TẢNG ĐÁ

Ngày nay, người ta sống gần gũi với nhau hơn bao giờ hết. Vì thế, ảnh hưởng giữa con người với nhau càng lớn hơn. Dù chúng ta có biết điều đó hay không, chúng ta vẫn là tảng đá gây vấp ngã hoặc viên đá giúp cho người khác vượt qua trên con đường dẫn đến ơn cứu chuộc. Ở đây xin đưa ra một vài thí dụ về việc chúng ta có thể là cố gây ra sa ngã hay tảng đá gây vấp ngã cho người khác.

Bạn là cớ gây vấp ngã cho tôi khi bạn không tử tế hoặc bất công trong cách đối xử với tôi. Bạn làm cho tôi cảm thấy rằng tôi là người xấu.

Bạn là cớ gây vấp ngã cho tôi khi bạn làm tôi bị sỉ nhục chỉ vì tôi không sống theo những gì bạn mong mỏi. Bạn làm tổn thương lòng tự hào của tôi và làm hại hình ảnh mà tôi có về mình.

Bạn là cớ gây vấp ngã cho tôi khi bạn hạ thấp tôi và đẩy tôi ra phía sau. Khi bạn đứng dưới ánh đèn sân khấu, còn tôi buộc phải lùi về làm cái bóng của bạn. Điều này làm tôi cảm thấy mình thấp kém.

Bạn là cớ gây vấp ngã cho tôi khi bạn loại trừ tôi hoặc không biết đến tôi. Bạn làm cho tôi cảm thấy mình là một người xa lạ hoặc một người ở bên lề.

Bạn là cớ gây vấp ngã cho tôi khi bạn luôn phê bình tôi một cách bất công làm tôi chua cay vì sự vô liêm sỉ của bạn. Bạn làm lý tưởng tôi sụp đổ và phá hủy những mơ ước của tôi.

Bạn là cớ gây vấp ngã cho tôi khi bạn trả tiền lương ít ỏi cho tôi (xem Bài đọc 2). Bạn biến tôi thành nô lệ để bạn có thể sống như một ông hoàng. Bạn làm tôi nghèo đi để làm giàu cho bạn.

Nếu bạn làm những điều đó cho tôi, bạn là bóng tối đối với tôi. Bạn là một trở ngại trong đường lối của tôi. Bạn là một cớ gây vấp ngã, một tảng đá làm tôi vấp ngã trên con đường phát triển của bản thân, và bạn làm cho tôi khó đến được Nước Trời.

Nhưng bạn cũng có thể là viên đá vượt qua cho tôi.

Bạn là viên đá vượt qua cho tôi khi bạn nâng đỡ tôi trong những lúc yếu đuối và nghi ngờ.

Bạn là viên đá vượt qua cho tôi khi bạn làm tôi tin vào chính mình, khi tăng thêm niềm tự tin cho tôi.

Bạn là viên đá vượt qua cho tôi khi tôi cảm thấy không đầy đủ, nhưng bạn giúp tôi khám phá các khả năng đặc biệt mà Thiên Chúa đã ban cho tôi.

Bạn là viên đá vượt qua cho tôi khi bạn đòi hỏi thách đố mà không làm tổn thương tôi, trái lại giúp tôi trưởng thành và phát triển tiềm năng của mình.

Bạn là viên đá vượt qua cho tôi khi bạn chấp nhận tôi, dù những người khác bỏ rơi tôi.

Bạn là viên đá vượt qua cho tôi khi bạn từ chối hùa theo đám đông để ném viên đá buộc tội và phán xét tôi khi tôi phạm tội.

Bạn là viên đá vượt qua cho tôi khi bạn tha thứ cho tôi. Bạn giải thoát cho tôi khỏi quá khứ của tôi, và tôi được tự do để lại tiến bước.

Bạn là viên đá vượt qua cho tôi khi bạn sử dụng tôi và trả lương cho tôi một cách công bằng.

Nếu bạn làm cho tôi bất cứ điều nào như thế, bạn là ánh sáng cho tôi trong bóng tối. Bạn là một bảng chỉ đường cho tôi trong những lúc nghi ngờ. Bạn là một cái cầu bên trên dòng nước lo âu, bối rối. Bạn làm cho việc vào Nước Trời của tôi được dễ dàng hơn.

Đức Giêsu nói nếu bạn đã cho tôi dù chỉ là một chén nước lã, bạn sẽ được tưởng thưởng về điều đó. Nhưng bạn đã làm nhiều hơn thế. Bạn đã dẫn tôi đến giếng nước của bạn và chia sẻ với tôi.

