Những đòi hỏi

Ngày 27.7.82, vận động viên trượt tuyết nổi tiếng người Thụy sĩ Sylvain Saudan, 44 tuổi đã lập một kỳ công thế giới: từ đỉnh núi cao 8.068m trên dãy núi Hy-mã-lạp-sơn ông đã lao xuống còn 3.000m trong 9 giờ. Để lập được kỷ lục này, Suadan đã chuẩn bị 3 năm, phải tập luyện chịu đựng rét lạnh thật kinh khủng, phải hy sinh mọi thú vui hại sức khỏe. Và trong một lần thực tập cụ thể ở độ cao 8.000m, đoàn tùy tùng theo ông đã có 3 người bị tuyết vùi bỏ mạng, những người còn lại vật lộn 2 ngày đêm với bão tuyết mới sống sót trở về được.

Từ sự kiện này chúng ta có thể rút ra được một bài học này: dù việc to hay nhỏ, nhất là những gì gọi là kỳ công, con người muốn thành đạt buộc phải chuẩn bị chu đáo mọi mặt, phải tuân theo những đòi hỏi gắt gao, phải luyện tập bản thân thật khắt khe, phải từ bỏ những thú vui khác.

Nếu vì những mục đích, những thành quả mau qua và giới hạn ở đời mà con người ra sức, nỗ lực chiếm đoạt cho bằng được, huống chi để chiếm được Nước trời, chúng ta sẽ không còn ngỡ ngàng sợ sệt khi nghe Chúa đưa ra những đòi hỏi, những điều kiện làm môn đệ, làm con Chúa trong bài Phúc âm hôm nay. Hơn nữa, nếu xét đâu là mục đích tối hậu và cao cả nhất mà con người phải nhắm tới, đâu là thành quả vĩ đại và vĩnh cửu mà cuộc đời con người phải đầu tư thì những đòi hỏi Chúa đưa ra quá rẻ.

Đòi hỏi đầu tiên là từ bỏ ý riêng để vâng theo ý Chúa. Đây là một đòi hỏi cốt yếu vì không ai có thể được gọi là môn đệ, không cố gắng tuân giữ những chỉ thị, những dạy bảo của Chúa. Ngay cả Chúa Giêsu, sau khi đã gặt hái được nhiều thành quả trên con đường truyền giáo, được dân chúng mến mộ, ca tụng, nhưng Ngài đã không dừng lại trong sự an phận thủ thường, trái lại Ngài cương quyết lên Giêrusalem để chịu khổ nạn theo ý của Thiên Chúa Cha.

Đòi hỏi thứ hai của người môn đệ Chúa là phục vụ kẻ khác vì Chúa. Suốt cuộc sống ở trần gian Chúa không những dạy dỗ mà còn làm gương sống phục vụ con người hết mình. Cũng thế, là môn đệ, chúng ta luôn tâm niệm và đeo đuổi một mục đích là đem lại niềm vui và hạnh phúc cho người khác với bất cứ giá nào. Do đó, không thể để cho oán ghét, thù hận, ác độc ngự trị trong tư tưởng, lời nói, hành động của chúng ta cho dù người khác có đối xử không tốt hay vô ơn với chúng ta. Vì như Chúa dạy yêu thương, tha thứ, giúp đỡ anh em là dấu hiệu rõ ràng nhất để biết ai thuộc về Chúa, ai thuộc về thế gian.

Đòi hỏi thứ ba là tín thác hoàn toàn nơi Chúa cho dù ở đời có gặp phải những hoàn cảnh éo le, những thử thách đau thương, những thất bại đáng cay. “Con cáo có hang, chim trời có tổ” tiêu biểu những kẻ chỉ dựa vào của cải, danh vọng, kỹ thuật như là chốn nương thân vững chắc cho đời mình, còn “Con Người không có chỗ gối đầu” là những ai biết sống siêu thoát, biết hy sinh chịu khó cốt lo phần rỗi mai sau. Bởi vì, thân phận môn đệ Chúa là thân phận của một lữ khách, nghĩa là không có một nơi trú ẩn bảo đàm lâu dài nào, mà còn chấp nhận dấn thân vào những khó khăn của cuộc sống không từ nan.

Tóm lại, để theo Chúa đến cùng được và để xứng đáng làm môn đệ của Ngài, chúng ta phải có ý chí, quyết tâm cao thực hiện tốt những đòi hỏi của Chúa dạy bảo mới mong chiếm đoạt được Nước trời.

18. Chọn lựa – Tổng hợp từ R. Veritas

Trong kho tàng chuyện ngụ ngôn có một câu chuyện dí dỏm về sự chọn lựa như sau: Một con khỉ cầm hai nắm đậu trên hai bàn tay. Khi một hạt đậu rơi xuống đất, tiếc qúa nó bèn chọn lựa và làm một quyết định là nhặt hạt đậu đó lên. Không ngờ khi vừa buông tay để nhặt thì lại rơi thêm mấy chục hạt đậu nữa. Nó lại quyết định nhặt hết mấy chục hạt đậu đó lên. Ai ngờ vừa mở bàn tay, cả nắm đậu trong tay bị bung ra hết. Con khỉ hoảng hốt làm rơi hết nắm đậu còn lại trên tay. Tiếc quá, nó dùng cả hai tay lẫn hai chân để vơ vét các hạt đậu, nhưng càng khều càng vét thì đậu lại càng văng ra xa hơn. Cuối cùng cả hai nắm đậu đều tuột khỏi bàn tay, nằm vương vãi trên mặt đất.

***

Bạn thân mến! Cuộc sống không ngừng đòi hỏi ta phải chọn lựa. Có những chọn lựa "có vẻ" như mang lại cho ta nhiều thiệt thòi mất mát ở đời này. Tin Mừng Chúa Nhật hôm nay hé mở cho ta thấy những chọn lựa ấy:

Chọn lựa thứ nhất là chọn lựa giữa cuộc sống an toàn ổn định, có chăn ấm nệm êm dưới một mái nhà, hoặc cuộc sống của người đi theo Chúa với những hy sinh thiệt thòi mất mát; những phiêu bạt bấp bênh không một mái nhà trú ngụ…“Con chồn có hang, chim trời có tổ, nhưng Con Người không có chỗ dựa đầu” (Lc.9:58). Hôm nay Chúa vạch ra cho ta hai con đường với hai cuộc sống khác nhau và mời gọi ta làm một việc chọn lựa …

Chọn lựa thứ hai là chọn lựa giữa người thân và việc loan báo Tin Mừng. Có một người muốn đi theo Chúa, nhưng anh lại thưa với Chúa rằng: "Thưa Thầy, xin cho phép tôi về chôn cất cha tôi trước đã" (Lc.9:59). Chúa nói với anh: “Cứ để kẻ chết chôn kẻ chết. Còn anh, anh hãy đi loan báo triều đại nước Thiên Chúa” (Lc.9:60). Thế là anh phải đứng trước một chọn lựa.

Chọn lựa thứ ba là chọn lựa một cách cương quyết và dứt khoát để đi theo Chúa. “Ai đã tra tay cầm cày mà còn ngoái lại đàng sau, thì không thích hợp với Nước Thiên Chúa” (Lc.9:62). Đó là lời Chúa nói với người môn đệ muốn đi theo Chúa, nhưng lại xin phép về từ biệt gia đình trước khi lên đường. Khi đi theo Chúa, người môn đệ phải chọn lựa một cách cương quyết và dứt khoát.

Thực ra, Chúa đòi buộc ta phải thảo kính cha mẹ, phải coi trọng tình yêu thương gia đình, nhưng Ngài cũng dạy ta phải tìm kiếm Nước Thiên Chúa trước nhất. Ngài muốn ta chọn lựa đâu là ưu tiên chính, đâu là ưu tiên phụ. Đối với người Kitô, ưu tiên chính là việc tìm kiếm Nước Thiên Chúa. Đó là điều quan trọng nhất, quan trọng hơn cả cha mẹ, vợ con, anh chị em, và cả mạng sống của chính mình nơi trần thế này (Lc.14:26).

