Luôn tha thứ

(Suy niệm của Lm. Giacôbê Phạm Văn Phượng, OP)

Bài Tin Mừng hôm nay Chúa Giêsu dạy chúng ta về sự tha thứ. Người Do Thái xưa được dạy cho biết phải tha thứ cho nhau, nhưng các tôn sư không đồng ý với nhau là phải tha thứ đến lần thứ mấy thì thôi. Do đó, thánh Phêrô đã thắc mắc và hỏi Chúa. Chúa đã trả lời: "Thầy không bảo là đến bảy lần nhưng là đến bảy mươi lần bảy". Nghĩa là Chúa dạy: hãy tha thứ cho nhau, hãy tha thứ thật lòng, hãy tha thứ tất cả, hãy tha thứ luôn luôn, hãy tha thứ mãi mãi.

Để làm sáng tỏ vấn đề cũng như để chúng ta hiểu rõ và nhớ kỹ bài học này, Chúa minh họa thêm bằng một dụ ngôn rất hay để đối chiếu lòng Thiên Chúa đối với con người và lòng con người đối với nhau. Nơi Thiên Chúa là một lòng đại lượng xót thương vô bờ bến, chỉ cần con người lên tiếng khẩn nài, Chúa liền nhìn đến thân phận khốn khổ và nghèo nàn của chúng ta. Khi chúng ta phạm tội, chúng ta van xin Chúa, Ngài sẵn sàng tha thứ vô điều kiện, tha thứ trọn vẹn, không đòi hỏi gì nơi chúng ta cả. Ngược lại, lòng con người đối xử với nhau thì lại thật là quá ti tiện, nhỏ nhen, chúng ta hay chấp nhất nhau từng ly từng tí, chúng ta nhất định không tha tứ. Thậm chí người ta hết lời và hết lòng xin lỗi, chúng ta vẫn cương quyết không tha, không bỏ qua, có người còn khẳng khái tuyên bố: "Sống để bụng, chết mang đi". Hỏi mang đi đâu? Mang xuống hỏa ngục chăng? Thật là mỉa mai, chua chát, đáng trách. Vì thế, Chúa bảo chúng ta phải sẵn lòng tha thứ, tha thứ luôn mãi bao lâu người anh em còn xúc phạm đến chúng ta, bởi vì Chúa đã tha thứ cho chúng ta, thì chúng ta cũng phải tha thứ cho nhau.

Tính cách tha thứ của Kitô giáo là tha thứ như mình đã được tha thứ, phải thương xót người khác như mình đã được Chúa xót thương. Như vậy, sự tha thứ không những là một nhiệm vụ luân lý mà còn là một đòi hỏi của lương tâm, một nhân đức đối thần, kéo dài tới tha nhân ơn tha thứ mà Thiên Chúa đã ban cho chúng ta. Ai trong chúng ta cũng có nhiều sai sót, những khuyết điểm, những tật xấu. Chúng ta cần được tha thứ, vì vậy chúng ta phải khiêm tốn xin lỗi Chúa và xin lỗi nhau. Có như thế lời kinh Lạy Cha: "Xin tha nợ chúng con như chúng con cũng tha kẻ có nợ chúng con" mới trở thành một lời kinh quý giá và cụ thể.

Trong một căn nhà lụp xụp tại một xóm nghèo thuộc vùng ngoại ô thành phố, một người đàn bà đáng thương phải sống những ngày hẩm hiu với đàn con thơ dại. Chồng bà là một người cha tục tằn thô bạo, chỉ biết ăn chơi nhậu nhẹt và cờ bạc, không thiết chi đến bổn phận đối với gia đình. Ông vắng nhà suốt ngày, các con của ông chỉ thấy ông trở về mỗi buổi tối trong cơn say mèn hoặc trong trận lôi đình đập đánh chửi rủa. Những lúc như thế, bà vợ chỉ biết đem các con giấu đi để bảo đảm tính mạng cho chúng. Ngày ngày bà cực nhọc vá may, hoặc vất vả giặt giũ từ nhà này sang nhà khác để kiếm tiền nuôi con. Trong thinh lặng, bà nhẫn nhục cam chịu mọi bạc bẽo và những trận đòn oan ức của chồng.

