Hình thành - Phát triển

Sinh hoạt giáo xứ

Tìm hiểu giáo lý

Xã hội

Thống kê truy cập

Đang online: 63

Tổng truy cập: 1365514

Nếu Hạnh Phúc Sẽ Khơi Nguồn Đau Khổ

Cập nhật : 08-12-2012

“Nếu hạnh phúc sẽ khơi nguồn đau khổ”

“Thì xin em đừng tìm đến với nhau”

(Dẫn từ thơ Phạm Ngọc)

Lc 3: 10-18

Nhà thơ than thở, vẫn cứ thế. Nhà Đạo vui sống, trong mong chờ. Chờ và mong, nhưng không khơi nguồn đau khổ, như trình thuật vẫn kể, mãi hôm rày.

Trình thuật, thánh Luca kể việc Chúa hứa sẽ đến với dân gian/người phàm, một lần nữa. Lời hứa ấy, đã đi vào lịch sử Do thái và của dân con mọi thời khiến người người vẫn diễn đạt bằng thị kiến Giáng Sinh. Giáng sinh lịch sử, lại diễn trình bằng thị kiến dân gian có truyền thống sống động, nơi Đạo Chúa.

Truyền thống có thị kiến nơi Đạo Chúa, theo cung cách La tinh đến từ xứ miền ở châu Âu, trước nhất là nhờ thánh Âu Tinh đã tư- duy suy tính. Thị kiến Chúa Giáng Sinh trải dài ở lịch sử nhân loại, thiện toàn lúc ban đầu, sau lại vữa tan thành nhiều mảnh, có mất mát/đắm chìm. Nhằm tìm lại tính thiện toàn đã mất, ơn Chúa cứu độ tái tạo phẩm cách con người như từ đầu. Con người cần ơn cứu độ dù phải trải qua khổ đau, đến cực độ. Đó, chính là lý do của ngày Giáng Sinh Chúa đến với tư cách là Đấng Cứu Độ rất vô song.

Thị kiến lịch sử thời hiện đại nay lại diễn tả nơi những người có nền giáo dục khoa học, ngay từ đầu. Thị kiến ở đây khác những gì được diễn đạt như trên. Khác, dù không có chứng cứ hiển nhiên về tình trạng ban đầu, trong đó mọi việc đều tốt đẹp với con người. Thuở ban đầu ấy, thật ra cũng chẳng được toàn thiện, mà chỉ là tiến trình tiệm tiến có diễn biến thăng trầm để Giáng Sinh Chúa Cứu độ lại đến một lần nữa sẽ tiến thẳng về phía trước. Tiến thẳng như thế, có sự sống rất phát triển theo dạng thức rất phức tạp, lớn lao, cao cả, tuyệt vời. Nhờ đó con người học được sự cần thiết phải tiến tới. Tiến để tới, có như thế mới hy vọng ơn cứu độ toàn thiện sẽ đến lại trong lai thời.

Thần học hiện đại đã bắt đầu quay ngược câu truyện về mất mát/ngã gục lúc ban đầu và đã tiến vào với viễn ảnh phát triển, thành tựu. Các thánh tổ phụ trong Giáo hội –hầu hết là Hy Lạp- lại thấy mình nghĩ khác với thị kiến của thánh Âu Tinh về tính bi quan của tương lai nhân trần. Thế nhưng, các ngài nay lại đã gây ảnh hưởng cũng rất mới. Lịch sử nhân loại đúng ra là giai đoạn có ảnh hưởng lớn lao nhất.

Lịch sử, đúng ra chỉ là giai đoạn để ta ngang qua có tiến trình ngày tháng hơn là chỉ bắt đầu cách tốt lành hoặc sụp đổ cách đáng kể, để rồi mọi người tìm chỉnh trang, sửa chữa. Khởi đầu của lịch sử, với ta, chỉ là một mớ ý tưởng ở trong đầu về tương lai/mai ngày sao chưa đến. Thế nên, Giáng sinh chính là ngày sinh của Đấng vẫn ở trong ta đã từng hiểu thấu những những thứ như thế. Và Đấng ấy lại có khả năng Cha ban tặng hầu dẫn đưa ta vượt qua bất cứ thứ gì ta có và tưởng tượng. Chính vì thế, ta định-vị Giáng Sinh trong viễn ảnh đang có ở phía trước.

