Sống mùa chay Thánh - Lm Giuse Vũ Thái Hòa

Từ ngày thứ Tư lễ Tro vừa qua, chúng ta bước vào Mùa Chay để chuẩn bị mừng lễ Phục Sinh. Mùa Chay kéo dài 40 ngày, tương ứng vời 40 ngày cầu nguyện và chay tịnh của Đức Giêsu trong sa mạc trước khi Người bắt đầu cuộc đời công khai rao giảng Tin Mừng. Tại đây, Người chịu quỷ cám dỗ ba lần: hóa đá thành bánh, làm phép lạ phi thường, cho mình là vua thiên hạ.

Dân Do thái mong chờ Đấng Mêsia thực hiện những điều đó. Họ muốn Người cung cấp cho họ mọi nhu cầu vật chất, làm những điều kỳ diệu và bành trướng quyền thế của Người trên khắp địa cầu. Nhưng Đức Giêsu không làm như thế. Người chỉ thi hành ý muốn của Thiên Chúa Cha.

Trong hoang địa cũng như nhiều lần khác mà Tin Mừng đã kể lại, Đức Giêsu chống trả những cơn cám dỗ. Thí dụ: sau khi Người làm phép lạ hóa bánh ra nhiều, dân chúng muốn tôn Người làm vua, nhưng Người lánh mặt, lên núi một mình (Ga 6:15); nhưng người Pharisêu muốn Người cho một dấu lạ từ trời (Mt 16:1); Người bị cám dỗ không đi Giêrusalem vì biết sẽ phải chịu nhiều đau khổ và bị giết. Chính ông Phêrô ngăn cản Người thực hiện điều đó và bị Người khiển trách: "Sa tan, lui lại đàng sau Thầy!" (Mt 16: 21-23). Tại vườn Ghếsêmani, Đức Giêsu bị cám dỗ nặng nề: "Cha ơi, nếu được, xin cho chén này rời khỏi con..." (Mt 26:39). Và trên thập giá, Người bị nhục mạ: "Hắn cứu được thiên hạ, mà chẳng cứu nổi mình. Hắn là vua Ít-ra-en! Bây giờ hắn cứ xuống khỏi thập giá đi, thì chúng ta tin hắn liền!" (Mt 27:42)

Đức Giêsu đã thật sự bị cám dỗ, nhưng Người luôn trung thành với Chúa Cha và với sứ vụ mà Cha Người giao phó. Vào đầu Mùa Chay, Tin Mừng muốn chúng ta noi theo Đức Giêsu chống trả và chiến thắng những cơn cám dỗ này:

1/ Cám dỗ về cơm bánh hằng ngày hoặc cám dỗ về nhu cầu vật chất.

Con người cần phải ăn uống và cần phải có những nhu cầu vật chất tối thiểu để sống. Điều đó rất tốt. Nhưng chúng ta thường bị cám dỗ chỉ sống dựa vào những nhu cầu vật chất của thân xác mà thôi. Nhiều khi chúng ta lo kiếm ăn đến nỗi không còn nghĩa đến việc tìm kiếm những giá trị tinh thần và đạo đức nữa, không còn giờ để đọc kinh, cầu nguyện, suy gẫm Lời Chúa, ngay cả việc tham dự thánh lễ Chúa nhật!

Trong mùa Chay này, chúng ta hãy suy gẫm Lời Chúa: "Người ta không chỉ sống nhờ cơm bánh".

2/ Cám dỗ về sự thành công.

Thành công trong cuộc sống là một điều rất tốt và phải làm. Nhưng chúng ta thường bị cám dỗ chỉ sống để thành công, muốn thành công với bất cứ giá nào, mặc dầu phải làm những chuyện không tốt như lừa dối, chà đạp người khác...; thành công để vênh vang, tự đắc, để giữ thể diện và thỏa mãn tự ái của mình.

Ngay ngày đầu của Mùa Chay, Đức Giêsu mời gọi: "Khi làm việc lành phúc đức, chớ có phô trương cho thiên hạ thấy... đừng cho tay trái biết việc tay phải làm... Khi cầu nguyện, anh em đừng làm như bọn giả hình... Thiên Chúa thấu suốt những gì kín đáo" (Mt 6:1-6)

3/ Cám dỗ về quyền hành hoặc tham vọng thống trị.

Mỗi người trong chúng ta đều có một trách nhiệm, một quyền hành nào đó mặc dù là khiêm tốn. Có quyền hành, có trách nhiệm là để phục vụ và bênh vực công lý. Nhưng chúng ta thường bị cám dỗ là lẫn lộn giữa quyền hành và lòng tham vọng thống trị. Nếu những nhà lãnh đạo các quốc gia đều có tinh thần phục vụ dân chúng, thì bộ mặt thế giới sẽ khác hẳn!

Trong Mùa Chay này, chúng ta hãy kiểm điểm lại tinh thần trách nhiệm và phục vụ của mình trong gia đình, trong nhóm, trong cộng đoàn...