Vào một buổi tối kia, ông trở về nhà muộn hơn thường lệ, nhưng tỉnh táo và ít say sưa hơn. Vừa bước tới hè nhà, ông nghe tiếng thì thầm từ trong nhà vọng ra. Một nỗi nghi ngờ xâm chiếm tâm hồn ông. Máu ghen bừng bừng nổi dậy và nghĩ rằng: "thật vô phúc cho kẻ nào rơi vào tay ta". Ông đứng lại trước cửa và ghé tai vào vách, trố mắt nhìn qua khe hở: quanh ngọn đèn dầu leo lét, ông thấy các con nhỏ quây quần bên cạnh vợ ông, ông nghe rõ tiếng bà nói với các con: "Các con hãy đọc thêm một kinh Lạy Cha để cầu nguyện cho người cha tốt lành của các con".

Trước khung cảnh đầm ấm tình mẫu tử đó, bỗng chốc lửa hung ác trong trái tim ông như tắt ngúm, tâm hồn cứng cỏi của ông trở nên như sáp ong mềm ra trước hơi nóng, mắt ông như bừng sáng sau một cơn mê ngủ dài, ông đã nhận ra tấm lòng tốt và tình yêu quãng đại của vợ ông, người mà từ trước đến nay ông vẫn ngược đãi. Vợ ông không những đã tha thứ mà còn tìm cách xóa bỏ hình ảnh xấu về ông bằng cách in vào tâm trí các con mình hình ảnh tốt lành của ông như một người cha. Ông cảm thấy như có cục than hồng đốt cháy trên đầu ông, và từ ngày đó ông nhất quyết trở nên một người cha tốt lành, người chồng chung thủy và có tinh thần trách nhiệm như vợ con ông hằng nghĩ tốt về ông.

Câu chuyện trên cho chúng ta thấy đâu là sức mạnh của lòng tha thứ. Tha thứ đổi mới tâm hồn, làm phát sinh sự sống mới, gây thêm lòng can đảm, để bắt đầu con đường sống mới. Tha thứ là lời mời gọi để tình yêu lớn lên. Tha thứ là cửa ngõ để mọi người có cơ hội làm lại mối giây liên hệ đã dập gãy. Tình thương và mọi mối giây liên hệ trong gia đình, giữa cha mẹ và con cái, giữa vợ chồng, giữa cha xứ và giáo dân, giữa những phần tử trong một nhóm, được phong phú hóa bởi tha thứ.

Lòng tha thứ quãng đại và vô điều kiện của người vợ trong câu chuyện trên là phản ánh lòng thương tha thứ vô biên của Thiên Chúa được mặc khải cho chúng ta qua Kinh Thánh, nhất là nơi bản thân Chúa Giêsu, là hồng ân mà Thiên Chúa ban cho con người tội lỗi, Chúa Giêsu cũng mời gọi chúng ta chia sẻ sứ mệnh của Ngài. Mỗi Kitô hữu cũng là một ơn tha thứ mà Thiên Chúa muốn trao tặng cho người khác. Mỗi ơn tha thứ là một cuộc biến đổi, Chúa Giêsu kêu mời chúng ta cùng với Ngài thực thi sứ mệnh trao ban ơn tha thứ hầu biến đổi anh chị em chúng ta nên người con thật tốt lành và đáng yêu của Chúa Cha, cũng như chính chúng ta đã được tha thứ và biến đổi.

32. Tại sao tha thứ?

(Giải thích Tin Mừng Chúa Nhật của Lm Cantalamessa - Người giảng Phủ Giáo Hoàng giải thích về Tin Mừng Chúa Nhật)

Trong bài giải thích của ngài về các bài đọc Chúa nhật, Cha Capuchin Raniero Cantalamessa, người giảng Phủ Giáo Hoàng, giải đáp câu hỏi tha thứ bao nhiêu lần mới coi là quá nhiều:

* * *

NHƯNG NGƯỜI TA PHẢI THA THỨ BAO NHIÊU?