Những thứ ta có, đang diễn tiến theo lịch sử là để giúp ta hiểu rõ thế nào là ơn quan phòng của Chúa. Bởi lâu nay, ta vẫn đơn sơ hiền lành như trẻ nhỏ, tức: nay thì toàn thiện/toàn hảo, mai lại nát tan/vỡ đổ rồi phải chờ đến Giáng Sinh hoặc ngày Chúa chịu nạn mới mong được chỉnh sửa. Thế nên, ta cũng lạc quan hơn và thực tế hơn. Phát triển hơn. Phát triển, ngang qua thi đấu có hơn thua. Nhưng, bên trong con người của ta, luôn có cả hai thứ, tức: tư thế vừa thắng lại vừa thua. Đức Giêsu cũng giống ta, Ngài có thắng và cũng có thua. Ngài thua đến độ Ngài đã chấp nhận cả nỗi chết, nhưng Ngài đã toàn thắng bằng sự trỗi dậy, để rồi Ngài đi vào trạng thái sống động rất vĩnh cửu. Đó, chính là Phục sinh. Đó, cũng là Giáng Sinh của Đức Chúa.

Ta thường quan niệm con người là đỉnh cao của mọi thọ tạo, các tạo vật bên dưới ta được dựng ra và sai đến là để phục vụ. Và, ta còn được bảo cho biết rằng: ta cũng đang tiến về phía trước –bằng cung cách đi vào khung cửa hẹp- nhưng vẫn chưa lên được tới đỉnh cao chót vót. Giáng sinh, lại cứ bảo: ta đã có được bạn đồng hành là Đấng Cứu độ, đang cùng ta tiến bước về phía trước ngay từ nỗi chết rất nhục hình để rồi ta sẽ trỗi dậy mà đi đến đỉnh cao chót vót, tức Phục Sinh tích cực.

Đó cũng là lý do để ta thấy Giáng Sinh là thời khắc tốt nhất giúp ta mừng kính sự sống dồi dào đầy sinh lực. Giáng sinh, là thời điểm để ta suy nghĩ/tư duy về Hài nhi con trẻ cùng gia đình mình và phấn khởi hơn lên với tương lai đầy hứa hẹn. Giáng sinh, chính là thời điểm để ta nhận ra được vị thế để ta cùng tạo dựng với Đấng Tác Tạo mọi sự ngõ hầu trên bước đường “tiến về phiá trước”, tất cả mọi người già/trẻ, nam/nữ, đều sẽ sinh sôi nảy nở, không quên sót. Ngang qua tiến trình đi về phía trước, ta sẽ thấy rằng: sự chết không làm ngưng trệ được những gì ta vẫn sống đích thực. Chúng đem sự chết cài vào đời của ta rồi truyền cả vào đời sau. Chúng sẽ tặng ban toàn cuộc sống của ta cho người khác. Bằng vào việc cưu mang con trẻ vào với đời mình, tất cả đã khiến cho hữu thể của ta có khả năng hiện hữu mà không có không có nó thì ta không thể sống cho mình và cho người.

Sách Sáng Thế, còn đó một lời trích rõ ràng là: “Hãy sinh sôi nảy nở và nhân rộng sự sống.” (Stk 1: 28) Đó còn là những điều được mọi người trông ngóng để con cháu Abraham sẽ còn sinh sôi nảy nở nhiều hơn tinh tú trên trời. Đó, chính là lời hứa và cũng là chúc lành của Thiên Chúa về sự sinh sôi nảy nở thời hiện tâi cũng như tương lai, mai ngày.

Rõ ràng, không phải mọi người đều có con hoặc cháu/chắt để nối dõi tông đường. Có những con cháu còn tốt lành hơn cả những gì là màu mỡ sinh sôi về thể lý hoặc xác phàm. Màu mỡ/phong phú rất linh thiêng. Màu mỡ có thực nơi động thái quyết giúp đỡ người khác trở nên rực sáng trong đời mình theo cung cách rất riêng của mình. Đó, chính là màu mỡ trong khích động và là màu mỡ khi tạo hướng đi cho ai đó để họ có thể sống hiệu quả, thành đạt.

Mỗi người trong ta đều ước ao được thành đạt. Nhưng, kết quả vẫn luôn khác với điều mình ao ước. Không ai đo lường được cuộc sống của mình cách đích xác để xem tại sao quá khứ của mình lại chấm dứt quá mau chóng. Người gieo giống, vẫn không mong đạt kết quả mùa màng mình mong ước. Người vãi hạt, lại cũng không lo lắng gì nhiều về những chuyện như thế. Sách Khôn ngoan ở đoạn 3 câu 13 cũng nói về người đàn bà hiếm muộn: “Phúc thay cho người son sẻ mà tinh tuyền, không chung chạ bất chính. Đến thời Thiên Chúa thăm, họ sẽ sinh hoa kết quả”, như lòng mong ước.