48. Hướng tâm hồn lên

Cha Zundel đã có định nghĩa nghe rất lạ tai nhưng cũng rất hay rằng: “Thiên Chúa là khi bạn tốt”. Nói như thế có nghĩa là bất kì khi nào chúng ta “tốt”, chúng ta đều là hình ảnh đích thực của Thiên Chúa, trong suốt với Thiên Chúa và trở nên giống Thiên Chúa mọi đàng. Nhưng thế nào là tốt? Một người được gọi là tốt thì phải như thế nào? Nếu liệt kê từng chi tiết nhỏ thì có lẽ chúng ta không thể ra hết được. Nhưng chúng ta có thể nói, một người tốt là người sống theo tinh thần Phúc Âm, mà cụ thể là sống theo tình yêu thương như Chúa đã yêu.

Tin mừng hôm nay cho chúng ta một tiêu chuẩn, một phương thế để sống tình yêu là không ghen tị và ghen tương; không sống tinh thần cục bộ. Biết sống đoàn kết trong tổ chức, trong nội bộ của mình là tốt, nhưng chưa đủ. Do đó, chúng ta còn phải biết hướng nhìn về những người khác nữa. Nói cách khác, chúng ta không được phép loại trừ những người khác phe nhóm với mình, khác tổ chức của mình. Chúng ta cần phải sống tinh thần mà Chúa Giêsu dạy chúng ta hôm nay: “Ai không chống lại chúng ta là ủng hộ chúng ta”.

Các tông đồ của Chúa Giêsu ngày xưa cũng phạm phải tội ghen tương và đầu óc cục bộ khi thấy có những người không thuộc nhóm các ông lại nhân danh Chúa Giêsu mà trừ quỷ. Các ông nói với Chúa Giêsu câu chuyện ấy với ý định là nhờ Chúa Giêsu cấm những người ấy không được phép làm những chuyện mà các ông đang làm nhân danh Chúa, vì các ông nghĩ rằng chuyện trừ quỷ là ân huệ chỉ dành riêng cho ông mà thôi. Nhưng Chúa Giêsu không những không làm theo ý các môn đệ của mình mà còn sửa dạy các ông, giúp các ông biết mở lòng ra và hướng tâm hồn lên để “nên hoàn thiện như Cha trên trời là Đấng hoàn thiện”.

Ghen tị, ghen tương, đầu óc cục bộ không làm cho con người ta lớn lên được mà chỉ quanh quẩn trong những chuyện nhỏ nhặt, kéo ghì con người xuống. Vì thế, chúng ta rất cần sống tinh thần vui với người vui, khóc với người khóc mà Thánh Phaolô đã dạy chúng ta. Điều này, mới nghe tưởng dễ nhưng thực hành là điều rất khó. Có thể, chúng ta “khóc với người khóc thì dễ hơn vì khi đó, chúng ta thấy mình ở trên người khác; may mắn hơn người khác, thành công hơn người khác… Nhưng vui với người vui thì khó hơn nhiều. Bởi lẽ, khi thấy người ta thành công hơn mình, may mắn hơn mình, ở vị trí cao hơn mình thì khó lòng mà vui theo người ta được lắm. Nếu có thì chỉ ơ bên ngoài mà thôi, còn trong lòng có thể mình đang bực tức lắm đây. Con người ta phức tạp lắm. Vì thế, chúng ta cần phải hướng tâm hồn lên, bay cao lên trên những tình cảm tự nhiên của chính con người mình để chúng ta không bị lệ thuộc vào những chuyện nhỏ nhen, ích kỷ nơi ta, là nguyên dân làm tâm hồn ta không thể nâng lên cùng Chúa được.

Câu chuyện có tính cách ngụ ngôn sau đây đã xảy ra tại thế kỷ thứ 16 tại Ấn Độ. Trong triều đình có hai viên sĩ quan nổi tiếng vì những đam mê của mình. Một người thì ganh tị, một người thì tham lam.

Để chữa trị những tính xấu ấy, vua cho triệu tập hai viên sĩ quan vào giữa triều đình. Vua thông báo sẽ tưởng thưởng hai viên sĩ quan vì những phục vụ của họ trong thời gian qua. Họ có thể xin gì được nấy, tuy nhiên, người mở miệng xin đầu tiên chỉ được những gì mình muốn, còn người thứ hai sẽ được gấp đôi.

Cả hai viên sĩ quan đều đứng thinh lặng trước mặt mọi người. Người tham lam nghĩ trong lòng: nếu tôi nói trước, tôi sẽ được ít hơn người kia. Còn người ganh tị thì lý luận: thà tôi không được gì còn hơn là mở miệng nói trước để tên kia được gấp đôi… Cứ thế, cả hai đều suy nghĩ trong lòng và không ai muốn lên tiếng trước. Cuối cùng, vua mới quyết định yêu cầu người ganh tị nói trước. Người này lại tiếp tục suy nghĩ: thà không được gì còn hơn để tên tham lam kia được gấp đôi. Nghĩ như thế, hắn mới dõng dạc tuyên bố: “Tôi xin được móc một con mắt…!”. Hắn cảm thấy sung sướng với ý nghĩ là người tham lam sẽ bị móc hai con mắt.