Mời bạn cùng với tôi, chúng ta hãy dành ra một giây phút ngắn ngủi để đi vào lòng mình, để nhìn lại những chọn lựa mà ta đã làm trong cuộc sống hôm nay. Nhiều lúc ta phải giật mình vì thấy những chọn lựa của ta thường hay quy về chính mình: Ta chọn sở thích của mình, chọn tự do của mình, chọn hạnh phúc của mình, chọn gia đình của mình… Ta chọn tất cả những gì dính bén đến bản thân của ta, nhưng Đức Giêsu lại dạy: “Hãy tìm kiếm Nước Thiên Chúa trước đã, còn mọi việc khác, Người sẽ ban thêm cho” (Mt.6:33)

***

Lạy Chúa! Xin tha thứ cho con vì đã nhiều lúc con chọn lựa của cải, danh vọng chức quyền và các thú vui vật chất của đời này. Xin ban cho con sức mạnh của Chúa để con thoát khỏi những bận tâm về chính mình. Xin ban cho con ý chí cương quyết để con biết chọn Chúa là phần gia nghiệp; là hạnh phúc và là cùng đích của đời con. Amen.

19. Nhìn lại phía sau, nhưng không luyến tiếc.

(Trích dẫn từ ‘Lương Thực Ngày Chúa Nhật’ – Achille Degeest)

Chúa Giêsu đi vào giai đoạn chót cuộc đời dưới thế của Người. Lần sau cùng Chúa lên Giêrusalem, nơi đây sẽ hoàn tất số mệnh Cứu Thế của Người. Chúa quở trách các môn đệ vì các ông muốn áp dụng luật ‘ăn miếng trả miếng’, mong ước lửa trời thiêu hủy ngôi làng từ chối tiếp đón Thầy trò. Một bản văn khác chép thêm một lời phán của Chúa Giêsu: “Các ngươi không biết các ngươi ứng theo thần khí nào? Vì Con Người đến không phải để hủy diệt mạng người ta mà để cứu chúng”. Thần Khí Chúa không phải là tinh thần thù hận, dẫu cho bề ngoài đủ lý lẽ biện minh cho thù hận. Chúa không ép buộc phải đón tiếp, cũng không thù oán khi bị đuổi khéo. Làng Samaria nói ở đây theo chủ nghĩa địa phương cực đoan, có lẽ sau này cùng với một làng xóm khác đón nhận Tin Mừng Nước Trời. Đối với bất cứ xúc phạm nào, không bao giờ Chúa làm quá để không thể hàn gắn được, Chúa biết lòng người ta hay thay đổi, có thể một ngày nào tâm hồn sẽ mở ra đón nhận ân huệ Thiên Chúa. Sau khi thuật lại cảnh từ chối tiếp đãi, thánh Luca thuật tiếp ba cảnh khác, nêu lên những đòi hỏi của ơn gọi truyền giáo.

1) Cảnh một cho ta thấy Chúa Giêsu tuyên bố minh bạch trước mặt kẻ muốn theo Chúa rằng cuộc sống kẻ ấy chẳng dễ dàng gì. Làm thế, Chúa cho thấy không được giảm giá trị Phúc Âm vì cớ muốn lôi kéo dễ dàng hơn những kẻ nào ngần ngại trước những yêu cầu của Phúc Âm. Không bao giờ Chúa có thái độ cứng cỏi có thể khiến người ta xa lánh, trái lại Chúa thu hút người ta bằng lòng nhân hậu. Tuy nhiên, không bao giờ Chúa giảm bớt tính chất gắt gao của những yêu cầu hàm chứa trong Phúc Âm, trái lại Chúa nhấn thêm bằng những hình ảnh so sánh mà có thể chúng ta cho là thái quá, như câu: “Con Người không có chỗ để gối đầu”. Thái độ ấy tỏ ra Chúa trọng con người vì con người có quyền được biết sự thật và có khả năng đáp ứng yêu cầu.

2) Trong cảnh hai, chúng ta thấy Chúa Giêsu nhấn mạnh vào việc phải đáp ứng mau chóng khi Thiên Chúa kêu gọi. Thiên Chúa lên tiếng kêu gọi, chúng ta nghe rõ, nhưng đôi khi có thể chúng ta muốn có thời giờ thu xếp công việc làm ăn, lo tích trữ thứ này thứ nọ để ‘phòng hờ’, tóm lại, chúng ta không gấp. Trường hợp ơn gọi làm linh mục hay tu sĩ, còn gì chính đáng hơn là thu xếp công việc gia đình trước khi dấn thân theo Thầy? Đúng thế, nhưng với điều kiện là không được trì hoãn, tới lúc phải ra đi thì can đảm chia tay những kẻ vô cớ chèo kéo bịn rịn.

3) Trong cảnh ba, Chúa Giêsu bảo kẻ nào muốn theo Chúa phải biết rõ mình muốn gì và chớ có nhìn lại đàng sau. Khi người ta lái xe, người ta cũng phải nhìn vào kính chiếu hậu nữa để tránh tai nạn, nhưng không được luyến tiếc quang cảnh bỏ lại phía sau. Chúa Kitô không muốn các môn đệ theo Chúa mà lòng vấn vương một quá khứ nào đó. Phải quyết tâm theo Chúa, con mắt hướng thẳng về tương lai.

20. Phát quang lộ trình lên thiên đàng.

(Trích trong ‘Mở Ra Những Kho Tàng’ - Charles E. Miller)

Trước khi đường siêu tốc có thể xây dựng, toàn thể những công nhân phải làm sạch con đường. Đôi khi những cây cối phải được cắt bỏ, những hòn đá phải được di chuyển đi và những ngọn đồi phải được san cho bằng. Bất cứ những cái gì cản trở trên con đường xa lộ đều phải được chuyển đi.

Chúa Giêsu có một điều gì giống như thế, khi Ngài mời gọi mọi người trở nên môn đệ của Ngài. Ngài trông đợi họ chuyển đi tất cả những gì cản trở trong cuộc sống của họ trên con đường theo Người. Lời tuyên bố khó hiểu của Ngài: “Hãy để cho kẻ chết chôn kẻ chết”. Không có nghĩa là Ngài chống đối việc chôn cất những người thân yêu của chúng ta. Một ý nghĩa khi Ngài tuyên bố, có nghĩa là những ai loại bỏ Người thì cũng giống như những người chết kể từ khi họ loại trừ Chúa của sự sống, nhưng đó cũng là cách mà Chúa Giêsu nói, là chúng ta phải quyết định không có gì quan trọng hơn việc trung thành với Người.

Bài đọc đầu tiên của ngày hôm nay miêu tả một thời kỳ của Cựu Ước, qua đó một con người đã phải làm một quyết định. Cái áo choàng của Êlia là một biểu hiệu chức vụ tiên tri của người. Khi ông khoác nó lên cho Êlisa, ngài muốn mời gọi Êlisa kế tục ông như là một tiên tri trong Israel. Êlisa có vẻ do dự mất một lúc. Ông ấy đã nghĩ về cha mẹ của mình. Ông ta đã làm gì? Sự tự do đã cho phép ông làm một quyết định riêng cho chính mình. Một quyết định mạnh mẽ đã bùng cháy bên trong trái tim ông. Ông đã giết bò, chẻ cày ra làm củi để nướng bò. Điều đó có nghĩa là ông đã từ bỏ những gì có ý nghĩa cho đời sống của ông. Ông đã gặp mọi người để từ biệt họ, bỏ mọi sự để đi theo Êlia. Chúng ta phải nói rằng ông đã thiêu cháy cái cầu đằng sau mình.