Những cơn cám dỗ mà Đức Giêsu chịu trong sa mạc cũng là những cơn cám dỗ của mỗi người chúng ta về vật chất, hào nhoáng bên ngoài và quyền hành. Đức Giêsu đã chiến thắng. Người cũng muốn chúng ta tham dự vào chiến thắng của Người bằng cách bước theo đường của Người và noi gương Người. Đó là mục đích của mùa Chay.

Kính chúc ông bà và anh chị em sống Mùa chay thánh thiện và đón nhận nhiều hồng ân của Chúa.

37. Chúa Nhật I Mùa Chay – Lm Nguyễn Bình An

Một Marylyn Moroe đẹp một hai "nghiêng nước nghiêng thành" của thập niên 60 tại Hoa Kỳ đã rơi vào cạm bẫy của thần vệ nữ và trở thành "đồ chơi" của giới trưởng giả và chính trị gia. Cái đẹp hấp dẫn, nẩy lửa và mời gọi ấy còn ám ảnh tâm tưởng nhiều cố nhân, nên dù không là anh hùng dân tộc, Monroe vẫn được sủng ái và trở thành "chim câu giao liên" tại Hoa Kỳ hôm nay.

Cái tài đảm lược "chinh đông phục tây" và "trị quốc an dân" của Caesar đã biến ông thành người kiêu ngạo khó thương và phách lối. Ông ao ước được phong thần và trở thành hoàng đế La Mã. Nguyên lão nghị viện đã ám sát ông dưới chân tượng bại tướng Pompey là kẻ thù của ông.

Các "đồ tể" và "tay sai" đâm thuê, giết mướn đã hạ sát Tổng Thống Diệm. Họ huyên hoang tự phong là "anh hùng dân tộc" hay "chính trị gia đại tài". Họ thay nhau một thời vơ vét để "vinh thân phì gia". Quả báo là họ đã nếm mùi cùng cực của kẻ mất chức, trốn chạy, qui hàng tủi nhục và tù tội đau thương.

Ba mươi năm ẩn dật tại Nazareth, Đức Kitô đã sống quá tầm thường và khiêm tốn. Không hơn không kém, Ngài chỉ là con bác thợ mộc nghèo khó, vất vả kiếm ăn từng ngày. Họ hàng không ai rõ, bạn bè chẳng ai hay một điểm phi thường nào nơi Giêsu. Ngài chỉ thực sự biến đổi sau cuộc gặp gỡ với Gioan Tẩy Giả bên sông Giordan. Ra khỏi nước, Chúa Cha tuyên phong Ngài là "Chiên Thiên Chúa" và Thần Linh Chúa đưa Ngài vào hoang địa lập chí. Tại đây Ngài chìm trong đắm suy tư và cầu nguyện. Cũng tại đây, Ngài hình thành chương trình giải phóng, chọn lựa phương thế tuyệt hảo để hành động và mục đích tối hậu phải nhắm tới. Đối thủ nghi vấn về con người dị kỳ và đặc biệt này. Đối thủ nhận ra những khả năng phi thường, sự khôn ngoan tuyệt đối và những nhân đức tuyệt vời của con người này. Nhưng đối thủ vẫn không nhận ra chân tướng "cứu thế" của Ngài. Đối thủ vì thế mon men đến làm quen và truyện trò.

Thánh kinh ghi lại 3 thách đố hay 3 trò chơi đối thủ đưa ra liên hệ đến tiền, danh, chức để thử Ngài hầu "tri kỷ tri bỉ, bách chiến bách thắng". Ngài đã khôn ngoan đối đáp một là "Người ta sống không nguyên bởi bánh, nhưng bởi mọi lời do miệng Thiên Chúa phán ra", hai là "Đừng thử thách Chúa là Thiên Chúa ngươi" và ba là "Ngươi phải thờ lạy Chúa là Thiên Chúa ngươi, và chỉ thờ phượng duy mình Chúa mà thôi".

Tiền Ngài không ham, danh Ngài không thích, chức Ngài không thèm. Ba cái nghiệp chướng ấy: thứ nhất đã đưa đẩy nhân loại vào đường dối trá, biển lận và tham lam; thứ hai đã biến đổi tâm tính con người từ bất lực, hẹp hòi và giới hạn thành tự đắc, kiêu căng và phách lối; thứ ba đã tạo những con người được hình thành từ bụi đất, nay còn mai mất và bất toàn nên những người lạm dụng quyền bính, bất nhân và vi phạm quyền sống, lạm dụng tự do và bình đẳng của con người.

Vương quốc của Đức Kitô lấy công bình, bác ái, và yêu thương làm phương châm và ơn cứu rỗi làm cùng đích, nên tiền, danh, chức chỉ là phương tiện: "Ai muốn làm lớn, phải làm tôi mọi người".

Đời chúng ta vì thế dẫy đầy những cạm bẩy và mâu thuẩn cần chế ngự. Thoát cạm bẫy của "danh, lợi, dục" là được trưởng thành trong ơn thánh, trở nên vĩ nhân của Nước trời, vui sống tự do, hưởng công lý, an bình và bác ái. Như Đức Kitô, chúng ta phải sáng suốt và tự do chối từ những cạm bẫy do đối thủ giăng ra để sống thánh thiện và hy sinh tuyệt đối cho Thiên Chúa và tha nhân; để chết an bình và được tái sinh khải hoàn với Đức Kitô.