Tha thứ là một sự nghiêm chỉnh, nếu có thể thì rất khó đối với con người. Người ta không phải nói về sự tha thứ cách nông nổi, khi yêu cầu người ấy tha thứ mà không nhận thức những gì người ta xin với một người bị xúc phạm.. Cùng với lệnh phải tha thứ, con người cũng phải được cho một lý do để làm như vậy.

Đó là điều Chúa Giêsu đã làm với dụ ngôn ông vua và hai tên đầy tớ của vua. Dụ ngôn nói rõ tại sao người ta phải tha thứ: bởi vì Thiên Chúa đã tha thứ cho chúng ta trong quá khứ và tiếp tục tha thứ cho chúng ta!

Thiên Chúa xóa một món nợ của chúng ta vô cùng to lớn hơn món nợ mà người anh em có thể nợ với chúng ta. Sự khác biệt giữa món nợ mắc với nhà vua (10 ngàn nén) và món nợ mắc với người đồng nghiệp (100 đồng) tính theo giá hiện tại bằng 3 triệu euros và một vài xu ($3.7 million)!

Thánh Phaolo đã nói: "Chúa đã tha thứ cho anh em, thì anh em cũng vậy, anh em phải tha thứ cho nhau" (Colossians 3:13). Luật Cựu Ước, "mắt đền mắt, và răng đền răng," đã bị khắc phục. Không còn tiêu chuẩn này nữa: "Hảy làm cho kẻ khác điều nó làm cho anh", nhưng, "Điều Thiên Chúa đã làm cho anh, anh hãy làm cho kẻ khác." Nhưng, Đức Giêsu không hạn chế mình vào sự ra lệnh cho chúng ta phải tha thứ, nhưng chính Người đã làm vậy trước. Đang khi Người bị đóng đinh trên thập giá Người đã cầu nguyện rằng: "Lạy Cha,xin tha cho họ, vì họ không biết việc họ làm!" (Lc. 23:34}. Đó là điều phân biệt giữa đức tin Ki tô hữu với bất cứ tôn giáo nào khác.

Đức Phật cũng đã để lại một châm ngôn " Không phải với sự oán giận mà sự oán giân được thoa dịu; với sự không-oán giận, sự oán giận mới được thoa dịu." Nhưng Chúa Kitô không hạn chế mình trong việc chỉ rõ con đuờng trọn lành; Người ban sức mạnh để theo sự trọn lành. Người không chỉ ra lệnh chúng ta phải làm, nhưng Người làm với chúng ta. Ân sủng hệ tại là ở chỗ này. Sự tha thứ Kitô hữu vượt xa sự không-bạo tàn và sự không-oán hận.

Có người thắc mắc: việc tha thứ bảy mươi lần bảy không có nghĩa là khuyến khích sự bất côn g và bật đèn xanh cho lạm dụng sao? Không, sự tha thứ Kitô hữu không loại trừ sự kiện, trong đôi truờng hợp, anh cũng có thể phải tố giác một người và đưa họ ra tòa án, nhất là khi điều bị đe dọa là những quyền lợi và cũng là ích lợi của kẻ khác. Xin nêu lên một ví dụ gần chúng ta: sự tha thứ Kitô hữu không ngăn cấm những người phụ nữ của một số nạn nhân bị góa bụa do sự khủng bố hay do mafia, đã theo đuổi chân lý và công lý cách kiên trì liên quan cái chết của chồng mình.

Nhưng, không chỉ có những hành vi cả thể tha thứ mà còn những hành vi tha thứ hằng ngày, trong đời sống vợ chồng, lúc lao động, giữa những thân nhân, bạn bè, đồng nghiệp và những người quen thuộc. Điều gì người ta có thể làm khi người ta khám phá rằng mình bị chính bà vợ mình phản bội? Tha thứ hay phân ly? Đó là một câu hỏi hết sức tế nhị, không luật nào có thể được áp đặt từ bên ngoài. Cá nhân phải khám phá trong mình phải nên làm gì.

