MÙA HOÁN CẢI VÀ TRỞ VỀ (*)-  Lm. Giuse Đinh Tất Quý

Nhưng chúng ta phải ăn mừng, phải vui vẻ, vì em con đây đã chết mà nay lại sống, đã mất mà nay lại tìm thấy.(Lc 15,32)

Câu chuyện trong bài Tin Mừng hôm nay là câu chuyện của một gia đình. Một gia đình có một người cha và hai người con. Về phương diện xã hội ta thấy đây là một gia đình thành đạt. Thế nhưng sự thành đạt đã không đủ sức để tạo nên sự tin tưởng yêu thương trong gia đình.

Người cha và hai người con.

Người cha trong xã hội Do Thái là người cha đầy uy quyền. Ông là người chủ sự các giờ kinh và có những quyết định mà con cái phải vâng theo. Tắt một lời đây là người thay mặt Thiên Chúa trong việc cai quản, chăm sóc và lo lắng cho gia đình.

Người cha trong câu chuyện hôm nay là một người tài giỏi. Sự thành đạt của gia đình này phải nói là do công sức của ông. Ông đã xây dựng được gia đình có thế giá trong xã hội. Thế nhưng gia đình này vẫn chưa có được sự tin tưởng và yêu thương nhau như những điều kiện cần thiết để cho gia đình có được nhiều niềm vui và hạnh phúc.

Hai người con: Cả hai người con trong câu chuyện hôm nay đều là những người không có được sự hiểu biết rõ ràng về người cha của mình. Chính sự thiếu hiểu biết này đã đem đến những hệ luỵ không được tốt đẹp lắm cho gia đình. Người con thứ đã bỏ nhà ra đi. Sự ra đi của nó đã tạo nên một sự nhớ nhung mênh mông trong lòng của người cha nhưng người cha cứ sẵn lòng chịu vậy cho tới khi nó thân tàn ma dại quay đầu trở về.

Người con cả cũng chẳng hiểu biết rõ cha của mình. Trong đầu óc của nó, người cha dường như chẳng quan tâm gì tới sự có mặt của nó trong gia đình mặc dù nó đã hết lòng chu toàn mọi bổn phận như một đứa con thảo hiếu. Hơn thế, nó còn cảm thấy thua thiệt khi người cha đối xử quảng đại với em của nó. Chính vì thế mà nó đã không bằng lòng với cách đối xử của người cha khi ông hoan hỉ đón nhận người con thứ trở về.

Tóm lại, cả hai người con đều chẳng có người nào hiểu rõ về cha của mình. Chính sự thiếu hiểu biết đó đã đưa đến những cách ứng xứ không được đẹp trong tương quan cha-con, huynh-đệ trong gia đình làm cho gia đình không được hạnh phúc.

Bài học.

Có thể nói qua câu chuyện trong bài Tin Mừng hôm nay chúng ta có thể rút ra được một bài học rất cần thiết cho cuộc sống làm người cũng như làm con Thiên Chúa. Bài học đó chính là sự thiếu hiểu biết về nhau và về Thiên Chúa.

Trong cuộc sống làm người sự thiếu hiểu biết về nhau nhiều khi đã đưa đến những chuyện đau lòng khó lường.

Quan hệ giữa một cô gái trẻ và mẹ chồng luôn ở trong tình trạng căng thẳng. Cô gái cảm thấy mẹ chồng luôn muốn đối đầu với cô, luôn muốn gây khó dễ cho cô. Trong đầu cô luôn nghĩ cách đối phó với mẹ chồng.

Một hôm, cô gái đến bệnh viện hỏi một nữ bác sỹ:

– Thưa bác sỹ, có phương thuốc nào hiệu nghiệm có thể đầu độc được mẹ chồng tôi không? Tôi không thể nào chịu đựng nổi sự ngược đãi của bà ấy.

Bác sỹ nghe xong, không hề ngăn cản mà mỉm cười nói:

– Tôi sẽ kê cho cô một toa thuốc có tên gọi “bùn chua”.