Thắng đối thủ và thoát tục là không tìm hư danh hão huyền. Sống trưởng thành là cộng tác và hy sinh cho tha nhân. Nên thánh thiện là biết thưa "Con chỉ chu toàn phận sự được giao phó". Như thế thì danh, chức, lộc không còn ở thế thượng phong, mà chỉ là phương tiện để tín hữu yêu thương, cộng tác, thông cảm và tha thứ. Tuyệt vời thay!

38. Chúa Nhật I Mùa Chay

Hôm nay cùng với Giáo Hội, chúng ta bước vào Mùa Chay. Mùa Chay kéo dài 40 ngày, tương ứng vời 40 ngày cầu nguyện và chay tịnh của Đức Giêsu trong sa mạc trước khi Người bắt đầu cuộc đời công khai rao giảng Tin Mừng.

Mở đầu Mùa Chay, Giáo Hội trình bày cho chúng ta thấy Đức Giêsu chịu ma quỷ cám dỗ. Mặc dù thật sự bị cám dỗ, nhưng Đức Giêsu luôn trung thành với Chúa Cha và với sứ vụ mà Cha Người giao phó.

Đời sống của chúng ta là một cuộc thử thách, là một cơn cám dỗ triền miên, từ ngày này qua ngày khác. Chúng ta sẽ gặp phải những khó khăn, chúng ta sẽ phải đương đầu với những quyến rũ, lôi cuốn hấp dẫn của ma quỷ. Vì thế, thử thách và cám dỗ là một cái gì gắn liền với bản tính nhân loại, nó làm thành thân phận của mỗi người chúng ta. Cùng nhìn lại những cơn cám dỗ Đức Giêsu, ta dễ dàng nhận thấy:

Khởi đầu ma quỷ đánh ngay vào nhu cầu vật chất, nó cám dỗ về cơm bánh là những nhu cầu thiết yếu nhất của con người. Thật vậy, con người chúng ta cần phải ăn uống và cần phải có những nhu cầu vật chất tối thiểu để sống. Điều đó không xấu. Nhưng chúng ta nhìn kỹ lại thì nhận thấy rằng chúng ta thường bị cám dỗ chỉ sống dựa vào những nhu cầu vật chất của thân xác mà thôi. Nhiều khi chúng ta lo kiếm ăn, đến nỗi không còn nghĩa đến việc tìm kiếm những giá trị tinh thần và đạo đức nữa. Tôi lo đi làm việc kiếm tiền suốt ngày kể cả ngày Chúa Nhật không còn giờ để đọc kinh, cầu nguyện, suy gẫm Lời Chúa, ngay cả việc tham dự thánh lễ Chúa nhật! Khi ma quỉ phóng đại nhu cầu, muốn cho Đức Giêsu tưởng rằng con người chỉ là vật chất, vật chất là tất cả đời sống, vật chất nên sống chỉ nhờ cơm bánh vật chất. Đức Giêsu đã chỉ cho chúng ta thấy: "Người ta không chỉ sống nhờ cơm bánh", vật chất không phải là tất cả, cơm bánh vật chất của trần gian là cần, nhưng còn có thứ cao hơn, nâng con người một bước cao hơn đó là bánh tinh thần của trời cao và nó cần thiết hơn. Vì thế, bên cạnh chăm lo của ăn vật chất, chúng ta cần phải chăm lo của ăn thiêng liêng cho phần tinh thần, linh hồn của chúng ta nữa. Đó chính là Lời Chúa và Mình Máu Người.

Kế đến chúng ta cũng dễ bị cám dỗ về danh vọng, về sự thành công trong cuộc sống. Đồng ý rằng thành công trong cuộc sống là một điều rất tốt và nên làm. Nhưng chúng ta thường bị cám dỗ chỉ sống để thành công, muốn thành công với bất cứ giá nào, mặc dù phải làm những chuyện không tốt như lừa dối, gian lận, chà đạp người khác... thành công để vênh vang, tự đắc, để giữ thể diện và thỏa mãn tự ái của mình. Chắc chắn Đức Giêsu không muốn chúng ta bị lạc vào đường cám dỗ như thế.

Cuối cùng, chúng ta dễ bị cám dỗ về quyền lực thống trị. Chúng ta muốn mình làm Vua thiên hạ, làm Vua của mọi người. Đôi khi chúng ta lại muốn ý kiến mình là quan trọng trong đám đông, mọi người phải nghe mình nói, ý kiến của tôi là số một, không còn ai hơn tôi cả...Thực tế mà nói, là con người, mỗi người trong chúng ta đều có một trách nhiệm, một quyền hành nào đó đối với gia đình hay trong xã hội, đúng hơn là một bổn phận mà mình phải chu toàn. Có quyền hành, có trách nhiệm là để phục vụ, để hoàn thành trách nhiệm và bênh vực công lý. Nhưng xem kỹ lại, chúng ta thấy mình thường bị cám dỗ là lẫn lộn giữa quyền hành và lòng tham vọng thống trị. Do đó, Lời Thiên Chúa còn vang vọng: "Ngươi phải bái lạy Đức Chúa". Bái lạy có nghĩa ở đây là nhìn nhận mình là thần dân của Chúa, bổn phận mình là làm đẹp lòng Chúa, vừa ý Chúa, đó còn là làm sáng danh Chúa. Vì thế, trong Mùa Chay này, chúng ta hãy kiểm điểm lại con người mình, xem lại những lỗi lầm mà chúng ta đã phạm. Nó cũng giống với những con cám dỗ của Chúa Giêsu. Nói cách khác, những cơn cám dỗ mà Đức Giêsu chịu trong sa mạc cũng là những cơn cám dỗ của mỗi người chúng ta về vật chất, hào nhoáng bên ngoài và quyền hành. Đức Giêsu đã chiến thắng. Người cũng muốn chúng ta tham dự vào chiến thắng của Người.