Lắm khi chúng ta không hài lòng về cái mình có và chúng ta cũng không sung sướng khi người khác gặp nhiều may mắn hơn chúng ta. Không bằng lòng về chính mình, chúng ta không được hạnh phúc, mà bất mãn về người khác, chúng ta lại càng đau khổ hơn.

Tình trạng phe này đối nghịch với phe khác, đoàn thể này không hợp với đoàn thể kia… hình như ngày nay càng càng gia tăng, đặc biệt là trong xã hội văn minh và hiện đại như hôm nay. Ai cũng muốn cho công việc của mình là độc quyền, không ai có thể thay thế được. Sợ rằng mình bị mất ảnh hưởng, sợ mình không còn được ai nhắc đến, cần đến hay hết còn được đề cao nữa. Có một số người nhất quyết không truyền lại “nghề” của mình cho bất cứ ai dù là con hay cháu của mình. Gần đây, chúng ta chắc có nghe đến chuyện hai tập đoàn viễn thông Viettel và Mobifone kiện cáo nhau vì cho rằng đối tác của mình “chơi xấu” mình khi cố tình nói ra những chuyện không tốt của nhau, để rồi cuối cùng ai cũng bị thiệt hại nặng nề cả! Vậy mà họ vẫn thấy vui khi mình chỉ ra được cái xấu của người khác. Một niềm vui không quân tử và không thánh thiện chút nào!

Chúng ta cũng dễ thấy tình trạng tôn giáo này nói xấu tốt giáo khác, mục đích là loại trừ người khác và để nâng mình lên. Thật ra, truyền giáo bằng cách nói xấu đạo khác, chê bai, chỉ trích người ta thì chắc chắn không được ai kính trọng và nể phục bao giờ. Đó là chuyện làm của trẻ con quen làm, chuyện của những đầu óc tiểu nhân, suốt đời chỉ mong làm những chuyện chia rẽ, hạ bệ, gây đau khổ cho người khác.

Hôm nay, Chúa mời gọi chúng ta hãy sống hết lòng cho tình yêu của Chúa và vui lòng chấp nhận anh em mình với những hoàn cảnh và tình trạng của họ đang có. Đó là thái độ khôn ngoan của con người và là phương cách tốt nhất giúp ta nâng cao tâm hồn mình lên để đạt tới hạnh phúc Nước Trời. Chúng ta hãy trở nên tốt để chúng ta được chia sẻ hạnh phúc êm đềm với Chúa mãi mãi, vì “Thiên Chúa là khi bạn tốt”. Amen.

49. Lên án.

Rất nhiều người thán phục và ao ước như người giàu có. Thế mà thánh Giacôbê đã tấn công gay gắt những người giàu. (Bài đọc 2) Tuy nhiên, không phải vì họ giàu mà bị lên án. Thánh Giacôbê đưa ra hai điểm cơ bản.

Trước hết là sự giàu sang sau cùng không có giá trị gì. Bất cứ tiện nghi và xa hoa nào mà giàu sang đem lại đều tạm bợ; sau cùng, nó là sự hư ảo phù vân. Sự giàu sang không dẫn đến hạnh phúc. Vì thế, đặt hy vọng vào của cải vật chất là điên rồ.

Đây là điều mà đôi khi tất cả chúng ta phải nhớ lại, bởi vì chúng ta sống trong một nền văn hóa nói với chúng ta điều ngược lại. Bằng rất nhiều cách, nền văn hóa ấy nói với chúng ta rằng sở hữu của cải dẫn đến hạnh phúc. Đây là một sứ điệp đầy sự quyến rũ làm hư hỏng nhiều cuộc đời.

Điểm thứ hai mà thánh Giacôbê nêu ra liên quan đến cách mà người ta trở nên giàu có. Trong nhiều trường hợp, được giàu có và giữ sự giàu có lâu dài bao hàm hành động bất công và bóc lột người yếu kém. Ở đây, chúng ta không nói về sự điên rồ mà nói về một điều vừa ác vừa có tội.

Còn hai điểm nữa cũng cần phải nói đến.

Sự giàu có tạo ra một ảnh hưởng trên người sở hữu nó. Mối bận tâm đến những sự vật chất cuốn hút mọi suy nghĩ và ưu tư của người ấy về đời này và loại bỏ đời sau. Hơn thế nữa, sự chiếm hữu còn làm cho một người trở nên kiêu ngạo, tự cao, tự mãn. Giàu có nuôi dưỡng ích kỷ, làm cho tâm hồn người có của thành ra chai cứng. Không ai thấy sự nguy hiểm của những sự vật chất bằng Đức Giêsu.

Sau cùng tất cả những điều đó phải được nhìn trong sự tương phản với một hậu cảnh ở đó hàng triệu người đang sống trong cảnh nghèo nàn và đói khát. Đối với một người có quá nhiều, thì ít nhất có đến mười người có quá ít. Một vài người ăn uống no nê trong lúc nhiều người khác lại rất thiếu thốn. Trong một số nơi trên trái đất những đứa trẻ bị chết trước mắt của mẹ chúng.