Mỗi ngày trước bữa ăn cô cho mẹ chồng uống một viên. Chỉ có điều khi đưa thuốc cho mẹ chồng uống, cô phải giả vờ tỏ ra là một con dâu hiền thảo, để mẹ chồng khỏi nghi ngờ. Ba tháng sau, mẹ chồng cô sẽ thay đổi.

Ba tháng sau, cô gái trẻ ấy lại một lần nữa đến gặp bác sỹ ấy nói:

– Thưa bác sỹ, tôi không muốn đầu độc mẹ chồng tôi nữa.

– Tại sao cô lại thay đổi ý định vậy?

– Từ khi tôi nghe theo lời bác sỹ, mỗi ngày trước bữa ăn, tôi lễ phép đưa thuốc cho mẹ chồng uống. Sau một thời gian, thái độ của mẹ chồng đối với tôi bỗng thay đổi. Bà ấy trở nên rất thân thiện với tôi. Hơn nữa còn giành việc để làm, để cho tôi nghỉ ngơi nhiều hơn, quan tâm chăm sóc tôi giống như mẹ đẻ. Vì thế, tôi muốn cứu mẹ chồng tôi.

Cô gái vừa khóc lóc vừa nói:

– Bác sỹ kê cho tôi một toa thuốc giải độc. Xin bác sỹ hãy cứu mẹ chồng tôi?

Nghe cô gái nói xong, bác sỹ mỉm cười nói:

– “Bùn chua” thực ra là một loại thuốc giúp người ta ăn ngon miệng. Vì cô đưa thuốc cho mẹ chồng với thái độ vui vẻ lễ phép nên mẹ chồng cô cảm kích trước hành động hiếu thuận này của cô, đồng thời bắt đầu đối xử tốt với cô. Cô nên nhớ rằng, muốn người khác đối xử với mình như thế nào, thì trước tiên phải đối xử với người khác như thế ấy.

Đối với Thiên Chúa cũng vậy. Sự thiếu hiểu biết về Thiên Chúa đã làm cho bao người mất đi nhiều niềm vui và hạnh phúc cho cuộc đời mình.

Một vị tướng lãnh người Mỹ, khi nói về tôn giáo thì tỏ vẻ nhạo báng, khinh bỉ. Ngược lại, bà vợ của ông ta thì khá đạo đức. Ngay từ đầu bà đã thành công  trong việc in vào trí óc đứa con gái duy nhất – mà cả hai đều yêu thương đậm đà – tình yêu đối với Thiên Chúa và tôn giáo, mặc dù nó bị ảnh hưởng không tốt từ người cha. Rồi một hôm em bé bỗng đau nặng. Tình trạng của em ngày càng nặng làm cả nhà thất vọng.

– Ba, Ba yêu quý của con – em nói- trong vài giờ nữa con sẽ chết. Con xin ba nói cho con biết con phải tin cái gì, tin vào ai, hay là tin vào những gì má nói cho con biết về Thiên Chúa và về Nước Trời?

Vị tướng bị giao động mạnh, nước mắt chảy quanh tròng, ông trả lời:

– Con của Ba, con hãy tin vào những gì má con luôn nói!.

– Như vậy Ba cũng phải tin vào Thiên Chúa chứ?

Đây là câu hỏi Lôgích của em. Và người cha đã không bao giờ quên lời cầu xin cuối cùng này của đứa con gái. Ông trở về lại với Giáo hội mà ông đã từ bỏ từ lâu và ông thực cảm thấy hạnh phúc trăm lần hơn trước.

Lạy Chúa Giêsu,

xin cho con biết con,

xin cho con biết Chúa.

 Xin cho con chỉ khao khát một mình Chúa,

quên đi chính bản thân,

yêu mến Chúa và làm mọi sự vì Chúa.

 Xin cho con biết tự hạ,

biết tán dương Chúa và chỉ nghĩ đến Chúa.

 Ước gì con biết hãm mình và sống trong Chúa.

Ước gì con biết nhận từ Chúa

tất cả những gì xảy đến cho con

và biết chọn theo chân Chúa luôn.

 Xin đừng để điều gì quyến rũ con, ngoài Chúa.

