):

Để diễn tả năng lực phát triển kỳ diệu của Nước Trời khởi đi từ khởi đầu rất khiêm tốn, Chúa Giê-su đưa ra một so sánh được mượn từ một hình ảnh rất quen thuộc thường ngày: hình ảnh hạt cải khi được gieo thì nhỏ nhất trong mọi hạt giống, nhưng khi “mọc lên lớn hơn mọi thứ rau cỏ, cành lá xum xuê, đến nỗi chim trời có thể làm tổ dưới bóng”. Nước Trời cũng sẽ như vậy. Khởi đi hầu như không gì cả: mười hai tông đồ, vài môn đệ và vài người phụ nữ, nhưng sẽ phát triển rực rỡ.

Chúa Giê-su ám chỉ đến các bản văn của Ê-dê-ki-en và Đa-ni-en trong các dụ ngôn cây hương bá của họ; tuy nhiên, rõ ràng Ngài tránh lấy lại hình ảnh cây hương bá cao vút trên đỉnh non cao, biểu tượng cho quyền lực thống trị. Ngài cũng không lấy lại hình ảnh chồi non, vì hình ảnh này gợi lên hậu duệ nhà Đa-vít và có thể gợi lên việc phục hưng quyền lực chính trị. Hình ảnh hạt cải hàm chứa một sự mĩa mai, nhưng chắc chắn nói lên tính chất phi chính trị của Nước Trời.

28. Suy niệm của Lm. Alfonso

Tin mừng Mc 4:26-34: Hôm nay, Phụng vụ Giáo hội mời gọi chúng ta cảm nhận việc Chúa Giêsu dùng hai dụ ngôn về nông nghiệp, gần gũi với đời sống thường ngày để mặc khải cho dân chúng về sự phát triển của nước Trời.

Hôm nay, Phụng vụ Giáo hội mời gọi chúng ta cảm nhận việc Chúa Giêsu dùng hai dụ ngôn về nông nghiệp, gần gũi với đời sống thường ngày để mặc khải cho dân chúng về sự phát triển của nước Trời.

Xem ra, hai dụ ngôn nông nghiệp này dần xa lạ với cuộc sống ngày nay đối với người trẻ, vì chúng ta đang sống trong một cuộc sống công nghiệp hiện đại. Dẫu vậy, chắc hẳn chúng ta có thể hiểu ít nhiều về việc trồng trọt, tưới nước và thu hoạch. Chẳng hạn, kinh nghiệm việc mình gieo một hạt giống, có thể là hột ớt, hột cà hay hột một bông hoa. Và Chúa Giêsu đã sử dụng dụ ngôn gieo trồng mà con người ta quen thuộc, dễ nắm bắt để giúp hình dung về Nước Thiên Chúa, về Vương quốc tâm linh phát triển trong mỗi con người.

Để trở thành công dân của một quốc gia, chúng ta cần sự chuẩn bị trong một khoảng thời gian nhất định tùy mỗi người cho những thủ tục cần thiết. Cũng vậy, để trở thành công dân Vương quốc tâm linh nước Trời, mỗi người chúng ta cũng cần chuẩn bị cho mình tâm thế sẵn sàng. Như Đức Thánh cha Bênêđictô thứ XVI nhắc nhở chúng ta rằng “tâm hồn con người là vị trí thiết yếu của Vương quốc Thiên Chúa”.

Thiên Chúa đã gieo hạt giống là tiếng lương tâm vào trong tâm hồn con người, bất kể lương dân hay giáo dân. Và Ngài muốn hiện diện, sống và phát triển bên trong mỗi chúng ta. Khi chúng ta tìm kiếm sự khôn ngoan của Thiên Chúa, khi sống theo điều luật Chúa truyền là làm làm lánh dữ, khi sống dưới con mắt của Đấng luôn xem thấy mọi sự, từ suy nghĩ, dự tính, lời nói, hành động của chúng ta, khi chúng ta thờ phượng Thiên Chúa trên hết mọi sự và yêu thương anh chị em như chính mình, cuộc sống của chúng ta sẽ trở nên mỗi ngày một vững chãi hơn.

