Khôn ngoan đích thực - Lm. Jos Phạm Thanh Liêm

Có người khôn “lỏi”. Có người khôn mà không “ngoan”, khôn mà không được người khác thương. Có người ngây thơ như thể là dại, nhưng lại được nhiều người thương. “Ai khôn thời dại, ai dại thời khôn”. Sự khôn ngoan đích thực hệ tại đâu?

Khôn theo kiểu thế gian

Người quản lý trong dụ ngôn Đức Yêsu kể, thật là khôn theo kiểu thế gian. Anh ta toan tính và cư xử rất khéo và có lợi cho anh ta. Anh ta được lợi ngay trước mắt, sẽ được người ta đón tiếp một khoảng thời gian nào đó; nếu tiếp tục để tồn tại, anh ta phải toan tính làm những điều không lương thiện tương tự, để có thể sống mà không cần phải làm việc. Nhưng, anh ta có thật sự hạnh phúc không? Một người lương thiện có thể coi anh ta là người bạn chân thành không? Nếu tất cả mọi người đều lợi dụng lẫn nhau, và khi không còn lợi cho mình nữa, thì chấm dứt mọi tương quan. Nếu cuộc sống chỉ là vậy, có chi là hạnh phúc!

“Còn bạc còn tiền còn đệ tử, hết cơm hết gạo hết ông tôi”. Những người khôn kiểu này, người Việt Nam mình gọi là khôn lỏi, khôn mà không ngoan, khôn mà dại. Có nhiều người trong cuộc sống, vẫn chọn và hành xử theo kiểu khôn ngoan này. Họ vẫn chọn tiền bạc, mua bán đổi chác trong mọi chuyện, kể cả tình yêu. Có nhiều bậc cha mẹ vô tình hay hữu ý vẫn khuyến khích con mình khôn ngoan theo kiểu “dại” như vậy.

Khôn ngoan đích thực

Người khôn ngoan đích thực, phải là người thấy được điều lợi không phải ngay lúc này, nhưng còn cả ở tương lai xa nữa. Thứ ba vừa qua khủng bố đã xảy ra ở New York làm chết trên dưới năm ngàn người. Sống trong một nước văn minh, con người làm chủ những luật lệ thiên nhiên, biết thời tiết nắng mưa, nóng lạnh gần như chính xác, thấy được những biến chuyển của những cấu trúc và thiết bị nhân tạo. Con người gần như cảm thấy an toàn, làm chủ tất cả. Biến cố ngày 11 tháng 9 năm 2001, làm con người run sợ. Cái chết có thể xảy đến bất cứ lúc nào. Con người run sợ trước sự dữ con người làm cho nhau. Sự khôn ngoan đích thực hệ tại đâu? Được gì nếu cái chết xảy đến ngay cả khi mình giầu sang quý phái nổi tiếng? Ở trên ngôi nhà cao, nổi tiếng, vẫn là điều làm người ta vinh dự; lúc tai nạn xảy ra, toà nhà nổi tiếng đó trở thành mối hoạ, sống trên đó lại là cái hại khủng khiếp.

Khôn chết, dại chết, biết cũng chết. Sự khôn ngoan đích thực không phải chỉ toan tính cho ở đời này. Nếu chết là hết, toan tính ở đời này là đủ; nhưng chết không phải là hết, mà là khởi đầu một đời sống mới vĩnh cửu, mà nếu không chuẩn bị cho cuộc sống đó, mà chỉ lo cuộc sống đời này, thì quả là dại. Khôn ngoan đích thực, là sống theo luật yêu thương của Đức Yêsu trong cuộc sống thường ngày. Khôn ngoan đích thực, làm con người sống hạnh phúc trong đời sống mai hậu và ngay trong cuộc sống này.

Thiên Chúa muốn mọi người được cứu độ

Thiên Chúa là Đấng muốn mọi người được cứu độ và nhận biết chân lý. Thiên Chúa muốn mọi người nhận biết Ngài yêu thương con người, để khi nhận biết Ngài yêu thương con người, con người được tự do và hạnh phúc. Thiên Chúa không muốn sự dữ, không muốn con người đau khổ.

Đau khổ và sự dữ do con người gây ra cho nhau. Biến cố cướp máy bay và cố tình gây ra thật nhiều cái chết, làm nhiều người đau khổ. Và sự dữ này kéo theo sự dữ khác, chẳng hạn muốn báo thù, muốn hủy diệt sự dữ bằng sự dữ khác.