Xin Chúa hãy nhìn con, để con yêu mến Chúa.

Xin Chúa hãy gọi con, để con được thấy Chúa.

Và để con hưởng nhan Chúa đời đời.

Amen.  (Thánh Âu-Tinh

(*)Tựa đề do BTT.GPBR đặt

CHÚA NHẬT IV MÙA CHAY- NĂM C

NGƯỜI CHA NHÂN HẬU – Trích Logos C

Trước năm 1975, người ta thường nhắc đến câu chuyện về cuộc đời của một tướng cướp hào hoa phong nhã cùng với cuộc tình lãng mạn của anh ta. Đó là tướng cướp Petit Tân, nghĩa là Tân Bé, chuyên cướp nhà Băng, đã từng vào tù ra khám nhiều lần.

Vào những năm đầu của thập niên 70, trong thời gian nằm tù, Tân Bé xem Tivi thấy ca sỹ Thanh Lan hát trong các chương trình ca nhạc. Trái tim của người tướng cướp đã rung động trước tiếng hát của cô ca sỹ duyên dáng và anh ta say mê cô ca sỹ ấy.

Sau đó, Tân Bé đã vượt ngục với ý định cầu hôn với ca sỹ Thanh Lan. Nếu nàng nhận lời, anh ta sẽ giải nghệ và trở về con đường lương thiện. Một ngày nọ, mặc dù đang Bị truy nã, tướng cướp Tân Bé với Bó hoa trên tay tìm đến nhà Thanh Lan để nói lời tỏ tình. Nhưng thật trớ trêu ! Khi vừa đến trước cửa nhà Thanh Lan, tướng cướp hào hoa ấy đã Bị Bắn Bằng một loạt đạn của những người lính “Nhân Dân Tự Vệ” đang rình sẵn. Tướng cướp Tân Bé đã chết khi chưa kịp trở về “con đường lương thiện”.

Một người tội lỗi muốn hoàn lương, nhưng không được xã hội loài người chấp nhận. “Công lý và sự trừng phạt” đã ngăn cản Bước chân trở về của “người con hoang đàng” ấy.

Nếu xã hội loài người với pháp luật nghiêm khắc không thể đón nhận sự trở về của những kẻ tội lỗi, thì ngược lại, Thiên Chúa là Người Cha Nhân Hậu luôn mở rộng vòng tay yêu thương để đón nhận người con hoang đàng trở về, dù người con đó có tội lỗi đến đâu đi chăng nữa.

Hình ảnh người cha nhân hậu ấy là hình ảnh đẹp nhất mà chúng ta nhận ra được khi nhìn về Thiên Chúa trong mùa chay này. Hình ảnh về người cha tuyệt diệu được Thánh Luca phác họa trong dụ ngôn : “Người Con Hoang Đàng” mà chúng ta vừa nghe trong Bài Tin Mừng.

Người ta thường nói “luật là luật” (The law is the law) để diễn tả sự nghiêm minh của luật pháp giúp Bảo vệ trật tự và công Bằng trong xã hội con người. Điều đó cũng còn được gọi là “công lý” ở đời này. Nhưng đối với Thiên Chúa thì lại khác. Đối với Thiên Chúa là Cha Nhân từ, luật trọng nhất là “luật của trái tim”, nghĩa là “luật của tình yêu”. Và công lý đối với Ngài là “công lý của lòng tha thứ”.

Điều đó được chứng minh rõ ràng qua dụ ngôn “Người con hoang đàng”.

Lòng thương xót của người cha dành cho người con thứ vượt lên trên mọi ranh giới, luật lệ, và “lề thói” thông thường của con người. Ông ta sẵn sàng chia gia tài cho người con ngay khi ông còn sống, trái với thói quen thông thường. Vì khi đã được chia gia tài, con cái sẽ dễ dàng Bỏ rơi cha mẹ.

Tình thương của Thiên Chúa dành cho con người cũng giống như vậy. Tình thương ấy không tính toán hơn thiệt. Tình yêu ấy vượt trên cả luật lệ và mọi ranh giới. Nơi Thiên Chúa chỉ có một luật lệ duy nhất : luật lệ của lòng nhân hậu.