Vâng, một người được gọi là thánh khi ngay từ những giây phút đời tạm này, người đó cố gắng sống tốt. Những thói quen tốt sẽ tạo thành nhân đức; những nhân đức giúp con người ta nên thánh. Và thánh nhân sẽ được ở trong Nước Trời. Và nếu như muốn trở thành người tốt, chúng ta hãy biết khởi đầu. “Cây non dễ uốn”, dẫu trong chúng ta có những bất toàn và va vấp, chúng ta hãy bắt đầu lại, hãy để cho hạt giống Thiên Chúa được gieo lại trong mảnh đất tâm hồn chúng ta. Không bao giờ là quá muộn cho một người muốn nên thánh, muốn sống tốt dẫu rằng còn đó những khuyết điểm.

Xin minh họa bằng câu chuyện về “Chiếc thùng nứt”:

Có người nọ dùng hai cái thùng để gánh nước. Theo thời gian, một trong hai cái thùng bị nứt, lỗ mọt làm nước rỉ ra. Cho nên, khi anh ta gánh nước từ giếng về thì một bên thùng đầy nước, và bên kia thì nước chỉ còn một nửa. Nhưng anh cảm thấy mỗi ngày mình thực hiện công việc gánh nước một cách vui tươi hơn, tinh thần phấn chấn hơn. Và rồi, một ngày nọ, anh phát hiện con đường quen thuộc anh gánh nước mỗi ngày, bên phía chiếc thùng rỉ nước xuất hiện những đóa hoa rực rỡ. Anh nhận ra chính những giọt nước rỉ ra đã tưới cho cây cỏ ven đường.

Lạy Chúa, con biết thân phận con người chúng con đầy những bất toàn yếu đuối, đầy những “vết nứt”, nhưng con cũng tin Chúa là Đấng toàn năng có thể biến sự xấu thành sự lành nơi tâm hồn chúng con. Xin giúp chúng con học biết nên thánh mỗi ngày. Amen.

29. Việc lớn, việc nhỏ – PM. Cao Huy Hoàng

Từ trong gia đình ra đến ngoài xã hội, đâu đâu cũng có những việc lớn việc nhỏ. Ai cũng thích làm việc lớn hơn là những việc nhỏ mặc dù ai cũng hiểu việc nhỏ đã không làm nổi thì đừng mong làm chuyện lớn hơn.

Nếu không có người mẹ với gánh chè xôi nho nhỏ kia, xe cháo lòng dân dã kia… nếu không có sự chắt chiu trân trọng từng đồng tiền nhỏ lẻ kia, hẳn đã không thể mọc lên một căn nhà tươm tất tương đối là mái ấm hoàn mỹ cho gia đình.

Nếu không có người cha đã rong ruổi bán từng cái bong bóng nho nhỏ, từng que cà rem nho nhỏ những năm khó khăn gian khổ kia, hẳn là không thể có những mảnh bằng đại học của con cái hôm nay.

Nếu không có những tiếng ru êm ái, những lời kinh thì thầm, những lời dặn dò dịu ngọt, những lời sửa dạy nhẹ nhàng, những nhẫn nhịn chân thành, những hy sinh đơn sơ, những gương sáng đạo đức âm thầm của cha mẹ, hẳn đã không thể có những đứa con ngoan ngoãn biết thờ phượng Chúa, biết yêu thương người, biết quý trọng việc làm, biết làm lành lánh dữ, biết quan tâm sẻ chia, và nhất là biết ưa chuộng việc nhỏ, yêu mến đức khiêm nhường.

Nếu không có những việc nhỏ… hẳn không thể kết tinh được những thành quả lớn hơn: một người con của Chúa, một linh mục, một nữ tu, một người tài đức, một người hữu ích cho xã hội, cho Hội Thánh.

Trong công cuộc truyền giáo cũng vậy, ai cũng thích làm chuyện lớn lao, chuyện nổi danh cho ra ông kia bà nọ, và thường vẫn chê chối những việc nhỏ nhặt, chê bai những người làm công việc tầm thường, thậm chí còn dè bỉu coi thường những người có khả năng nhưng đã tận tuỵ làm những việc nhỏ, những đóng góp nhỏ.