Khôn ngoan đích thực, là chính thái độ sống yêu thương mà Đức Yêsu đã dạy con người bằng chính cuộc sống của Ngài. Sự khôn ngoan đích thực không phải là bài học lý thuyết con người có thể học được trong vài phút, nhưng là chính cuộc sống của mỗi người. Trên thập giá, Đức Yêsu cầu nguyện: “xin Cha tha cho chúng vì chúng lầm chẳng biết”. Đức Mẹ đứng dưới chân thập giá, kiên nhẫn chịu đựng những bất công người ta gây ra cho con mẹ. Cách sống của Đức Yêsu và Đức Mẹ, là cách sống làm con người sống bình an hạnh phúc. Sự dữ kéo theo sự dữ, làm con người luôn sống trong bất bình an. Tha thứ, cầu nguyện cho người ghét mình, làm con người được bình an tận trong lòng, và giúp kẻ làm ác có cơ hội thống hối. Đức Yêsu và những môn đệ của Ngài đã không lấy ác báo ác, nhưng lấy tình thương đáp trả sự dữ. Đây là cách hành xử của những người tuyệt vời. Khôn ngoan đích thực được thể hiện trong cuộc sống với những hành vi cụ thể cho dù nhỏ bé.

Câu hỏi gợi ý chia sẻ:

1. Điều gì làm cho bạn khổ nhất? Tại sao vậy?

2. Con người có thể sống hạnh phúc không? Khi nào?

3. Đức Yêsu và Đức Mẹ có hạnh phúc ở đời này không? Xin trình bày quan điểm của bạn cho người khác!

47. Sự đánh động dữ tợn

Bài Phúc Âm hôm nay kể cho chúng ta truyện Chúa Giêsu được mời dự tiệc ở thành Béthani. Đang khi buổi tiệc diễn ra thì xuất hiện một người phụ nữ tên là Maria. Thánh Gioan tả cho chúng ta biết rằng bà đem theo một cân dầu thơm loại hảo hạng và xức chân Chúa Giêsu. Sau đó, bà còn lấy tóc mình để lau chân Ngài, và cả nhà đều nực mùi hương thơm. Maria đã cảm nghiệm được tình yêu của Thiên Chúa qua Đức Kitô và nhờ đó bà đã được biến đổi thành một con người mới. Bởi vì cái cảm nghiệm đó làm cho Maria sung sướng và sốt mến nên chị đã bày tỏ ra cách phung phí như thế. Giuđa, người sẽ phản bội Chúa Giêsu, đã phản đối việc làm của chị và cho rằng chị không nên phung phí dầu thơm cách đó. Chị có thể đem bán nó và bố thí cho người nghèo thì ý nghĩa hơn. Chắc chắn rằng ngày nay, những người lao động và nghèo khổ sẽ đồng ý với lời nói của Giuđa. Thế nhưng Chúa Giêsu lại cho rằng đó là việc làm rất ý nghĩa. Nó là một việc phung phí, thế nhưng phung phí thánh thiện và tuyệt diệu. Qua đó, chúng ta thấy rằng Chúa Giêsu cho phép chúng ta được đi ra khỏi cái vòng luật pháp để bộc lộ ra niềm sung sướng của mình một cách phung phí mà không cần phải lo ngại gì.

Đa số chúng ta có lẽ đồng ý rằng trong việc làm này còn có những vấn đề. Trước tiên, vấn đề liên quan đến cảm tưởng của chúng ta. Từ hồi bé, chúng ta đã được dạy rằng, “Nam nhi rơi đầu chứ không rơi lệ... Con gái thì phải đoan trang... Người ta sẽ nghĩ làm sao về mày?... Đừng làm cho gia đình phải xấu hổ.” Kết quả là khi chúng ta bước vào tuổi thành niên, chúng ta không thể nào biết cách để bộc lộ cảm tưởng của mình. Chúng ta không thể nhận ra những cảm tưởng thật của mình.

Tiếp đến là vấn đề lối suy nghĩ của chúng ta. Chúng ta là những người con của thời đại linh cảm. Chúng ta được dạy rằng cho đến khi nào chúng ta có đủ chứng cớ và đáp ứng đầy đủ những nhu cầu đòi hỏi, thì chúng ta mới nên cam kết. Kết quả là chúng ta trở nên những người rất cứng cỏi với tôn giáo, không thể nào để cho nó được tự nhiên, cho dù là mối tình giữa chúng ta với Chúa. Trong nhiều phạm vi của cuộc sống, một điều quan trọng là chúng ta nên suy nghĩ chín chắn và tính toán cho kỹ lưỡng, thế nhưng đừng bao giờ làm như thế trong tình yêu của chúng ta đối với Chúa.