Sau khi người con thứ tiêu phí hết tài sản và trở thành “thân tàn ma dại” đã hối hận quay trở về, người cha thay vì tức giận và trừng phạt người con, khi vừa thấy con từ đàng xa, ông chạy lại ôm hôn anh ta một cách tha thiết. Sau đó, ông lại sai người đem áo đẹp, đem nhẫn, đem giày mà trang điểm cho như một người con yêu dấu. Lạ lùng hơn nữa, ông đã giết Bê Béo, mở tiệc ăn mừng vì người con tội lỗi trở về Bình an.

Theo quan niệm thông thường của người đời, tình yêu của người cha dành cho người con tội lỗi ấy quả thật lạ lùng không thể hiểu được ! Đến nỗi ngay cả người anh cả cũng không chấp nhận cách “yêu thương khó hiểu” ấy. Anh ta giận dỗi với người cha và ghen tỵ với người em trước sự tha thứ và tình thương hào phóng của người cha dành cho em mình.

Thiên Chúa cũng đối xử với chúng ta với “tình yêu khó hiểu” ấy. Ngài đón nhận chúng ta trở về với lòng ăn năn sám hối. Dù tội lỗi của chúng ta có ngập tràn, nhưng tình thương và ân sủng của Thiên Chúa còn tràn đầy hơn. Nhưng tiếc thay, chúng ta lại không sẵn sàng mở rộng vòng tay tha thứ để đón nhận những người anh em trở về. Chúng ta hãy Biết mở rộng lòng ra như một “tổ ấm” không Biên giới, đón nhận anh em mình như Thiên Chúa đã đón nhận chúng ta.

Bài trích sách Giosuê diễn tả dân Do thái sau cuộc hành trình trong sa mạc, được Thiên Chúa cho vào Miền Đất Hứa “chảy sữa và mật”. Dù sau những lần vấp ngã và phản Bội Thiên Chúa, dân Do thái vẫn được Ngài thứ tha và đưa về miền đất hạnh phúc ấy.

Cũng vậy, tấm lòng Thiên Chúa chính là “Miền Đất Hứa” đầy tràn hạnh phúc luôn mở ra để chờ đón chúng ta trở về sau những tháng ngày đi hoang. Nơi ấy, chúng ta không phải được nuôi dưỡng Bằng manna hay các “thổ sản tươi tốt”, nhưng được nuôi dưỡng Bằng chính Thánh Thể của Ngài.

Giới Mafia Ý có một luật lệ rất khắc nghiệt. Đó là “luật im lặng”. Dù họ là những kẻ sống ngoài vòng pháp luật, đối xử với nhau Bằng Bạo lực và hận thù. Các Băng nhóm thanh toán nhau Bằng “luật giang hồ” đẫm máu. Nhưng họ luôn im lặng trước chính quyền để Bảo vệ lẫn nhau. Để diễn tả sự khắt khe của “luật im lặng” trong giới Mafia, người ta kể câu chuyện sau:

Một ngày nọ, một tên mafia Bị cảnh sát truy đuổi đã chạy vào ngôi nhà ở vùng quê để ẩn nấp. Chủ nhà giấu anh ta vào đống rơm sau nhà. Cảnh sát ập vào nhà hỏi người chủ về tên mafia, ông ta lắc đầu nói không Biết. Nhưng khi ra sau nhà, cảnh sát hỏi đứa con trai 10 tuổi của chủ nhà, nó giơ tay chỉ vào đống rơm. Thế là tên mafia Bị Bắt. Khi đi ngang qua, anh ta ném một cái nhìn hận thù vào người chủ nhà.

Sau khi cảnh sát dẫn tên mafia đi khỏi, người chủ nhà đã lẳng lặng lấy khẩu súng ra sau nhà Bắn chết người con trai của mình, sau đó nổ súng vào chính mình. Vì ông ta cũng chính là một tên mafia. Ông ta giết con mình và tự sát vì ông ta không muốn phá vỡ “luật im lặng” đầy khắc nghiệt ấy.

