I. Dẫn vào Thánh lễ

(Như lời dẫn nhập in trong sách lễ Rôma)

Anh chị em thân mến. Từ đầu mùa chay chúng ta đã dùng việc hãm mình đền tội và công việc bác ái chuẩn bị tâm hồn chúng ta, thì hôm nay chúng ta tụ họp để cùng với toàn thể Hội Thánh khai mạc mầu nhiệm vượt qua của Chúa chúng ta, nghĩa là cuộc khổ nạn và sự phục sinh của Người. Để thực hiện điều đó, chính Người đã tiến vào thành Giêrusalem. Bởi vậy, với tất cả lòng tôn kính sùng mộ tưởng nhó đến việc Người vào thành mang lại ơn cứu độ, chúng ta hãy bước theo Chúa, để nhờ ơn thánh, chúng ta được tham dự vào thập giá, chúng ta cũng được dự phần vào sự phục sinh và sự sống.

II. Lời Chúa

1. Bài Tin Mừng lúc kiệu lá: Mc 11,1-10

Việc Đức Giêsu vào thành Giêrusalem tuy có phần long trọng (dân chúng đón rước, tung hô...) nhưng không phải là một cuộc biểu dương chính trị, trái lại nhằm cho biết Đức Giêsu là người như thế nào:

Đức Giêsu rất coi trọng việc này, cho nên đích thân Ngài thu xếp từng chi tiết cho cuộc vào thành (thu xếp trước với chủ lừa, dặn dò kỹ hai môn đệ về đường đi nước bước và lời ăn tiếng nói).

Nhưng mọi sự chuẩn bị đều được tiến hành trong âm thầm kín đáo (những lời đối đáp giữa môn đệ với chủ lừa giống như trao đổi mật hiệu với nhau).

Đức Giêsu chọn cởi lừa chứ không cởi ngựa.

Lời chúc tụng của dân chúng có tính cách tôn giáo hơn là chính trị ("Hoan hô Đấng nhân danh Chúa mà đến", "Hoan hô trên các tầng trời")

Như thế, Đức Giêsu muốn cho người ta biết Ngài là vua nhưng là một vị vua cứu nhân độ thế, hiền hòa, khiêm tốn.

2. Bài đọc Cựu Ước: Is 50,4-7

Đây là bài ca thư ba về Người Tôi Tớ trong sách Isaia.

Người Tôi Tớ nâng đỡ kẻ nhọc nhằn.

Người Tôi Tớ luôn thức tỉnh đón nghe và thi hành ý Chúa.

Người Tôi Tớ nhẫn nhục chịu đựng những đau khổ hành hạ.

3. Đáp ca: Tv 21

Tâm tình của người công chính bị bách hại:

Than thở với Chúa về những sự hành hạ mình phải chịu

Đồng thời bày tỏ lòng trông cậy vững vàng vào Chúa và vẫn chúc tụng Ngài.

4. Bài Thánh Thư: Pl 2,6-11

Thánh Phaolô vẽ 2 con đường của Đức Giêsu:

Con đường hạ mình: dù là Con Thiên Chúa, nhưng Đức Giêsu đã tự ý hạ mình đến mức tột cùng (làm thân tôi đòi, chết, chết trên thập giá)

Con đường được tôn vinh: Ngài càng hạ mình thì Thiên Chúa càng nâng Ngài lên cao đến tột cùng (danh Ngài trổi vượt mọi danh hiệu, mọi loài trên trời, dưới đất và trong địa ngục đều phải tôn thờ Ngài).

5. Bài Thương khó: Mc 14,1-15, 47

Diễn tiến cuộc chịu nạn của Đức Giêsu đều giống nhau trong 4 quyển Tin Mừng. Nhưng Mác cô nhấn mạnh một số ý lớn:

a/ Đức Giêsu "bị trao nộp": Động từ này được dùng 9 lần trong bài tường thuật. Tác nhân trao nộp Đức Giêsu là: Giuđa (nộp Đức Giêsu cho các thượng tế), các Thượng tế (nộp Đức Giêsu cho Philatô), Philatô (nộp Ngài cho quân lính). Nhưng đàng sau và chủ động nhất là chính Thiên Chúa đã trao nộp Con mình cho loài người. Phần Đức Giêsu, Ngài cũng tự trao nộp mình.

Lý do trao nộp cũng khác nhau: vì tiền (Giuđa), vì lòng ganh ghét (các Thượng tế), vì mị dân (Philatô), và vì yêu thương (Chúa Cha, Đức Giêsu).

b/ Đức Giêsu là "Con Thiên Chúa": Tin Mừng Mc diễn tiến theo sơ đồ từ từ hé lộ về con người Đức Giêsu: Ngài là người - là Kitô (Messia) - Con Thiên Chúa (Câu đầu tiên của tác phẩm vạch rõ sơ đồ này. Mc 1,1: "Tin Mừng Đức Giêsu Kitô Con Thiên Chúa". Mặc khải cao nhất về Đức Giêsu là tư cách Con Thiên Chúa của Ngài. Mặc khải này được thốt ra khi Ngài tắt thở: "Viên đại đội trưởng đứng đối diện với Đức Giêsu, thấy Người tắt thở như vậy liền nói "Quả thật, người này là Con Thiên Chúa" (15,39).