Tưởng cũng nên nhắc đến ngay cả những người sống đời tận hiến, khi lãnh nhận bài sai phục vụ đoàn chiên của Chúa cũng có người phàn nàn trách móc bề trên ngay trong lễ nhận xứ rằng “trâu to mà sai cày ruộng nhỏ”… khiến nó trở thành câu nói “nổi tiếng” truyền đi hết nơi này đến nơi kia!

Hội Thánh lớn lên từ hạt cải bé nhỏ, từ tấm lòng khiêm nhượng: Hạt cải bé nhỏ của Giêsu – Tấm lòng khiêm nhượng của Giêsu – Hạt cải khiêm nhượng của những người theo gương Giêsu.

Nếu không có những đồng tiền của bà góa ở khắp năm châu, những đồng tiền nhỏ của những người hy sinh lớn, chắc gì xây nổi một Thánh Đường, một phòng Giáo Lý, hay một công trình nào đó cho Thiên Chúa.

Nếu không có những lời nguyện âm thầm của những người bệnh hoạn tật nguyền, những lời cầu nguyện âm thầm của những người đau khổ, thiếu thốn, đói nghèo ở khắp năm châu, thì chắc gì bạn đã được bình yên, được khoẻ mạnh, được thành đạt trong việc phục vụ Chúa, phục vụ gia đình, giáo xứ và cả Hội Thánh nữa.

Thiết tưởng, mỗi chúng ta nên sống tâm tình này: “Tôi sống nhờ lời cầu nguyện nho nhỏ, nhờ lời kinh rất âm thầm của những người đau khổ mà tôi chưa hề biết tên, biết mặt”.

Và từ suy gẫm ấy, mỗi chúng ta cũng phải trở thành người nhỏ bé khiêm nhu tận hiến cho Chúa từng việc nhỏ với lòng yêu mến, đơn sơ, chân thành và khiêm tốn vì “tất cả cho vinh danh Thiên Chúa”.

Ở một vài giáo xứ, khi có nhiều sinh hoạt đoàn thể khác nhau, thường có những cái nhìn so sánh phân biệt đoàn thể này giá trị hơn đoàn thể kia, hội này to hơn hội nọ. Thực đáng buồn cho những cái nhìn phân biệt ấy. Tôi vẫn để ý tới những kinh nguyện âm thầm, những bước chân lặng lẽ của những chiến sĩ của Mẹ trong Hội Legio. Họ không làm gì nổi bật cả, cũng không được phép huênh hoang điều gì cả, càng không được phép tiết lộ công việc của họ với người không liên quan… thế mà, có những mùa gặt Đức Tin bội thu từ những việc nho nhỏ ấy, từ một hội đoàn vẫn thường bị anh em xem thường. Có người còn nặng lời cho rằng hội ấy dành cho người bình dân, thấp bé, ít học. Thật đáng trách cho những người xem mình là lớn lao, thích làm việc lớn, việc nổi, mà chưa chắc đã sinh ích lợi gì cho mình và cho Hội Thánh.

Hoặc gần đây, cũng có một vài cái nhìn không mấy thiện cảm dành cho những hội viên Lòng Chúa Thương Xót vì cho rằng đó là việc đạo đức của những cụ già, của những người bệnh tật đau yếu, của những người tội lỗi… nhưng thực ra, chính họ đang khẩn cầu lòng Chúa thương xót cho họ, cho mỗi chúng ta và cho toàn thế giới.

Còn có những người không chỉ bé nhỏ mà còn vô danh tiểu tốt đang âm thầm làm hạt cải của Thiên Chúa ở khắp nơi giữa chợ đời. Họ vẫn chịu nhiều khinh miệt. Họ không được viếng thăm, cũng chẳng được tiếp rước linh đình, nhưng họ đang là bạn chí thân của những người đau khổ, xấu số, bất hạnh. Họ không sinh hoạt đoàn thể nào cả, vì chẳng có thời gian bỏ cái quang gánh thúng bưng, nhưng họ đang sống tốt lành trước mặt Chúa, để Đức Tin trưởng thành và gương sống công bình bác ái của họ nên lời chứng cho Thiên Chúa.