Các bạn hãy hình dung ra một người con trai đã xa vắng người mẹ của nó hai tuần. Vào buổi sáng cái ngày mà nó biết là mẹ mình sẽ trở về nhà thì nó vui mừng hồi hộp đứng ở cửa sổ và trông ra ngoài. Đến khi nó thấy mẹ nó xuống xe thì liền mở cửa chạy ra và ôm lấy mẹ. Cũng giống như thế, hôm nay chúng ta hãy chạy đến với Chúa với tâm tình vui mừng như người con trẻ.

Câu truyện đó nhắc cho chúng ta rằng chúng ta vẫn thường làm như thế đối với mối liên hệ giữa chúng ta và Thiên Chúa. Nhiều khi chúng ta giữ thái độ lạnh nhạt xa cách. Văn hào Georges Bernanos đã nói một câu như sau, “Hình phạt đời đời sẽ được khám phá ra một cách chậm chạp và vào lúc quá muộn, có lẽ sau lúc người ta chết, rằng linh hồn mình đã không dùng cho việc chi cả. Nó vẫn còn được gấp kỹ lưỡng và chưa có bao giờ mở ra để đón nhận những chân lý.” Có phải hình ảnh tâm hồn đó là hình ảnh tâm hồn của mỗi người chúng ta? Tâm hồn chúng ta vẫn còn bị gói chặt chẽ và kín đáo trong cái hộp và chưa bao giờ chúng ta mở nó ra?

Ít ra trong giờ phút phụng sự này, có thể nào chúng ta sẽ biết bắt chước Maria tại Béthani? Có thể nào chúng ta sẽ không cố gắng để đón nhận tình yêu vô bờ của Thiên Chúa đổ tràn đầy vào tâm hồn chúng ta? Có thể nào chúng ta sẽ không cho phép mình chạy đến với Thiên Chúa? Thiên Chúa luôn luôn sẵn sàng chờ đón chúng ta chạy đến với Ngài để Ngài ban muôn vàn ơn phúc.

Chúa Giêsu đang mời gọi chúng ta cũng hãy đặt mình vào mối liên hệ với nhau bằng cách phục vụ nhau. Các bạn hãy nhớ rằng trong Phúc Âm Thánh Mátthêu, Chúa Giêsu nói rằng khi chúng ta cho kẻ đói ăn, và thăm viếng kẻ tù tội là chúng ta làm cho Ngài. Đó là một vài cách mà chúng ta có thể sử dụng những món quà mà chúng ta đón nhận từ Thiên Chúa. Đây là sứ điệp mà Chúa Giêsu nói với mỗi người chúng ta trong Phúc Âm Thánh Luca hôm nay, “Hãy dùng tiền gian dối mà mua lấy bạn hữu, để khi mất hết tiền bạc, thì họ sẽ đón tiếp các con vào chốn an nghỉ đời đời” (Lc 16:9). Nếu các bạn còn chưa biết cho đi những của cải mình có để phục vụ kẻ khác, thì những của cải đó sẽ đánh lừa các bạn như Chúa Giêsu đã nói. Các bạn sẽ không có một giá trị gì cho đến khi các bạn biết dùng của cải mình để tạo sự sống và giúp đỡ cuộc sống xã hội.

Một câu nói từ trong cuốn chuyện “Zorba the Greek” vang vọng những gì mà chúng ta vừa mới bàn tới hôm nay: “Để có thể sống, các bạn phải trải qua một chấn động mạnh mẽ.” Nhiều người chúng ta đã quá kỹ lưỡng gấp xếp tâm hồn và con người của mình một cách quá đáng do những lời người ta nói hoặc lo sợ không biết mở tâm hồn mình ra.