III. Gợi ý giảng

* 1. Chúa chọn con lừa

Nhiều độc giả Tin Mừng rất ngạc nhiên trước những lời căn dặn của Đức Giêsu với hai môn đệ mà Ngài sai vào thành trước: "Các anh vào làng trước mặt kia. Tới noi sẽ thấy ngay một con lừa con chưa ai cởi bao giờ đang cột sẵn đó. Các anh cởi dây ra và đem nó về đây. Nếu có ai bảo tại sao các anh làm như vậy thì cứ nói là Chúa cần đến nó và Người sẽ gởi lại đây ngay" (các câu 2-3). Mọi việc đã diễn ra đúng lời Chúa dặn. Tưởng như một phép lạ. Thực ra không phải là phép lạ gì cả, mà là chính Đức Giêsu đã kín đáo thu xếp trước với người thân của Ngài trong làng: đến ngày đó, tại địa điểm đó, họ hãy để sẵn hai con lừa, sẽ có hai môn đệ của Ngài đến dắt đi, mật khẩu để nhận ra nhau là một câu hỏi và một câu trả lời đã quy ước sẵn.

Tại sao Đức Giêsu phải đích thân thu xếp các chi tiết cho chuyến vào thành Giêrusalem lần này? Thưa có hai lý do:

1/ Sự việc diễn ra "mấy ngày trước lễ Vượt Qua" (c 1). Lễ này kỷ niệm việc dân Do Thái được giải phóng khỏi ách nô lệ Ai Cập, cho nên mỗi lần mừng lễ này, ý tưởng giải phóng luôn hiện lên trong đầu dân chúng, nhất là khi đất nước đang nằm dưới ách thống trị của ngoại bang. Chính vì thế, viên Tổng trấn Rôma bình thường vẫn an tâm ở tổng hành dinh của ông tại Syria, nhưng gần đến lễ Vượt Qua thì phải đến Giêrusalem để có thể trực tiếp chỉ đạo nếu có xảy ra nổi loạn. Trong bầu khí nhạy cảm đó, Đức Giêsu phải kín đáo thu xếp để đừng ai biết trước chuyến vào thành của Ngài.

2/ Mọi chi tiết mà Đức Giêsu đích thân thu xếp đều liên hệ đến con lừa. Tại sao? Vì Ngài không muốn người ta hiểu lầm Ngài là một nhà giải phóng quân sự hay chính trị. Ngài muốn người ta hiểu rằng Ngài là một vị vua hòa bình, hiền từ và khiêm tốn. Vua chinh chiến thì cỡi ngựa, còn vua hòa bình thì cỡi lừa.

Tuy nhiên xem ra không ai hiểu đúng ý Chúa: các môn đệ "lấy áo choàng của mình trải lên lưng nó", dân chúng thì cũng "chặt nhành chặt lá ngoài đồng mà rải. Người đi trước kẻ theo sau reo hò vang dậy" (các câu 7-9). Sự hồ hỡi của họ có lẽ xuất phát từ ý tưởng giải phóng: Hôm nay ngày giải phóng đã đến rồi, vị Anh hùng đã xuất hiện! Tóm lại mọi người đều nghĩ rằng hôm nay Đức Giêsu bắt đầu cuộc khởi nghĩa.

***

Chúa nhật Lễ Lá hôm nay bắt đầu Tuần Thánh. Chúng ta có thể dùng đoạn Tin Mừng này để soi sáng ý nghĩa những sự việc sẽ xảy ra trong Tuần Thánh:

Tại sao các Thượng Tế Do Thái tìm bắt Đức Giêsu? Thưa vì họ tưởng rằng Ngài là một chính khách nguy hiểm. Tin Mừng thứ tư ghi nhận rằng ngay cả trước biến cố này, các vị lãnh đạo ấy đã tính đến khả năng sức thu hút quần chúng của Đức Giêsu sẽ dẫn đến sự đàn áp của quân Rôma: "Nếu chúng ta cứ để ông ấy tiếp tục, mọi người sẽ tin vào ông ấy, rồi người Rôma sẽ đến phá huỷ cả nơi thánh của ta lẫn dân tộc ta" (Ga 11,48).

Tại sao Giuđa nộp Đức Giêsu cho các Thượng Tế? Nhiều chuyên gia Thánh Kinh cho rằng đó là do một tính toán chính trị: Hắn vẫn nghĩ Đức Giêsu là một người có khả năng làm một cuộc đảo chánh. Nhưng Giuđa chờ mãi mà không thấy Đức Giêsu làm gì nên hắn nộp Đức Giêsu như dồn Ngài vào chân tường: hy vọng khi đã bị bắt thì Đức Giêsu bó buộc phải ra tay hành động.

Tại sao dân chúng hùa theo các Thượng Tế đòi giết Đức Giêsu? Đó là phản ứng thất vọng của những người đã từng hy vọng quá nhiều: Họ hy vọng Đức Giêsu giải phóng đất nước nhưng khi Ngài không làm vậy thì họ thất vọng và trừng trị Ngài.

***

Hôm nay chúng ta cũng tay cầm lá, miệng tung hô Đức Giêsu. Nhưng chúng ta coi Ngài là ai và mong gì nơi Ngài?

Nếu chúng ta coi Đức Giêsu là một vị vua uy quyền, chúng ta sẽ như các lãnh tụ Do Thái tìm cách trừ khử Ngài khi cảm thấy uy quyền ấy đe dọa đến quyền tự do của chúng ta.

Nếu chúng ta coi Ngài là một vị vua giúp chúng ta chiến thắng thù địch, chúng ta sẽ như quần chúng hôm ấy chán bỏ Ngài khi Ngài không giúp chúng ta đạt được mục đích ấy.

Nếu chúng ta coi Ngài là một thứ ô dù cho chúng ta núp bóng, chúng ta sẽ như các môn đệ bỏ Ngài mà chạy trốn khi ước vọng của chúng ta không thành.