Chúa Giêsu cũng mời gọi chúng ta làm cùng một công việc như thế để đi theo Người cách cởi mở. Tại phép rửa Ngài đã đặt một áo trắng trên chúng ta. Đó là một biểu tượng có nghĩa chúng ta là một dân mới với một đời sống mới, một đời sống của sự tự do thật. Chúa Giêsu muốn tất cả chúng ta phải giải phóng tất cả những chướng ngại để làm viên mãn ơn gọi làm môn đệ của chúng ta nhưng sự tự do là một thực tại phức tạp. Chúng ta sống trong một xã hội tự do nhưng những ngày này chúng ta làm chứng phải chịu đựng sự lạm dụng tự do, xã hội chúng ta đã thần thánh hóa câu, sự”tự do chọn lựa”, điều đó có đúng không khi chọn lựa phá thai, tước đoạt quyền được sống của kẻ khác. Thật sự một thượng nghị sĩ Hoa Kỳ ngày xưa đã tuyên bố như giáo điều; “Sự tự do chọn lựa là nền tảng nhất của con người”. Ông ta sai –một cái sai chết người. Ý kiến của ông ta về sự tự do thì không phải những gì Chúa Giêsu đã dự định cho chúng ta.

Loại tự do mà Chúa Giêsu đã trao ban cho chúng ta là vì tình yêu. Chúa Giêsu không cưỡng bách chúng ta làm môn đệ của Người, dâng hiến cho Người, để yêu mến Người trên hết mọi sự và trên hết mọi người. Ngài ban cho chúng ta sự tự do để chọn lựa bởi vì tình yêu mà bị cưỡng bách thì không phải là tình yêu nữa.

Trung thành với những ý tưởng của Chúa Giêsu là Thánh Phaolô, đấng đã dạy chúng ta rằng;”Chúng ta đã được kêu gọi để sống trong sự tự do nhưng không phải sự tự do để tháo thứ cho xác thịt”. Sự tự do tháo thứ này thật sự là một nô lệ. Nếu chúng ta nghiện rượu, chúng ta sống tình dục không hợp pháp, chúng ta tham lam hoặc giận dữ, thì chúng ta không tự do. Những vấn đề nhu cầu không bị chôn vùi đâu. Khi chúng ta cho phép môt thói quen lớn lên, một tính kiêu ngạo hoặc một tính ích kỷ điều khiển chúng ta, chúng ta đang lạm dụng sự tự do của chúng ta. Tội lỗi là một thứ nô lệ và đối đầu với tự do.

Trong lời tuyên xưng Thánh Thể của chúng ta, chúng ta nhận biết rằng Chúa Giêsu đã trả một giá đắt cho sự tự do của chúng ta: “Lạy Chúa, bằng Thánh Giá và sự Phục Sinh của Người, Ngài đã thiết lập sự tự do cho chúng ta”. Chúa Giêsu đã giải thoát chúng ta khỏi tội lỗi, để với ý chí tự do chúng ta có thể yêu mến Người một cách cởi mở.

21. Chiếc bị

(Trích trong ‘Niềm Vui Chia Sẻ’)

Một thi sĩ Pháp đã tả lại cuộc từ bỏ để đi theo Chúa qua một bài thơ dí dỏm mang tựa đề: “Chiếc bị” (La besace). Thi sĩ coi Chúa như một người bạn và tâm sự rằng.

“Hôm ấy, tôi đang mê mãi bóp trán nặn vần thơ thì tôi nghe tiếng Bạn mời. Tôi vội vã đi theo.

Tôi bỏ vào trong chiếc bị một sống tiêu bằng trúc, nhiều áo quần và cả một tập thơ, một album kỷ niệm thân thương, với nhiều kỷ vật quý giá.

Tôi cùng Bạn lên đường khi mặt trời vừa hé.

Bạn đi trước, tay không nhẹ nhõm,

Tôi theo sau với chiếc bị nặng trĩu trên vai.

Chân kéo lê trên một quãng đường dài.

Một ngày đã trôi qua trên cánh đồng gió thoảng.

Mỏi vai, tôi xin dừng lại giữa đường.

Mở bị ra tôi quăng bớt áo quần, rồi cùng Bạn tôi rảo bước.

Vẫn tay không, Bạn nhẹ nhàng đi trước,

Tôi đi sau mồ hôi đẫm áo ngoài.

Sắp lên cầu để vượt khỏi dòng sông,

Tôi quăng đi tập thơ và sáo trúc, rồi cùng Bạn đi tiếp tục.

Đường lên cao dốc giác và uốn khúc quanh co.

Ôi cánh tay mỏi rã rời, tôi nài xin Bạn cho tôi dừng nghỉ một chút để tìm lại tấm hình mẹ tôi, người tôi yêu dấu nhất đời, chụp vào ngày hôn lễ với cha tôi.

Nhưng tấm hình không còn nữa, nó đã bay mất.

Tôi bỗng buông xuôi, mắt tôi tối tăm lại giữa mặt trời đúng ngọ.

Rồi đêm về khi trăng vừa mới ló trên những giọt sương rơi,

Tôi quăng luôn cả chiếc bị trên đường.

Nắm tay Bạn nhanh chân tôi đi tiếp.

Nhưng bỗng nhiên Bạn bảo tôi ngừng bước.

Dưới vòm trời trong suốt ánh trăng,

Bạn cười tươi nhè nhẹ vỗ vai tôi và nói: Hãy dừng chân vì chúng ta đã đến nơi rồi”.

Anh chị em thân mến,

Muốn theo Chúa Giêsu đến cùng, phải ra đi tay không, phải bỏ lại đằng sau cả hành trang, kỷ vật và người thân. Khi đã mất hết, chỉ còn lại một mình Ngài, cuộc hành trình sẽ kết thúc êm đẹp. Đó cũng là những đòi hỏi mà Chúa Giêsu ngỏ cùng những người muốn đi theo Ngài trong bài Tin Mừng hôm nay:

Thánh Luca kể lại, khi Chúa Giêsu đang tiến lên Giêrusalem, nơi Ngài phải hoàn tất công cuộc cứu thế bằng tử nạn thập giá, thì một người chạy lại bày tỏ thiện chí tối đa: “Thưa Thầy, Thầy đi đâu con cũng xin theo Thầy”. Chúa Giêsu không vồn vã cũng không xua đuổi, nhưng nói lên thân phận của Ngài để giúp cho người kia ý thức rõ ràng những gì chờ đợi anh ta, nếu anh ta muốn theo Chúa một cách dứt khoát và tuyệt đối như vậy, Ngài nói: “Con cáo có hang, chim trời có tổ, còn Con Người không có chỗ dựa đầu”. Điều nầy Chúa Giêsu đã thực hiện ngay từ lúc Ngài sinh ra: “không có chỗ cho ông bà trong quán trọ”, và Ngài đã được thân mẫu vấn tã đặt nằm trong máng cỏ. Cuối cùng, trên thập giá, chúng ta cũng đã thất tất cả sự khốc liệt của lời tuyên bố nầy. Trong Tin Mừng thứ ba, không bao giờ thấy nói đến một ngôi nhà riêng của Chúa Giêsu hoặc của nhóm môn đệ. Thực tế là vậy đó, muốn theo hay không tùy ý.

Một người khác lại được Chúa Giêsu ngỏ lời trước: “Hãy theo Tôi”. Nhưng anh ta lại xin phép trở về nhà mai táng cha mình trước đã. Chúa Giêsu không nhượng bộ: “Hãy để kẻ chết chôn kẻ chết, còn anh, hãy đi loan báo Nước Thiên Chúa”. Sứ mạng loan báo Nước Trời là ở cõi chết. Hãy để những người ở ngoài Nước Trời chôn cất những người ở ngòai Nước Trời. Còn người đã được gọi phục vụ Nước Trời thì hãy lo bổn phận chính của mình trước hết và trên hết, không được trì hoãn vì bất cứ lý do gì. Việc báo hiếu cha mẹ là việc quan trọng nhất theo quan niệm thông thường của người đời, cũng không thể làm trì hoãn việc rao giảng Nước Thiên Chúa.