48. Có Chủ, Chủ nào? – Lm. Vũ Xuân Hạnh

Mấy năm nay, ruộng vườn thua lỗ, đất đai lên giá. Như nhiều nơi trên đất Việt này, những người ở quê tôi đua nhau bán đất. Có tiền rồi, người ta cũng “lên hương”: nào nhà cửa mới, các vật dụng trong nhà mới, xe mới…

Tuần vừa qua, tôi dâng thánh lễ an táng cho một thiếu niên mười bảy tuổi. Thiếu niên này chết do… có tiền bán đất. Cách đây chưa lâu, bà nội của em bán một miếng vườn cho một nhà kinh doanh gì gì đó tận Đà Nẵng. Em là đứa cháu nội duy nhất của bà. “Bà cưng thằng cháu nội của bà nhất nhà,” bà nội em đã từng tuyên bố như thế. Bán đất xong, việc đầu tiên, bà nội mua ngay cho thằng cháu cưng một chiếc xe phân khối lớn, dù em chưa đến tuổi được phép lái xe loại cao. Có xe, “thằng cháu cưng của nội” đi học bằng xe, đi chơi bằng xe, đi… trêu ghẹo bạn gái bằng xe cho… “oách” (điều này khỏi nói ai cũng biết) và đi… nhậu cũng bằng xe…

Vào một đêm mưa lất phất bay, cháu đi đến khuya chưa về. Bà nội chờ cháu. Cả nhà chờ cháu. Mãi đến 2 giờ sáng, người ta đưa cháu về gởi lại gia đình… bằng một xác chết không còn đỉnh đầu, bởi đỉnh đầu nát bấy. Chiếc xe của bà nội tặng đứa cháu cưng, để đánh dấu ngày bà nội giàu có nhờ bán đất, ngày nào đẹp là thế, bây giờ cong lại như muốn gãy đôi. Những người hữu trách cho biết trong bao tử “cháu cưng của bà nội” toàn rượu đế. Cháu phóng xe nhanh trên đường vế nhà sau chầu nhậu. Nhưng cháu không phóng về đến nhà, lại lao thẳng vào phía trước của xe tải chạy ngược chiều với cháu. Nhìn thầy xác cháu, bà nội xỉu vì ép tim, làm mệt và cao máu, phải đi bệnh viện. Cả nhà rối tung lên vì cháu chết bất ngờ quá. Có ai ngờ, món quà quý bà nội tặng cháu vì thương cháu, lại trở thành phương tiện chở cháu đi… gặp “Ông Trời.” Đau đớn quá. Đau hơn cắt ruột, cắt gan.

Biết trách ai bây giờ? Trách cháu nông nổi cạn nghĩ? Trách bà nội cưng cháu? Trách gia đình bỗng dưng giàu có? Hay trách đồng tiền, trách chiếc xe, trách của cải bội bạc?

Bài Tin Mừng Chúa nhật 25 thường niên hôm nay cho thấy, Chúa không trách tiền, không trách của cải. Chúa dạy người ta phải biết cách sử dụng đồng tiền, sử dụng của cải. Vì nếu có tiền, có của mà không biếc cách sử dụng, người ta không chỉ giết chết một hay nhiều mạng sống, mà nguy hiểm hơn, đau đớn hơn, đáng trách hơn: Người ta sẽ giết chết sự sống vĩnh cửu của mình, thậm chí của người khác nữa.

I. Ý NGHĨA DỤ NGÔN NGƯỜI QUẢN LÝ BẤT TRUNG, GIAN LẬN

Đã gọi là bất trung, gian lận, lẽ ra, Chúa phải kết án người quản lý như thế, đàng này Chúa lại khen anh là người quản lý khôn khéo. Thật ra, Chúa không khen ngợi hành động gian trá của anh. Chúa không bao giờ đồng tình với sự xấu: “Con cái đời này khôn khéo hơn con cái ánh sáng khi xử sự với người đồng loại.” (Lc 16, 8). Khi gọi người quản lý là “con cái đời này,” Chúa Giêsu đã không để anh đứng chung hàng ngũ với “con cái sự sáng”. Anh chỉ thuộc về đời này, thuộc về thế gian mà thôi. Nếu hiểu khôn ngoan là thái độ tốt lành của người tìm kiếm Nước Thiên Chúa, thì người quản lý trong dụ ngôn không phải là người khôn ngoan, chỉ là người khéo léo. Anh chỉ được khen là khôn khéo vì “biết dùng tiền của bất chính mà mua lấy bạn bè” cho cuộc sống trần gian, chứ không hề được khen là khôn ngoan vì đã tìm kiếm Nước Thiên Chúa.