Hạt cải người đi gieo trồng với lòng tín thác vào quyền năng Chúa sẽ được Thiên Chúa cho mọc lên và phát triển.

Việc nhỏ mà chúng ta thực hiện cho danh Chúa cả sáng thì chắc hẳn Thiên Chúa sẽ làm cho nên lớn lao trong công cuộc của Ngài.

Chị Marie Paul NTL, năm ấy, vì những thất bại trong cuộc đời, trong chuyện gia đình, đã âm thầm tìm ra hải đảo để sinh sống. Chị đã thấy một hải đảo thiếu vắng Tin Mừng. Chị đã nguyện làm một hạt cải trong thánh ý của Thiên Chúa. Sau hơn 15 năm làm hạt cải âm thầm trên hải đảo, Chúa đã cất đi sự tủi hổ, cất đi sự thất bại của cuộc đời chị và đã làm cho hạt cải của chị lớn lên thành một cộng đoàn Giáo họ Hải Đảo Phú Quý như hôm nay: 157 giáo dân trên tổng số 27.000 dân hải đảo, một ngôi thánh đường sắp mọc lên. Và chúng ta có quyền hy vọng 157 hạt cải mới kia sẽ được Thiên Chúa cho vươn lên thành một cộng đoàn lớn, một công trình cứu rỗi.

Chúa đã làm nên bao việc lạ lùng trước mắt chúng ta, bắt đầu từ sự khiêm tốn của chúng ta.

Lạy Chúa, xin cho mỗi chúng con biết rằng ‘quý chuộng và thực hiện việc nhỏ cho vinh danh Thiên Chúa thì có giá trị hơn là quý chuộng và thực hiện những việc lớn lao cho vinh danh mình’. Xin ban cho chúng con lòng khiêm tốn tín thác và chấp nhận để Chúa tác động trong mỗi việc của chúng con. Amen.

30. Ai ngăn được Nuớc Trời tăng trưởng?

(Suy niệm của Lm Giuse Nguyễn Văn Nghĩa)

Dụ ngôn là một loại hình văn phong khá quen thuộc với người Do Thái, đặc biệt thời Chúa Giêsu. Dụ ngôn là một câu chuyện kể vốn được lấy trong đời thường. Ý của tác giả kể chuyện dụ ngôn thường nằm ở câu kết và có khi lại được gợi mở qua một hai chi tiết nào đó có vẻ nghịch thường, không hợp lý của câu chuyện.

Tin Mừng Hội Thánh cho trích đọc trong Chúa Nhật XI TN B là hai câu chuyện dụ ngôn mà Chúa Giêsu kể để nói về Nước Trời. Ý nghĩa của hai dụ ngôn dường như đã quá rõ, đó là sự phát triển cách diệu kỳ của Nước Trời như mùa gặt bội thu, như cành lá xum xuê của cây cải. Ý nghĩa của dụ ngôn còn hiển thị nơi chi tiết có vẻ nghịch thường đó là người nông dân làm mùa cách bàng quan và nơi hình ảnh chim làm tổ dưới cành lá cây cải vốn chỉ là một loại rau. Xưa nay ít có nhà nông nào đã gieo hạt mà chẳng cần biết lúa mọc ra sao. Chuyện chim làm tổ dưới cành lá cây cải cũng là chuyện xưa nay hiếm. Các chi tiết nghịch thường này muốn làm nổi rõ chân lý này: sự phát triển của Nước Trời không hệ tại bởi sức con người mà chủ yếu là do quyền năng của Thiên Chúa.

Dựa vào lời mạc khải, chúng ta có thể khẳng định Nước Trời là nước của Thiên Chúa, vương quốc của tình yêu và của sự thật. Con người đã bị sự tham lam ích kỷ chi phối, do đó tình yêu đã bị làm biến dạng và băng hoại cách nào đó. Sự ích kỷ tham lam cũng đã làm con người xa rời, tránh né sự thật. Đây là tình trạng mà thánh Gioan gọi là “thế gian”, theo nghĩa là tình trạng vắng bóng hay chối từ Thiên Chúa.