Theo một bài báo trong tờ The Tablet (Tháng 12-1996) tài sản của 358 tỉ phú giàu nhất thì tương đương với tài sản của 2,3 tỉ dân nghèo, chiếm 45 /o dân số của thế giới. Có sự bất bình đẳng rất to lớn. Khoảng cách giữa các nước giàu và các nước nghèo ngày càng xa thêm.

Sự bất bình đẳng ấy là một điều xấu lớn. Nó giải thích sự bất an mà con người ngày nay cảm thấy, một sự bất an mà không chỉ người nghèo nhưng cả người giàu cũng cảm thấy. Nó đòi hỏi một giải pháp kiên quyết. Nhưng phải bắt đầu ở đâu và phải làm gì? Bước đầu tiên là phải ý thức về nó.

Giàu có là một trách nhiệm. Người ta sẽ bị phán xét bởi hai tiêu chuẩn: họ có được của cải như thế nào và họ sử dụng nó như thế nào?

50. Hiệp thông để làm sáng danh Chúa

Tự bản chất Giáo hội Công giáo là hiệp thông. Hiệp thông trong cùng một đức tin và một phép rửa. Hiệp thông giữa các thành phần dân Chúa. Dĩ nhiên, trong sự hiệp thông này mỗi người vẫn còn giữ được nét độc đáo của mình. Miễn sao mỗi người cùng hướng về một mục tiêu chung. Mục tiêu ấy là làm sáng danh Chúa.

Thánh Gioan trong đoạn Tin mừng hôm nay đã chưa hiểu và đã chưa sống tốt sự hiệp thông này. Ông đã ngăn cản một người lấy danh Chúa Giêsu để trừ quỷ. Mà người này lại không thuộc về nhóm các môn đệ của Chúa Giêsu. Làm xong chuyện đó, ông đã hồ hởi về trình báo cho Chúa Giêsu: “Thưa Thầy, chúng con thấy có người lấy danh Thầy mà trừ quỷ. Chúng con đã cố ngăn cản, vì người ấy không theo chúng ta.” (Mc 9, 38b)

Không những ông không được khen mà ông còn được Chúa Giêsu dạy cho bài học về sự hiệp thông: “Đừng ngăn cản người ta, vì không ai lấy danh nghĩa Thầy mà làm phép lạ, rồi ngay sau đó lại có thể nói xấu về Thầy. Quả thật, ai không chống lại chúng ta là ủng hộ chúng ta” (Mc 9,39–40)

Chúa Giêsu tin tưởng vào người đã lấy danh của Người để trừ quỷ vẫn hiệp thông với Người. Trong việc ấy người này đã làm sáng danh Chúa. Các Tông đồ khi hiểu được điều này nên các ông đã cố gắng hết sức mình để làm sáng danh Chúa mặc dù phải trả giá bằng chính mạng sống của mình.

Trong Giáo hội luôn có nhiều ơn gọi khác nhau. Có nhiều dòng tu và tu hội với những đặc sủng khác nhau. Dầu vậy dù đặc sủng nào thì tất cả đều nhắm tới mục tiêu làm sáng danh Chúa.

Trong một họ đạo có nhiều thành phần khác nhau. Nhưng nếu như tất cả mọi người đều hiệp thông đoàn kết yêu thương nhau để xây dựng và phát triển họ đạo thì đó là điều tốt để làm sáng danh Chúa.

Trong từng tập thể lớn nhỏ của Giáo hội nếu biết cùng nhau từ bỏ ý riêng để cùng cộng tác làm một công việc nào đó thì danh Chúa sẽ được rạng rỡ biết bao.

Trong một gia đình, nếu mỗi sáng tối các thành viên cùng ngồi lại trước bàn thờ Chúa để cùng nhau đọc kinh thì đó cũng là cơ hội tốt để làm sáng danh Chúa.

51. Kitô hữu trước điều thiện và điều ác

(Suy niệm của Lm. Giuse Nguyễn Thành Long)

Tin nhận Đức Kitô không chỉ là đi theo Ngài đến những nơi mà Ngài đã đi qua, mà còn là tham dự vào cách sống của Ngài, tức là thực thi giáo huấn của Ngài. Cụ thể giáo huấn của Ngài hôm nay là giáo huấn về điều thiện và điều ác.

– Chúa Giêsu đề cao giá trị các việc thiện, dù việc thiện ấy do bất cứ ai làm và nhỏ đến đâu đi nữa. Ngày nay, người ta lên án nhiều về mọi hình thức độc quyền: độc quyền về điện nước, độc quyền về xăng dầu, độc quyền về sách giáo khoa,… Những thứ độc quyền này đã và đang hành hạ người dân và làm tê liệt sự phát triển về kinh tế, giáo dục và nhiều lĩnh vực khác nữa. Trong đời sống tôn giáo cũng có một thứ độc quyền mà Chúa Giêsu mạnh mẽ đả phá, đó là độc quyền về ơn sủng, độc quyền làm điều thiện.