Dụ ngôn của Chúa được dựa trên quan niệm về quản lý của thời đó. Thường những gia đình giàu hay mướn một quản lý. Một khi người quản lý đã được tin tưởng, anh ta kể như người có toàn quyền hành động, miễn là làm sao cho cho tài sản của chủ không chỉ được bảo đảm mà còn có thể gia tăng. Và khi làm lợi cho chủ, người quản lý có quyền hưởng một tỷ lệ hoa hồng tương xứng. Người quản lý trong dụ ngôn Chúa Giêsu kể, vì lý do nào đó, chủ không còn tin tưởng anh, không muốn sử dụng anh tiếp tục công việc quản lý cho ông. Vì sắp bị chủ sa thải, người quản lý cảm thấy nguy hiểm cho tương lai đời mình. Anh không thể ăn mày, cũng không thể cuốc đất. Anh nghĩ ra một cách khả dĩ cứu vãn tình thế sau khi anh mất việc: Anh gọi những người thiếu nợ chủ lại, lấy biên lai nợ của họ trừ đi phần hoa hồng mà họ phải trả cho anh, chỉ còn lại nguyên phần nợ của chủ. Như thế, anh không ăn gian của chủ. Còn những người mắc nợ, chỉ trả nợ ít hơn, nên họ sẽ mang ơn anh. Nếu anh thất nghiệp có thể họ sẽ giúp đỡ anh. Cách làm này được Chúa khen là biết dùng tiền của mà mua lấy tình người.

Qua câu chuyện, Chúa muốn dạy ta rằng, cũng như người quản lý trong dụ ngôn, ta hãy sử dụng tiền của sao cho tiền của đó mang lại lợc ích đời đời cho ta. Đúng hơn, sống trong cuộc đời này, ta phải thật sự tôn thờ Chúa trên hết mọi sự, đừng coi trọng tiền của, đến nỗi quên mất đức tin, quên mất mình là con của Chúa. Ta không được lao vào việc kiếm tiền mà quên tất cả cuộc đời mai sau, đừng chỉ vì tiền của mà trở thành bất lương, trở nên kẻ thù nghịch với đời sống làm con Chúa.

II. TỪ BỎ ĐỂ LÀM CON CHÚA

Mang danh Kitô hữu, nghĩa là chúng ta được vinh dự nhận danh Chúa Kitô làm tên gọi của mình. Danh của Chúa trở thành tên chúng ta. Lẽ nào ta lại sống khác Chúa. Chúa đã sống cả một đời từ bỏ, ta cũng hãy bắt chước Chúa sống siêu thoát khỏi những ràng buộc của tiền của, của những tính toán phù hoa trần thế.

Giàu hay nghèo, không phải là tội. Tội nằm ở chỗ ta không giữ được mình, mà chỉ sống tham lam, sống chỉ lo cho đời này, không cần biết đến đời sau.

Giàu hay nghèo không phải là điều đáng trách móc. Điều đáng trách móc là thái độ nào của ta trước cái giàu, cái nghèo của mình, của cuộc sống xung quanh.

Giàu hay nghèo tự nó cũng không là phúc. Bởi giàu chưa chắc đã hạnh phúc. Bỗng dưng bán đất rồi trở nên giàu có, để rồi từ đó lãnh lấy nỗi đau mất mát, chắc chắn cái giàu ấy, sẽ không bao giờ có ai muốn. Nghèo chưa hẳn là bất hạnh. Nếu trở lại nghèo như ngày xưa, mà giữ được mạng sống của cháu, mà trong gia đình có bà, có cháu chia sẻ vui buồn cùng nhau, chắc đánh đổi tất cả của cải, bà nội sẽ không chỉ không phiền hà gì, nhưng còn vui lòng đón nhận.