Mục đích cuối cùng của ma quỉ là xúi giục ta phản loạn, không sống tâm tình người con hiếu thảo với Chúa, chống lại Chúa và sau cùng là lìa xa Thiên Chúa. Người ta đã rơi vào bẫy của ma quỉ nên đã không sống tâm tình người con hiếu thảo, muốn lìa bỏ cha mình, muốn lên bằng cha mình, muốn chống lại cha mình. Tuy đã thắng trong trận đầu tiên, Đức Giêsu vẫn bị ma quỷ cám dỗ trong suốt cuộc đời. Cơn cám dỗ có khi thì đến từ những người tin theo Chúa, muốn tôn Chúa làm vua để được ăn no nê bánh vật chất. Khi thì đến từ những người chống đối, xin phép lạ từ trời xuống. Có lúc ma quỷ mượn chính những người thân tín như Phêrô, để ngăn cản Chúa Giêsu thực thi ý Đức Chúa Cha. Có lúc ma quỷ dùng cái chết ghê sợ để uy hiếp tinh thần, mong Chúa Giêsu lùi bước để tìm ý riêng mình. Nhưng Đức Giêsu đã chiến thắng cơn cám dỗ vì Người luôn tìm ý Chúa Cha. Dù phải chiến đấu trong mồ hôi vất vả, Người vẫn nói: "Lạy Cha xin đừng theo ý con, nhưng xin theo ý Cha". Ma quỷ vẫn đang tiếp tục tạo nên những cơn cám dỗ, và nhiều khi chúng ta phải mắc bẫy của ma quỷ. Ta mắc bẫy của ma quỷ khi ta đuổi theo, mải mê những nhu cầu tiêu thụ quá đáng. Ta rơi vào âm mưu của ma quỷ khi ta muốn có tất cả và có tức khắc. Ta hoàn toàn nằm trong vòng tay ma quỷ, khi ta dùng mọi phương tiện để thỏa mãn những nhu cầu, bất chấp ý Thiên Chúa.

Mùa Chay này Chúa kêu gọi chúng ta trở về với Chúa nghĩa là chống lại ma quỷ. Muốn đủ sức chống lại ma quỷ, tôi phải luyện tập bỏ ý riêng mình để làm theo ý Chúa. Biết mình là những con người yếu đuối nên Giáo Hội dùng Mùa Chay để giúp chúng ta ăn năn sám hối tội lỗi, và ý thức về ơn gọi của mình hơn. Noi gương Chúa Giêsu, chúng ta cảnh giác mình như:

Một là chỉ tin tưởng một mình Chúa, thờ phượng Chúa. Tin tưởng vào vào Chúa sẽ giúp ta biết nương tựa Chúa mà chống trả với cơn cám dỗ. Ta cần phải cầu nguyện, liên kết với Chúa Thánh Thần để Người hướng dẫn ta biết sống đẹp lòng Chúa.

Hai là không cộng tác với ma quỷ. Hãy mạnh dạn nói không với cám dỗ ngay từ đầu. Chúng ta thường nghĩ rằng cám dỗ phải lén lút và rón rén đến cửa sau nhà chúng ta. Có thể là như vậy nhưng không hẳn. Nhiều khi nó đến ngay trước cửa nhà. Chúng ta biết đó là sai và không nên làm. Nhưng chúng ta tự nhủ: đâu có sao, nhằm nhò gì, đâu có ai biết. Hay tệ hại hơn, chúng ta lại tự biện minh rằng thực sự đâu có gì là sai. Con người có một tài năng vô cùng khéo léo để lý lẽ và biện minh cho cái cách mình phạm tội. Hãy nhận diện ra sự nguy hiểm của cám dỗ ngay khi nó mời gọi và quyết định dứt khoát.

Ba là chúng ta đặt ra cho mình một chương trình sống cho mùa Chay bằng việc cầu nguyện, làm việc bác ái, hy sinh, giúp đỡ tha nhân nhiều hơn. Thiên Chúa sẽ ban sức mạnh để chúng ta đủ sức chống lại mọi chước cám dỗ, nếu chúng ta biết sống trọn tình con thảo, tin cậy, phó thác vào Người.

Lạy Chúa, xin giúp chúng con biết cậy dựa nhờ sức mạnh của Chúa. Nhờ đó, chúng con sẽ chiến thắng những con cám dỗ đang rình rập, tấn công và lôi cuốn chúng con. Amen.

