Thánh Giuse, người sống theo Lời Chúa

(Suy niệm của Lm. GB. Vũ Quốc Đạt)

Đọc trong các sách Tin Mừng, chúng ta không thấy thánh Giuse nói một lời nào, chỉ thấy ghi lại những việc làm của thánh Giuse, như đón Đức Maria về nhà làm bạn mình (Mt 1,24), đưa Đức Maria về Bêlem đăng ký hộ khẩu và biến cố Giáng Sinh (Lc 2,1-20), đưa Thánh Gia trốn sang Ai Cập, rồi trở về định cư tại Nazareth (Mt 1,13-15.19-23), cùng với Đức Maria Con lên Đền thờ để tiến dâng cho Chúa và cuộc hành hương lên Giêrusalem khi Đức Giêsu được 12 tuổi (Lc 2,21-52). Qua tất cả những việc làm này cho chúng ta thấy có một điểm chung, đó là Thánh Giuse đều làm theo lời của Thiên Chúa truyền dạy.

Bài đọc 1 cho chúng ta thấy một đặc điểm của vua Đavít, mặc dù là một vị vua, nhưng vẫn luôn cố gắng sống theo Lời Chúa dạy. Lúc đó, sau khi đã bình ổn được đất nước, chấm dứt thù trong giặc ngoài, và đã xây dựng cho mình một dinh thự nguy nga, vua Đavít có ý muốn xây một Đền Thờ cho Thiên Chúa. Ông đã bàn bạc việc này với ngôn sứ Nathan. Nhưng thánh ý Thiên Chúa lại khác. Qua ngôn sứ Nathan, Thiên Chúa đã cho nhà vua biết rằng: không phải vua xây nhà cho Chúa, nhưng chính Chúa sẽ xây nhà cho vua, nghĩa là làm cho ngôi báu, cho triều đại của nhà vua được vững bền như lời Chúa phán: “Ta sẽ là Cha của ngươi, và ngươi sẽ là con Ta. Nhà của ngươi và triều đại ngươi sẽ vững chắc đến muôn đời trước mặt Ta, ngôi báu ngươi sẽ vững bền mãi mãi” (2Sm 7,14a.16).

Lời hứa này trước mắt là nói đến vua Salomon, con của Đavít, một vị vua nổi tiếng về sự khôn ngoan. Chính vua Salomon đã xây đền thờ Giêrusalem và xây dựng một triều đại huy hoàng. Nhưng theo truyền thống từ xa xưa, dân Chúa vẫn coi đây là lời hứa tiên báo về triều đại của Đấng Messia. Như thế, nhờ luôn lắng nghe và sống theo lời Chúa, vua Đavít đã nhận được lời hứa trở nên tổ phụ của Đấng Cứu Thế.

Lời hứa đó, hôm nay đã trở nên hiện thực với lời sứ thần của Thiên Chúa báo mộng cho thánh Giuse: “Hỡi Giuse, con vua Đavít, đừng ngại nhận Maria về nhà làm bạn mình,… bà sẽ sinh hạ một con trai mà ông đặt tên là Giêsu” (Mt 1,20-21). Với việc giao cho thánh Giuse (một người thuộc dòng dõi vua Đavít) đặt tên cho Đức Giêsu, Thiên Chúa đã thực hiện trọn vẹn lời hứa của mình với vua Đavít.

Tin Mừng thuật tiếp: “Khi tỉnh dậy, Giuse đã thực hiện như lời thiên thần Chúa truyền và đón vợ về nhà” (Mt 1,24). Thánh Giuse đã làm như lời thiên thần truyền mà không một lời thắc mắc hỏi han. Điều này cho thấy thánh Giuse có một đức tin vững chắc vào Thiên Chúa. Thánh nhân đã dám làm những điều mà theo suy nghĩ tự nhiên con người không thể làm được, đó là nhận lãnh sứ mạng làm cha của Con Thiên Chúa và cũng là Thiên Chúa của mình. Đây không phải là một đức tin mù quáng, nhưng là một đức tin của người tin rằng Thiên Chúa có thể làm những điều mà con người không thể. Và chỉ có đức tin đó mới có thể làm cho chúng ta trở nên công chính trước mặt Thiên Chúa, như lời thánh Phaolô nói về tổ phụ Abraham trong bài đọc 2: “Mặc dầu tuyệt vọng, ông vẫn tin rằng mình sẽ trở thành cha nhiều dân tộc, như có lời đã phán với ông rằng: ‘Dòng dõi ngươi sẽ như thế’. Vì vậy, ông được kể như sự công chính’” (Rm 4,18.22).