Người thứ ba đến xin theo Chúa Giêsu thì vừa xin đi theo vừa đặt điều kiện: “Thưa Thầy, con xin đi theo Thầy, nhưng xin cho phép con về từ giã gia đình trước đã”. Chúa Giêsu nói thẳng cho anh ta biết rằng thái độ ấy không xứng đáng với Nước Thiên Chúa. Câu chuyện nầy cho ta liên tưởng đến câu chuyện ông Êlia gọi ông Êlizê mà chúng ta vừa nghe trong Bài đọc I: Ông Êlizê được gọi, xin về từ giã cha mẹ trước đã. Ông Êlia đồng ý ngay. Còn ở đây, Chúa Giêsu cho thấy đòi hỏi của Nước Thiên Chúa mãnh liệt hơn đòi hỏi của Cựu Ước. Toan đi theo Chúa Giêsu mà còn quyến luyến cha mẹ hơn Chúa Giêsu hti2 khác nào kẻ đã cầm cày mà còn ngoái cổ lại đằng sau. Cầm cày thì phải nhìn về phía trước mới cày được. Muốn theo Chúa Giêsu thì không được quyến luyến cái gì khác, kể cả cha mẹ.

Thưa anh chị em,

Ba mẫu đối thoại nầy đặt chúng ta trước ánh sáng chói lòa của những đòi hỏi của Nước Thiên Chúa. Muốn theo Chúa Giêsu thì phải chấp nhận đồng số phận với Ngài: nghèo khó, trần trụi, không nhà riêng, không trụ sở, không có gì bảo đảm cho mình ở trần gian nầy; phải coi nhiệm vụ rao giảng Nước Trời là nhiệm vụ trên hết.

Chúa Giêsu không nhượng bộ nửa bước trước những bổn phận chính đáng nhất như mai táng, từ giã cha mẹ. Chính Ngài đã cư xử như vậy lúc Ngài ở lại trong đền thờ năm 12 tuổi. Thánh Giuse và Đức Mẹ đã đau điếng về chuyện nầy. Chúa Giêsu chỉ trả lời bằng một câu thật khó hiểu: “Ông Bà kh“Ông Bà không biết rằng tôi phải lo việc của Cha tôi sao?”. Đức Mẹ đã ghi nhớ và nghiền ngẫm câu ấy suốt đời. Những lời tuyên bố của Chúa Giêsu ở đây cũng làm cho chúng ta choáng váng chẳng khác Đức Mẹ và Thánh Giuse lúc ấy. Muốn hiểu được, chúng ta phải im lặng suy đi nghĩ lại trong lòng.

Đối với những người được mời gọi hiến thân phục vụ Nước Thiên Chúa, những lời nầy mời gọi kiểm điểm lại thái độ sống của mình. Chúa Giêsu và Nước Trời đã thực sự độc chiếm tâm hồn và cuộc đời của mình chưa? Đối với mọi Kitô hữu, những lời nầy cũng có ý nghĩa, vì tất cả những ai muốn theo Chúa Giêsu trên con đường tới vinh quang đều phải coi Chúa Giêsu và Nước Thiên Chúa hơn tất cả, nếu còn ngoái cổ lại đằng sau, còn coi một cái gì hơn Chúa Giêsu thì không xứng đáng vào Nước Thiên Chúa. Thánh Phaolô đã sống điều nầy và đã phát biểu: “Tất cả những cái tôi coi là mối lợi cho tôi, thì vì Đức Kitô, tôi đã coi như bất lợi. Chẳng những thế, tôi còn coi mọi sự hết thảy như thua lỗ, bất lợi hết, trước cái lợi tuyệt vời là được biết Đức Kitô Giêsu, Chúa tôi. Vì Ngài, tôi đành bị tổn hại về mọi sự và xem như rác rưởi tất cả, để lợi được Đức Kitô” (Pl 3,7-13).

Theo Chúa thì có nhiều người muốn theo. Nhưng lại chỉ muốn theo Chúa như quan niệm và ý muốn của mình, chứ không theo Chúa như Chúa muốn. Vì thế, có khi mắc phải ảo tưởng là mình đang theo Chúa, nhưng thật ra họ đang theo mình và bắt Chúa theo mình. Theo Chúa đúng nghĩa là phải chấp nhận rủi ro, mạo hiểm, mất gốc; phải từ bỏ tất cả những gì không phù hợp với ý Chúa, với sự thánh thiện của Ngài, phải từ bỏ những gì là nguy cơ làm cho ta xa Chúa hay cản trở ta kết hợp mật thiết với Chúa. Theo Chúa là phải hoàn toàn tín nhiệm vào Chúa và thuộc trọn về Chúa.

Việc tham dự tích cưc và trọn vẹn vào mầu nhiệm chết và sống lại của Đức Kitô được tái diễn trên Bàn Thánh nầy sẽ giúp chúng ta sống một cuộc đời thuộc trọn về Chúa mãi mãi.

22. Tự do – Lm. An Hạ

Khát vọng tự do rất mãnh liệt trong tâm hồn con người. Nhưng đâu là tự do đích thực của người môn đệ Chúa Kitô?

MÔN ĐỆ ĐÍCH THỰC

Làm sao tìm được chân chung đích thực của người môn đệ Chúa Kitô? Câu trả lời nằm gọn trong Tin Mừng hôm nay. Môn đệ phải phản ánh hình ảnh Thày. Nếu Thày "nhất quyết đi lên Giêrusalem" (Lc 9:51), môn đệ cũng phải có một gương mặt quả cảm như thế. Nhưng làm sao có thể thênh thang trên thiên lộ như vậy, nếu Thày không phải là con người tự do? Từ tinh thần cho đến lối sống, Thày không bị hoàn cảnh hay con người chi phối.

Tận thâm tâm, Thày không bị đam mê khuấy đục. Thất tình không thể lung lạc tinh thần Người. Dù bị dân làng Samari lạnh nhạt, Thày cũng không màng. Khác hẳn các môn đệ, Thày không muốn khiến lửa thiêu hủy dân làng Samari. Trái lại, "Đức Giêsu quay lại quở mắng" (Lc 9:55). Nhờ đó, các môn đệ mới thấy rõ tất cả giới hạn của lòng mình. Họ không thể bắt chước ngôn sứ Êlia khiến lửa từ trời đốt cháy quân thù (2 V 1:10,12). Người không muốn người môn đệ nuôi mối hận thù hay tìm cách ăn miếng trả miếng. Trái lại phải "yêu thương kẻ thù" (Mt 5:44). Dù bị ghét bỏ và khinh dể, Người cũng như giả điếc làm ngơ. Tim Người không bao giờ sôi sục niềm ân oán. Đó là một tinh thần tự do tuyệt đối. Tinh thần đó sẽ tạo nên những giá trị lớn lao và siêu vượt những tầm thường cuộc sống.

Tinh thần Thày vô cùng siêu thoát! Làm sao có thể siêu thoát như thế? Trước hết, lối sống vừa phản ánh vừa góp phần xây dựng tinh thần siêu thoát đó. Người sống khó nghèo đến nỗi "không có chỗ tựa đầu" (Lc 9:58). Một cuộc đời từ bỏ hoàn toàn. Từ một nơi vô cùng cao trọng, Người đã hạ mình xuống đất đen. Cuộc sống không có ngày mai. Theo Thày là dấn thân vào một cuộc mạo hiểm vô cùng thú vị, nhưng cũng đầy thách đố. Cuộc sống không bị lệ thuộc vào bất cứ nhu cầu nào. Có gì ăn nấy. Không đòi hỏi. Sống nay chết mai. Không có gì để mất. Không có gì tồn trữ. Nay đây mai đó. Nếu quá lệ thuộc vào những điều kiện sống vật chất, làm sao có thể chấp nhận lối sống bấp bênh như vậy?