Sự thật thì, không một ai hoặc cũng chẳng có vợ chồng nào lại là nguồn lực của dồi dào/phong phú cách toàn hảo được. Bởi, tất cả chúng ta chỉ là một phần cội nguồn sự sống của chính mình và là tương lai của kẻ khác. Bởi thế nên, ta vẫn gọi mọi người là kẻ “đồng công kiến tạo loài người”. Và, Tạo Hoá vẫn có đó như nguồn mạch của sự dồi dào, sung mãn mỡ mầu đem đến cho sự sống. Dù sao đi nữa, ta vẫn là người “đồng công kiến tạo sự sống cùng với Tạo Hoá. Đó, cũng là lý do cho thấy các bậc cha mẹ không chỉ là gốc nguồn của sự sống mà thôi, nhưng còn là người đồng công kiến tạo Nước Trời, nữa.

Bậc cha mẹ nào cũng mang tính thần thiêng/ thánh-hoá ngõ hầu các ngài có thể ban tặng sự sống cho con cái mình, rồi chúng tăng trưởng cho đến lúc trưởng thành. Ngoài ra, sự phong phú/mỡ màu linh đạo, không chỉ có nghĩa như một “Ra khơi” giản đơn thôi, nhưng trong đó vẫn còn có khổ đau/sầu buồn. Với thời gian, và qua không gian hoa quả của động thái “đồng công kiến tạo loài người” cũng sẽ là kết cuộc hiệu quả sau những ngày dài đắng cay, kiên trì, chịu đựng. Vào Mùa Vọng, ta có thói quen tưởng nhớ đến hai bà mẹ kiên trì cưu mang con mình rất nặng nhọc và phấn khởi, chờ đợi ngày khai hoa nở nhụy sanh được quý tử đều là Đấng Thánh có một không hai trong nhân loại; đó là: cụ bà Êlizabeth, mẹ của Gioan Tẩy Giả và Đức Maria, Mẹ của Thiên Chúa.

Giáng sinh nay lại đã dạy ta biết sống tốt lành và trọn vẹn. Sống, một cuộc sống theo cung cách tràn đầy, sung mãn, màu mỡ. Sống, mà tiến tới và “đi thẳng về phía trước”. Tiến tới, với con người và cho mọi người. Nếu hỏi rằng: ta đã sẵn sàng để tiến thẳng và tiến tới chưa? Thì, câu trả lời sẽ là đáp trả rất mau mắn nhưng vẫn chưa đâu vào đâu, hế. Bởi, còn đó nỗi buồn vẫn chất chứa nơi mọi người, dù người người có nhất quyết hướng về phía trước mà ra đi hay không. Và thực tế, ta đã khởi động và đang trên đường đi tới đích, cũng sắp đến.

Trong tâm tình cảm kích, nhất quyết đến như thế, tưởng cũng nên ca lại lời thơ còn dang dở:

“Nếu hạnh phúc sẽ khơi nguồn đau khổ,

Thì xin Em đừng tìm đến với nhau.

Để một ngày vết nứt nhói tim đau,

Và ân ái, nhạt nhoà soi môi cũ.”

(Phạm Ngọc – Với Quỳnh)

Hạnh phúc với khổ đau, vẫn cứ thành vấn đề. Vấn đề, không phải mãi “nhói tim đau”, nhưng lại là: “tìm đến với nhau” để rồi sẽ thấy ý nghĩa mỡ màu/nảy nở của chờ mong nhiều sung mãn, rất hài lòng.

Lm Nguyễn Đức Vinh Sanh - Mai Tá lược dịch

Friday, 30 November 2012

“Ta như kẻ hoài nghi đành bỏ cuộc,”

Suy niệm Lời Ngài đọc vào Chúa Nhật thứ Hai Mùa Vọng năm C 09.12.2012

“Ta như kẻ hoài nghi đành bỏ cuộc,”

“Ngôn ngữ buồn, khánh kiệt cửa tim đau”

(Dẫn từ thơ Vương Ngọc Long)

Lc 3: 1-6

Hoài nghi chăng, chuyện hoàng-đế rất thượng thừa, nơi đất trời lồng lộng xứ nhà vua. Chẳng ngờ vực, thánh sử nay trình thuật việc Chúa tin tưởng dân con hết mọi người, nên vẫn dạy.