Nếu người cha sẵn sàng giết con mình để Bảo vệ một thứ luật lệ tàn Bạo, Thiên Chúa lại hết lòng tha thứ và đón nhận chúng ta là tội nhân trở về Bằng “luật tình yêu” vượt lên trên mọi luật lệ. Tại sao chúng ta không mau chóng trở về với Thiên Chúa như người con đi hoang trở về với người cha nhân lành để được thứ tha ?

Trong Bài trích thư thứ II gửi tín hữu Côrintô, Thánh Phaolô kêu gọi chúng ta hãy hòa giải với Thiên Chúa để trở nên con người mới. Chính Chúa Giêsu Kitô đã hòa giải loài người tội lỗi với Thiên Chúa giàu lòng thương xót.

Để giải quyết những vấn đề xung đột và tranh chấp tại Trung Đông từ Bao năm nay, người ta đã đề ra “Lộ Trình Hòa Bình” để đem lại sự ổn định cho Palestine và Israel. Nhưng tiếc thay, lộ trình ấy xuất phát từ “Miền Đất Thánh” nơi Chúa Giêsu sinh ra và lớn lên, nhưng lại không khởi đầu từ Đức Kitô, nên “Lộ Trình Hòa Bình” vẫn đi vào Bế tắc.

Thật ra, Đức Kitô chính là “Con Đường Hòa Giải” để qua đó chúng ta trở về với Thiên Chúa là Người Cha Nhân Hậu luôn chờ đợi chúng ta.

Trong Mùa Chay, con đường hòa giải đang mở ra trước mắt chúng ta. Đến với Đức Giêsu Kitô với lòng sám hối ăn năn nghĩa là chúng ta đã đặt chân lên Con Đường Hòa Giải ấy, cũng có nghĩa là chúng ta đang trên đường trở về với lòng Chúa đầy tình xót thương.

CHÚA NHẬT IV MÙA CHAY- NĂM C

ƠN CHA– Lm. Giuse Tạ Duy Tuyền

Khi nói về tình yêu và sự hy sinh của một người cha, người ta thường ví von như biển cả bao la, như cây cao bóng cả, như núi cao vời vợi. Một tình yêu không vồn vã nhưng trầm lắng và rộng lớn bao la. Một tình yêu không cần diễn tả bằng lời, không cần biểu lộ bằng những cử chỉ trìu mến thân thương, đôi khi tỏ ra cương quyết nhưng lại là chỗ dựa vững chắc nhất cho con cái vào đời.

Tình thương và tấm lòng người cha như thế, đã được ca sĩ Ngọc Sơn diễn tả qua bài hát “Ơn Cha” như sau:

Ơn Cha như Thái Sơn cao bao tầng

Ngoài tuy cương quyết mà lòng thương mến

Ơn Cha như đuốc soi cao trên đường

Đuốc soi tâm hồn dắt con tìm hướng

Ơn cha như bóng cây xanh trên ngàn

Tình Cha tha thiết, lòng cha âu yếm

Ơn Cha như mái hiên che năm trường

Gió mưa xa gần, nắng mưa không sờn.

Vâng, chính tình thương mênh mông biển cả của người cha luôn phủ lấp cuộc đời của những người con, là hành trang theo con vào đời, là kỷ niệm luôn ghi khắc trong tim của những người con, đến nỗi có nhiều người vẫn thầm hát với cha rằng:

“Mai con lớn lên rồi

Ra đi tung cánh trong đời

Dù xa vô bờ vẫn nhờ đến tình mẹ cha”.

Hôm nay Chúa Giêsu mời gọi chúng ta cùng chiêm ngưỡng tình yêu của Thiên Chúa tựa như tình của một người cha trong gia đình. Một người cha có hai con. Hai đứa con hai cách sống. Hai đứa con hai mối bận tâm của cha. Mỗi đứa mỗi tính. Vì cha mẹ sinh con trời sinh tính. Cha yêu thương cả hai. Nhưng cả hai xem ra đều phụ lòng cha. Người con cả chăm chỉ, cần cù nhưng lại tham quyền, tham lợi. Con người anh còn thiếu lòng độ lượng biểu lộ qua việc hay ganh tỵ và đòi hỏi quyền lợi. Anh đã từng thốt lên rằng: “Cha coi, đã bao năm nay con hầu hạ Cha, thế mà chưa bao giờ cha cho lấy một con bê con để con ăn mừng với bạn bè. Còn thằng con cha kia, sau khi nuốt hết của cải của cha với bọn đĩ điếm, nay trở về, cha lại cho con bê béo ăn mừng”.