Khó nghèo là điều kiện đầu tiên và tối thiểu một môn đệ phải có trên con đường theo Đức Kitô. Nhưng để loan báo Tin Mừng, họ còn phải có một tinh thần siêu thoát với những liên hệ tình cảm gia đình nữa. Trước bổn phận báo hiếu đối với thân phụ mới qua đời của người thanh niên, tại sao Đức Giêsu trả lời: "Cứ để kẻ chết chôn kẻ chết của họ" (Lc 9:60)? Phải chăng Chúa là một con người lạnh cảm?

Dĩ nhiên, Người không dạy môn đệ khinh dể hay loại bỏ bổn phận đối với gia đình. Gia đình là một giá trị thiêng liêng cao quí. Nhưng đứng trước giá trị siêu việt của Tin Mừng, gia đình phải nhượng bộ. "Những đường lối của Nước Thiên Chúa không nhất thiết sóng bước với đường lối con người" (The New Jerome Biblical Commentary 1990:701). "Loan báo Triều Đại Thiên Chúa" (Lc 9:60) là một bổn phận tối thượng.

Nước Thiên Chúa phải chiếm địa vị ưu việt. Giá trị tuyệt đối. Thực vậy, "ai đã tra tay cầm cày mà còn ngoái lại đằng sau, thì không thích hợp với Nước Thiên Chúa." (Lc 9:62). Ngoái lại đằng sau có thể làm cho luống cày không thẳng đường ngay lối. Làm việc trong cánh đồng truyền giáo cũng đòi môn đệ phải tập trung cao độ mới có thể đem lại kết quả tốt đẹp. Nếu còn để cho những quyến rũ bên đường thu hút, chắc chắn sẽ đánh mất giá trị lớn lao và công việc phục vụ mất hiệu lực. Chính vì thế, một khi hiến trọn đời loan báo Tin Mừng, thánh Phaolô phải "quên đi chặng đường đã qua, để lao mình về phía trước" (Pl 3:13). Người không bao giờ ngoái lại đằng sau với bao nhiêu mối liên hệ tình cảm chằng chịt và địa vị lớn lao trong hàng ngũ Pharisêu. Bởi vì, không giá trị nào có thể vượt trên Nước Thiên Chúa.

Chỉ có con người tự do mới có một tinh thần siêu thoát khỏi những nhu cầu tình cảm và vật chất như thế. Đó mới là tự do đích thực. Tự do đem lại sự giải thoát hoàn toàn. Lên tới cấp độ tự do đó, người môn đệ sẽ thấy rõ mình "được gọi để hưởng tự do" mà "phục vụ lẫn nhau" (Gl 5:13). Họ rất trân trọng giá trị siêu việt của tự do, vì niềm tin mạc khải: "Chính để chúng ta được tự do mà Đức Kitô đã giải thoát chúng ta" (Gl 5:1) bằng cái chết và sự phục sinh của Người.

Chính nhờ Thần Khí, Đức Giêsu đã hoàn thành sứ mệnh lớn lao đó. Cũng như Đức Kitô, môn đệ cũng có sứ mạng giải thoát nhân loại để đem họ vào miền tự do làm con cái Thiên Chúa. Nhưng sứ mệnh đó chỉ có thể thực hiện khi người môn đệ "sống theo Thần Khí" (Gl 5:16). Chỉ Thần Khí mới có thể hướng dẫn họ tới miền đất tự do. Họ sẽ phóng mình theo Đức Kitô để giải thoát nhân loại khỏi vòng nô lệ tội lỗi.

TỰ DO HÔM NAY

Hôm nay khát vọng tự do vẫn sôi sục trong lòng người. Nhân danh tự do, người ta tranh đấu cho quyền phụ nữ phá thai, bất chấp tiếng nói lương tâm. Thực tế, "mặc dù tất cả chúng ta phải theo tiếng lương tâm, nhưng lương tâm không có nhiệm vụ sáng tạo ra chân lý đạo đức, mà phải nhận thức ra chân lý đó. Có thể một cá nhân nhận thức sai lạc thực tại luân lý của một hoàn cảnh đặc biệt. Họ có thể thành thực, nhưng là sai lầm một cách thành thực" (John Myers TGM Newark: Zenit 6/5/04).

Lúc đó, cần phải có những tiêu chuẩn khách quan để hướng dẫn mới có thể xử dụng tự do đúng mức và đạt tới lý tưởng cuộc đời. Thực tế, có những mâu thuẫn. Chẳng hạn, "một số người Công Giáo muốn tin tất cả những gì Giáo Hội tin, nhưng lại muốn để cho người khác tiếp tục trực tiếp giết người vô tội. Đó là một gương mù lớn" (John Myers TGM Newark: Zenit 6/5/04). Tự do đã đưa con người tới những chủ trương trái nghịch với đạo lý Giáo Hội.

Nếu muốn sống theo tự do như thế, họ phải chấp nhận một thực tế. "Những người Công Giáo công khai chống lại giáo huấn Giáo Hội về quyền sống của tất cả các trẻ chưa sinh nên nhận thức rằng qua hành động họ đã tự do muốn tự tách biệt khỏi những điều Giáo Hội tin tưởng và giáo huấn. Một cách nghiêm trọng họ cũng tự tách biệt khỏi cộng đoàn Công Giáo. Tuy nhiên, "họ vẫn còn là người Công Giáo về một phương diện nào đó, nhưng không còn đức tin Công Giáo toàn vẹn nữa. Đối với người như thế, diễn tả việc hiệp thông với Chúa Kitô và Giáo Hội qua việc chịu lễ là một hành vi thực sự thiếu lương thiện" (John Myers TGM Newark: Zenit 6/5/04).

Nhân danh tự do, con người tưởng đạt tới đỉnh cao quyền làm người. Thực tế, "không có quyền nào căn bản hơn quyền được sinh ra và nuôi dưỡng với toàn thể phẩm vị xứng đáng với con người." Do đó, "phá thai là một trong những bất công nghiêm trọng nhất" (John Myers TGM Newark: Zenit 6/5/04). Lý do vì con người không phải là "một hạt bụi vô dụng mất hút trong không gian và thời gian vô nghĩa, nhưng là một phần trong chương trình đầy khôn ngoan phát xuất từ tình yêu Thiên Chúa" (Gioan Phaolô II: Zenit 5/5/2004).

23. Ơn gọi sống theo Chúa – Veritas.

(Trích dẫn từ ‘Hãy Ra Khơi’)

Các bài đọc thánh lễ hôm nay đều qui về một chủ đề chính là “Ơn Gọi Sống Theo Chúa”, hay nói theo ngôn ngữ của bài Phúc âm hôm nay là cùng với Chúa tiến về Giêrusalem, tiến về vận mạng cuối cùng của đời Ngài và đó cũng là vận mạng của mọi đồ đệ. Khi tiến về Giêrusalem, Chúa Giêsu mạc khải cho các đồ đệ số phận hay đúng hơn sứ mệnh mà Ngài đã được Thiên Chúa Cha sai xuống trần gian để thực hiện. Đó là hiến mạng sống mình trên thập giá để cứu chuộc nhân loại. Chúa Giêsu đã phán: “Ai muốn theo Ta thì cũng phải từ bỏ chính mình vác lấy thập giá hằng ngày mà theo Ta”. Trọn cả cuộc đời của Chúa đều hướng về sứ mạng cuối cùng này tại Giêrusalem, nơi mà Ngài sẽ phải hy sinh chính mình làm giá cứu chuộc nhân loại, và mọi người đồ đệ chúng ta cũng được mời gọi cùng tiến lên Giêrusalem với Chúa để thực hiện sứ mạng của Chúa. Trên đường đi Chúa muốn kêu gọi những đồ đệ mới cùng nhập cuộc, và bài Phúc âm hôm nay kể lại cho chúng ta nhiều thái độ phản ứng khác nhau trước lời mời gọi nhập cuộc đồng hành với Chúa tiến về Giêrusalem. Trước hết, có những người không chấp nhận chút nào cả, chối từ Ngài thẳng thừng, nhưng Chúa Giêsu không ép buộc, không trả thù, không phạt tội. Có hai tông đồ trong nhóm bực tức muốn xin Chúa lửa bởi trời xuống thiêu hủy họ để trả thù, nhưng Chúa Giêsu trách: “Các con không biết thần trí nào xúi giục. Con Người đến không phải để giết đi nhưng để cứu chữa”.