Trong suốt cuộc sống của mình, thánh Giuse đã tin tưởng, lắng nghe và thực hành tất cả những điều Thiên Chúa dạy. Vì thế, thánh nhân được gọi là “Người Công Chính” và được giao một nhiệm vụ quan trọng là trở thành thầy dạy đầu tiên và là “người gìn giữ Đức Giêsu trong giai đoạn đầu của công trình cứu độ” (lời nguyện Nhập lễ Thánh Giuse Bạn Trăm Năm Đức Maria). Chính nhờ đức tin mà thánh Giuse có thể sống phó thác hoàn toàn cuộc đời của mình trong bàn tay Thiên Chúa, sẵn sàng làm mọi điều Chúa dạy. Phải chăng, đây là điều làm cho thánh nhân trở nên cao trọng.

Nhờ lời bầu cử của thánh cả Giuse, xin cho từng người trong các gia đình chúng ta luôn biết “lắng nghe và thực hành Lời Chúa” trong mọi hoàn cảnh của cuộc đời. Nhất là khi gặp những điều trái ý cực lòng, chúng ta không vội vàng nóng nảy, nhưng bình tĩnh tìm hiểu và giải quyết những khó khăn theo thánh ý Chúa. Nhờ đó, các gia đình của chúng ta sẽ luôn sống trong ân sủng và tình yêu của Thiên Chúa. Amen.

12. Gia đình cộng đoàn yêu thương

(Trích trong ‘Niềm Vui Chia Sẻ’)

Vào năm 1990, cậu bé siêu sao màn ảnh Macaulay Culkin nổi bật với bộ phim “Ở nhà một mình” (Home Alone). Bộ phim này với doanh thu hơn 500 triệu đô la. Bố mẹ cậu Macaulay Culkin từng đi làm kiếm sống. Ông Culkin là ông từ tại một nhà thờ ở NewYork; bà Patrica Bentrup là một nhân viên trực điện thoại. Với số tiền lớn do cậu con mang về, hai ông bà liền bỏ việc, ở nhà làm chủ những món tiền mà tài năng của cậu nhỏ còn hứa hẹn nhiều.

Nhưng kể từ khi hai ông bà ở nhà, mái ấm gia đình trở thành bất ổn. Bố mẹ Macaulay Culkin thường xuyên gây gổ với nhau tới mức bà Patrica tố cáo chồng “rượu chè be bét, xúc phạm tình dục quá đáng và bội tín”.

Bắt đầu đóng phim từ tuổi lên tám, năm nay Macaulay Culkin đã 15 tuổi. Buồn nản và cô độc trong gia đình, cậu thường tìm giải khuây trong những bữa tiệc vô độ và ở những hộp đêm. Hậu quả là sự nghiệp của ngôi sao đang lên này đã khựng lại. Ba bộ phim gần đây do cậu thủ vai chính hoàn toàn không đạt được thành công như những bộ phim ban đầu.

Anh chị em thân mến,

Gia đình là một tổ ấm khi vợ chồng biết quảng đại hy sinh cho nhau và cho con cái, mặc dù đời sống kinh tế có khi còn chật vật khó khăn. Nhưng một khi gia đình để cho tiền của chi phối, tổ ấm sẽ bị xáo trộn đưa đến ích kỷ, đổ vỡ và chia ly, điển hình là tổ ấm của gia đình của cậu Macaulay Culkin. Cho hay rằng, tiền của không làm nên hạnh phúc gia đình. Chính tình yêu quảng đại mới tạo nên hạnh phúc cho gia đình.

Trong một thời gian dài, ở Âu Mỹ, người ta đã lãng quên những giá trị gia đình. Người ta nói nhiều đến tự do cá nhân, đề cao việc nhập thể và cuộc giải phóng con người. Dựa vào tự do cá nhân, những luật lệ và quy định tự do của mình, Âu Mỹ đang tách ly tình dục khỏi tình yêu, tình yêu khỏi hôn nhân, hôn nhân khỏi việc sinh con, và việc sinh con khỏi trách nhiệm đối với Chúa. Hậu quả là ở Mỹ hiện nay con số những đứa con sinh ngoài hôn nhân lên tới 30%. Ở Anh cũng có đến 30% trẻ con sinh ngoài gia đình, hơn nữa, 20% trẻ em chỉ sống với cha hoặc mẹ và 40% cuộc hôn nhân kết thúc bằng ly dị. Và tình trạng trẻ em trong các gia đình đổ vỡ này thường có xu hướng chán đời, dễ bệnh hoạn, học kém, dễ bị lôi cuốn vào tội ác hơn, rồi cuối cùng chính chúng sẽ lập lại chu trình gia đình đổ vỡ mà chúng từng là nạn nhân. Thật không một xã hội nào có thể tồn tại nếu nó dành cho trẻ em quá ít sự an toàn, sự chăm sóc và tình yêu. Bức tranh ảm đạm này hiện đang lởn vởn đe doạ phần còn lại của thế giới đang phát triển, trong đó có đất nước chúng ta.

Thử hỏi bối cảnh không mấy tốt đẹp của gia đình ở nhiều nơi trên thế giới hiện nay. Lễ Kính Thánh Gia nói gì với các thành viên của gia đình về những giá trị mà Tin Mừng luôn đề cao?