Đức Giêsu là một vị vua hòa bình, hiền từ và khiêm tốn. Đi theo Ngài có lẽ chúng ta sẽ không được hưởng đặc quyền đặc lợi, nhưng tâm hồn chúng ta sẽ luôn được bình an.

* 2. Con đường dẫn đến vinh quang

Trong bài Thánh Thư, Thánh Phaolô ngầm so sánh Ađam và Đức Giêsu.

Ađam đã muốn "dành cho được ngang hàng với Thiên Chúa". Nhưng kết quả chỉ là thấy mình trần truồng xấu hổ và bị đuổi khỏi hạnh phúc địa đàng.

Còn Đức Giêsu thì vâng lời Thiên Chúa mà hạ mình xuống đến mức tột cùng. Kết quả là được nâng lên tới mức tột cùng.

Tự nhiên, chúng ta theo con đường của Ađam: tìm cách khẳng định mình, tưởng rằng làm thế thì giá trị của mình sẽ được nâng cao. Nhưng chúng ta quên rằng chúng ta là do Thiên Chúa tạo dựng, vì thế chúng ta có giá trị hay không, được nâng cao hay không là do Thiên Chúa chứ không do chúng ta. Con đường tốt nhất là vâng lời Thiên Chúa, đi theo sự chỉ dẫn của Ngài, rồi Ngài sẽ nâng chúng ta lên đúng theo ý Ngài muốn.

* 3. Trao nộp Đức Giêsu

Bài Tin Mừng theo thánh Mác cô cho thấy mọi người đều trao nộp Đức Giêsu, nhưng vì những động cơ khác nhau (xin xem lại phần giải thích phía trên).

Suy nghĩ thêm, ta còn thấy có những cách trao khác nhau:

Trao cái này để đổi lấy cái kia (như Giuđa, Philatô): cách trao vụ lợi

Trao cho người khác cái mình muốn bỏ (các Thượng tế): cách trao ác độc.

Trao cho người khác cái mình rất quý (Chúa Cha): cách trao yêu thương.

Trao chính mình (Đức Giêsu): yêu thương tột cùng.

Chúng ta hãy suy gẫm về những cách trao của mình và về cách mình trao Đức Giêsu cho người khác.

* 4. Cách chịu đau khổ là thước đo nhân phẩm

Một điều hiển nhiên là cuộc đời ngập tràn đau khổ. Giáo lý đạo Phật dạy "Đời là bể khổ". Nhiều người đã tìm nhiều cách để tránh khổ và diệt khổ. Nhưng có lẽ cái khổ sẽ không bao giờ tránh hết và diệt hết được.

Đức Giêsu không tránh khổ, không diệt khổ. Ngài "vác" lấy đau khổ (thập giá), và Ngài dạy môn đệ mình "Ai muốn theo Ta, hãy vác thập giá mình mà theo".

Nino Salveneschi có suy nghĩ này: "Thật lạ khi người ta có thể tính toán chính xác về sức nặng có thể chất lên một chiếc xe, một chiếc tàu hay một chiếc máy bay... nhưng không tính nổi sức nặng có thể chất lên vai con người. Xét cho cùng, càng có thể vác nặng bao nhiêu thì càng có giá trị bấy nhiêu" (Savoir souffrir)

* 5. Phêrô chối Thầy

Việc ông Phêrô chối Thầy gợi cho chúng ta nhiều suy nghĩ:

- Ông là người nhiệt tình nhất với Đức Giêsu, thế mà cuối cùng cũng chối Chúa. Nghĩa là bất cứ ai cũng yếu đuối và cũng có thể sa ngã nặng nề. Hơn nữa, Phêrô sa ngã vì ông không biết ông yếu, ông luôn tưởng mình mạnh.

- Lý do khiến Phêrô chối Chúa là vì ông sợ bị liên lụy. Nếu những người hỏi ông không phải là những người của vị Thượng Tế đang xét xử Đức Giêsu thì chắc Phêrô vẫn mạnh dạn nhìn nhận mình là môn đệ Đức Giêsu. Nhưng vì họ là người của Thượng Tế nên ông phải chối, kẻo họ báo cáo với Thượng tế rồi Thượng Tế cũng bắt ông luôn.

Phêrô đã dám theo Đức Giêsu suốt 3 năm khi Ngài đi rao giảng, khi Ngài làm phép lạ... Trong thời gian đó không phải là Phêrô không cực khổ, nhưng ông có thể chịu được. Nhưng hôm nay ông chối vì chuyện hôm nay không chỉ là vấn đề cực khổ, mà là vấn đề an toàn của sinh mạng. Ông chấp nhận từ bỏ và hy sinh, nhưng chỉ từ bỏ và hy sinh đến một giới hạn nào đó thôi.

Có lẽ cũng có những giới hạn mà chúng ta đặt ra - tuy một cách vô ý thức - cho việc chúng ta theo Chúa, việc chúng ta từ bỏ, việc chúng ta hy sinh.

* 6. Vương quốc Tình yêu

Ngày 15-4-1996, linh mục George Parker, giám quản xứ thánh Giuse thuộc giáo phận Norwich ở Connecticut Hoa Kỳ, đã trả lại số tiền 5.000 đôla của nghị sĩ Christopher J.Dodd giúp cho trường học của giáo xứ. Cha Parker làm thế để phản đối nghị sĩ Dodd mang danh Công giáo, nhưng lại liên tục bỏ phiếu ủng hộ các dự luật phá thai. Cha Parker gọi số tiền của Dodd là "số tiền vấy máu hài nhi vô tội". Người không ngần ngại gọi Dodd là "môn đệ của thần chết".