Thế nhưng, “Thiên Chúa yêu thương thế gian đến nỗi đã ban Con Một…” (Ga 3,16). Con Thiên Chúa đã vào trần gian để “làm chứng cho sự thật”, để sống yêu thương bằng việc phục vụ và hiến dâng mạng sống của mình (x.Ga 18,37). Nước Trời đã ở giữa nhân loại chúng ta. Cho dù bị khuớc từ hay bị chống đối lúc này lúc kia, nơi này khác, bởi người này người nọ, nhưng Nước Trời vẫn không ngừng lớn mạnh, vì Thiên Chúa là Đấng xây dựng và làm cho Nước Trời phát triển. Hạt giống Nước Trời được gieo vải, có thể có nhiều hạt như là bị hoang phí vô ích vì rơi trên vệ đường, rơi vào đất sỏi đá hay đất gai góc, nhưng khi có hạt rơi vào đất tốt thì sẽ sinh được một trăm hạt, sáu mươi hạt và chí ít cũng sinh được ba mươi (x.Mt 13,18-23). Thế là vẫn dư lãi.

Vì sự tham lam ích kỷ, háo danh, tham quyền, hám lợi lộc, con người bị cám dỗ sống giả dối, gian trá, sống bất công, ghen ghét, hận thù, sát phạt lẫn nhau. Tuy nhiên niềm khát mong sống trong công lý và sự thật vẫn mãi còn đó, sự ao ước được sống trong yêu thương vẫn luôn có đó. Nền khoa học công nghệ của con người luôn tăng tiến và ngày nay xem ra tiến bộ cách tỏ tường, đặc biệt là nền công nghệ viễn thông. Nhân loại ngày càng xích lại gần nhau hơn và nhờ thế sự tương thân tương ái càng có điều kiện phát triển. Một tai ương hoạn nạn vừa xảy ra ở đây thì chỉ năm bảy phút sau nhiều người trên thế giới đã có thể cập nhật thông tin và tình người lại được dịp rộng mở với sự sẻ chia cách này cách khác. Bên cạnh đó nền thông tin hiện đại đã giúp con người dễ dàng tiếp cận với chân lý và có điều kiện để đòi hỏi quyền được sống trong sự thật. Các phong trào dân chủ nhân quyền đang phát triển đó đây là một minh chứng cụ thể.

Nước Trời, vương quốc của tình yêu, của sự thật không ngừng tăng trưởng cả về mặt không gian lẫn chất lượng. Không có gì, không có ai có thể ngăn cản sự phát triển của Nước Trời. Tất thảy vì lý do này: chính Thiên Chúa là Đấng dựng xây Nước Trời. Tuy nhiên, Thiên Chúa lại muốn dành phần vinh dự cho con người khi trao trọng trách cho con người góp phần xây dựng vương quốc ấy. “Xin cho Nước Cha trị đến”. Một nội dung của lời kinh “Lạy Cha” mà Chúa Giêsu truyền dạy khẳng định với chúng ta chân lý này (x.Mt 6,10). Là Kitô hữu, bạn, tôi, chúng ta đã làm gì cho Nước Trời trị đến trên trần gian này và trên quê hương chúng ta đang sống?

31. Hạt giống âm thầm.

Suy niệm:

Bài Phúc Âm trình hai dụ ngôn khác nhau: dụ ngôn hạt giống tự mọc (Mc 4,26-29). Và dụ ngôn hạt cải (3,34).

I/ Dụ ngôn hạt giống tự mọc (c.26-29). Trước khi hiểu về dụ ngôn này, xin đừng quá nhấn mạnh vào chi tiết để hỏi ai là người gieo hạt giống tự mọc kia. Nếu cho đó là Chúa Kitô thì phải hiểu thế nào về việc Ngài ngủ Ngài thức, về việc Ngài không quan tâm và không hay biết gì về Nước Trời tiến triển ra sao trong khi chúng ta biết Chúa hằng quan phòng và săn sóc Giáo hội cho đến tận thế. Vậy chúng ta phải hiểu dụ ngôn bao giờ cũng trình bày một số bài học chính như sau:

1. Nước Trời, Giáo Hội của Chúa có sức mạnh tăng trưởng tự động bởi ơn Chúa.

2. Nhưng tăng trưởng một cách chắc chắn, từ từ và âm thầm, mà bất chấp mọi trở ngại thử thách. Thiên Chúa có giờ của Ngài chứ Ngài không đốt giai đoạn.