Chúa Giêsu đã sinh ra trong một gia đình, mà lại là một gia đình nghèo ngài cũng có cha mẹ như bao trẻ em khác. Cha mẹ Ngài cũng là những người lao động phải sống bằng mồ hôi nước mắt như hầu hết các gia đình khác. Là Thiên Chúa, Ngài đã đến với loài người như một con trẻ bé bỏng, cần đến sự đùm bọc, che chở của những người thân. Cũng như bao trẻ em khác, Ngài cũng bị những biến cố lớn nhỏ của gia đình và xã hội chi phối, đưa đẩy, ảnh hưởng.

Rồi những năm thơ ấu, những thời kỳ niên thiếu và thanh niên, Chúa Giêsu đã sống bên cạnh Đức Maria, Mẹ Ngài, và Thánh Giuse, cha nuôi Ngài. Ngài cũng đã phải tập đi, tập nói, tập đọc, tập viết. Ngài cũng đã phải học Thánh Kinh, Lề Luật. Ngài cũng đã phải tập lao động với những dụng cụ như cưa, bào, đục… trên những khúc cây, tấm ván. Ba mươi năm tại Nazarét là một chuỗi ngày bình dị như hàng trăm gia đình cùng thôn cùng làng, như hàng triệu cuộc sống của con người qua các thời đại.

Trong phụng vụ Lời Chúa hôm nay, bài sách Huấn Ca nhấn mạnh đến lòng hiếu thảo của người con đối cha mẹ trong gia đình, khiến chúng ta dễ dàng hình dung ra cách sống của Con Thiên Chúa làm người dưới mái ấm gia đình Nazarét. Bài Tin Mừng nhắc đến vai trò đặc biệt của Thánh Giuse trong sứ mạng bảo vệ, che chở, dưỡng nuôi Chúa Cứu Thế, và Thánh Giuse đã chu toàn vai trò đó một cách khiêm tốn nhưng anh dũng, không quản ngại hy sinh gian khó. Ở đây, vai trò của Đức Maria xem ra rất khiêm tốn, đúng với cung cách khiêm nhu của người “Nữ tỳ của Chúa”. Còn bài đọc 2 là lời nhắn nhủ của Thánh Phaolô về mối quan hệ giữa những người được Chúa yêu thương, tuyển chọn sống thành gia đình của Thiên Chúa: đó là lòng từ bi, nhân hậu, là khiêm cung, ôn hòa, là nhẫn nại chịu đựng, chấp nhận nhau và tha thứ cho nhau. Gia đình của Chúa Giêsu, Mẹ Maria và Thánh Giuse là một gia đình đã sống trọn vẹn hơn ai hết tinh thần ấy, vì các ngài đều là những “tôi tớ của Thiên Chúa” trong ý nghĩa là mỗi vị và cộng đoàn ba vị, đều lãnh nhận từ Thiên Chúa một sứ mạng đặc biệt. Gia đình Nazarét là gương mẫu, là lời mời gọi đến với mỗi người chúng ta trong các gia đình Công giáo ngày nay.

Thưa anh chị em, gia đình là cái nôi đầu tiên đón tiếp con người và cung cấp cho con người những điều kiện cần thiết của cuộc sống và hạnh phúc. Trong gia đình, một trẻ thơ khám phá dần dần mối tương quan với thế giới chung quanh, nhận lãnh sự giáo dục đầy trìu mến của cha mẹ và những người thân thương. Đối với Kitô hữu, gia đình còn là một cộng đoàn yêu thương phản ánh cộng đoàn của Thiên Chúa, theo gương mẫu Thánh Gia Nazarét. Sứ mạng thật cao cả, nên trách nhiệm thật lớn lao của các bậc làm cha làm mẹ. Chức năng nhiệm vụ vừa cao cả vừa nặng nề ấy gia đình chỉ có thể hoàn thành nếu biết sống theo tinh thần và tâm tình của Thiên Chúa: Đó là yêu thương và tha thứ. Đó là quy luật trọng yếu trong mối quan hệ giữa vợ chồng, giữa con cái và cha mẹ. Vì trong đời sống gia đình, con người có đầy đủ những dữ kiện để biến cuộc sống gia đình thành thiên đàng hoặc hỏa ngục trần gian.

Cuộc sống gia đình tạo cho chúng ta những cơ hội quý báu để thực hiện tinh thần yêu thương quên mình, mưu tìm hạnh phúc cho người khác. Cuộc sống gia đình luôn đòi chúng ta phải dẹp bỏ ý riêng mình, quan điểm riêng của mình, để tôn trọng và giúp đỡ người thân của mình phát triển về mọi mặt. Do tình hình khác nhau, giáo dục và truyền thống khác nhau, tuổi tác khác nhau, sở thích khác nhau, nên chuyện xung đột là đương nhiên không thể tránh được giữa vợ chồng, giữa cha mẹ con cái. Muốn vượt qua những xung đột, những căng thẳng ấy, mỗi người –dù vợ hay chồng, dù là con cái hay cha mẹ– đều phải thấm nhuần tinh thần phục vụ của Chúa Kitô: “Tôi đến để phục vụ, chứ không để được phục vụ”. “Ai muốn làm đầu, thì hãy làm tôi tớ phục vụ mọi người” (Lc 22,26).