Câu chuyện bà nội mua cho cháu chiếc xe đẹp, xe mới để cháu lao thân vào chỗ chết mà người viết ghi lại ở đầu bài viết này, không thể đổ cho bà nội giàu có, không thể đổ cho tiền của bạc nghĩa. Nhưng chắc chắn phải quy trách nhiệm cho thái độ sống thiếu tinh thần trách nhiệm của những người trong cuộc: Gia đình đã cưng chiều cháu, khiến cháu hư hỏng. Thậm chí mua xe phân khối lón cho cháu khi cháu chưa đến tuổi được phép lái xe như vậy. Gia đình cũng không kiểm soát việc cháu sử dụng của cải như thế nào. Bản thân cháu là đứa trẻ tệ bạc đối với tình thương yêu của những người thân của mình. Không biết trước khi có tiền và sau khi có tiền, tất cả những người trong gia đình này có bao giờ nghĩ đến việc phải sống siêu thoát, sống từ bỏ, phải vượt lên trên của cải để chỉ giữ lấy cho mình đời sống đức tin, để mỗi ngày sống lại thêm một ngày giống mẫu gương của Chúa Kitô, Thiên Chúa làm người từ bỏ tất cả để trở nên một con người hèn hạ giữa trần gian? Nếu đã từng ý thức danh hiệu Kitô hữu của mình để nên giống Chúa Kitô, và chuyên lo giáo dục con cháu sống đức tin, có lẽ gia đình này đã không xảy ra đau thương và ân hận như đã nói? Cái chết đớn đau ấy là cái giá phải trả cho việc biến mình thành kẻ làm tôi tiền của. Bởi nếu đã ra sức làm tôi Chúa, chứ không làm tôi tiền của, chắc đã không bị tiền của cướp mất mạng sống oan uổng như thế. Bởi khi làm tôi Chúa, người ta sẽ sống có tư cách, sống đàng hoàng, sống biết yêu mình và yêu mọi giá trị tốt lành trong cuộc đời. Sống “yêu” như thế là sao có thể gây ra tan vỡ và tai hại đến thế. Lời Chúa mãi mãi vẫn là lời đanh thép đánh vào tất cả những ai tự biến mình thành kẻ nô lệ tiền của: “Không gia nhân nào có thể làm tôi hai chủ... Các con không thể vừa làm tôi Thiên Chúa, vừa làm tôi tiền của được.” (Lc 16, 13).

Giàu có thể phạm tội theo cách của người giàu. Họ sống ích kỷ, chỉ biết lo cho bản thân, sống trong thụ hưởng mà quên đồng loại của mình. Giàu dễ làm cho người ta sống xa hoa, sống thiếu tình người, sống hời hợt. Sống sang giàu có thể dẫn người ta lao vào trụy lạc, sa đọa, khoe khoang, thậm chí mất đức tin…

Nghèo có thể phạm tội theo cách của người nghèo. Họ dễ bị cuốn hút vào việc kiếm tiền. Đồng tiền trở thành nhu cầu số một chứ không phải đời sống tinh thần, không phải đức tin vào Chúa. Có thể cái nghèo đưa họ tới việc nghi ngờ Thiên Chúa, nghi ngờ lòng thương yêu, nghi ngờ cả sự hiện hữu của Chúa…

Con đường theo Chúa phải là con đường của sự từ bỏ. Từ bỏ là con đường ngắn để đến gần Chúa. Cái hay của người Kitô hữu chân chính biết sống từ bỏ đó là, họ say mê cả cuộc đời như bất kỳ ai, nhưng họ vẫn say mê Thiên Chúa trên hết mọi sự. Giữa những điều mau qua trong cuộc đời mà họ say mê, họ bắt gặp vĩnh cửu, bắt gặp Thiên Chúa, Đấng họ tôn thờ trên tất cả mọi lợi lộc trần thế. Họ cũng làm việc, cũng vui chơi, nghỉ ngơi. Nhưng họ cũng không quên cầu nguyện, tham dự thánh lễ, bác ái, thực thi mọi nghĩa vụ của một Kitô hữu giữa đời. Họ sống như mọi người, nhưng họ khác mọi người, vì họ nhìn thấy Thiên Chúa và để Chúa của họ đi vào chiếm ngự toàn bộ việc làm, toàn bộ suy nghĩ, toàn bộ hành vi, toàn bộ đời sống, cả tâm hồn, cả thân xác của họ. Họ yêu đời và họ yêu Chúa. Họ sống có lý tưởng. Chính Chúa là lý tưởng duy nhất của đời họ. Người Kitô hữu là việc và hiến dâng lên Chúa tất cả để thánh hóa tất cả những gì thuộc về họ. Họ biết làm việc, làm hết sức lực, nhưng họ cũng biết từ bỏ mọi sự để mãi mãi họ thuộc về Chúa, và chỉ thuộc về Chúa mà thôi.

Vậy với những gì Lời Chúa dạy hôm nay, và với những gì vừa suy nghĩ, chúng ta hãy tự tra vấn lương tâm mình. Cái gì là điểm tựa của đời tôi, tiền của hay Thiên Chúa? Không thể vừa làm tôi Thiên Chúa, vừa làm tôi tiền của. Vậy chủ nào đang ngự trị trong tôi?

Điều cần phải tâm niệm và tâm niệm luôn luôn rằng: Chỉ có Chúa là hạnh phúc thật của đời tôi!