Việc làm của cha khiến nhiều người cảm kích, dân chúng đã gởi về giúp trường học 61.000 đôla. Nhiều tổ chức bênh vực sự sống, và nhiều cơ quan truyền thông bày tỏ sự ngưỡng mộ ngài.

Trớ trêu thay không một linh mục nào trong giáo phận Norwich bênh vực hành động kiên cường ấy. Không ai dám công khai phê phán việc làm của nghị sĩ Dodd. Đau đớn hơn nữa, chính đức cha Daniel A. Hart vì áp lực của nghị sĩ Dodd đã cho ngài ngưng việc coi xứ. Đến nước này ngài chỉ biết xin về hưu. Đức Cha Hart viết thư cho ngài như sau: "Tôi rất tiếc là cha đã xin về hưu với tâm trạng bị xử bất công. Tôi cầu nguyện cho sự đau khổ này sẽ kết hợp cha với Đức Kitô một cách trọn vẹn hơn, nhờ Người mà cha tìm được niềm vui".

***

Câu chuyện trên đây sẽ giúp chúng ta hiểu rõ tâm trạng của Đức Giêsu trong bài Tin mừng hôm nay. Thánh Gioan viết: "Sắp đến lễ Vượt Qua, rất nhiều người đi Giêrusalem... Họ đang tìm Đức Giêsu và hỏi han nhau: "Chắc ông ấy chẳng đến dự lễ đâu!" Còn bọn tư tế và Biệt phái đã ra lệnh: Bất cứ ai biết ông ấy ở đâu thì phải báo cho họ đến bắt" (Ga.11,55-57). Vậy Đức Giêsu vào thành Giêrusalem với tâm trạng của một kẻ bị truy nã, một kẻ có tên trong sổ bìa đen.

Nhưng Người vẫn công khai vào thành, không một chút sợ hãi. Người cỡi trên lưng lừa con để thực hiện lời tiên tri Dacaria: "Này Vua ngươi đến, đầy vẻ dịu dàng, cỡi lừa, lừa con của lừa mẹ" (Dcr.9,9). Đức Giêsu muốn chứng tỏ Người là Đấng Mêsia, Vị cứu tinh, Vua hiền từ: Một Vị vua chiến thắng bằng cái chết trên thập giá, khác với chiến thắng bằng vũ lực của các vua trần thế ngồi trên lưng ngựa.

Dân chúng trải áo, lấy lá lót đường, hoan hô chúc tụng Người như một vị vua chiến thắng, Đấng cứu tinh của dân tộc, đuổi lũ quân Rôma ra khỏi vùng Palestina, xô nhào chúng ra biển, tái lập vương quyền vua Đavít. Trái lại, Đức Giêsu đã cưỡi con vật hiền lành, tiến vào Giêrusalem, hành động này đã đi ngược lại quan niệm của họ, nên không lạ gì họ đã hùa theo nhóm Biệt phái, kết án tử hình cho Người chỉ vài ngày sau đó.

Cha Parker đã không chấp nhận thỏa hiệp với thế gian, với tội lỗi. Người đã giữ đúng vai trò tiên tri, chấp nhận lội ngược dòng, cho dù phải chịu khổ đau và bị bỏ rơi để nên giống Thầy Giêsu.

Đức Giêsu không xua quân đi giao chiến với các dân tộc. Nhưng đã qui tụ mọi người chiến đấu với nghèo đói, bất công và thù hận.

Đức Giêsu không đến để kết án và hủy diệt kẻ khác. Nhưng đã thứ tha và băng bó những vết thương tâm hồn.

Đức Giêsu không ngồi trên ngai vàng để dân chúng hầu hạ. Nhưng đã quì xuống rửa chân cho các thần dân.

Đức Giêsu không đến để thiết lập một vương quốc trần gian tạm bợ, Người đến để xây dựng một vương quốc vĩnh hằng, vương quốc tình yêu ngay trong lòng mọi người.

***

Lạy Chúa, người đời đón rước Chúa vào thành Giêrusalem, để rồi lại kết án Chúa ngay trong thành thánh. Xin cho chúng con đừng bao giờ thỏa hiệp với thế gian, nhưng cho chúng con can đảm theo Chúa đến chiều thứ Sáu Tuần Thánh, để được sống lại với Chúa trong đêm Phục Sinh khải hoàn. Amen. (Thiên Phúc, "Như Thầy đã yêu")

IV. Lời nguyện cho mọi người

Chủ tế: Anh chị em thân mến, hôm nay bước vào Tuần Thánh, Hội thánh mời gọi các Kitô hữu bước theo Đức Giêsu trên đường thập giá, để được phục sinh với Người trong cuộc sống mới. Chúng ta hãy tha thiết nguyện xin:

Đức Giêsu đã khải hoàn vào thành Giêrusalem không phải để biểu dương uy quyền / mà là để bày tỏ lòng yêu thương và nhân lành / Xin cho các vị chủ chăn trong Hội thánh / biết noi gương Người để phục vụ mọi người trong khiêm tốn và hiền lành.

Đức Giêsu đã đến trần gian không phải để thống trị / nhưng để phục vụ mọi người / Xin cho các vị có chức quyền trong xã hội / biết lo cho công ích và quan tâm giúp đỡ mọi người.

Đức Giêsu đã phục vụ mọi người cho đến chết và chết trên thập giá / Xin cho tất cả những ai đang phải đau khổ trong tâm hồn hay thể xác / vì đã phục vụ mọi người / được luôn can đảm và vững tin nơi tình thương cứu độ của Thiên Chúa.