Thánh Luca trình thuật lời dạy của Chúa vào cuối thế kỷ thứ nhất hoặc ở đầu thế kỷ thứ hai sau Công nguyên. Cũng có thể, thánh nhân trình thuật từ vùng Tiểu Á, nay là Thổ Nhĩ Kỳ. Thánh sử trình và thuật cho dân ngoại nay thành tín hữu chuyên chăm sống cuộc sống gắn bó, có thực thi lời dạy của Chúa. Bởi, dân gian trong vùng vẫn quen sùng bái thần-hoàng-đế cai-trị toàn đế-chế.

Đế chế La Mã thế-kỷ đầu, có dân gian mọi người qui về một mối, vẫn coi Augustus như thần-linh mặc xác phàm. Công đầu của ông, tuy chính-trị, vẫn kết hợp được mọi người để họ có cùng thần linh, hệ-thống giá trị rồi đưa vào truyện kể thời ấu thơ của ông. Những là: mẹ ruột cưu mang ông theo cách lạ kỳ; và, khi sinh ra ông đã được gọi là vua-cha cai quản cả đế quốc.

Ngày sinh ra, đã có mục đồng quẩn quanh xướng hát, tụng ca thật rôm rả. Ngày sinh ra, ông đã được mọi người coi như “Tin vui/mừng” cho mọi người. Bởi, trẻ Augustus được ca tụng như cha-già dân-tộc, đấng cứu tinh toàn thế giới và còn được coi như lãnh chúa, của đế-chế. Thế nên, ông được mọi người coi như đấng bậc đem hoà bình rất mới đến với dân con thời đó. Và, ông còn được coi như thế tử của Đức Chúa Ông, cũng rất mừnbg.

Năm lên 12, ông đã chứng tỏ mình có khả năng siêu việt, rất dị biệt, chẳng ai sánh tày. Hoàng-đế Augustus tuy băng hà vào năm 14 sau Công nguyên, nhưng cung cách tư-duy/xử thế của ông vẫn được nối tiếp qua các hoàng-đế, hệt như thế. Cuối thế kỷ đầu, hoàng đế Domitian lại cũng truyền lệnh cũng một kiểu như thế với dân con mọi người cả với người dấn bước theo Đức Kitô cũng sùng bái chính ông ta.

Nghe chuyện trên, hẳn người Công giáo chúng ta đều kinh khiếp. Kinh và khiếp, là bởi ta quen đọc Phúc Âm Đạo mình thấy ngôn từ cùng ý tưởng ở truyện kể vốn chỉ nên áp dụng độc quyền cho Thiên Chúa và Đức Kitô thôi ư? Không hẳn thế. Truyện kể ấy, đã thành chuyện thường ngày ở La Mã và nhiều nơi, lại vẫn được kể bằng ngôn từ/tình tiết rất thân quen. Nó đã trở thành kho tàng quí báu nơi ngôn ngữ doanh thương/mậu dịch với người ngoài, từ lâu.

Và, thánh Luca đã thuật lại Tin Mừng của Chúa đúng vào thời hoàng đế Domitian hoặc sau đó, lúc mọi người bên Đạo đều chối từ sùng bái thần-hoàng, nên tuẫn tiết. Và, sách Khải Huyền thánh Gioan cũng được viết vào thời này, đã cho thấy thứ ngôn ngữ được khuất kín để rồi con dân Chúa sẽ còn gặp rắc rối hơn trước nhiều.

Thánh Luca, lại có lập trường chính-trị chống lại việc thờ bái thần-hoàng, chống cả Hoàng-đế lẫn tôn giáo của riêng ấy. Thánh sử biết ngọn ngành ngôn ngữ “thánh” là để chỉ Hoàng-đế La Mã mà thôi. Nhưng, thánh sử không dùng lời lẽ thánh thiêng ấy để chỉ ông ấy mà cốt để nói về Đức Giêsu, là Chúa mọi người, không chỉ người của đế quốc La Mã, thôi.

Thánh sử nói: sùng bái thần-hoàng không thể là đường lối để ta áp dụng, mà chỉ có niềm tin vào Đức Giêsu Kitô mới xứng đáng để ta làm thế. Thuật lại Tin Mừng như thế, thánh Luca đã tìm được chỗ đứng xứng đáng cho Đức Giêsu để Ngài ngự trị trong cung lòng rộng mở của người La Mã cũng như Hy Lạp, thời đó.