39. Cám dỗ

Đời sống của chúng ta là một cuộc thử thách, là một cơn cám dỗ triền miên, từ ngày này qua ngày khác. Chúng ta sẽ gặp phải những khó khăn, chúng ta sẽ phải đương đầu với những quyến dũ, để rồi cuối cùng, nếu trung thành với Chúa, chúng ta sẽ được Ngài yêu thương và ân trao ban phần thưởng Nước trời.

Vì thế, thử thách và cám dỗ là một cái gì gắn liền với bản tính nhân loại, nó làm thành thân phận của mỗi người chúng ta. Và nếu đọc lại Kinh thánh, chúng ta thấy thử thách và cám dỗ đã xuất hiện ngay từ những trang đầu tiên, vào một thuở rất xa xưa.

Thực vậy, các thiên thần lúc ban sơ cũng đã bị thử thách về lòng trung thành của mình đối với Thiên Chúa. Chúng ta không biết rõ cuộc thử thách ấy như thế nào, nhưng theo tương truyền, thì Lucifer, vị thiên thần mang ánh sáng, thấy mình vinh quang rực rỡ, nên đã ngang nhiên tuyên bố:

- Tôi không phục tùng Thiên Chúa nữa.

Một số các thiên thần khác về hùa với Lucifer đã quay lưng chống lại Thiên Chúa. Trong khi đó tổng lãnh thiên thần Micae cùng với các thiên thần lành thánh đã khiêm nhường xác định lập trường của mình qua lời nói bất hủ:

- Ai bằng Thiên Chúa.

Và hình phạt nào đã dành cho ma quỷ, nếu không phải là hình phạt hỏa ngục đời đời.

Thứ đến là Adong Eva. Sách Sáng thế ký kể lại rằng: ngay từ đầu, Thiên Chúa đã dựng nên và cho hai ông bà được sống trong vườn địa đàng, có nghĩa là sống trong tình yêu thương và hạnh phúc tuyệt vời của Thiên Chúa.

Tuy nhiên, để xứng đáng lãnh nhận tình yêu và hạnh phúc, hai ông bà đã cũng đã phải trải qua một cuộc thử thách. Và thử thách đã có mặt qua lệnh truyền của Thiên Chúa:

- Ngươi được ăn mọi thú trái cây trong vườn, ngoại trừ cây biết lành và dữ, vì ngày nào ngươi ăn trái cây ấy, ngươi sẽ phải chết.

Thế nhưng, ma quỷ dưới vóc dáng của một con rắn, đã cám dỗ hai ông bà:

- Ngày nào ăn trái cây ấy, mắt các ngươi sẽ mở ra và các ngươi sẽ biết được điều lành điều dữ.

Và như chúng ta đã biết: hai ông bà đã nghe lời dụ dỗ của ma quỷ, vi phạm lệnh truyền của Thiên Chúa, giơ tay ngắt trái cấm mà ăn. Bản chất của tội nguyên tổ không phải chỉ là một sự tham ăn bình thường, hay một khuynh hướng đam mê về tình dục mà hình ảnh trái cấm là một biểu tượng. Nhưng hơn thế nữa, bản chất thực sự của tội nguyên tổ chính là sự kiêu ngạo, muốn trở nên bằng Thiên Chúa, muốn tự giải thoát mình khỏi quyền năng của Ngài. Hậu quả của hành vi bất trung ấy là gì nếu không phải là hai ông bà đã bị đuổi ra khỏi vườn địa đàng, sống trong tình trạng thù nghịch cùng Thiên Chúa, phải cúi đầu lãnh nhận bản án của đau khổ và chết chóc. Cái chết phần xác cũng như cái chết phần hồn. Án phạt này còn được lưu truyền cho con cái loài người.

Từ hai sự kiện trên, chúng ta thấy: phản bội cùng Thiên Chúa thì sẽ bị trừng phạt, trái lại trung thành với Ngài thì sẽ được ân thưởng.

Abraham ngày xưa đã vâng nghe lời Chúa, từ bỏ quê hương xứ sở, lên đường theo tiếng gọi của Chúa, tới một vùng đất xa lạ mà Ngài sẽ ban cho làm sản nghiệp, sẵn sàng sát tế Isaac, người con trai duy nhất trong tuổi già, làm lễ vật dâng kính Ngài. Vì thế, lời hứa đã được thực hiện:

- Ông đã trở thành cha của một dân tộc hùng mạnh và đông đúc như sao trên trời và như cát biển, cũng như ông đã có một mảnh đất chảy sữa và mật làm sản nghiệp.

Rồi ông Gióp, đang sống trong tình trạng giàu sang: lắm của nhiều con, thế nhưng, chỉ trong một ngày tất cả đều đã tiêu tan. Con cái bị giết chết, tài sản bị cướp bóc hay bị thiêu rụi, còn bản thân ông bị ghẻ lở nhức nhối. Thế nhưng, ông vẫn luôn trung thành cùng Chúa để rồi cuối cùng ông đã được Chúa yêu thương và trao ban cho gấp bội.