Anh chị em thân mến, Con Thiên Chúa làm người đã sống trong một gia đình để nói lên sự cao trọng của cộng đoàn gia đình. Nhưng thực tế chúng ta còn chứng kiến cảnh những gia đình tan vỡ và cảnh những gia đình không hội đủ điều kiện về kinh tế, tài chánh, văn hóa để những người trong đó sống cho ra người, để con cái được giáo dục nên người hữu ích cho xã hội. Là môn đệ Chúa Kitô, chúng ta có trách nhiệm nặng nề trong việc xây dựng gia đình của chúng ta và giúp các gia đình khác có đủ điều kiện vật chất, tinh thần để sống phù hợp với chức năng của con người, xứng với phẩm giá con người là con cái của Thiên Chúa, là anh em trong đại gia đình của Cha trên trời.

13. Từ gia đình Thánh Gia đến gia đình chúng ta

(Suy niệm của Jos. Vinc. Ngọc Biển)

Tiếp theo sau lễ Giáng Sinh, Giáo Hội long trọng cử hành lễ kính Thánh Gia. Lễ Thánh Gia được thiết lập vào cuối thể kỷ XIX, dưới thời Đức Giáo Hoàng Lêô XIII nhằm củng cố nền tảng ơn gọi nên thánh trong đời sống gia đình cũng như đề cao sự hiệp nhất, thủy chung trước những trào lưu tục hóa của đời sống hôn nhân.

Khi quyết định thiết lập lễ này, Giáo Hội mời gọi con cái mình noi theo gương sáng của từng thành viên trong gia đình Thánh Gia, để qua đó, tiến bước trên con đường thánh thiện khi chu toàn bổn phận của mình.

Gia đình Thánh Gia

Tin Mừng hôm nay loan báo cho chúng ta biết: ngay từ khi mới sinh, gia đình Thánh Gia đã phải chịu vất vả do vua Hêrôđê gây nên. Ông vua này chỉ vì hoang mang dẫn đến ghen ghét mà tưởng rằng trong tương lai Hài Nhi Giêsu sẽ chiếm mất địa vị cũng như ngai vàng của mình, vì thế, ông đã tìm cách giết Đức Giêsu, khiến cha mẹ Ngài phải vất vả, lận đận dẫn Ngài đi lánh nạn bên Aicập.

Chạy trốn được ít lâu, thánh Giuse lại được tin báo là mang Hài Nhi và Mẹ Ngài trở về Nazareth, lập tức, thánh nhân đã thi hành cách mau mắn.

Như vậy, nhìn vào gia đình Thánh Gia, chúng ta thấy rõ nỗi vất vả dồn lên vai thánh Giuse, còn Mẹ Maria và Đức Giêsu thì luôn luôn làm theo sự hướng dẫn của vị Gia Trưởng tài đức, khôn ngoan này.

Nơi thánh Giuse, ngài luôn tín thác tuyệt đối và mau mắn thi hành thánh ý Thiên Chúa ngang qua sứ thần. Vì thế, ngài xứng đáng được gọi là Đấng Công Chính vì đã yêu mến đến độ rất nhạy bén trước thánh ý Thiên Chúa.

Nơi Mẹ Maria, Mẹ đã âm thầm hy sinh, luôn tin tưởng vào vai trò lãnh đạo của thánh Giuse. Mẹ là người vợ khiêm nhường, thủy chung, đồng thời cũng là người yêu mến đời sống thinh lặng. Với Mẹ, khi đã đón nhận hai tiếng “Xin Vâng”, thì cũng kể từ ngày đó, mọi biến cố vui buồn trong cuộc đời mà Mẹ đã từng sống hay chứng kiến, thì Mẹ luôn lưu giữ và suy niệm trong lòng, để qua đó, nhờ ơn Chúa, Mẹ biết thánh hóa và tìm ra thánh ý Chúa trong cuộc đời qua sự âm thầm, thinh lặng.

Nơi Đức Giêsu, Kinh Thánh diễn tả lối sống của Ngài suốt 30 năm sống ẩn dật tại làng Nazareth như sau: “Ngài hằng tùng phục hai ông bà [...] Và cứ tấn tới thêm về khôn ngoan, vóc dáng và ân sủng trước mặt Thiên Chúa và trước mặt người ta”(Lc 2,51-52).

Kinh Thánh không nói nhiều về thời thơ ấu của Đức Giêsu, tuy nhiên, chỉ ngần ấy thôi cũng đủ để cho chúng ta hiểu được tinh thần của Ngài là thế nào! Thật vậy, dù là Con Thiên Chúa, nhưng Ngài vẫn học cho biết thế nào là sự vâng phục, đau khổ... Thế nên, Ngài luôn sống tình con thảo, sẵn sàng vâng phục Đức Mẹ và thánh Giuse trong gia đình Nazareth.