Với thánh Luca, niềm tin không chỉ dựa trên những gì là đặc biệt, hoặc ngoại lệ thôi.

Thành thử, muốn cho mọi người dễ chấp nhận đường lối tư duy rất mới này, thánh Luca nghĩ: ông phải sử dụng các truyện kể phổ cập về hoàng đế Augustus vào lúc đó và ông đã xây dựng truyện kể song hành về Đức Chúa, rất Giêsu. Thánh-sử viết về Đức Giêsu theo kiểu đó, là cốt đem đến cho Đức Chúa một cung cách theo kiểu tiểu sử tương tự như hoàng-đế Augustus từng có, nhưng thánh-nhân còn muốn nhấn mạnh hơn tính chất rất “con người” của Đức Giêsu, về sự thật. Chứ, không chỉ mối tính chất rất thánh thiêng của Chúa, thôi.

Người đọc lâu nay nghe rất quen hai chương đầu ở Tin Mừng thánh Luca, đặc biệt là trình thuật về thời khắc có Giáng sinh, như mùa này. Điều mà thánh sử Luca còn muốn nhấn mạnh hơn nữa là định vị Đức Giêsu là Đấng duy nhất chỉ mình Ngài mới xứng hợp mọi danh dự lâu nay con người vẫn dành cho Hoàng đế.

Các truyện do thánh-sử kể cho ta nghe trước khi kể về cung cách Chúa Giáng Hạ -và cả truyện kể về thánh Gioan Tẩy Giả nữa- thánh Luca đều bắt đầu bằng câu: “Số là vào những ngày thời Hêrôđê, vua xứ Giuđê…” (Lc 1: 5) Nhưng khi kể về việc Chúa Giáng Hạ, thánh-nhân lại viết những giòng chữ như: “Trong những ngày ấy, Hoàng đế Augustus ra sắc chỉ ban hành lệnh kiểm tra toàn thể thiên hạ…”(Lc 2: 1) là thánh-sử muốn nối kết Đức Giêsu là người Do-thái với truyện hoàng-đế Augustus, là người La Mã. Nên, ở đây ta cũng thấy khó mà hiểu nổi lệnh kiểm tra này theo tính sử học. Bởi, làm sao khi ấy mấy ai có được khả năng khiến bắt mọi người trong đế quốc và trên toàn thế giới lúc đó lại có thể về nơi mình sinh hạ để kiểm tra được?

Thánh Gioan Tẩy Giả, như phụng vụ hôm nay có trích dẫn, cũng ở trong tình huống chính trị hệt như thế. Ta cứ nghĩ, rằng: thánh-nhân đây chỉ thực hiện một cuộc thanh tẩy giản đơn như đang làm ở nhà thờ nơi đây, lúc này thôi. Nhưng kỳ thực, thánh-nhân đã không làm như thế. Thánh nhân chỉ mỗi tụ họp mọi người về với giòng sông Gio-đan rồi dẫn họ đi vào giòng chảy rồi hụp lặn ở đó như động thái tẩy sạch bụi trần rồi bước qua sông để về đất miền đầy hứa hẹn mà đòi cho được đất miền của mình, do Chúa hứa tặng. Sự thể là, đất miền ở nơi đó lâu nay bị chiếm hữu và dân quân La Mã đã trụ trì, cũng khó đòi. Thánh Gioan khi ấy chỉ là nhân vật lịch sử rất chính trị. Thánh nhân, là đấng bậc sáng chế ra các nghi thức mang tính chính trị ở trong đó.

Thánh Luca, nay lại nói lên một ẩn dụ hàm ngụ tính chất “chính trị của Đạo Chúa” rất chính đáng bằng những lời ca mà thánh-sử gửi đến với ta ngang qua Đức Mẹ, là Mẹ của Chúa, đang lúc cưu mang Chúa, là Đấng cứu độ muôn dân. Và, Mẹ cũng qua đó đi vào với “chính trị” của Thiên Chúa, Giáo hội ta gọi đó là bài ca “Xin Vâng”. Qua bài này, Mẹ đã nói lên rằng Thiên Chúa sẽ làm một số việc ngang qua Con của Mẹ, là Đức Giêsu. Một số việc, bao gộp toàn bộ ý định của Thiên Chúa, trong đó có hành xử:

· Làm tan tác lũ kiêu căng

· Hạ kẻ quyền năng khỏi ngôi báu

· và suy tôn những người khiêm hạ

· Đói khó Ngài cho no phỉ sự lành

· Giàu sang Ngài xua đuổi về không

Một số việc, không là những ý tưởng đạo đức, sốt sắng, mà là thứ “thuốc nổ” rất chính trị. Là, khó khăn của mọi thời, như:

· Lòng tự hào, kiêu hãnh;

· Kẻ quyền năng thiếu công bằng và sự bất công;

· Sự bức bách người khiêm hạ ở dưới thấp;

· Áp lực từ kẻ giàu sang chỉ muốn chất chồng thêm của cải..