Đây là một vấn đề rất phổ biến trong lịch sử Dân Thánh. Câu chuyện về ông Giôsuê trong Cựu Ước và ông Gioan trong Tân Ước mà Phụng vụ Lời Chúa hôm nay trưng dẫn cho ta thấy điều này. Sau khi được báo cáo cho biết có những người trong trại đã nói tiên tri, ông Giôsuê rất lấy làm khó chịu và bẩm báo sự việc cho ông Môsê (x. Ds 11,26-28). Cứ theo lời lẽ ông nói, thì ông muốn việc nói tiên tri là độc quyền của một số người nhất định, chứ không phải ai muốn nói là nói.

Tương tự, khi thấy một số người mặc dù không thuộc nhóm các môn đệ của Chúa Giêsu mà lại ra tay trừ quỷ, ông Gioan tìm mọi cách để can ngăn. Ông hãnh diện về việc này và kể công với Chúa Giêsu: “Thưa Thầy, có người lấy danh Thầy mà trừ quỷ. Chúng con đã cố ngăn cấm, vì người ấy không theo chúng ta” (Mc 9,38). Cứ ngỡ sẽ được Chúa Giêsu khen, ai ngờ ông bị Chúa Giêsu “sửa lưng”: “Đừng ngăn cản người ta, vì không ai lấy danh nghĩa Thầy mà làm phép lạ, rồi sau đó lại nói xấu về Thầy” (Mc 9,39). Rất rõ ràng, quan điểm của Chúa Giêsu là việc tốt, việc thiện, việc lành do bất cứ ai làm nhân danh Ngài đều có giá trị.

Hơn thế nữa, một việc tốt, việc lành, nhất là việc phục vụ anh chị em đồng loại, dù nhỏ bé tầm thường đến mấy vẫn không mất công phúc: “Thầy bảo thật anh em, ai cho anh em uống một chén nước vì lẽ anh em thuộc về Đấng Kitô, người đó sẽ không mất phần thưởng đâu” (Mc 9,41). Ta có thể cho nhiều hay cho ít, điều đó không quan trọng. Ðiều quan trọng là ta đã cho “như thế nào”, bao nhiêu tình yêu mến được đặt vào nghĩa cử mà ta làm cho người khác. Ðôi khi chỉ cần cho một chén nước lã mà lại được ghi công. “Cho một chén nước lã” là một cử chỉ tầm thường, nhỏ bé, song lại lớn lao trước mắt Thiên Chúa khi được thực hiện nhân danh Người, nghĩa là thực hiện vì lòng yêu thương. Giá trị của nó còn nằm ở chỗ “làm cho những kẻ bé mọn là làm cho chính Chúa” (x. Mt 25,40). Đây là một mạc khải đầy bất ngờ. Bất ngờ vì chính Chúa Giêsu đã “đồng hoá” mình với những kẻ thấp hèn bé mọn. Từ nay, việc bái ái yêu thương mà ta làm cho anh em đồng loại nhân danh Chúa, nhất là cho những kẻ bé nhỏ, không chỉ đơn thuần là việc thuộc về “đức ái đối nhân”, tức là việc nhân ái giữa người với người; mà, hơn thế, còn là việc thể hiện “đức ái đối thần”, tức là việc yêu thương đối với chính Chúa. Cái phúc cái phần ấy thế mà được nhân lên gấp bội.

– Về việc tốt việc thiện là vậy, còn về việc xấu việc ác thì sao? Cũng trong chiều hướng trên, Chúa Giêsu cảnh tỉnh chúng ta trước những việc xấu việc ác dù nhỏ. Nhất là làm cớ, hay là làm gương xấu cho những kẻ bé mọn sa ngã là tội lớn, tội đáng “buộc cối đá vào cổ mà ném xuống biển”. “Buộc cối đá vào cổ mà ném xuống biển” là cầm chắc cái chết, dù có là vận động viên bơi lội, vì không còn trồi lên được. Đây là một trong hai hình phạt nặng nề đối với người Dothái thời bấy giờ. Qua giáo huấn này, Chúa Giêsu muốn đặc biệt lưu tâm đối với các bậc cha mẹ, thầy cô, bề trên,… là những người có trách nhiệm giáo dục hướng dẫn người khác.

Không chỉ dừng lại ở đó, Chúa Giêsu còn mời gọi chúng ta can đảm và dứt khoát tránh chiều theo những cám dỗ, những thói hư tật xấu làm cho chính mình sa ngã. Dứt khoát với sự xấu, sự tội cũng giống như chặt tay, chặt chân, móc mắt… nghĩa là phải sẵn sàng hy sinh.