Đức Giêsu đã chịu chết và sống lại để đem hạnh phúc thật cho mọi người / Xin cho mọi người trong họ đạo chúng ta đừng bao giờ trở nên gánh nặng và thập giá cho anh chị em mình.

Chủ tế: Lạy Chúa, Chúa đã muốn cho Đức Giêsu Con Chúa phải đi qua đường thập giá mới vào được vinh quang. Xin cho mỗi người chúng con luôn noi theo đường lối của Người, để làm vinh danh Chúa. Chúng con cầu xin nhờ Đức Giêsu Kitô, Chúa chúng con.

V. Trong Thánh lễ

Trước kinh Lạy Cha: Đức Giêsu đã hiến mình làm lễ vật tình yêu nên đã thiết lập Nước Thiên Chúa. Xin cho Nước Thiên Chúa mau trị đến nhờ những hy sinh của chúng ta.

VI. Giải tán

Chúng ta đã bắt đầu tuần lễ trọng đại nhất của năm phụng vụ. Chúng ta hãy sống tuần này một cách hết sức sốt sắng trong tâm tình kết hợp với Đức Giêsu, với Đức Mẹ và với toàn thể Hội Thánh. Hãy cùng chết với Đức Giêsu để được cùng sống lại với Ngài.

18. Chúa Nhật Lễ Lá Năm B

Chúng ta đã theo Chúa Giêsu đi qua các chặng đường của mùa chay. Hôm nay, chúng ta hãy theo Chúa vào thành Giêrusalem để hoàn tất mầu nhiệm Vượt Qua của Ngài.

Chúa nhật lễ lá, kỷ niệm việc Chúa Giêsu vào Giêrusalem lần cuối cùng. Dân chúng kéo nhau nghênh đón Chúa Giêsu cách long trọng. Hôm nay, họ làm cử chỉ rất đẹp đối với Chúa nhưng thứ sáu tới đây chính họ là người đòi giết Chúa, hô hào đòi đóng đinh Chúa. Hôm nay họ tung hô nhưng thứ sáu họ lại chế nhạo, kết án Chúa. Vào thành Giêrusalem lần này, dân chúng trải áo choàng trên đường, trải những nhánh lá cây trên đường để Chúa đi qua. Tay cầm cành lá, miệng họ tung hô Chúa: "Hoan hô con vua Đavit, chúc tụng Đấng nhân danh Thiên Chúa mà đến". Người người nồng nhiệt hò la, Chúa Giêsu thinh lặng chấp nhận để họ đón rước và tung hô như thế. Ngài là một vị Vua nhưng khiêm hạ ngồi trên lưng lừa con. Ngài không phải là vị vua như dân Do Thái mong đợi, không như họ nghĩ là vua phần xác, chỉ đến để giải phóng dân tộc họ khỏi ách đô hộ Rôma. Nhưng Ngài là vua trong lòng của họ, đem đến tình yêu thương và hòa bình.

Đi vào bầu khí cầu nguyện trong cử hành phụng vụ ngày lễ hôm nay, chúng ta chiêm ngắm Chúa Giêsu khi nghe các bài tường thuật về cuộc khổ nạn của Ngài. Cuộc khổ nạn diễn ra vào ngày thứ sáu sau Chúa nhật Lễ Lá, nghĩa là chỉ sau ít ngày nhiệt liệt tung hô Chúa Giêsu, dân Do Thái lại chống đối, hò la đòi giết Chúa. Ngài đã bị bắt, bị trói và bị dẫn đến trước mặt thượng tế Caipha, rồi đến trước tổng trấn Philatô, bị xét hỏi, bị đánh đập, bị kết án, bị vác thập giá và cuối cùng bị treo chết trên núi Sọ như một tên trọng tội.

Suy gẫm về cảnh tượng này, chúng ta có thể tự vấn lòng mình, nếu chúng ta là người đương thời thì chúng ta không tham gia hay không liên quan gì đến vụ án cái chết của Chúa Giêsu không? Chắc gì chúng ta như ông Simon Kyrênê vác đỡ thập giá Chúa Giêsu?! Chắc gì chúng ta không đứng về phía dân chúng hô hào tham gia đòi giết Chúa Giêsu, không là Phêrô hay nhóm các môn đệ trốn chạy hay là Philatô kết án người vô tội hoặc là toán quân lính đánh đòn Chúa Giêsu. Kinh nghiệm con người cũng cho thấy, chúng ta dễ dàng đứng về phe mạnh thế, không dám lên tiếng bênh vực cho kẻ yếu thế, can đảm bênh vực công lý và dễ dàng trung thành với Chúa trên môi miệng nhưng lại dễ dàng phản bội Chúa khi gặp nghịch cảnh.