Nhưng tôi có thể nói một sự. Tôi biết những trường hợp mà bên bị xúc phạm đã tìm được, trong tình yêu đối với kẻ khác, và nhờ sự trợ giúp đến từ sự cầu nguyện, đã có sức mạnh tha thứ cho kẻ đã lầm lạc, nhưng chân thành sám hối. Hôn nhân được tái sinh như từ đống tro, nó có một thứ bắt đầu mới. Dĩ nhiên, không ai có thể chờ đợi điều nảy có thể xảy ra trong đời sống vợ chồng "bảy mươi lần bảy."

Chúng ta phải cảnh giác để khỏi phải mắc bẫy. Cũng có nguy hiểm trong việc tha thứ. Nguy hiểm đó tùy thuộc vào tâm trạng của những người tưởng rằng họ luôn luôn có một cái gì phải tha thứ cho kẻ khác-- nguy hiểm vì tin rằng người ta luôn là chủ nợ sự tha thứ và không bao giờ là người mắc nợ.

Nhưng nếu chúng ta suy tư kỹ nhiều lần, khi chúng ta sắp nói: "Tôi tha thứ cho anh!", chúng ta đáng lý sẽ làm tốt hơn để thay đổi thái độ và những lời nói, và nói với người đối diện chúng ta: "Xin tha thứ cho tôi!" Lúc đó chúng ta phải công nhận chúng ta cũng có cái gì người khác phải tha thứ. Trên thực tế, còn quan trọng hơn việc tha thứ là sự khiêm tốn xin tha thứ.

33. Hãy tập sống như tấm lòng bao la của Thiên Chúa

Tha thứ không dễ, nhất là việc xúc phạm không chỉ gây đau khổ cho chúng ta mà còn làm thiệt hại cho thân nhân của chúng ta nữa. Câu truyện sau đây của người phụ nữ ly dị và đứa con gái 14 tuổi của bà, chứng minh điều ấy. Ly dị luôn là một kinh nghiệm cay đắng cho bất cứ cuộc hôn nhân nào. Nhưng kinh nghiệm của người đàn bà trong câu truyện lại càng cay đắng, bế tắc hơn. Bà là một công nhân không thành thạo, đứa con gái còn đi học. Sau vụ ly dị, người cha phải chu cấp tiền bạc cho nó. Nhưng ông đột nhiên cắt đứt, mặc dầu ông có khả năng. Người vợ vụng về không kiếm được nhiều tiền. Bà lo lắng rồi đây không hiểu làm sao ra kinh tế để tiếp tục cho con đi học. Bà là một tín hữu nhiệt thành, bà hối hận dã qúa nóng giận, tức bực với người chồng cũ. Tuy nhiên tôi không hiểu bà có phản ứng ra sao khi nghe công bố Tin mừng hôm nay ở Thánh đường?

Nhưng xin quanh co một chút, cho vấn đề dễ sáng tỏ. Khi đọc Kinh thánh, đôi khi ý nghĩa của nó dễ, tôi có thể hiểu ngay và lấy ra vài tư tưởng để suy niệm. Nhưng đôi khi phải tìm hiểu lâu, trong những trường hợp ấy, tôi chỉ lắng nghe vài câu, vài lời, vài hình ảnh mà tôi có thể hiểu được để nghiền ngẫm cho đến lần đọc khác, riêng tư hoặc nghe công bố ở nhà thờ. Thí dụ: tuần vừa qua, tôi được thách thức đừng để sự xúc phạm đến mình phát triển. Chúa Giêsu khuyên tôi phải đi dàn xếp với anh chị em gây phiền toái đó. Chẳng cần phải là học giả của Kinh thánh mới có khả năng diễn giải ý nghĩa của đoạn kinh thánh ấy. Bài Tin mừng ngày hôm nay không dễ như vậy. Nó đòi hỏi nhiều suy nghĩ hơn.