Như vậy, ngang qua gia đình Thánh Gia, chúng ta thấy có một sự thống nhất tuyệt đối từ trên xuống dưới: Thiên Chúa hướng dẫn thánh Giuse, thánh nhân lại truyền đạt và thi hành cùng với Mẹ Maria và Đức Giêsu.

Tại sao có được điều tốt lành đó? Thưa! Vì các ngài đã “Thuận Thiên”, nên được Thiên Chúa phù trợ, đỡ nâng để vượt qua mọi thử thách chông gai.

Gia đình chúng ta

Mừng lễ Thánh Gia, Giáo Hội mời gọi mọi thành viên trong các gia đình, biết noi theo gương sáng của Gia Đình Thánh Gia, vì các Ngài là khuôn mẫu tuyệt vời cho cho các bậc cha mẹ cũng như con cái noi gương.

Với các bậc làm cha mẹ, lời mời gọi sống tinh thần hỗ tương, hài hòa, sẻ chia, để cho gia đình được trong ấm ngoài êm. Vì thế:

Nếu người chồng là khiên che thuẫn đỡ gia đình, thì người vợ là mối dây thân ái để liên kết mọi thành viên gia đình lại thành một mối;

Nếu người chồng chịu trách nhiệm chính về kinh tế trong vai trò đứng mũi chịu sào, cứng rắn, nghiêm nghị, khuôn phép, rõ ràng... thì sự khéo léo, khôn ngoan, cởi mở, nhã nhặn, tế nhị và mền mỏng của người vợ sẽ góp phần làm cho cuộc sống gia đình quân bình, dung hòa và nề nếp hơn;

Nếu người chồng là thuyền trưởng chỉ huy, định hướng con thuyền gia đình, thì người vợ chính là bánh lái để mọi bánh răng được ăn nhập với nhau cách nhịp nhàng nhằm dẫn đưa con thuyền gia đình đi đúng hướng và đến đúng bến bình an.

Ngoài sự hỗ tương trên, cha mẹ còn phải có bổn phận giáo dục con cái cho nên người, bởi vì con cái chính là gia tài của cha mẹ. Tuy nhiên, việc giáo dục không chỉ bằng lời, mà còn bằng gương sáng, lòng đạo đức..., nếu không, các bậc cha mẹ dễ rơi vào tình trạng nói một đàng, làm một nẻo, vì thế, không lạ gì câu than phiền của những người con khi rơi vào hoàn cảnh bi đát: “Người trên ở chẳng chính ngôi, làm cho kẻ dưới chúng tôi hỗn hào!” (Ca dao).

Với con cái, Giáo Hội mời gọi thể hiện tình con thảo, yêu mến, kính trọng và tuân phục cha mẹ, vì cha mẹ là đại diện Thiên Chúa ở trần gian. Mặt khác, cha mẹ chính là người sinh thành ra mình, không ai tự lỗ nẻ chiu lên. Hơn nữa, hiếu thảo với cha mẹ vì các ngài đã để lại một gia tài công đức vô cùng quý báu: nào là công đức sinh thành dưỡng dục, hy sinh, dầm mưa dãi nắng để lo miếng cơm ngon, bát canh ngọt, manh áo ấm và tiền bạc cho con ăn học.... Quả đúng là: “Công cha như núi Thái sơn, Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra” (Ca dao).

Hiếu thảo và vâng phục cha mẹ còn là điều răn của Chúa dạy: “Thứ bốn thảo kính cha mẹ”. Vì thế, con cái phải: “Một lòng thờ mẹ kính cha, cho trọn chữ hiếu mới là Đạo Con” (Ca dao). Khi hiếu thảo với các bậc sinh thành, xét theo lẽ tự nhiên, cuộc đời của chính người con được ý nghĩa và giá trị hơn. Còn về khía cạnh siêu nhiên, hiếu thảo với cha mẹ, sẽ đền bù những lỗi lầm và được hạnh phúc (x. Đnl 5,16).

Sống tâm tình ngày lễ

Nhân ngày lễ Thánh Gia hôm nay, Giáo Hội mời gọi mỗi người hãy biết đón nhận thánh ý Chúa và mau mắn thi hành như thánh Giuse. Biết đón nhận mọi vui buồn, sướng khổ trong cuộc sống hằng ngày với tâm tình yêu mến như Mẹ Maria, vì: sự công bằng của Thiên Chúa đòi hỏi phải có tỷ lệ thuận giữa đau khổ và hạnh phúc, giữa nhục nhã và vinh quang, giữa tự hạ và được nâng lên.