3. Đối với nhà nông, chúng ta hay cho rằng thành quả của mùa màng là do công lao của riêng mình. Có khi còn nghĩ rằng được mùa là do công khổ của mình; còn mất mùa là đổ thừa cho Chúa. Trên phạm vi mùa màng chúng ta thấy có gì? Chúng ta gieo giống, cấy giống, làm cỏ, thuỷ lợi, gặt hái. Thế nhưng cái căn bản nhất là sự tăng truởng, sự sống, và sự lớn lên, kết bông trái của mùa màng thì chắc chắn chúng ta không làm được đâu. Dù chúng ta thức hay ngủ nghỉ, dù muốn hay không thì cây lúa vẫn tự nó lớn từ từ không gián đoạn… cho đến ngày mùa.

Nước Trời cũng thế. Con người chúng ta có thể làm được nhiều chuyện, nhưng là những chuyện phụ thuộc thôi, chúng ta chỉ là người cộng tác với Thiên Chúa. Nước Trời không lệ thuộc vào văn minh của chúng ta đâu. Điều này Thiên Chúa vẫn thường minh chứng trong lịch sử con người. Thiên Chúa đã cấy Giáo Hội của Ngài vào trong trần gian là cánh đồng. Cánh đồng ấy sẽ tăng trưởng, lớn lên và ngày mùa là ngày tận thế. Nước Chúa qua Giáo Hội vẫn cứ tăng trưởng qua mọi hoàn cảnh, thời gian và không gian.

Nước Chúa trị đến sẽ mãi mãi là đến chứ không lùi. Cho nên phía chúng ta là nhân loại đừng quá nóng ruột mà mất hy vọng, mất cả lòng tin và đức cậy nữa. Trong sách Khải Huyền có tiếng kêu: “Khi nào Thiên Chúa can thiệp?” thì được trả lời “khi nào số kẻ được chọn đủ số.” Số kẻ được lựa chọn vẫn cứ được bồi thêm mỗi ngày. Tóm lại Nước Trời vẫn trị đến cả lúc Babel sụp đổ giữa cả bao nhiêu nền văn minh tan nát, giữa hai lần thế chiến, giữa lòng người bất an với nhau… thì Kinh lạy Cha vẫn cứ vang lên “Danh Cha cả sáng.”

Dụ ngôn này cho chúng ta thấy một vẻ lạc quan an lòng. Nhưng cũng đừng quá lạc quan cho rằng mình như một thứ đồng hồ lên giây đủ rồi để rồi không làm việc. Không, con người phải làm bổn phận của mình như dụ ngôn nén bạc đã nói (Mt 25,14-30). Khi chúng ta làm xong bổn phận, hãy tạ ơn Thiên Chúa mà nói rằng: “Chúng tôi là đầy tớ vô ích, làm việc mình phải làm” (Lc 17,10). Chúng ta nhớ lại lời Thánh Phaolô “Nhưng Chúa làm cho cây lớn lên” (1C 5,3-7)

II/ Dụ ngôn hạt cải muốn nói lên chân lý: bất cứ cái gì dù nhỏ bé đến mấy mà Thiên Chúa can thiệp vào đều trở nên quan trọng lớn lao và hữu ích.