Sự thử thách không phải chỉ có trong phạm vi cá nhân, mà hơn thế nữa, còn có cả trong phạm vi dân tộc và nhân loại nữa. Lịch sử dân Do thái là một bằng chứng cụ thể. Bao lâu trung thành phụng thờ Chúa, họ được sống trong thanh bình và hạnh phúc, trái lại nếu xa lìa và phản bội Ngài, lập tức bản thân họ bị đau khổ và đất nước họ bị tan hoang.

Thế nhưng, như chúng ta thường nói:

- Lửa thử vàng, gian nan thử đức.

Cám dỗ và thử thách, tự bản chất, không phải là một cái gì xấu xa, trái lại nó còn là một cái gì hữu ích, giúp thanh luyện tâm hồn và làm cho chúng ta được trở nên trưởng thành, đồng thời gia tăng công nghiệp cho chúng ta.

Chính vì thế, Chúa Giêsu cũng đả chấp nhận bị cám dỗ và thử thách. Phúc âm kể lại: sau khi ăn chay bốn mươi đêm ngày, Chúa Giêsu cảm thấy đói và ma quỷ đã cám dỗ Ngài. Tuy nhiên, cơn cám dỗ cam go nhất đối với Ngài chính là cái chết trên thập giá. Ngài cũng đã phải trải qua những giây phút lo sợ và giàng co, để rồi cuối cùng thánh ý Chúa Cha đã được thực hiện và chương trình cứu độ được hoàn tất:

- Xin đừng theo ý Con, một theo ý Cha mà thôi.

Sống là chọn lựa. Không phải chọn lựa một lần thay cho tất cả, nhưng phải chọn lựa luôn mãi trước mỗi công việc cũng như trước những thử thách và cám dỗ. Chúa đòi chúng ta trung thành với Ngài, không phải chỉ trong những việc lớn lao, mà còn trong những việc tầm thường và nhỏ mọn.

Có như vậy, trong ngày sau hết chúng ta mới được nghe những lời nói ân tình của Chúa:

- Hỡi đầy tớ trung thành và khôn ngoan, vì ngươi đã trung thành trong việc nhỏ, Ta sẽ đặt ngươi coi sóc việc lớn. Hãy vào vui hưởng hạnh phúc của chủ ngươi.

40. Cám dỗ, nguy cơ và cơ may

(Suy niệm của Lm Pietro Nguyễn Hương)

Với Chúa nhật I mùa Chay năm A, phụng vụ Lời Chúa hướng sự chú ý của chúng ta tới một chủ đề chính đáng suy nghĩ đó là CÁM DỖ. Chủ đề này như là sợi chỉ đỏ xuyên suốt tất cả các bài đọc. Nếu ma quỉ xuất hiện như làm một kẻ thù rất nguy hiểm của con người, thì Đức Giêsu là người chiến thắng tất cả các cám dỗ và cạm bẫy của Ma quỉ, trở thành khuôn mẫu và là Đấng cứu độ duy nhất và phổ quát của nhân loại.

Bài Đọc I từ Sách Sáng Thế (St 2,7-9. 3,1-7), kể cho chúng ta nghe lại câu chuyện sa ngã của tổ tiên chúng ta do những lời mời mọc ngọt ngào của con rắn. Adam va Eva bị cám dỗ ăn trái cấm của “cây biết lành biết dữ” (St 3,2). Họ đã sa ngã, xa rời Thiên Chúa, đánh mất sự sống và sự hiệp thông mật thiết với Thiên Chúa, Đấng là nguồn mạch của mọi sự thiện hảo. Câu chuyện này cũng nhắc nhở chúng ta về một sự kiện lịch sử là nhân loại ngay từ đầu đã phạm tội và không có khả năng giải phóng mình khỏi tội lỗi và sự giữ. Nhân loại cần đến ơn cứu độ, sự hoàn nguyên đến từ Thiên Chúa.

Thánh Phaolô trong thư gửi các tín hữu Rôma (Rm 5,12-19), cho chúng ta lời giải đáp về mầu nhiệm cứu độ của nhân loại mà Đức Kitô đã mang lại qua mầu nhiệm thương khó, tử nạn và phục sinh của Đức Kitô: «Thật vậy, cũng như vì một người duy nhất đã không vâng lời Thiên Chúa, mà muôn người thành tội nhân, thì nhờ một người duy nhất đã vâng lời Thiên Chúa, muôn người cũng sẽ thành người công chính» (Rm 5,19).

Bài Tin mừng (Mt 4,1-11) giới thiệu với chúng ta kinh nghiệm của Đức Giêsu trong sa mạc, nơi Người bị cám dỗ và chống lại Satan như thế nào.

Chúng ta hãy nhìn vào ba cơn cám dỗ của Đức Giêsu: cơn cám dỗ thứ nhất, trong lúc đói lã, Ma quỉ đề nghị Người biến những viên đá thành bánh để ăn. Đấy là cám dỗ đặc trưng về vật chất. Nhưng Đức Giêsu trả lời: «Người ta sống không chỉ nhờ cơm bánh, nhưng còn nhờ mọi lời miệng Thiên Chúa phán ra» (Mt 4,4). Đức Giêsu đã từ chối cám dỗ này và sống phó thác vào Chúa Cha, vì đối với Người có một thức ăn quan trọng hơn “bánh mì” đó là Lời Chúa và thi hành theo Ý Cha.