Cuối cùng, hãy tập sống giây phút hiện tại cho thật tốt và phó thác nơi Thiên Chúa cách tuyệt đối, bởi vì: “Những đau khổ chúng ta chịu bây giờ sánh sao được với vinh quang mà Thiên Chúa sẽ ban tặng” (x. Rm 8,18). Hơn nữa, cần hiểu rằng: mọi chuyện xảy đến với chúng ta đều phát xuất từ tình thương của Thiên Chúa và những sự sắp đặt đó của Người đều dẫn ta đến nguồn ơn cứu độ.

Lạy Thánh Gia Nazareth, xin các Ngài bầu cử và ban ơn cho các đôi vợ chồng, để họ biết sống trung thành với nhau. Cho cha mẹ biết ý thức trách nhiệm giáo dục con cái và cho con cái biết vâng phục, yêu mến cha mẹ.

Xin cho các gia đình thực sự trở nên ngôi trường đầu tiên để đào tạo những nhân đức, đời sống cầu nguyện và các đức tính nhân bản cho con cái. Amen.

14. Gia đình thánh - Lm. Giuse Tạ Duy Tuyền

Có một em bé hỏi mẹ: Mẹ ơi, gia đình thánh gia là gì hả mẹ?

- Là gia đình mà mỗi thành viên đều biết làm theo thánh ý Thiên Chúa.

- Vậy gia đình mình có được gọi là gia đình thánh không hả mẹ?

- Có, nếu ba, má và con đều sống và thực hành lời Chúa thì gia đình chúng ta cũng trở thành thánh.

Nên thánh, làm thánh là mơ ước của mọi người. Ai cũng muốn làm thánh. Ai cũng muốn được vào Nước Trời. Nhưng con đường nên thánh đòi hỏi chúng ta phải biết từ bó ý riêng để ý Chúa được thực hiện trong cuộc đời chúng ta. Con đường nên thánh đòi hỏi chúng ta phải vào cửa hẹp và tránh tìm sự dễ dãi bản thân. Vì đường thênh thang thì nuông chiều bản thân và tính xác thịt. Đường thênh thang chỉ dẫn tới diệt vong. Còn đường hy sinh, đường từ bỏ mới giúp cho chúng ta chiến thắng sự yếu duối bản thân để nên thánh từng ngày trong cuộc sống.

Nhìn vào gia đình Thánh Gia cho chúng ta thấy các ngài luôn đi vào con đường hẹp. Các ngài luôn sống công chính trước mặt Chúa. Sự công chính hệ tại ở việc để ý Chúa được nên trọn trong cuộc đời các ngài. Chúa Giê-su hằng luôn tìm kiếm ý Chúa Cha và thực thi. Thánh Giu-se đã đón nhận ý Chúa khi nhận Maria về nhà làm vợ. Mẹ Maria đã bỏ ý riêng để sống cho ý Chúa qua lời thưa xin vâng. Nếu Chúa Giê-su không đón nhận ý Chúa Cha thì chén đắng cứu độ sẽ không thể thực hiện. Nếu Mẹ Maria không từ bỏ ý riêng để sống cho ý Chúa thì mùa xuân của ơn cứu độ vẫn chưa thực hiện. Nếu thánh Giu-se không bằng lòng đón nhận Mẹ Maria vì ý Chúa thì sự nguy hiểm thật ghê sợ có thể xảy đến với Mẹ. Thế nhưng, ý Chúa các ngài đã thực thi. Chương trình của Chúa Cha đã hoàn tất nhờ sự vâng phục của các ngài. Cũng nhờ sự chung lòng chung ý mà gia đình thánh gia luôn gìn giữ được sự bình an và hạnh phúc trong cuộc sống hằng ngày.

Thực vậy, gia đình mà mỗi người một ý sẽ tan nát, sẽ chẳng ai nói ai nghe. Gia đình mà ai cũng đề cao ý riêng của mình sẽ là một hỏa ngục vì lúc nào cũng xảy ra tranh cãi tương tàn. Nhưng nếu mỗi người biết bỏ ý riêng để ý Chúa được thực hiện sẽ mang lại cho gia đình những giây phút bình an hạnh phúc. Chính khi biết từ bỏ ý riêng con người mới khiêm tốn đón nhận nhau, yêu thương nhau hầu tránh được những bất hòa đổ vỡ. Nhất là biết đón nhận nhau vì Chúa thì chắc chắn sẽ xây dựng được một gia đình thánh. Một thiên đường hạnh phúc ngay ở cuộc đời này.

Thực thi ý Chúa không phải là lời mời gọi mà là luật buộc chúng ta, vì không phải những ai kêu lạy Chúa, lạy Chúa là được vào Nước Trời đâu mà là những ai thực thi lời Chúa mới được vào Nước Trời.

Có một câu chuyện kể rằng: Một nông dân nghèo được vào thiên đàng, ông nhìn thấy người ta mang những vật rất kỳ lạ vào trong nhà bếp. Ông thắc mắc và lên tiếng hỏi: Cái gì thế? Có phải để nấu súp không?