Chúa Giêsu sống và thực hiện thái độ tha thứ và sẵn sàng chấp nhận kẻ chống đối, mong họ trở về với Ngài, và trên thập giá Chúa Giêsu cũng đã thực hiện điều này: “Lạy Cha xin hãy tha cho họ, vì họ không biết việc họ làm”. Với người trộm lành ăn năn Chúa phán: “Hôm nay con sẽ lên thiên đàng cùng với Ta”. Không bao giờ Chúa thất vọng về thái độ chống đối của con người, Ngài luôn chờ đợi và kiên nhẫn chờ đợi con người.

Đối với những kẽ chấp nhận theo Chúa: “Thầy đi đâu tôi cũng đi theo Thầy” thì Chúa Giêsu mời gọi họ hãy theo Ngài một cách cương quyết hơn, trọn vẹn hơn, chấp nhận những hy sinh từ bỏ: “Con chồn có hang, chim trời có tổ nhưng Con Người không có chỗ gối đầu”. Theo Chúa không phải để được hưởng lợi lộc trần gian hay địa vị xã hội. Bao ơn gọi đã bị lung lay, chết khô, bị bỏ cuộc chỉ vì lúc đó không còn những lợi lộc hay địa vị để người đồ đệ Chúa hưởng thụ nữa.

Thánh Giáo phụ Ignhaxiô bị điệu ra trước mặt quan tòa yêu cầu ngài từ chối đức tin không chấp nhận mình là người Kitô, là người đồ đệ của Chúa nữa để được sống thì thánh giáo phụ đã mạnh mẽ trả lời cho những quan tòa rằng: “Không, tôi không thể nào chối bỏ Chúa tôi, tôi hết lòng yêu mến Ngài”. Và trong khi quan tòa nói những lời hăm dọa thì ngài vẫn bình tĩnh nói nhỏ những lời cầu nguyện như sau: “Lạy Chúa Giêsu, con yêu mến Chúa”. Quan tòa không chịu nổi thái độ thách thức này nên ra lệnh bảo ngài im và hăm dọa: “Nếu ông không ngưng nói những lời này thì ta sẽ ra lệnh phân thây ông thành muôn mảnh ngay”. Thánh Giáo phụ Ignhaxiô bình tĩnh trả lời: “Tôi không thể ngưng yêu mến Chúa tôi. Nếu ông cắt đầu tôi, miệng tôi không nói được lời này nữa, nhưng bao lâu tim tôi còn đập thì bấy lâu lòng tôi vẫn còn nói lời yêu mến Chúa”.

Để được trung thành và kiên trì đến cùng trên con đường theo Chúa, dám liều bỏ mọi sự thì mỗi người chúng ta cần phải có tình yêu thật mạnh mẽ đối với Chúa. Tình yêu này cũng không phải là do tự sức riêng của mỗi người chúng ta, nhưng là hồng ân của Chúa, là món quà Thánh Thần tình yêu mà Chúa Giêsu hứa ban và đã ban thật sự cho mỗi người chúng ta qua Bí tích Rửa tội và nhất là qua Bí tích Thêm sức. Tình yêu đó cần được nuôi dưỡng mỗi ngày một lớn thêm qua Bí tích Thánh thể, qua Mình và Máu Thánh Chúa.

Nơi bài đọc II của thánh lễ hôm nay, thánh Phaolô đã khuyên anh chị em giáo đoàn Galata hãy sống theo Thánh Thần mà đối xử với nhau để được tự do khỏi làm nô lệ cho những tội lỗi. Nhờ tình yêu của Chúa Thánh Thần chúng ta sống trọn vẹn ơn gọi của mình, theo Chúa cho đến cùng, cho đến Giêrusalem, cho đến đồi Golgotha và phục vụ anh chị em.

Lạy Chúa, con yêu mến Chúa. Đó là lời cầu nguyện liên lỉ của các thánh, của những đồ đệ cương quyết theo Chúa cho đến cùng. Ước chi đó cũng là những lời nguyện của mỗi người chúng ta hôm nay: “Lạy Chúa, con yêu mến Chúa”. Xin Chúa củng cố mỗi người chúng ta trong đức tin mà giờ đây chúng ta cùng nhau tuyên xưng qua Kinh Tin Kính.

24. Theo Chúa

Quan đoạn Tin Mừng hôm nay chúng ta thấy có nhiều loại người đi theo Chúa.

Hạng người thứ nhất: “thấy người ta ăn khoai cũng vác mai đi đào” mà không nghĩ tới công sức phải đầu tư vào. Với những người như vậy Chúa Giêsu bảo: “Trước khi theo ta, ngươi hãy tính kỹ giá phải trả.” Không bao giờ người ta có thể nói rằng mình bị dụ dỗ theo Chúa Giêsu, bởi những lý lẽ giả dối. Chúa Giêsu khen những người biết đánh giá cao hết sức những đòi hỏi của Ngài. Có thể chúng ta đã làm hại Hội Thánh rất nhiều, khi bảo người ta gia nhập Hội Thánh không khó khăn gì. Cần nói rõ với họ rằng đó là việc khó khăn nhất trên đời. Có thể, sẽ có ít người gia nhập Hội Thánh hơn, nhưng những người mà chúng ta có sẽ hoàn toàn thuộc về  Chúa.

Hạng người thứ hai được Chúa gọi, anh ta thoái thác, rất có thể cha anh chưa biết, cũng chưa gần chết, anh viện lẽ, bổn phận thiêng liêng để thoái thác lời mời gọi theo Chúa.

Chúng ta cần nghe câu chuyện sau:

Chàng thanh niên nọ rất muốn từ giã thế gian để đi tu, nhưng anh tuyên bố: gia đình anh quá yêu thương anh, do đó, không để anh thực hiện ý nguyện.

Ông thầy của anh biết chuyện bảo anh: “Yêu anh hả! Thật thế sao?”. Và ông bày cho anh một bí mật của Yoga: giả chết. Ngày hôm sau, anh ta chết. Cả nhà chạy tới than khóc thảm thiết.

Lúc đó, vị thầy xuất hiện và nói với gia đình rằng ông có quyền lực làm cho chàng trai này sống lại với điều kiện có một người nào trong gia đình tình nguyện chết thay. Ông lần lượt hỏi mỗi người trong gia đình.

Trước sự ngạc nhiên của xác “chết”, các thành viên trong gia đình lần lượt người này đến người khác đưa ra lý do để từ chối hy sinh thế mạng. Vợ anh tóm gọn tâm tình của tất cả các người trong gia đình bằng những lời sau: “Thực ra không cần thiết có ai đó thế mạng chồng tôi. Chúng ta sẽ đủ sức xoay xở mà không cần anh ta.”

Thật ra nếu câu trả lời của anh ta thành thật, anh cũng vẫn đáng trách, vì không có một bổn phận lo cho con người chết nào quan trọng cho bằng việc đáp lại lời mời gọi của Chúa hằng sống. Không có một ràng buộc nào dầu cao đẹp đến đâu có thể xem như là một lý do chính đáng để từ chối đi theo Đức Kitô. Chúa Giêsu đang đi qua đây lần cuối cùng. Nếu không theo ngay sẽ không còn dịp khác. Những người đá chết về phần tâm linh và không nghe lời hiệu triệu của Chúa Kitô có thể lo việc chôn cất ấy, nhưng những người đã được Đức Kitô kêu gọi có thể làm một việc thiêng liêng cao cả hơn: rao giảng Tin Mừng về sự cứu rỗi và sự sống.