Dưới cái nhìn lịch sử thì quả thực cái chết của Chúa Giêsu là một hành động tội ác của những người Do Thái và Rôma thời bấy giờ. Những người Do Thái này đã từng kêu gào đóng đinh Chúa Giêsu vào thập giá. Các quân lính Rôma đã đánh đập, tra tấn và giết Chúa Giêsu trên cây thập giá. Nhưng dưới cái nhìn của những người có đức tin thì quả thật cái chết của Chúa Giêsu trên thập giá là một mầu nhiệm. Không mầu nhiệm sao được vì một cách nào đó người có niềm tin cũng tự thấy mình có tham gia vào việc đóng đinh Chúa Giêsu. Trong kinh Tin kính, chúng ta tuyên xưng rằng "Chúa Giêsu đã chịu đóng đinh vì chúng ta và để cứu độ chúng ta". Thế nên cho dù sống trong thời đại này thì tội lỗi, tật xấu của chúng ta cũng là nguyên nhân tham gia vào việc đóng đinh Chúa Giêsu vào thập giá. Thế nên, bước vào tuần thương khó là dịp chúng ta suy niệm về thập giá của Chúa Giêsu. Nhìn vào thánh giá Chúa Giêsu để thấy những ý nghĩa sâu xa của mầu nhiệm tình yêu đó, nhìn vào thánh giá ta thấy đau khổ bên ngoài và tình yêu Thiên Chúa bên trong, sự chết của con người và sự sống lại của Thiên Chúa, bóng tối tội lỗi của trần gian và ánh bình minh cứu độ, sự ích kỷ của chúng ta và sự hy sinh của Thiên Chúa, sự kiêu căng của chúng ta và sự khiêm tốn của Thiên Chúa, sự bất lực của con người và sức mạnh vô song của Thiên Chúa, sự thù hận của con người và sự tha thứ của Thiên Chúa, sự hèn hạ của ta và sự cao cả của Thiên Chúa. Nhìn vào thánh giá ta thấy nhân tính và thiên tính của Chúa Giêsu Kitô.

Việc suy niệm này còn giúp chúng ta nghĩ đến những đau khổ mà chúng ta gặp phải trong cuộc sống của mình. Khi chúng ta đón nhận những đau khổ trong cuộc sống như là thập giá của Chúa Giêsu trao cho thì đó là cách chúng ta đang đi theo con đường mà Chúa Giêsu đã đi qua và đã làm nên chiến thắng. Con đường thập giá là đau khổ nhưng khi cùng với Chúa ta bước đi thì đau khổ sẽ thành thánh giá và nó sẽ dẫn chúng ta vào vinh quang với Người. Chắc chắn Chúa Giêsu sẽ không bao giờ bỏ rơi chúng ta và Người cũng không bao giờ để chúng ta phải chịu đau khổ quá sức mình. Chúng ta hãy kết hiệp đau khổ của mình với đau khổ của Chúa Giêsu thì chúng ta có thể nói như thánh Phaolô: "Những gian nan thử thách Đức Kitô còn phải chịu, tôi xin mang lấy vào thân cho đủ mức"(Cl 1, 24). Thiên Chúa cho phép chúng ta kết hiệp đau khổ của chúng ta với đau khổ của Ngài, và vì thế trở nên những người cộng tác với Ngài trong việc đem lại ơn cứu độ cho mọi người. Đây là dấu chỉ đích thật cho phẩm giá cao cả của con người. Khi suy niệm về mầu nhiệm đau khổ của Chúa Kitô, chúng ta kín múc được một sức mạnh từ việc nhận thức chúng ta được kết hiệp với Ngài trong một cách thức mầu nhiệm.

Trong Tuần Thánh này, chúng ta hãy kết hiệp những hy sinh của chúng ta vào với những khổ đau của Chúa Giêsu, hầu nhờ đó chúng ta sẽ được nếm thử niềm vui Phục sinh, là niềm vui sẽ không bao giờ bị tàn úa.

Lạy Chúa Giêsu, chỉ có Chúa mới có thể đem lại sức sống và sự thiện hảo đến cho con người. Xin giúp chúng con luôn biết tín thác vào Chúa, trong mọi hoàn cảnh của cuộc sống. Amen.

19. Yêu thương đến cùng

"Đây là máu Thầy, máu giao ước đổ ra vì muôn người" (Mc 14, 24).

Một trong những cảnh làm tôi khó quên trong phim phem Titanic là cảnh Rose và Jack cùng đeo một tấm ván lênh đênh trên mặt biển, nhưng vì tấm ván quá nhỏ không thể "cõng" nỗi sức nặng của hai người. Nên Jack chấp nhận hy sinh để cho người yêu được sống. Anh buông tay khỏi tấm ván và chìm nhanh vào trong biển lạnh trong sự đau đớn của Rose. Jack đã làm một nghĩa cử rất anh hùng mà đến chết Rose cũng thể quên được.

Đó là một chuyện tình rất đẹp, vượt trên mọi ngăn cản của thế lực, của bạc tiền.

Phải chăng đây chính là hình ảnh của tình yêu Thiên Chúa dành cho nhân loại - một tình yêu cao cả đến hy sinh mạng sống vì người mình yêu?

Ngày nay người ta thích nói về tình yêu, nhưng ít ai dám hành động cho tình yêu. Nếu đó là một nhận xét đúng thì thật sự chúng ta đã đến gần sự chết hơn là sự sống. Nhưng may thay đó là chuyện của con người. Thiên Chúa không bao giờ làm như vậy. Ngài đã nói về tình yêu và Ngài cũng dám hành động cho điều mình nói. Mà hành động của Ngài chẳng tầm thường nếu không nói là vượt xa những gì con người có thể hiểu được. Ngài đã chọn cái chết đau thương để cho nhân loại được sống. Chỉ có Ngài dám làm như vậy và dầu chỉ một lần thì đủ có giá trị ngàn đời.