Trong cơn cám dỗ thứ hai: "Nếu ông là Con Thiên Chúa, thì gieo mình xuống đi!» (Mt 4,6). Đây là cám dỗ về lòng kiêu ngạo. Ma quỉ gợi lên sự ngờ vực, thách thức về Tình Yêu của Chúa Cha đối với Người, và để nghị Người sử dụng quền của mình để làm những cảnh ngoạn mục, tìm kiếm sự vỗ tay của đám đông. Trong câu trả lời: «Ngươi chớ thử thách Đức Chúa là Thiên Chúa của ngươi», Chúa Giêsu cho thấy Người là Con đích thực của Thiên Chúa, đã chọn một cách sống trong khiêm tốn, trong ẩn dật, và không cần phải bắt Thiên Chúa làm theo ý mình để biểu lộ tình yêu đối với mình. Cách đơn giản Người sống tin tưởng vào Cha.

Cuối cùng, Cám dỗ thứ ba liên quan đến sự khát khao quyền lực: "Tôi sẽ cho ông tất cả những thứ đó, nếu ông sấp mình bái lạy tôi. (Mt 4,9). Một cách công khai Ma quỉ để lộ mục đích của nó: hãy thờ lạy tôi chứ không phải Thiên Chúa, bạn sẽ có tất cả. Chúa Giêsu trả lời bằng một lối sống thực sự chỉ có tôn thờ và phục vụ một mình Thiên Chúa mà thôi.

Quả thật, cả ba cám dỗ của Đức Giêsu là “ba con đường dễ dãi để không trải qua Thập Giá” (Fulton Sheen), nhưng Đức Giêsu đã chấp nhận con đường Thập Giá, với một tình yêu và lòng phó thác hoàn toàn vào Cha. Như thế, Người đã chiến thắng và như thế qua Thập Giá, Người cứu độ chúng ta.

Cũng như Đức Giêsu, ngày hôm nay chúng ta sống trong thế giới này, một thế giới đầy cám dỗ, và cám dỗ hôm nay được mặc nhiều dáng vẽ hấp dẫn và đẹp đẽ. Đằng sau những cám dỗ là Ma quỉ, kẻ thù luôn dấu mặt. Kẻ được định nghĩa bởi Gioan như là cha đẻ của sự dối trá (Gv 8,44), một kẻ thù rất nguy hiểm không bao giờ ngủ, luôn sẵn sàng để thử thách chúng ta. Và như nhà thơ Baudelaire nói: “Sự quỉ quyệt nhất của ma quỉ là làm cho con người không tin rằng nó hiện hữu”.

Chúng ta đừng có sợ hãi vì Đức Kitô đã chiến thắng Satan để giải thoát ta khỏi Satan. Chúng ta hãy học hỏi từ Đức Giêsu, để chiến đấu với Ma quỉ bằng sức mạnh của Lời Chúa, và khí cụ của việc ăn chay, cầu nguyện và việc bác ái. Hãy học nơi Người để tĩnh thức luôn, để nói KHÔNG với từng cơn cám dỗ và nói VÂNG với Thiên Chúa. Đặc biệt là như Đức Giêsu, hãy để cho Chúa Thánh Thần hướng dẫn cuộc đời chúng ta, hãy trở nên nhảy cảm và dễ bảo với Người. Tôi xác tín rằng, nếu chúng ta bước đi trong sự hướng dẫn của Chúa Thánh Thần, chúng ta sẽ chiến thắng các cám dỗ, và qua những thử thách đó chúng ta sẽ trưởng thành trong Đức Tin và trong Tình Yêu với Thiên Chúa và với mọi người. Đó là tin vui và cùng với niềm vui đó chúng ta bắt đầu hành trình Mùa chay hướng về niềm vui phục sinh của Đức Kitô, Chúa Chúng ta. Amen!

41. Cám dỗ – Lm Trần Xuân Lãm

Thánh sử Matthêô, một người Do- thái, nhắm trước hết vào các độc giả Do-thái, ông muốn nhắc nhở: dân Do Thái đã sa chước cám dỗ khi họ sống trong hoang địa 40 năm trường, còn Chúa Giêsu đã chiến thắng các cám dỗ của ma quỷ, sau khi ăn chay 40 ngày nơi rừng vắng.

Có tất cả 3 cám dỗ nặng nề:

1- Cám dỗ cơm bánh hay vật chất: Trong hoang địa, dân Do thái kêu ca vì thiếu tiện nghi và lương thực. Chúa cho manna để nuôi họ. Nhưng họ nhàm chán thứ bánh họ ăn hằng ngày. Lương thực nói đây tượng trưng nhu cầu vật chất chúng ta muốn hưởng thụ. Trong cơn cám dỗ vật chất, Chúa Giêsu đã trưng lời sách Đệ nhị luật: “Người ta sống không chỉ bởi bánh, nhưng bởi lời từ miệng Thiên Chúa”. Mặc dù Chúa Giêsu cảm thấy đói, nhưng sự đói khát nghe lời Thiên Chúa còn quan trọng hơn là nhu cầu về cơm bánh. Ngài hơn hẳn dân Do thái xưa, Ngài tìm ý Thiên Chúa hơn là tìm sự thỏa mãn cho riêng Ngài.