Hạng người thứ ba còn lừng khừng chưa dứt khoát. Không bao giờ có người nông dân nào có thể cày một luống thẳng trong lúc cứ ngoái nhìn lại đằng sau. Thế mà có nhiều người chân bước theo Chúa mà lòng còn đặt vào việc thế tục đã qua, lòng họ bị chia sẻ… Đối với hạng người này Chúa Giêsu không bảo “Hãy theo ta” cũng không bảo “hãy trở về”, nhưng Ngài bảo “Ta không chấp nhận một sự phục vụ hâm hẩm.” Thái độ hâm hẩm ấy chứng tỏ anh ta chưa nhận thức được cái đặc ân vinh hiển được Chúa kêu mời hay vẫn còn cân nhắc đặc ân ấy với hy sinh phải chịu.

Chúa thấy anh không dứt khoát, và Ngài đưa ra câu trả lời có giá trị cho tất cả chúng ta, vì chúng ta đã nhận được lời mời gọi theo Chúa và chúng ta phải làm tất cả mọi sự để đừng phí phạm ơn Chúa: “Chúng ta nhận ơn Chúa cách vô ích khi chúng ta nhận ở cửa lòng, chứ không nhận tận đáy lòng. Như thế là chúng ta nhận mà không giữ, nghĩa là chúng ta nhận mà không kết quả, vì cảm nhận gợi hứng thì đâu lợi ích gì, nếu không chứng nhận làm theo”.

25. Con muốn đi theo Ngài – André Sève.

(Trích dẫn từ ‘Tin Mừng Chúa Nhật’ – André Sève)

Chúng ta sắp sửa nghe những lời rất gay go nhưng rất quan trọng đến nỗi trước tiên phải hiểu rõ tại sao Chúa Giêsu tỏ ra gay gắt và nóng lòng: “Vì gần đến ngày Chúa Giêsu phải lìa bỏ thế gian nên Ngài quyết định đi Giêrusalem”. “Con đường lên Giêsuralem” chính là con đường tiến về cái chết.

Chúa Giêsu biết điều đó. Ngài đã thấy nổi lên sự chống đối, một liên minh các thù địch đang chờ đợi Ngài trong thành phố “là nơi người ta giết chết các tiên tri” (Lc 13,34). Có lẽ Ngài đã có thể tránh được thảm cảnh trong khi ở lại Galilê, nhưng Ngài không tránh né sứ mạng cứu độ và những hậu quả của nó. Nơi mà Gioan nói Ngài đi “cho đến cùng” thì Luca nói rằng Ngài “quyết định” đi (trong bản dịch nghĩa đen: “Ngài nghiêm mặt lại”).

Cái “quyết định” này cũng phải đánh dấu những người muốn đi theo Ngài. Điều này đặc biệt đúng đối với những “ơn gọi”, nhưng mọi Kitô hữu, theo cách và trong hoàn cảnh của mình, được mời gọi “đi theo Đức Kitô”, nghĩa là sống theo Tin Mừng. Do đó chúng ta có thể làm một cuộc xem lại cuộc sống Tin Mừng bằng cách đi từ những câu trả lời sống động do Chúa Giêsu nói với ba người.

1) Ngươi sẽ không có chỗ trú ngụ.

Một ngày kia, chúng ta la lên hoặc thì thầm lời yêu thương này với Chúa Giêsu: “Con sẽ đi theo Ngài khắp nơi”. Câu trả lời của Ngài làm chúng ta hăng hái. Nếu ở vào lứa tuổi 20, ý tưởng thậm chí ‘không có hang’ chỉ có thể làm cho chúng ta vui thích mà thôi. Tập sinh nào, kẻ tiên phong nào, kẻ trở lại với Tin Mừng nào mà quan tâm đến tiện nghi cơ chứ!

Nhưng cuộc sống sẽ nhẹ nhàng trở nên trói buộc. Biết bao tông đồ sự tiện nghi đã làm cho uể oải! Biết bao Kitô hữu ngần ngại thực hành Tin Mừng bởi vì phải chịu thiếu thốn và nhất là dấn thân vào sự mất an toàn. “Quyết định đi Giêrusalem”, trước tiên đó là nhận thấy rằng chúng ta quá gắn bó với quá nhiều vật dụng, với quá nhiều điều đảm bảo.

- Sau đó thì sao? Chơi trò vô gia cư sao?

- Không, nhưng làm một vòng căn hộ và con tim để đo lường mức độ trưởng giả của chúng ta. Chúng ta sẽ là quan tòa duy nhất, mỗi một người trong chúng ta có những con quỷ tiện nghi riêng.

2) Hãy để kẻ chết chôn kẻ chết

Đây trước hết là mệnh lệnh không được lần chần. Có biết bao nhiêu lý do làm chúng ta ngồi lại khi người ta đã đứng dậy để đi theo Chúa Giêsu. Nếu chúng ta không đi theo Ngài ngay lập tức, ơn kêu gọi sẽ qua nhanh, nhanh hơn những trì hoãn của chúng ta.

Có những chọn lựa rất khó mà dám đón nhận. Khi tôi nghe la rầy một linh mục không quan tâm đủ đến những cuộc mai táng hoặc người nào đó vừa mới mất, hoặc thậm chí cha mẹ của chính linh mục đó, tôi tự nhủ phải xác minh kỹ những điều đó và trong tinh thần của Tin Mừng hôm nay. Có lẽ đó là sự hờ hững hoặc thiếu vắng tinh thần con thảo, thế thì phải phản đối. Nhưng nếu ngược lại đó là để phục vụ cuộc sống tốt hơn nữa, và đôi khi một cách anh hùng thì sao? Tôi biết một bà mẹ nói với người con làm linh mục: “Đừng quan tâm đến mẹ, con là con trai mẹ hàng ngàn lần khi con hiến thân hơn khi là khi con quan tâm đến mẹ”. Chúng ta đã giết chết những người tông đồ trong khi kéo họ lại phía sau, họ trở nên những người chết bận tâm đến những người chết.

Cũng ý tưởng này trong lời nói khó khăn thứ ba:

3) “Hãy nhìn về phía trước, chứ không phải phía sau, nếu không con không xứng với Nước Trời”.

Có những cách bám víu vào quá khứ rất não nùng hoặc rất sợ hãi mà không phải là những bước tiến quyết định hướng về Giêsusalem! Thay vì nói những lời từ biệt không cùng, trong khi nắm lại những kỷ niệm, môn đệ của Chúa Kitô là kẻ “hướng về phía trước” mà Phaolô đã mô tả: “Quên con đường đã qua và hướng về phía trước, tôi đi đến đích” (Pl 3,13-14).

26. Tinh thần siêu thoát

(Suy niệm của Lm. Ignatiô Trần Ngà)

Một vị linh sư Ấn-độ đang ngồi tịnh niệm bên bờ sông thì có một thanh niên ăn mặc bảnh bao đến xin làm đệ tử. Anh ta rón rén đến gần bên và đặt dưới chân vị linh sư hai viên ngọc quý để như một lễ vật nhập môn. Vị linh sư mở mắt, thấy hai viên ngọc long lanh dưới chân mình, chẳng nói một lời, cầm lấy một viên ném thẳng xuống sông.

Hết sức ngỡ ngàng và tiếc nuối, chàng thanh niên vội nhảy xuống sông và lặn xuống đáy cố tìm cho bằng được viên ngọc quý giá. Nhưng suốt cả ngày hì hụp ngoi lên lặn xuống hao hơi nhọc công, viên ngọc vẫn biệt tăm.

Chiều đến, với vẻ mặt thất vọng, chàng đến gặp vị linh sư để xin ngài chỉ đích xác nơi mà ngài đã ném ngọc xuống để may ra tìm lại dễ hơn.