“Mắt” đối với ngưới Do thái, là cửa ngõ của con tim, là lối vào của tâm hồn (gần với quan niệm của người Việt Nam: mắt là cửa sổ tâm hồn). Tội tư tưởng thường đến từ đôi mắt. Cũng theo quan niệm của người Dothái, “tay chân” diễn tả hành động. “Chặt tay chặt chân” nghĩa là phải dứt khoát với các duyên cớ dẫn đến hành động tội lỗi. Tuy nhiên, kinh nghiệm cho ta thấy rằng dứt khoát với tội lỗi không dễ chút nào. Tội lỗi một khi đã thấm vào người, nó trở nên như một phần bản thân. Dứt bỏ nó cũng đau đớn như chính những chi thể trong thân thể bị chặt bỏ, cắt lìa. Ta hãy xem những người bị nghiện ngập ma tuý chẳng hạn. Cơn nghiện vật vã giày vò tưởng chết đi được. Vì đối với người nghiện, ma tuý trở thành một phần thiết thân của đời sống, đến nỗi khi phải dứt lìa, họ đau đớn khổ sở như thể đánh mất chính sự sống của họ vậy.

Đặt mình trước giáo huấn của Chúa Giêsu hôm nay, chúng ta được mời gọi có những phản tỉnh nào? Đối với những điều thiện tôi đã bỏ qua không làm, hay làm không ý thức: tôi đã đánh mất bao nhiêu cơ hội để làm điều thiện, vì cho rằng đó là điều nhỏ? Bao nhiêu lần tôi làm điều thiện, điều tốt mà tôi không ý thức làm vì danh Chúa Kitô?

Đối với những điều xấu, điều tội: bao nhiêu lần tôi đã tích lũy án phạt vì đã làm cớ cho người khác vấp phạm, sa ngã? Bao nhiêu lần tôi đã thiếu dứt khoát đối với các dịp tội và đã chiều theo cám dỗ để rồi sa ngã phạm tội đều đều?

Xin Chúa giúp mỗi người chúng ta biết thành tâm kiểm thảo mình mỗi ngày và can đảm điều chỉnh lại lối sống của mình cho phù hợp với giáo huấn của Tin Mừng hôm nay. Amen.

52. Chiêm ngắm bức tranh 3 mầu

(Suy niệm của Lm. Giuse Nguyễn Thành Long)

Sứ điệp Tin Mừng Chúa Nhật hôm nay cho chúng ta chiêm ngắm bức tranh gồm 3 hình ảnh với 3 gam màu sống động:

1. Gam màu vàng cam: hình ảnh các tông đồ, những cộng sự viên nhiệt thành với sứ mạng và trung tín với Thầy Giêsu. Chúng ta bắt gặp ở đây hình ảnh các Tông đồ say sưa nhiệt thành với công việc thực tập mục vụ đến độ quên cả việc ăn uống nghỉ ngơi. Kẻ thì thao thao rao giảng Lời Chúa, kẻ thì bận bịu đặt tay chữa lành bệnh nhân, kẻ thì lâm râm đọc công thức trừ tà,… Các ông tất bật từ sáng sớm tinh mơ mãi cho đến giờ đi ngủ. Lúc nào cũng có người vây quanh, mệt bở cả hơi tai, nhưng bù lại là niềm vui ngập tràn. Có lẽ, sau đợt thực tập này tất cả các ông đều được cấp chứng chỉ tốt nghiệp hạng ưu, vì đã hoàn thành xuất sắc nhiêm vụ!!!

Nhiệt thành hết mình với sứ vụ, các ông còn trung thành hết tình với Thầy Giêsu. Ý thức Thầy Giêsu là điểm qui chiếu những thành công trong việc mục vụ của mình, đồng thời là gạnh nối liên kết các ông với nhau, nên sau chuyến thực tập ngắn ngày, các ông mau mắn trở về bên Thầy mình để “báo cáo thành tích”, để kể lại tất cả những việc các ông đã làm và tất cả những điều các ông đã dạy. Dù thành công hay thất bại thì các ông vẫn một lòng gắn bó mật thiết với Thầy của mình.

Bao nhiêu người làm công tác tông đồ, bao nhiêu người làm việc thiện nguyện biết trở về bên Chúa để nhỏ to tâm sự với ngài, sau một ngày hay sau một chuyến làm việc?

2. Gam màu xanh thẳm: hình ảnh đám đông dân chúng là những con chiên hết lòng đi theo Chúa và khao khát được nghe lời Ngài. Quả vậy, nhiều lần Chúa Giêsu và các môn đệ đã chủ động lánh vào những nơi hoang vắng để tránh bị quấy rầy, hay tránh bị tôn lên làm vua bất đắc dĩ, như trường hợp sau khi Chúa Giêsu làm phép lạ hoá bánh ra nhiều. Nhưng dân chúng vẫn bám sát gót. Nói được là họ sẵn sàng đi theo Chúa đến bất cứ nơi đâu, dù đó là trên núi cao, dưới biển khơi, hay trong hoang địa… Thậm chí họ còn đoán trước được nơi mà thầy trò Chúa Giêsu định tới, rồi theo đường bộ tới trước cả các ngài, như trình thuật mà thánh sử Máccô mô tả.