49. Khôn ngoan của con cái sự sáng.

(Suy niệm của Lm. Vũ Xuân Hạnh)

Trong những ngày này, dư luận thế giới vẫn còn chưa nguôi vì nỗi thương đau cho rất nhiều nạn nhân trong các vụ bắt cóc tàn nhẫn đang diễn ra. Nhất là nỗi xót xa khi nghe tin hai vụ rơi máy bay và tấn công vào một trường học ở Nga, làm thiệt mạng quá nhiều người, trong đó có trên 330 trẻ em phải chết cách dã man.

Hoặc mới đây là vụ đánh bom sứ quán Australia tại Indonêsia, giết hại hơn mười người và rất đông những người khác bị thương. Càng thương cho các nạn nhân bao nhiêu, lòng người càng hận bấy nhiêu đối với những kẻ khủng bố không còn mang dòng máu của những con người.

Những kẻ ấy là ai?

Họ là những kẻ rất khôn ngoan, biết suy nghĩ, khả năng tính toán rất cao. Vì thế họ biết cách chọn lựa những phương án hành động tội ác, nhưng kín đáo, không ai có thể phát hiện. Rất tiếc sự khôn ngoan ấy đã bị lạm dụng, đã đặt sai chỗ, vì thế trở nên quá nguy hiểm cho nền hòa bình của thế giới, nguy hiểm cho sự sống của con người. Trong đời sống thường nhật, chúng ta vẫn nghe nói nhiều đến sự khôn ngoan.

Một người ăn nên làm ra, người ta bảo anh ta là người khôn ngoan. Ai đó ăn nói lợi khẩu, nói những lời duyên dáng, khoan thai, nói những lời hay, ý đẹp không làm phật ý nghười nghe, họ được gọi là khôn ngoan. Hay ai đó có thể đoán biết ý đồ xấu của người khác, và tránh né được sự hãm hại dành cho mình, cũng là người khôn ngoan. Một em học sinh khôn ngoan biết chăm lo cho việc học tập của mình, học ngày một tiến tới. Ngay cả một người giỏi mánh khóe, xu nịnh, làm giàu bằng móc ngoặc, ăn cắp của công, hối lộ, tham nhũng… cũng được gọi là khôn ngoan.

Cũng vậy, hôm nay trong dụ ngôn Người quản lý, một bên Chúa Giêsu gọi anh ta là bất lương, bên kia Chúa cũng dùng một kiểu nói mà thói thường người đời vẫn nói: Đó là gọi người quản lý bất lương kia đã hành động khôn khéo. Vì anh ta đã sử dụng trí thông minh, sự gian dối, xảo quyệt của mình để hưởng lợi, để thỏa mãn những tính toán vụ lợi cho riêng mình.

Ở đây có một vấn đề được đặt ra là: Vậy Chúa khen ngợi người quản lý bị coi là bất lương ấy? Bởi đó cũng sẽ là bài học cho chúng ta? Chắc không ai ngây thơ đến nổi nghĩ như thế. Vì ngay sau đó, Chúa Giêsu đã phân biệt rạch ròi: “con cái thế gian” và “con cái sự sáng”. Đã gọi là con cái thế gian, nó chẳng bao giờ thuộc về thế giới của con cái sự sáng, nhưng nó chỉ thuộc về cuộc đời này, đi xa hơn, nó tắm mình và chìm đắm trong cuộc đời này. Vì thuộc về thế gian, con cái thế gian sẽ giỏi mọi ngóc ngách, mọi luồn lách để có thể có được càng nhiều, càng tốt những bảo đảm cho bản thân khi sống trong cuộc đời này.

Bởi vậy, nếu chỉ nhìn về phía thế gian với một tâm hồn chỉ toàn chiếm hữu, vụ lợi, ích kỷ…, thì đúng là”con cái thế gian khôn ngoan hơn con cái sự sáng”.Phân biệt rạch ròi giữa “sự sáng” và “thế gian” cho thấy sự tối tăm của thế gian là đêm tối giăng mắc đầy hiểm nguy. Do đó làm sao bóng tối ấy lại có thể là bài học cho chúng ta! Chúa Giêsu cũng không khen ngợi việc làm bất lương của người quản lý. Đúng hơn, Chúa chỉ nhắm đến việc sử dụng trí thông minh, sự khôn ngoan sao cho phù hợp, đúng nơi, đúng lúc, nhằm mang lại hiệu quả tốt nhất cho đời sống của mình. Và trên hết, ta phải hiểu đây là một so sánh, Chúa đưa ra để giúp ta chọn lựa thái độ sống theo đòi hỏi của đức tin. Vì nếu nơi thế gian, con cái thế gian dùng sự khôn ngoan của nó để sống, thì con cái của ánh sáng hãy dùng sự khôn ngoan trong đức tin để đạt đến sự sống đời đời.