2- Cám dỗ về sự thử thánh quyền năng Thiên Chúa: Dân Do thái luôn yêu cầu Chúa ban những dấu lạ điềm thiêng, nhưng Chúa từ chối vì họ không thực tâm tin vào Ngài, mà đơn thuần chỉ để thách thức Chúa. Hôm nay, khi ma quỷ cám dỗ Chúa Giêsu gieo mình xuống khỏi đền thờ, Ngài đã trả lời bằng cách trưng dẫn sách đệ nhị luật: “Ngươi đừng thử thách Thiên Chúa”. Những gì dân Do Thái khiêu khích Thiên Chúa nơi hoang địa, nơi đây ta thấy Chúa Giêsu đã chẳng hề làm.

3- Cám dỗ hạ mình thờ lạy ma quỷ: Xưa dân Do thái đã tạc tượng bò vàng và thờ lạy nó. Ngày nay, ngẫu tượng hay bò vàng chính là tiền tài, danh vọng, thú vui, vật chất, tiện nghi, sắc dục đem chúng ta xa lìa Chúa và dẫn ta đến chỗ thỏa hiệp, phạm tội. Chúa Giêsu chẳng màng bất cứ điều gì ma quỷ trưng dẫn, kể cả vương quốc nó muốn dâng tặng Ngài. Ngài đã chẳng cúi đầu thờ lạy nó, trái lại Ngài dõng dạc tuyên bố: “Ngươi chỉ thờ lạy một mình Thiên Chúa” (Đnl 6:13).

Thánh Mat-thê-ô chỉ ra rằng, trong khi dân Do thái đã ngã thua cám dỗ trong sa mạc, thì trái lại, Chúa Giêsu đã chẳng hề sa ngã. Bởi đó, Chúa Giêsu, là dân Is-diên mới, là con thật của Thiên Chúa, là thừa kế chính truyền của vương quốc Thiên Chúa. Những ai theo gương Ngài, sẽ vượt qua cám dỗ trong cuộc đời, và trở nên con cái đích thực của Thiên Chúa.

42. Cám dỗ

Bấy giờ ma quỷ đem Chúa Giêsu lên nóc đền thờ Giêrusalem, cao cách mặt đất chừng bốn mươi mét, rồi bảo Chúa nhảy xuống, biểu diễn tài nghệ để người ta khâm phục, ca tụng. Như vậy là ma quỷ muốn cám dỗ Chúa về tính tự phụ tự cao, thích hư danh và thích phô trương ưu thế của mình. Đây cũng là một điểm yếu của con người. Lịch sử cổ kim đã ghi lại đầy dẫy những con người mang bệnh “muốn làm lớn”, muốn trở thành “mặt trời” để kẻ khác xoay quanh mình. Chẳng hạn, vua Babilon đã từng tuyên bố: “Ta sẽ lên trời, trên các vì sao của Thiên Chúa, ta sẽ bắc ngai ta, ta sẽ ngự trên núi Tao phùng, nơi bồng lai cực bắc, ta sẽ lên chót vót các tầng mây, ta sẽ đồng hàng với thượng đế”. Cũng vậy, ông Xêda, khi chưa lên ngôi hoàng đế Lamã, đã nói một câu phần nào trở thành kinh điển cho hậu thế: “Thà làm số một trong một làng nhỏ bé hẻo lánh bên xứ Gôn (Gaule), còn hơn làm số mười một ở kinh đô Lamã”. Và ngày nay, hằng năm, trên thế giới có xuất bản cuốn Ghi-nét (Guiness), sách ghi các kỷ lục thế giới: người nào chạy nhanh nhất, sống lâu nhất, ăn nhiều nhất, cao lớn nhất, có râu xịn nhất… nghĩa là chỉ những ai số một ở một lãnh vực nào đó mới được ghi tên vào cuốn sách ấy để hậu sinh biết. Từ ngày có cuốn Ghi-nét này, nhiều người đã cố gắng lập kỷ lục kỳ cục cốt chỉ để nổi danh, để thế giới biết tiếng. Đó, chúng ta thấy, bản tính con người muốn thần thánh hóa mình mà lại được ma quỷ thổi phồng lên nữa, thì còn gì bằng. Vậy Chúa có mắc bẫy của ma quỷ không? Không, ma quỷ muốn Chúa nổi danh sớm hơn chương trình đã định, và muốn Chúa nổi nang như một tài tử, một nhà làm xiếc có tài để dân Do thái tôn lên bậc thầy, và như vậy là làm trật được mục đích cứu rỗi nhân loại. Ý đồ thâm hiểm là như thế. Nhưng một lần nữa, Chúa dùng lời Kinh thánh để phản công lại ma quỷ: “Ngươi chớ thử thách Chúa là Thiên Chúa của ngươi”. Ma quỷ lại thất bại.