Người con thứ thuộc loại “bán trời không văn tự”. Anh đã hoang phí cả gia sản lẫn cuộc đời đến bạc nhược tinh thần và thể xác. Cuộc đời anh chỉ tìm kiếm những thoả mãn xác thịt tầm thường. Thích ăn ngon, mặc đẹp và vui thú bên những cô gái chốn lầu xanh. Cuộc sống thác loạn đã làm cho anh tan gia bại sản, thân xác tiều tụy, anh chỉ còn biết chăn heo để sống qua ngày.

Cha vẫn im lặng. Sự im lặng này không đồng nghĩa với việc đồng ý cách sống của hai con. Cha im lặng vì tôn trọng tự do của hai con. Tự do để chọn lựa. Tự do chọn lựa là nét đẹp cao qúy của con người mà không một loài nào có được ân huệ đó. Có chọn lựa nên vẫn có sai lầm. Có chọn lựa nên vẫn có nuối tiếc. Nuối tiếc vì chọn sai, vì lầm lạc. Cha không kết án ai. Cha không muốn mất đi bất kỳ người con nào. Khi người con thứ ra đi. Cha hằng ngày mong ngóng chờ con trở vể. Chỉ cần nó trở về là cha đã quên hết quá khứ tội lỗi của nó rồi. Khi người con cả bộc lộ bản tính thật của mình. Coi con bê béo hơn cả tình cảm cha con và tình nghĩa anh em. Cha vẫn từ tốn, dịu ngọt với anh. Cha muốn anh hãy vui với phận mình, và nhất là hãy vui vì luôn được sống trong tình thương của cha.

Hai người con trong phúc âm dường như vẫn lúc ẩn lúc hiện trong con ngừơi chúng ta. Chúa cho chúng ta được tự do thừa hưởng một gia sản rất qúy báu và phong phú đó chính là sự sống làm người. Thế nhưng, có những lúc chúng ta đã hoang phí cuộc đời trong những đam mê lầm lạc, trong những vui thú mau qua. Có những lúc chúng ta thường hay xét nét, ganh tỵ và đòi hỏi Chúa trả công cho chúng ta. Có những lúc chúng ta thất vọng chán chường vì yếu đuối lầm lỗi. Có những lúc chúng ta vì những con bê béo là danh lợi thú mà quên cả tình nghĩa cha con. Chúa vẫn không chấp nhất tội chúng ta. Chúa không kết án chúng ta. Chúa vẫn im lặng. Chúa mong chúng ta sớm nhận ra tình thương của Chúa để hồi tâm trở về cùng Chúa. Sự chờ đợi của Chúa là vô tận. Tình thương của Chúa là vô biên. Chúa vẫn kiên nhẫn chờ đợi và rộng lòng tha thứ hết mọi lỗi lầm của chúng ta.

Mùa chay mời gọi chúng ta hãy chọn lựa lại cách sống sao phù hợp với đạo lý làm con cái của Chúa. Hãy tập sống trong sự quan phòng, xếp đặt của Chúa. Hãy tin tưởng phó thác cậy trông vào Chúa để chúng ta luôn vui với phận mình. Nhất là hãy biết noi gương Chúa để xót thương kẻ cơ hàn và lấy lòng nhân hậu mà đối xử tốt với nhau. Nguyện xin Chúa là Đấng giầu lòng thương xót và từ bi luôn gìn giữ chúng ta trong hồng ân của Chúa và giúp chúng ta luôn sống theo tinh thần của phúc âm: mến Chúa trên hết mọi sự và yêu tha nhân như chính mình. Amen