Câu truyện khởi sự bằng việc Phêrô hỏi Chúa Giêsu phải tha thứ bao nhiêu lần. Đến 7 lần không? Câu hỏi của ông tiếp nối liền sau việc Chúa dạy về sửa lỗi và hòa giải trong cộng đoàn, tức Hội thánh ngày nay. Vậy thì ai trong chúng ta lúc này không hiểu tầm quan trọng của sửa lối và tha thứ trong cộng đoàn kitô giáo? Để chúng ta khỏi quên, Kinh lạy Cha luôn nhắc nhớ: “Xin tha lỗi cho chúng con như chúng con cũng tha kẻ có lỗi với chúng con.” Ngay cả khi là người không tôn giáo, thì các tâm lý gia nói cho hay sự quan trọng của tha thứ, không những hữu ích cho người khác mà còn rất lợi cho tinh thần chúng ta.

Phúc âm hôm nay Phêrô hỏi Chúa về việc tha thứ đó. Hình như ông nghĩ mình có câu trả lời đúng: Tha thứ đến 7 lần. Nhưng Chúa Giêsu làm ông ngạc nhiên: “Bảy mươi bảy lần bảy”. Để minh hoạ cho ý kiến của mình, Chúa kể dụ ngôn ông vua nhân từ. Dụ ngôn này không rõ nghĩa như tôi trình bày ở trên. Nó đòi hỏi kiên nhẫn và tìm tòi.

Thoạt nghe tôi cảm thấy khó chịu, bởi hình ảnh của Thiên Chúa không như chúng ta dự đoán: gần gũi và nhân lành. Ngược lại, Ngài xem ra nghiêm khắc với những ai không vừa ý Ngài. Tới hồi kết thúc dụ ngôn, kẻ mắc nợ nhiều hơn bị trao cho lý hình: “cho đến khi Y trả hết nợ cho ông.” Chúa Giêsu nói thêm: “Ấy vậy Cha của Thày ở trên trời cũng sẽ đối xử với anh em như thế, nếu mỗi người trong anh em không hết lòng tha thứ cho anh em mình”. Quí vị chắc đã hiểu ý tôi? Bản văn xem ra tô vẽ lên một Thiên Chúa thay đổi, từ Thượng Đế yêu thương đầy lòng thông cảm mà Chúa Giêsu là hiện thân, thành một Đấng đòi hỏi và ưa thích trừng phạt. Hình ảnh này nhiều người chúng ta vẫn còn lưu giữ trong thâm tâm, dù chỉ là tiềm thức. Làm thế nào chúng ta tháo cởi được những điều vặt vĩnh của dụ ngôn này?

Xin nhớ đây là dụ ngôn chứ không phải so sánh từng chi tiết (allegory). Dụ ngôn cho chúng ta ý niệm sống trong Nước Trời là như thế nào? Dưới triều đại Thiên Chúa chúng ta phải cư xử ra sao? Chứ không phải toàn bộ câu truyện là như vậy. Ông vua trong câu truyện không là hình ảnh Thiên Chúa. Ông đại diện cho công lý mà thôi. Còn mặt khác của công lý mới mô tả đúng hình ảnh Đức Chúa Trời. Đó là lòng thương xót của Ngài. Duy chỉ công lý suông có thể dẫn đến tàn nhẫn. Châm ngôn La tinh nói: “Công lý tối cao sản sinh bất công cực kỳ (summum jus summa injuria). Công lý của Thiên Chúa được lòng thương xót của Ngài cân bằng.