Rõ ràng là họ đi theo Chúa một say sưa. Theo Chúa để làm gì? Dĩ nhiên là có nhiều lý do, nhưng một trong những lý do tốt lành đó là để được nghe lời Ngài. Nói cách khác vì họ khát khao được nghe Lời Chúa nên tìm đủ mọi cách để được gần Ngài. Và đây là yếu tố làm nên một gam màu tuyệt đẹp, gam màu xanh thẳm, trong bức tranh toàn cảnh của Tin mừng hôm nay.

Chẳng bù cho con người thời nay, nhiều lúc tĩnh tâm cấm phòng để chuẩn bị mừng đại lễ này, đại lễ nọ,… các vị mục tử của Chúa “gọi kiêu triệu vời” rát cả cổ mà dân đàn chiên của ngài chẳng màng đến nghe các ngài giảng dạy.

3. Gam màu hồng thắm: Đây là gam màu nỗi bật nhất trong bức tranh, phác hoạ hình ảnh Đức Giêsu, vị mục tử nhân hậu và từ tâm.

Nhân hậu đối với các cộng sự viên của mình qua việc: Chăm chú lắng nghe họ tâm sự. Chúa Giêsu không bao giờ nghe một cách hời hợt, trái lại Ngài nghe như mở lòng để cho các ông trút bầu tâm sự. Bao nhiêu nỗi niềm sâu lắng, bao nhiêu kỷ niệm buồn vui, bao nhiêu thành công thất bại của chuyến thực tập sứ vụ được Chúa Giêsu lắng nghe một cách say sưa và thấu hiểu. Không những thế, Ngài còn ân cần lo lắng cho miếng ăn, giấc ngủ, giờ nghỉ ngơi của các ông: “Các con hãy lánh riêng ra đến một nơi thanh vắng mà nghỉ ngơi đôi chút” (Mc 6,31). Tuyệt vời thay người mục tử nhân hậu, tuyệt vời thay con tim của một Thiên Chúa làm người!

Ân cần lo lắng hết tình với các cộng sự viên của mình, đã thế Ngài còn từ tâm tận tuỵ hết mình đối với đàn chiên. Tận tuỵ đến nỗi quên cả thời gian và sức lực. Trái tim của một người mục tử chân chính không cho phép ngài để mặc đàn chiên tiếp tục phải chịu nhiều khổ cực đoạ đày vì “bị” chăn dắt bởi “bạo quyền và roi sắt”, và những đường lối mục vụ đầy toan tính của những kẻ “chăn thuê dắt mướn”. Ngài cảm nghiệm được lòng khao khát của đàn chiên đang muốn được nghe những lời giáo huấn “mới mẻ và đầy uy quyền” của Ngài, và nhất là được chiêm ngắm dung mạo của một vị mục tử có tấm lòng vàng. Bởi đó dù thân đã mệt nhọc, bụng đã cồn cào vì đói, ngài vẫn ân cần đón tiếp họ và còn “dạy dỗ họ nhiều điều”, dạy dỗ với cả tấm lòng yêu thương (x. Mc 6,34).

Chiêm ngắm 3 hình ảnh đó để học lấy 3 chữ cần thiết cho cuộc đời người Kitô hữu. Đó là chữ tình nơi các Tông đồ: tình yêu đối với công việc tông đồ và tình yêu gắn bó đối với Thầy mình là Đức Giêsu. Chữ tâm nơi Chúa Giêsu: cảm thông, ân cần, yêu thương, nhân ái đối với mọi người. Chữ lòng nơi đám đông dân chúng: hết lòng đi theo Chúa và thực lòng khao khát được lắng nghe lời Ngài.

53. Óc ganh tỵ.

Khi ấy có một số người không thuộc nhóm 12 tông đồ. Họ thấy Đức Giêsu làm nhiều phép lạ, rồi họ thấy các tông đồ tuy không phải là Chúa nhưng nhờ danh Chúa mà cũng làm phép lạ được. Thế là họ cũng nhân danh Đức Giêsu và họ cũng làm được một số phép lạ. Thấy vậy, tông đồ Gioan bực tức, đã ngăn cấm họ và báo cáo lại cho Đức Giêsu biết. Gioan tưởng cấm vậy là đúng, bởi vì những người đó không phải tông đồ Chúa cho nên họ không có quyền nhân danh Chúa mà làm phép lạ. Nhưng Đức Giêsu bảo đừng ngăn cấm họ. Và Đức Giêsu còn nói một câu rất hay mà chút nữa chúng ta sẽ suy gẫm, Chúa nói “Ai không chống lại Ta thì thuộc về Ta”.