Không phải. Đó là những cái tai của con người. Khi sống ở trần gian, tai giúp họ nghe những điều tốt lành, nhưng họ không làm điều tốt lành đó. Khi chết, chỉ có tai của họ được vào thiên đàng thôi, những phần khác của cơ thể thì không được vào.

Một lát sau, người nông dân lại nhìn thấy người ta mang vào nhà bếp những vật kỳ lạ khác. Ông cũng lên tiếng hỏi: Cái gì thế? Có phải để nấu súp không?

Không phải. Đó là những cái lưỡi của con người. Khi sống trên đời, lưỡi khuyên bảo người khác làm điều tốt và sống tốt, nhưng chính họ lại không sống; không làm những điều tốt lành đó. Khi chết, chỉ có lưỡi của họ được vào thiên đàng thôi, những phần khác của cơ thể thì không được vào.

Gia đình nào cũng muốn được hạnh phúc. Gia đình nào cũng muốn thuận vợ thuận chồng để gia đình thăng tiến. Điều tiên quyết là mỗi người hãy để cho ý Chúa dẫn dắt. Hãy trở thành một khí cụ để thực hiện chương trình của Chúa. Hãy là những người không dừng lại ở lời nói lạy Chúa, lạy Chúa mà là những người luôn lắng nghe và thực thi Lời Chúa.

Ước gì mỗi gia đình trong giáo xứ chúng ta đều là những gia đình thánh. Ước gì từng người luôn là thánh khi biết chết đi cái tôi của mình để sống cho gia đình và nhất là cho ý Chúa được thể hiện. Amen.

15. Sống vì nhau

Ngày 21.8.2007, không những người dân nước Pháp, mà cả thế giới xúc động trước sự ra đi của một người phụ nữ ở tuổi 33, có tên là Caroline Aigle. Caroline được miêu tả rất xinh đẹp: một phũ nữ tóc vàng, mắt xanh, tràn đầy sức sống. Đặc biệt, cô là người đầu tiên lái lái máy bay tiêm kích của không quân Pháp, và đạt rất nhiều những thành tích khác nữa. Điều đã làm cho Caroline đi vào huyền thoại không chỉ là tài năng, sắc đẹp của cô, mà là việc cô sẵn sàng hy sinh sự sống để cho đứa con trong bụng của cô mới được 5,5 tháng tuổi có cơ hội sống sót.

Carôline rất hạnh phúc khi biết mình được mang thai đứa con thứ 2. Nhưng rồi ít lâu sau, các bác sĩ phải nói sự thật cho cô biết là cô đã bị ung thư với một khối u ác tính. Các Bác sĩ cho biết, có thể chữa được căn bệnh nguy hiểm đó, nhưng phải điều trị theo liệu pháp “sốc”, và chắc chắn đứa con trong bụng không thể chịu nổi, phải hy sinh cháu bé. Các bác sĩ hỏi cô có bằng lòng không? Carôline đã có một quyết định rất anh hùng: không. Cuối cùng thì chuyện gì đến đã đến. Khi không còn chịu đựng nổi với cơn đau được nữa, các bác sĩ đã phải mổ lấy thai nhi ra lúc cháu bé chỉ được 5,5 tháng tuổi. Carôline đã sống được với con là Gabriel được 18 ngày; và cô đã từ giã cõi đời này trước sự thương tiếc và sự kính phục cả biết bao con người trên thế giới.

Gabriel đã bước vào cuộc đời này với những tiếng khóc thật non nớt của một chú bé chưa đủ tháng ngày để chào đời như bao nhiêu những đứa trẻ khác, rồi phải sống trong sự cô đơn vì thiếu vắng bàn tay của người mẹ dù có rất nhiều những bàn tay nhân ái khác đang giang rộng để giúp đỡ cho em. Nhưng chắc chắn, đối với Gabriel, sự mất mát tinh thần là khó có gì có thể bù đắp nổi.

Hôm nay, toàn thể Giáo hội Công giáo mừng lễ Thánh gia Chúa Giêsu, Đức Maria và Thánh Giuse, một cơ hội rất tốt để chúng ta suy niệm về tình thương và sự hy sinh cho nhau trong đời sống hôn nhân gia đình. Chúa Giêsu ra đời làm người và Ngài đã chấp nhận tất cả những gì trong kiếp sống của một con người. Ngài chịu sinh ra trong hoàn cảnh cùng khốn nhất trong số những con người cùng khốn để có thể yêu thương hết mọi người, đặc biệt là những người nghèo khổ khốn khó .

Có điểm nào giống nhau giữa trẻ Giêsu và trẻ Gabriel không? Điểm giống nhau rõ nét nhất là 2 trẻ này đều có một người mẹ tuyệt vời, sẵn sàng hy sinh tất cả những gì có thể để cho con mình có cơ hội được sống. Nếu như trẻ Gabriel thiếu vắng tình mẫu tử để chăm sóc em trong những ngày đầu đời non nớt, thì trẻ Giêsu thiếu sự đón tiếp của con người, thiếu sự an toàn cho sự sống của Ngài.