Điểm thứ hai cũng quan trọng, hình ảnh những người mắc nợ không hoàn toàn đại diện cho chúng ta. Chúa Giêsu kể câu truyện để trả lời nghi vấn của thánh Phêrô, bổn phận của chúng ta là suy gẫm dụ ngôn. Chúng ta tự so so sánh mình với con nợ khi liên tưởng tới tội lỗi vô cùng to lớn với Đức Chúa Trời. Nhưng ngụ ý của dụ ngôn không hoàn toàn như vậy, chúng ta sẽ dần dà khám phá ra sự thật. Nếu chúng ta giữ nguyên hình ảnh Đức Chúa Trời hành động giống vị vua trong câu truyện thì chúng ta phải trả lời những vẫn nạn khó khăn: Liệu Thiên Chúa có lòng trả thù như vị vua quyền năng? Liệu Thiên Chúa thôi nhân từ thương xót các tội nhân chưa hối cải? Liệu lòng xót thương của Ngài kèm theo điều kiện? Liệu hình ảnh Chúa Giêsu mặc khải trong Phúc âm về một Thiên Chúa hoàn toàn thương xót và tha thứ có thật?

Xin đọc kỹ dụ ngôn chúng ta sẽ ngộ ra lắm điều lạ lùng. Trước hết, tình huống Chúa Giêsu kể dụ ngôn là vì Phêrô hỏi. Phêrô nắm chắc câu trả lời, dựa vào những điều Chúa dạy về sửa lỗi và thứ tha trong đoạn trên (Tin mừng Chúa nhật tuần này tiếp liền sau tuần trước, (Mt 18, 20 - 21)). Ông đề nghị 7 lần, tưởng là đã nhiều lắm, bởi số 7 chỉ sự hoàn hảo trong văn hoá Do thái. Số 7 chứa đựng ý nghĩa đầy tròn. Nhưng trước mặt Chúa số ấy có giới hạn. Chúng ta có thể tuyên bố: “như vậy là chúng tôi đã thoả mãn những đòi hỏi”. Nhưng Chúa Giêsu làm Phêrô ngạc nhiên. Ta không bảo 7 lần mà tới 70 lần 7. Đúng hơn Chúa nói: đừng đặt giới hạn cho việc tha thứ. Nghĩa là nó không thể đong đếm như một danh sách mua sắm: một chục trứng, hai két bia, ba cân khoai tây vv. Tha thứ là vô hạn định. Vì vậy Chúa kể dụ ngôn cho Phêrô và các môn đệ nghe, để am hợp với nội dung Ngài công bố. Hội thánh phải lĩnh hội phẩm chất và tầm quan trọng của vấn đề. Tôi hoài nghi câu truyện có bị cắt ngắn hay không, bởi lẽ không thấy mô tả nỗi vui mừng của con nợ, khi được tha bổng. Số tiền nợ rất lớn. Người ta tính ra nếu lương công nhật mỗi ngày một đồng thì con nợ phải lao động 150 năm để trả nợ. Vậy mà không thấy nói khi được tha nợ, con nợ hoan hỷ nhẩy mừng như người trúng số độc đắc, hay như tử tù được ân xá, ra khỏi khám đường.