Vậy, qua câu chuyện về người quản lý bất lương, Chúa kêu mời chúng ta hãy rút ra từ đó những ý nghĩa, những bài học cần thiết cho đời sống đức tin của mình. Vì có khi đổ vỡ của người khác, ngay cả tội lỗi của chính mình hay của ai đó, cũng có thể là bài học kinh nghiệm cần thiết cho chúng ta sống tốt hơn, đến gần Chúa hơn, biết xa tránh mọi dịp tội hơn. Vì nếu chiếc xe trước đã đổ trên lối mòn, thì xe sau phải tìm lối khác mà đi cách đường hoàng hơn, an toàn hơn.Đó là sự khôn ngoan. Đó cũng chính là “con cái của sự sáng”. Vì sự khôn ngoan của con cái sự sáng là luôn biết nhận ra chính mình, để không bao giờ tự biến mình thành mối nguy cho mình hay cho anh chị em.

Còn hơn thế, sự khôn ngoan của con cái sự sáng sẽ dẫn họ đi trên con đường có tên Giêsu để mỗi ngày tự hoàn bị mình nhờ chính mẫu gương sống của Chúa Giêsu và Lời Người dẫn lối. Tắt một lời, sự khôn ngoan của người tín hữu Kitô là đi trên Chính Lộ mà chính Chúa Giêsu đã vạch ra.Chính Lộ ấy, sự khôn ngoan ấy là một lối sống được tóm gọn trong Tám mối Phúc thật như sống nghèo khó, hiền lành, chấp nhận Thánh giá, khao khát sự công chính, thương yêu anh chị em, giữ tâm hồn thanh sạch để sống thánh thiện, biết gây bầu khí hòa bình, chấp nhận mọi thử thách vì lòng yêu mến Chúa. Đi trên chính lộ do chính Chúa Giêsu khai mở, ta sẽ chẳng bao giờ phải lo lạc lối. Bạn thân mến, là Kitô hữu, bạn và tôi có chính đời sống của Chúa Kitô làm mẫu mực và có chính Lời của Người làm chuẩn mực cho mọi suy nghĩ, hành vi, lối sống của mình.

Bởi vậy, vì là Kitô hữu, sự khôn ngoan của bạn và tôi, không phải là sự không ngoan mà ta vẫn nghe thấy trong đời thường quanh mình, càng không thể chấp nhận thái độ chỉ chọn lựa sống khôn ngoan theo thói đời mà làm cho đời sống đức tin trở thành tăm tối. Sự khôn ngoan của Kitô hữu chỉ có một con đường, đó là ướm mình theo khuôn mẫu của đời sống Chúa Kitô và sống theo Lời Người dạy mà tám mối phúc thật là bảng tóm gọn của những lời dạy ấy.

Từ những hình ảnh cụ thể của tội ác khủng bố, đến hình ảnh của một người khéo vun quén cho đời sống trần gian của mình mà Chúa Giêsu cho thấy trong vụ ngôn Người quản lý bất lương, chúng ta rút ra bài học đáng giá cho mình: sự khôn ngoan của người tín hữu là trở nên giống Chúa Kitô để được Thiên Chúa yêu thương, đón nhận.Bạn ạ, đời sống Kitô hữu có một nỗi giằng co lớn lắm. Đó là vì ta cũng giống như anh chị em mình: rất say mê cuộc đời, say mê không thua bất kỳ ai. Nhưng ta cũng lại rất say mê vĩnh cửu, say mê đến tận cùng.

Bởi vậy chúng ta hãy làm sao để có thể gặp cái vĩnh cửu trong cái mau qua; vui chơi như mọi người nhưng vẫn tìm niềm vui thiên quốc; làm việc và sống trong cuộc đời, nhưng cũng thăng tiến Nước Trời trong chính cuộc đời ấy. Sự khôn ngoan chúng ta, những người Kitô hữu đó là sự khôn ngoan biết để Chúa đi vào toàn bộ cuộc đời mình