Chúng ta đừng nghỉ rằng Đức Giêsu dùng quyền năng Thiên Chúa của mình đề trong cuộc khổ nạn Người không phải đau đớn. Giả Đức Giêsu làm như thế thì Ngài chỉ là tên lừa bịp và việc Ngài làm chẳng có giá trị. Mà nếu nại đến quyền năng Thiên Chúa thì hà tất phải sử dụng cuộc khổ nạn này để bị mang tiếng là dối gian. Còn nhiều cách khác vẹn toàn kỳ mỹ hơn, và cũng chẳng cần phải đổ máu dù là máu giả. Nơi Thiên Chúa không bao giờ có sự gian dối, nơi Ngài luôn luôn là có. Điều duy nhất của Ngài trong tất cả mọi hành động là để chứng tỏ lòng yêu thương của Ngài dành cho nhân loại. Cuộc khổ nạn của Đức Giêsu không phải là một thước phim với những kỷ xảo nhưng là một sự thật. sự thật của một Thiên Chúa yêu thương đến cùng.

Hình ảnh của tiên tri Isaia chính là tiên trưng của Đức Giêsu chịu đau khổ - một sự thật đã được báo trước từ rất lâu trong Cựư Ước. "Tôi đã đưa lưng cho người ta đánh đòn, giơ má cho người ta giật râu, không che mặt khi bị mắng nhiếc, phỉ nhổ, trơ mặt như đá và không phải thẹn thùng" (Is 50,6-7). Đó là những hình khổ mà Đức Giêsu đã không được bọn lính bỏ xót một một chi tiết nào. Thế nhưng chính trên thập giá Ngài lại van nài Chúa Cha tha tội cho những kẽ đã giết mình. Vậy, "hãy xem đó thì rõ biết Chúa yêu thương ta là dường nào. Hãy xem đó thì rõ biết tội ta gớm ghiết là dường nào" (Chặng Đàng Thánh Giá). Trong suốt cuộc hành trình khổ nạn ta không hề thấy bất cứ một thái độ thù hằn, hay chống đối, hoặc chỉ là một lời bào chữa, với những người làm khổ mình. Một mực chấp nhận như chính Ngài là một tội nhân. "Nước tôi không thuộc thế gian này, bởi nếu nước tôi thuộc về thế gian này thì những người của tôi đã đến chiến đấu không để tôi bị nộp cho người Do thái. Nhưng thực ra nước tôi không thuộc chốn này" (x. Ga 18,36 ). Như vậy, ngài đã khẳng định mục đích của việc Ngài làm không nhằm cuộc sống vinh hoa thế tục nhưng nhằm chuộc về cho Thiên Chúa những linh hồn. Ngài yêu thương ngay cả kẻ giết mình. Một tình yêu chẳng còn tình yêu nào lớn hơn.

Có thể chúng ta thấy Thiên Chúa rất dạy khờ. Đâu cần phải dùng đến con đường quá đau đớn để cứu con người? Nhưng chính khi Ngài được treo lên là lúc tình yêu của Ngài được tỏ lộ rõ ràng nhất. Chính lúc Ngài chết là chính lúc sự sống của những tội nhân chúng ta được bắt đầu.

20. Lòng người

Truyện kể rằng: có hai người thổ dân Nam phi rất ghét nhau. Ngày kia một trong hai người gặp đứa con gái nhỏ của kẻ thù mình trong rừng. Tên ấy liền bắt cô bé, lấy dao chặt hai ngón tay rồi thả ra. Cô bé vừa chạy về vừa khóc, bàn tay máu chảy ròng ròng. Còn tên hung thủ vừa đi vừa la lớn: "Trả được thù rồi".

Ngày qua tháng lụn, thấm thoát mười mấy năm, cô gái đã có chồng con. Một hôm có một tên ăn mày tới xin ăn. Người đàn bà nhận ra đó là kẻ chặt tay mình, vội vàng trở vào nhà biểu đầy tớ đem sữa bánh ra cho ăn. Khi kẻ kia ăn no rồi, người đàn bà đưa bàn tay cụt ra cho hắn coi và nói: "Tôi cũng đã trả được thù rồi". Tên ăn mày xúc động khóc ngất.

Qua câu chuyện cho chúng ta thấy, người đàn bà, nạn nhân của sự trả thù đã dùng tình thương để xoá bỏ hận thù. Không những tha thứ mà bà con lấy lòng bao dung để thương xót người đã hại mình. Nhìn vào người đàn bà ta dễ dàng nhận ra một tấm lòng thật vĩ đại về thái độ đối xử với kẻ thù. Nhưng so với thái độ của Chúa Giêsu thi không bằng hạt cát ngoài sa mạc, như giọt nước giữa biển đông. Vì bà này bị chính kẻ thù của mình ra tay bắt hại. Còn Chúa Giêsu bị chính những người thân yêu nhất phản bội. Người học trò nhiệt tình được coi như trưởng nhóm lại phản bội ngay trong lúc Thầy mình buồn rầu nhất. Người môn đệ chính mình lựa chon lại đem bán mình với 30 đồng, chỉ bằng một phần mười giá trị chai dầu thơm lúc bấy giờ. Thật đau khổ và xót xa khi người ta vừa mới tung hô mình như một vị vua thì lại nhiệt liệt ủng hộ những người bắt bớ mình. Trước khi bước vào tuần khổ nạn Đức Giêsu đã gặp phải những thái độ làm cho Ngài rất đau buồn:

1. Thái độ của Phêrô

Khi nói đến việc chay trốn, thì không ai trong chúng ta lại nghĩ đến Phêrô, môn đệ được Chúa chọn lên đứng đầu trong các môn đệ và làm đầu Hội Thánh. Mới ngày nào ông tuyên xưng: "Thầy là Đức Kitô, Con Thiên Chúa hằng sống". Rồi ông còn xác tín: "Bỏ Thầy con biết theo ai, vì Thầy mới có những lời ban sự sống đời đời". Mạnh hơn nữa, ông còn vỗ ngực xưng tên: "Dù tất cả anh mọi người bỏ Thầy, nhưng "thằng này" dứt khoát không bỏ thầy". Vả lại, ông lại thể hiện là người nhiệt tình nhất với Đức Giêsu, thế mà cuối cùng cũng chối Chúa. Nghĩa là bất cứ ai cũng yếu đuối và cũng có thể sa ngã nặng nề. Hay nói đúng hơn không ai trong chúng ta là người cho mình là mạnh mẽ được, vì ai cũng có thẻ sa ngã. Chính Phêrô cũng đã bị vấp vào lỗi này vì ông không biết ông yếu, ông luôn tưởng mình mạnh, nên ông đã sa ngã

Lý do thứ hai khiến Phêrô chối Chúa là vì ông sợ bị liên lụy. Nếu những người hỏi ông không phải là những người của vị Thượng Tế đang xét xử Đức Giêsu thì chắc Phêrô vẫn mạnh dạn nhìn nhận mình là môn đệ Đức Giêsu. Nhưng vì họ là người của Thượng Tế nên ông phải chối, kẻo họ báo cáo với Thượng tế rồi Thượng Tế cũng bắt ông luôn. Chứng tỏ Phêrô dám hy sinh theo Chúa, nhưng ông không hoàn toàn từ bỏ hết, mà ông chỉ đi theo với một giới hạn nào đó. Vì vậy khi cần đền mạng sống thì ông quá lo sợ, sợ đến nỗi quên mất thầy mình, chỉ còn biết chối để chạy thoát thân.

2. Thái độ của dân chúng

CG đã tiên đoán trước số phận của mình khi nhiều lần nói cho các môn đệ hay, đặc biệt qua dụ ngôn " Ông chủ vườn nho và các tá điền". Các tá điền đã giết và hành hạ các gia nhân của chủ, khi họ được sai đến để thu hoa lợi cho chủ. Cuối cùng, chủ đích thân sai con một của mình đến và nghĩ rằng các tá điền sẽ nể. Nhưng chẳng những họ không nể, mà còn giết luôn. Ý nói về số phận của các ngôn sứ và của Chúa Giêsu. Kết cục quả là bi thảm. Buồn thay cho Chúa. Buồn thay nhân tình thế thái, lòng người hiểm độc.

Hãy nhìn ngắm lại những gì mà con người đã đối xử với Chúa:Mới hôm nào, dân chúng hoan hô, rải áo xuống đường, cầm cành lá tung hô vạn tuế con vua Đa- vít ( Giống như hình ảnh chúng ta rước lá vào nhà thờ hôm nay). Vậy mà hôm nay họ lại trở mặt cách đột ngột: Một hai đòi giết, đòi đóng đinh Chúa cho bằng được.

3. Thái độ của Giuđa

Buồn hơn hết, chính là hành hộng trơ trẽn của Giuđa, môn đệ được Chúa chọn và theo Chúa những 3 năm, cùng Chúa chia sẻ vui buồn với Chúa. Vậy mà nhẫn tâm bán Chúa chỉ với 30 đồng bạc. Nham nhở hơn, hắn còn muốn lừa Chúa bằng một cái hốn giả dối nhằm chỉ điểm cho bọn lính bắt Chúa.Nhiều chuyên gia Thánh Kinh cho rằng đó là do một tính toán chính trị: Hắn vẫn nghĩ Đức Giêsu là một người có khả năng làm một cuộc đảo chánh. Nhưng Giuđa chờ mãi mà không thấy Đức Giêsu làm gì nên hắn nộp Đức Giêsu như dồn Ngài vào chân tường: hy vọng khi đã bị bắt thì Đức Giêsu bó buộc phải ra tay hành động. Cho dù như thế nào đi nữa thì Đức Giêsu cũng rất đau khổ vì thái độ của người học trò mình coi danh vọng là điểm tựa, coi vật chất lớn hơn tình thầy trò.

4. Thái độ của chúng ta trong tuần Thánh này

Cũng là môn đệ của Thầy Giêsu, đòi hỏi của thánh giá đã và sẽ tiếp tục không khước từ chúng ta. Theo Chúa giữa lúc Chúa được tung hô, chẳng khó gì. Nhưng tiếp tục theo Chúa, ở lại với Chúa giữa lúc Chúa bị loại trừ, bị bách hại là một thách thức lớn. Càng dấn bước theo Chúa bao nhiêu, đòi hỏi sự hy sinh càng dữ dội bấy nhiêu. Ta hãy nhìn lên Đức Maria, nhìn mẫu gương của tông đồ Gioan, mà hiến dâng tình yêu, hiến dâng lòng trung thành của mình.

Nếu đã có lần nào ta va vấp trong cuộc đời, thì hãy nhìn mẫu gương của mười tông đồ còn lại, là những người đã từng khiếp đảm trốn chạy, nhưng cũng đã lấy lại niềm tin để tiếp tục sống trung thành. Những tấm gương ấy sẽ tạo thêm nghị lực để ta đủ sức đứng lên làm lại những gì đã mất. Mẫu gương trung thành của Đức Mẹ, của các thánh tông đồ, của nhiều chứng nhân khác trong Hội Thánh... sẽ là động lực để chúng ta hoàn thành những đòi hỏi của thập giá suốt cuộc đời mình cách trọn vẹn.

Xin Chúa cho mỗi người chúng con biết can đảm phó thác cuộc sống cũng như những đau khổ khó khăn trong cuộc sống, để Chúa nâng đỡ, và để chúng con thanh thản hầu có thể bước vào tuần thánh này một cách sốt sắng. Amen.