Rõ ràng người đầy tớ không bao giờ trả hết nợ cho vua, dù anh ta hứa như vậy. Anh ta nói anh ta cần thời gian. Cho dù anh ta được phép có nhiều thời giờ và làm việc chi đi nữa thì anh ta không bao giờ có khả năng trả nợ, dù chỉ là một phần rất nhỏ. Anh ta hoàn toàn dưới quyền người chủ nợ. Tuy nhiên thay vì số phận thảm khốc ấy, thì anh nhận được lòng nhân ái của ông vua. Đây là điểm gây ngạc nhiên của câu truyện. Thường thường các dụ ngôn đều có những bước ngoặt bất ngờ làm chúng ta sửng sốt. Cái luận lý của nó không đoán trước được, khác với lý luận của thế gian. Người đầy tớ hoàn toàn bước vào quan hệ mới, đời sống mới mà anh chẳng bao giờ nằm mơ thấy. Cứ như công lý của xã hội thì con nợ phải chấm dứt cuộc sống tự do của mình cùng với gia đình, tức đồng nghĩa với cái chết mặc dù còn sống. Anh ta và gia đình đã nằm trên bảng giá cả để bán. Nhưng bỗng nhiên được tự do không phải trả món nợ khủng khiếp nữa. Còn chi vui mừng hơn? Đúng là một ân huệ tày trời, anh phải thay đổi nếp sống của mình và nhận ra hoàn cảnh hiện tại. Tất cả đều là ân huệ của vua. Thực tế anh không thấy được như vậy. Phúc âm không thuật lại gì cả, nhưng cho biết phản ứng của anh ra sao. Câu truyện kể tiếp chứng tỏ anh đã ngang nhiên ngăn cản ơn huệ, không cho nó tác động trên bản thân anh và gia đình. Đây là điều chúng ta cần quan tâm suy nghĩ, bởi cũng thường vô ơn như vậy trước mặt Đức Chúa Trời, lãnh nhận muôn vàn ơn thánh của Ngài mà không hề đáp trả. Chúng ta có đầy đủ chứng cơ, con nợ trong Phúc âm không hề thay đổi. Anh ta từ chối tha nợ cho bạn mình, bóp cổ và đòi cho bằng hết món nợ nhỏ xíu. Thánh Mattheo kể: “Nhưng ra đến ngoài, tên đầy tớ ấy gặp một người đồng bạn, mắc nợ Y một trăm quan tiền, Y liền túm lấy, bóp cổ mà bảo: trả nợ cho tao”.

Đọc đến đây không ai có thể cầm lòng tức bực với tên đầy tớ bất lương. Nhưng đó phải chăng cũng là thái độ của chúng ta đối với đồng bào, mặc dù đã được Thiên Chúa tha cho muôn vàn tội nợ? Tôi đã từng đọc Tin mừng để cho lời Chúa lắng đọng trong tâm hồn, đúng hơn Lời Chúa tác động vào trong linh hồn tôi. Tuy nhiên câu truyện hôm nay làm tôi xấu hổ nhất. Bởi lẽ thông điệp của dụ ngôn là như thế này: Một người nợ một món tiền không thể trả nổi, mặc dầu hứa là sẽ trả. Món nợ được tha bổng chẳng phải vì cử chỉ nào của chủ nợ, ông ta đã nói hoặc hứa gì với con nợ, mà hoàn toàn do lòng tốt của mình. Trước lời khẩn cầu ông thương xót. Người đầy tớ được tha và hoàn toàn không thay đổi, không chịu tác động chi hết bởi ân huệ quá to lớn của chủ. Hắn lập tức từ chối lời van xin của bạn, mặc dầu món nợ chẳng đáng giá là bao, bóp cổ và hành hạ bạn cho đến khi đòi được món nợ. Và bởi vì hắn không có một phản ứng nào trước lòng tốt của vua, cho nên hắn trở lại tình trạng nguyên thuỷ, trước khi được chủ tha thứ, mắc món nợ khổng lồ. Vậy thì hắn và gia đình phải trả hậu quả của việc hắn làm.

Tôi rất tâm phục, khẩu phục tín thư của dụ ngôn này. Chúng ta chẳng làm chi để được Chúa thứ tha. Ơn này hoàn toàn nhưng không. Chúa tha thứ cho tôi nhiều lần: 70 nhân 7, tương đương với vô hạn định. Phản ứng của tôi phải ra sao trước nhan thánh Đức Chúa Trời và thiên hạ, bởi tôi thường vỗ ngực tuyên bố là môn đệ Chúa, làm chứng nhân cho lòng thương xót của Chúa Kitô?

Tôi phải suy niệm luôn luôn sự thật trong câu truyện hôm nay. Cuộc sống của chúng ta với Chúa là một hồng ân từ lúc sinh ra cho tới khi lìa đời. Chẳng có chi mà chúng ta không lãnh nhận từ Thiên Chúa. Việc cảm tạ Ngài và ăn ở ngay chính là lẽ đương nhiên. Nhưng đa phần nhân loại lãng quên, kể cả giáo sĩ, tu sĩ, linh mục. Họ ăn ở độc ác, thu vén tiền bạc, của cải, tiện nghi, hạnh phúc cho riêng mình trên hy sinh đau khổ của kẻ khác.