Hạt cải theo Máccô là thứ hạt nhỏ hơn hết mặc dù không hẳn đúng như thế, nhưng quan niệm của người Do Thái khi muốn so sánh vẫn lấy hạt cải làm mốc. Cũng như kiểu nói Việt Nam vẫn lấy con kiến làm nhỏ “nhỏ như con kiến.” Vậy một hạt cải nhỏ bé tầm thường mà chúng ta có thể vo trong tay. Nhưng nếu gieo vào lòng đất, nó sẽ nẩy mầm, vươn lên. Nẩy mầm là khởi đầu một sự sống mới. Sự sống ấy tuy mỏng manh nhưng không gì ngăn cản được. Hạt cải gieo vào đất ít tháng sau có thể cao như cây trứng cá của chúng ta mà chim trời tới đậu được. Nhất là vào mùa hè trái cải chín mọng chim sẻ rất ham ăn… Còn trẻ con cũng tới đó để bắt chim vui nhộn.

* Ý nghĩa chung của dụ ngôn này là sức mạnh bành trướng chiều rộng của Nước Trời, của Hội Thánh Chúa ở trần gian.

1. Trước hết Đấng Sáng Lập là Đức Kitô sống ẩn dật không ai biết tới, bị khinh dể là ở Nagiarét, là con bác thợ mộc.

2. Giáo Hội của Chúa từ đầu bé nhỏ nghèo nàn, không quân quốc, không binh bị, tiền tài, uy thế. Tất cả công việc của Chúa lúc bình sinh xem ra thất bại và kết thúc bằng cái chết nhục nhã trên Thánh Giá. Nhưng đó chính là hạt giống tự mục nát đi (Ga 12,24).

3. Sự thiếu thốn nhân sự. Vỏn vẹn lúc đầu chỉ có 12 tông đồ nhút nhát. Thật đúng như lời Chúa phán: “Hỡi đoàn chiên nhỏ của Ta, đừng sợ vì Cha các con thích ban Nước Trời cho các con” (Lc 12,32). Chúa Giêsu đã dùng ngay hình ảnh hạt cải để ám chỉ về Giáo Hội Ngài thành lập. Nhưng lúc ấy không mấy ai lưu tâm đến dụ ngôn này. Khởi đầu nước Chúa với con số 12 người. Ngày Chúa về Trời con số môn đệ khoảng 120, âm thầm sống và tăng trưởng đều đều.

Theo như 4 bản niên giám thế giới thì năm 1950 số tín hữu theo Chúa khoảng 800 triệu người. Đến năm 1975, số tín hữu (kể cả 3 ngành: Chính thống, Tin lành, Công giáo) lên tới một tỷ 24 triệu 106 ngàn 500 người. Nhưng con số đó không hề quan hệ cho bằng vấn đề ơn cứu rỗi. Có đức tin thì dễ, nhưng duy trì được đức tin là chuyện khác và thực hành đức tin lại là chuyện khác nữa.

Nếu chỉ có tin mà không thực hành là một cái xác không hồn, là thứ cây vả xanh um bên ngoài (Mc 11,20). Có lẽ ngày về trời chúng ta mới hiểu được thế nào là dụ ngôn hạt cải. Ngày ấy chúng ta có thể đếm những số các thánh mà ngày nay sách Khải Huyền cũng chịu, đếm không được, không xuể.

Đối với mỗi người cũng bắt đầu từ chỗ tầm thường nhỏ bé như vậy, từ một em bé thành người lớn. Kể cả trên phạm vi sự nghiệp cũng thế. Vậy thì trên lãnh vực đức tin, chúng ta nhớ rằng dù một hành vi nhỏ bé tầm thường đến đâu như cho đi một bát nước lã – là cũng đang đóng góp vào sự nghiệp nước trời. Chính việc bác ái gương lành đan kết thành triều thiên chói ngời trên trời ngày mai.

Cầu nguyện:

Lạy Chúa, trong những bổn phận dù âm thầm hàng ngày, xin cho chúng con biết tin tưởng và phó thác cho quyền năng yêu thương của Chúa. Chính Ngài sẽ làm cho công việc của chúng con thực hiện theo ý Chúa để đạt kết quả tốt. Như thế chúng con sẽ làm ích cho chính bản thân, cho tha nhân và cho Nước Chúa. Lạy Chúa, xin cho con biết kiên trì gieo Lời Chúa dù gặp điều kiện thuận lợi hay không.

(Trích trong http://www.dmhcg.org)