Các vấn đề như thế vẫn trải dài nơi Tin Mừng thánh Luca và nhất là hai chương đoạn nói về thuở thơ ấu của Hài Nhi Giêsu. Chương đoạn đó không dành cho trẻ nhỏ, mà là thứ chính trị lớn cho người đứng tuổi. Bởi, với Giáng sinh, chỉ hiện thực khi nào ta ta đem nền chính trị lớn của Đạo tháp nhập vào với cảnh trí thế giới, mới được.

Bởi, Tiệc Thánh Thể ta tham gia, đều có nghĩa như một cam kết, rằng: các nhà cầm quyền phải nhận ra rằng: của cải/tiền bạc trên thế giới đều thuộc mọi người dân trong đó và phải phân phối đều cho họ. Phải dành ưu tiên phân phát cho người bị bỏ rơi ngoài xã hội và người đói khát nghèo hèn cần thức ăn. Thế mới là món quà Giáng Sinh xứng hợp. Đúng ra, đó không phải là quà cáp hay quà tặng, mà là công nhận quyền lợi căn bản của con người. Quyền làm người. Thành thử, mùa Vọng là mùa nên sắp xếp suy tư mang tính đợi chờ có lợi cho người không được liệt kê trong danh sách những người được hưởng thụ.

Hiểu được thứ chính trị nhà Đạo rất chờ đợi, cũng nên ngâm lại lời thơ trên, rằng:

“Ta như kẻ hoài nghi đành bỏ cuộc.

Ngôn ngữ buồn, khánh kiệt của tim đau.

Ta vắt cạn tận cùng trong nỗi nhớ.

Bóng Em về, tha thướt quẩn quanh đâu.”

(Vương Ngọc Long – Đêm Nguyệt Quỳnh)

Hoài nghi hay bỏ cuộc, vẫn cứ chờ. Chờ, ngày Chúa đến Ngài sẽ “tha thướt”, “quẩn quanh”, “trong nỗi nhớ”. Nhớ rồi, ta sẽ cương quyết rao truyền thứ chính trị nhà Đạo rất nhân đạo, nhẹ nhàng của dân con. Mãi mãi.

Lm Nguyễn Đức Vinh Sanh

Mai Tá luợc dịch

Nguồn : gxnl

Các tin khác

.: GIẢNG CHÚA NHẬT 4 PHỤC SINH (10/05/2025) .: TẬN HIẾN CHO ĐÀN CHIÊN (10/05/2025) .: CON CHIÊN CỦA CHÚA GIÊSU (10/05/2025) .: NGƯỜI MỤC TỬ (10/05/2025) .: NGƯỜI CHẾT VÌ YÊU (10/05/2025) .: VỊ CHỦ CHĂN NHÂN LÀNH (10/05/2025) .: A LÀ ĐẤNG CHĂN CHIÊN LÀNH (10/05/2025) .: AN TOÀN TRONG TAY THIÊN CHÚA (10/05/2025) .: HÃY YÊU NHƯ LÒNG DẠ THƯƠNG XÓT CỦA THIÊN CHÚA (10/05/2025) .: TÔI BIẾT CHIÊN CỦA TÔI VÀ CHIÊN TÔI BIẾT TÔI (10/05/2025) .: CHÚA CHIÊN LÀNH - MÙA XUÂN HỘI THÁNH (10/05/2025) .: TÔI CÓ THUỘC ĐOÀN CHIÊN CHÚA KHÔNG? (10/05/2025) .: CHÚA CHIÊN LÀNH NHẬN BIẾT CHIÊN CỦA NGƯỜI (10/05/2025) .: KITÔ HỮU THAM DỰ SỨ VỤ MỤC TỬ CỦA CHÚA GIÊSU NHỜ CHỨC NĂNG VƯƠNG GIẢ (10/05/2025) .: KHÔNG AI CƯỚP ĐƯỢC KHỎI TAY TÔI (10/05/2025)

Mục lục Lưu trữ

Nối kết