Trước bàn thờ Thánh Thể, chúng ta thành thật dâng lời tạ ơn và xin cho chân lý Chúa dạy hôm nay ghi khắc vào xương thịt mình. Bởi bất cứ khi nào chúng ta xin ơn tha thứ đều được Chúa tưới gội với lòng hoan hỷ. Chúng ta cam kết với Ngài luôn sống đạo đức tốt lành, sẵn sàng tha thứ cho tha nhân xúc phạm đến mình bởi nó là dấu chỉ chúng ta đã được Chúa thứ tha.

Thánh Phaolô trong bài đọc hai cũng cùng ý tưởng đó khi viết: “Không ai trong chúng ta sống cho chính mình, cũng như không ai chết cho chính mình…dầu sống hay chết, chúng ta đều thụôc về Chúa.” Chúng ta thuộc về Thiên Chúa như một tạo vật do chính bàn tay Ngài dựng nên. Ngài còn gìn giữ và dẫn dắt, nhiều lần bằng những phương cách khác nhau, Ngài đã giải thoát chúng ta khỏi những khó khăn, nguy hiểm, ban cho được sống hạnh phúc trên trái đất này. Chúng ta còn thuộc về Chúa trong ơn Ngài cứu độ. Do sự lừa dối của satan và tội nguyên tổ, mọi người đều phải án chết: tâm linh, phần xác, ơn thánh, linh hồn. Chúng ta chẳng có khả năng tự cứu lấy mình, cho nên Thiên Chúa đã sai Con Một của Ngài xuống thế gian để làm việc ấy. Con Ngài đã chịu khổ nạn và chết trên Thập giá cũng vì mục tiêu cứu thoát nhân loại khỏi án phạt đời đời. Phép công thẳng của Thiên Chúa được đền bù và lòng xót thương của Ngài được tỏ hiện.

Tôi xin trở lại câu truyện ban đầu: Nếu như cứ theo công lý thế gian, tôi sẽ khuyên người phụ nữ theo đuổi quyền lợi của con gái cho đến cùng, dù phải bỏ bố nó vào tù. Nhưng dưới ánh sáng Tin mừng hôm nay, tôi cầu nguyện cho bà và đề nghị bà xin Chúa ban quyền năng tha thứ cho ông ta. Bà sẽ được bình an, yên tâm, vui vẻ và ông ta được tự do sống như vậy, sau khi trở lại tiếp tục cung cấp tiền bạc cho con gái. Chắc chúng ta còn nhớ câu chuyện đứa con hoang đàng của gia đình ông James. Con ông bỏ nhà theo bạn bè đi bụi đời nhiều năm trời. Một hôm nó hồi tâm nghĩ lại và muốn trở về với gia đình. Nhưng nghi ngại, bởi không hiểu cha mẹ có tha thứ cho không? Suy nghĩ mãi nó tìm ra một phương kế: Viết thơ nói với gia đình, giờ đó, tháng đó, ngày đó nó sẽ đáp xe lửa qua trước nhà, nếu nhìn thấy trên cành cây trước cửa buộc một chiếc khăn trắng, nó sẽ xuống xe và trở về nhà, bằng không nó cứ ngồi trên xe đi luôn. Tới đúng hẹn nó lên xe lửa về nhà. Và khi nó nhìn lên cây trứoc nhà thì thấy không phải là một chiếc khăn trắng, nhưng cả rừng khăn trắng buộc khắp nơi. Hóa ra ông bố sợ nếu chỉ treo một chiếc khăn như nó yêu cầu, chẳng may xe lửa chạy quá nhanh, nó không thấy kịp, ông sẽ mất đứa con. Thiên Chúa hằng đối xử với chúng ta như vậy đó. Chúng ta phản ứng ra sao? Amen.

Lm Jude Siciliano, OP