Qua câu chuyện trên, điều chúng ta nên lưu ý là: cái óc ganh tỵ đã có sẵn trong con người từ thuở rất xa xưa, nó vẫn còn tiếp tục ở trong con người ngay trong thời Tân ước. Nó ở ngay trong những con người vốn là những người thân cận của Chúa, như ông Giôsuê sau này sẽ lãnh đạo dân Chúa tiến vào Đất Hứa, như chính thánh Gioan một tông đồ được Đức Giêsu yêu thương nhất. Đó là óc ganh tỵ bè phái vì danh Chúa. Nói “Óc ganh tỵ bè phái vì danh Chúa “bởi vì ganh tỵ có tới ba cấp bực:

. Cấp thứ nhất là ganh tỵ: đó là thói xấu khiến cho người ta khó chịu bực bội khi thấy người khác cũng làm được một việc hay việc tốt như mình hoặc còn hay hơn, tốt hơn mình nữa.

. Cấp thứ hai là ganh tỵ bè phái: là ganh tỵ với người không thuộc phe nhóm của mình.

. Cấp thứ ba là ganh tỵ bè phái vì danh Chúa: nghĩa là những người tín hữu Chúa, những người có đạo ganh tỵ với những người không có đạo khi những người không có đạo này làm được những điều hay điều tốt.

Phải nhìn nhận rằng người có đạo thường mang đầu óc tự tôn. Họ lý luận rằng bởi vì Chúa của mình là toàn năng, toàn thiện cho nên đạo của mình phải là đạo tốt nhất, hay nhất. Do đó chỉ có đạo của mình mới có thể làm được những việc hay việc tốt. Khi thấy những người không có đạo dự tính làm điều này điều nọ thì nghĩ thầm rằng chúng nó sẽ chẳng làm nên trò trống gì đâu. Thế nhưng người ta đã làm việc thành công, thì khi đó những người có đạo tức bực, tìm cách nói xấu, xuyên tạc để hạ giá thành quả của những người kia vì họ không thuộc đạo của mình. Trong quá khứ, chúng ta đã thấy có những vụ thiên tai bão lụt. Các tổ chức bác ái công giáo đã hết lòng quyên góp cứu trợ. Những người công giáo rất hãnh diện với những cuộc cứu trợ do Giáo Hội Công giáo đứng ra tổ chức. Cũng có những nhóm khác cũng làm việc từ thiện cứu trợ như vậy, nhưng một số người Công giáo tỏ ra nghi ngờ và khinh chê việc làm của những nhóm kia cho rằng họ sẽ chẳng làm tới đâu, có làm được thì cũng mất mát, tham ô tùm lum, phẩm vật cứu trợ không hoàn toàn tới tay các nạn nhân. Đó là một thí dụ về cái óc ganh tỵ bè phái vì danh Chúa.

Nhưng Chúa không chấp nhận như thế đâu. Đức Giêsu đã đưa ra một nguyên tắc “Ai không chống lại Ta thì phải kể như là thuộc về Ta”. Nguyên tắc này độc đáo vì nó đi ngược lại với nguyên tắc người ta vẫn thường theo từ trước tới giờ. Người ta thường nghĩ “Ai không theo ta tức là kẻ chống ta”, hoặc “Ai không phải là bạn ta thì là kẻ thù của ta”, hay hơn nữa “Ai làm bạn với kẻ thù ta thì cũng là kẻ thù của ta”. Những nguyên tắc vừa kể biểu lộ một tâm lý tự tôn và độc tôn: chỉ có phe nhóm của mình là hay, loại trừ tất cả những ai không thuộc về phe nhóm mình. Còn nguyên tắc của Đức Giêsu là một nguyên tắc cởi mở, rộng lượng, nới rộng vòng tay hợp tác: tất cả mọi người, miễn là họ không chống lại ta, cho dù người đó không thuộc đạo ta, cũng phải coi là bạn của ta; cũng phải hợp tác với họ.

Giữa xã hội ngày nay, con số những người có đạo chỉ là một con số nhỏ. Nếu những người có đạo cứ khư khư với đầu óc tự tôn và độc tôn thì họ sẽ trở thành lẻ loi, sẽ bị cô lập giữa xã hội. Còn nếu những người có đạo biết thực hành nguyên tắc của Đức Giêsu đề ra thì họ sẽ sống chan hòa với những người khác, sẽ có rất nhiều cơ hội để cùng với những người khác thực hiện biết bao nhiêu điều tốt mà Chúa muốn họ làm.

Vả lại, Chúa đâu phải chỉ muốn cho những người có đạo làm việc tốt, mà Chúa muốn cho mọi người đều làm việc tốt. Chúa cũng đâu có cần những người có đạo chúng ta khi làm được một việc tốt thì phải dán nhãn hiệu đạo lên việc tốt đó, phải ký tên mình lên việc tốt đó. Điều mà Chúa muốn là có những việc tốt đã được làm.

Chúng ta hãy cố gắng sống theo tinh thần Tin Mừng Chúa: đừng ganh tỵ, đừng giữ đầu óc bè phái… nhưng cố gắng sống chan hòa với mọi người, cùng với mọi người thực hiện những điều tốt, những việc làm có ích cho tha nhân, cho xã hội.