Nhưng xét ra thì trẻ Gabriel còn hạnh phúc hơn trẻ Giêsu nhiều lần. Nếu trẻ Gabriel được mọi người giang rộng bàn tay tiếp đón, thì trẻ Giêsu đang bị vua Hêrôđê tìm giết vì nghĩ rằng Ngài đang đe doạ vương quyền của ông. Nếu trẻ Gabriel được mọi người hướng về và săn sóc em với những phương tiện tốt nhất nếu có thể trong một quốc gia, thì trẻ Giêsu chỉ có chiên bò sưởi ấm, chỉ có những mục tử giữ chiên nghèo khổ đến chúc mừng . . . Vua trời đất sinh ra trong cảnh khốn cùng nhất của kiếp người. Quả là “Thiên Chúa từ trời bước xuống dương gian để con người dương gian được bước lên trời”. Và Ngài trở thành con đường, thành ánh sáng soi dẫn mọi người về thiên quốc.

1. Nền tảng của đời sống Thánh gia:

Gia đình thánh gia nếu nhìn theo phương diện con người thì quả là mong manh, thiếu thốn, nghèo khổ . . . mọi bề. Nhưng Thánh gia lại trở thành mẫu gương cho tất cả mọi gia đình dõi theo. Nền tảng chính yếu của Thánh gia là tình yêu và sự vâng phục thánh ý Thiên Chúa. Thánh gia đã dựa trên 2 nền tảng căn bản ấy để làm nên mọi sự, và thực tế đã trở thành một mô hình tuyệt hảo cho mọi gia đình bước theo. Ước gì mọi gia đình công giáo hãy noi gương thánh gia của Chúa Giêsu, Đức Maria và thánh Giuse để xây dựng gia đình mình để có thể có một gia đình mẫu mực, hạnh phúc và thánh thiện.

2. Gương mẫu của đời sống Thánh gia:

Gương mẫu của đời sống thánh gia chính là sự hy sinh cho nhau và thực thi thánh ý Thiên Chúa trong mọi hoàn cảnh.

Thánh Giuse đã chu toàn trách nhiệm của một người trưởng trong gia đình, sẵn sàng gánh lấy mọi công việc nặng nề nhất cách vui lòng và mau mắn. Ngài quả thực là mẫu mực của những người chồng trong gia đình, và là mẫu mực của những con người thích làm hơn nói. Khi nói đến thánh Giuse, ta nhớ ngay đến câu nói của thánh Phalô: “Anh em hãy làm mọi việc mà đừng kêu ca hay phản kháng. Như thế, anh em sẽ trở nên trong sạch, không ai chê trách được điều gì, và sẽ trở nên những người con vẹn toàn của Thiên Chúa, giữa một thế hệ gian tà, sa đoạ. Giữa thế hệ đó, anh em phải chiếu sáng như những vì sao trên vòm trời” (Pl 2, 14-15) Thánh Giuse quả thực đã trở thành kiểu mẫu cho những con người vẹn toàn của Thiên Chúa trong phương diện này.

Đức Maria là người mẹ gương mẫu, hết lòng yêu thương và chăm sóc cho gia đình hết sức có thể. Nết đặc biệt nhất của Đức Maria chính là sự khiêm tốn nơi con người của Mẹ. Trước những biến cố xảy ra mà ngài chưa hiểu thấu, thì ngài ghi nhớ và suy đi nghĩ lại trong lòng, chứ không bực bội hay kêu trách với ai, nhất là không hề kêu trách đối với Thiên Chúa. Mẹ đã theo bước Đức Giêsu cho đến cùng trong suốt cuộc hành trình dương thế của Đức Giêsu, cho đến khi Ngài trút hơi thở cuối cùng trên Thánh giá và mẹ đã giang tay ẩm lấy xác con trong đau đớn tột cùng.

Đặc biệt hơn cả là tấm gương của Đức Giêsu, Ngài dù là Con Thiên Chúa, nhưng đã trở nên con của loài người và hoàn toàn vâng phục Đức Maria và Thánh Giuse trong tư cách là người con trong gia đình để nêu gương cho mọi người trong tư cách làm con. Ngài đã chu toàn trách nhiệm không những là người con đối với Đức Maria và thánh Giuse mà còn là trong tư cách người Con của Cha trên trời. Ngài đã tự nguyện chấp nhận sự tự huỷ để hoàn thành chương trình cứu độ của Thiên Chúa Cha cho con người.

Mừng lễ Thánh gia hôm nay, mỗi người chúng ta hãy tự kiểm điểm lại đời sống của mình trong cương vị mà mình đang có: làm cha, làm mẹ và làm con cái trong gia đình của mình. Hãy chu toàn trách nhiệm trong sự hiền hoà, khiêm tốn và hy sinh cho nhau. Mỗi người hãy vì mọi người để gia đình thật sự trở thành tổ ấm cho mọi người và cho cả Chúa Giêsu vào ngụ ở đó. Chu toàn trách nhiệm là nên thánh!