Bấy giờ vị linh sư cầm lấy viên ngọc thứ hai lại ném xuống sông và nói: "Ta đã ném nó vào chỗ nầy nầy. Anh hãy lặn xuống mà tìm kiếm."

Bấy giờ chàng thanh niên bỗng nhiên giác ngộ. Anh chợt hiểu ra rằng bài học đầu tiên mà vị linh sư muốn dạy anh là muốn trở thành môn đệ của ngài thì điều kiện tiên quyết là phải có tinh thần siêu thoát, phải sẵn sàng dứt bỏ mọi dính bén với của cải thế gian.

Qua Tin Mừng hôm nay, Chúa Giêsu cũng dạy cho những ai muốn trở thành môn đệ của Người cũng phải có một tinh thần siêu thoát tương tự, chủ yếu là siêu thoát đối với ba sự việc sau đây:

Thứ nhất: siêu thoát đối với những tiện nghi và của cải

“Đang khi Thầy trò đi đường thì có kẻ thưa Chúa Giêsu: "Thưa Thầy, Thầy đi đâu, tôi cũng xin đi theo." Người trả lời: "Con chồn có hang, chim trời có tổ, nhưng Con Người không có chỗ tựa đầu."

Với những lời nầy, Chúa Giêsu cảnh báo rằng: ai muốn theo Người thì trước hết phải lượng sức mình: Có đủ siêu thoát để chấp nhận cuộc sống thiếu thốn như Người, ngay cả chỗ tựa đầu cũng chẳng có chăng?

Thứ hai: siêu thoát đối với những trói buộc trần thế để ưu tiên cho việc loan báo Tin Mừng.

Rồi Chúa Giêsu lại gặp một người khác và cất tiếng mời gọi: "Anh hãy theo tôi. Người ấy thưa: "Thưa Thầy, xin cho phép tôi về chôn cất cha tôi trước đã."

Đức Giêsu muốn anh siêu thoát khỏi trói buộc nầy nên bảo: "Cứ để kẻ chết chôn kẻ chết của họ. Còn anh, anh hãy đi loan báo Triều Đại Thiên Chúa."

Tất nhiên Chúa Giêsu vẫn đề cao việc thờ cha kính mẹ (Mc 7,10), nhưng qua lời dạy nầy, Người đòi hỏi ai muốn trở thành môn đệ của Người phải dành ưu tiên tuyệt đối cho việc loan báo Tin Mừng, còn việc chăm sóc phụng dưỡng ông bà, mai táng cha mẹ tất nhiên đã có anh em họ hàng ở nhà chung lo.

Thứ ba: siêu thoát khỏi những tình cảm riêng tư để dốc hết tâm lực cho việc loan báo Tin Mừng.

Đi thêm chặng nữa, Chúa Giêsu gặp một người khác tình nguyện theo Người: "Thưa Thầy, tôi xin theo Thầy, nhưng xin cho phép tôi từ biệt gia đình trước đã." Đức Giêsu bảo: "Ai đã tra tay cầm cày mà còn ngoái lại đàng sau, thì không thích hợp với Nước Thiên Chúa."

Với người nầy, Chúa Giêsu kêu gọi phải siêu thoát khỏi những mối tình cảm gia đình để thảnh thơi lo việc xây dựng Nước Thiên Chúa. Đã xông pha lên đường phụng sự Nước Trời mà còn vấn vương những mối tình cảm riêng tư thì chẳng khác chi “đã tra tay cầm cày mà còn ngoái lại đằng sau”.

***

Những mối ràng buộc do của cải tiền tài, do những mối tình cảm riêng tư… như những chiếc vòi của con bạch tuộc khổng lồ huyền thoại, cuốn chặt lấy những chiến sĩ của Tin Mừng, không để cho họ xông pha lên đường phụng sự lý tưởng cao đẹp.

Khi kêu gọi người môn đệ siêu thoát đối với của cải tiện nghi và những ràng buộc của những mối tình cảm hẹp hòi, Chúa Giêsu mong muốn những ai dấn thân phụng sự Nước Trời hãy can trường chặt đứt những chiếc vòi quỷ quái đó hầu có thể thảnh thơi thi hành sứ vụ.

Cần thật nhiều ơn Chúa, cần có nhiều bản lãnh và nghị lực bản thân mới có thể thực hiện được những đòi hỏi khó khăn nầy.

***

Lạy Chúa, xin luôn ở bên chúng con, đồng hành với chúng con và cùng chiến đấu với chúng con.

27. Sứ mạng tối thượng và khẩn cấp

(Suy niệm của Lm. Ignatiô Trần Ngà)

Trường hợp cha mẹ có năm đứa con do chính mình sinh ra, do chính mình tận tâm chăm sóc nuôi dưỡng và ấp ủ bằng tấm lòng yêu thương tha thiết từ lúc mới lọt lòng cho đến lúc khôn lớn, mà những đứa con đó lại không đếm xỉa gì đến bậc sinh thành, phủ nhận toàn bộ công lao cha mẹ, lại còn chối bỏ hoặc phỉ báng cha mẹ nữa... thì trong hoàn cảnh đó, cha mẹ đau khổ biết chừng nào!

Và nỗi đau khổ của cha mẹ càng dâng cao hơn, khi chính những đứa con đó, vì không biết cha biết mẹ, do đó cũng chẳng biết chúng là anh chị em ruột thịt với nhau, nên đâm ra ghen ghét, xâu xé nhau, khai thác trục lợi nhau và tệ hại hơn nữa, gây ra cảnh nồi da xáo thịt, huynh đệ tương tàn giữa chúng với nhau.

Nỗi đau của Thiên Chúa cũng chất ngất như thế đó!

Thiên Chúa quá đỗi đau buồn vì có rất đông con cái của Ngài trên khắp thế giới, do chính Ngài sinh ra, do chính Ngài chăm sóc nuôi dưỡng và hết lòng yêu thương quý mến, lại không nhìn nhận Ngài là Cha, thậm chí có kẻ còn quay ra phỉ báng Ngài; và vì không nhìn nhận Chúa là Cha nên họ cũng không thể nhận ra nhân loại là anh chị em con cùng một Cha trên trời. Hậu quả là người ta đâm ra ghen ghét, hận thù, xâu xé nhau và gây ra vô vàn đau thương khốn khổ cho nhau.

Đây là thảm cảnh đau thương khiến Thiên Chúa là Cha nhân lành không chịu đựng nổi nên Ngài muốn chấm dứt thảm trạng nầy càng sớm càng tốt.

Thế là Ngôi Hai Thiên Chúa xuống thế làm người thực thi một sứ mạng tối thượng và cấp bách là bày tỏ cho nhân loại biết họ có một Người Cha/Mẹ tuyệt vời là Thiên Chúa và bởi vì Thiên Chúa thật sự sinh ra mỗi người trên trái đất nên mọi người đều là anh chị em con cùng một Cha/Mẹ trên trời; hy vọng một khi sự thật nầy được mọi người nhận biết và đón nhận, nhân loại sẽ được diễm phúc chung sống hòa bình như anh chị em một nhà có chung một Người Cha.

Đây là sứ mạng tối thượng và cấp bách nên không thể trù trừ chậm trễ mà phải dồn tất cả mọi nỗ lực để hoàn thành. Chính Chúa Giêsu đã dành ưu tiên cho sứ mạng nầy đến nỗi hy sinh quên mình, từ bỏ hết mọi sự, ngay cả chỗ tựa đầu, Ngài cũng không có: “Chim trời có tổ, chồn cáo có hang, Con Người không có chỗ tựa đầu.”

Thế nên, khi có người gặp Chúa Giêsu để xin làm môn đệ, thì Ngài cho anh biết điều kiện tiên quyết để trở nên cộng tác viên của Ngài là phải hy sinh quên mình cho sứ mạng - sứ mạng loan Tin Mừng cho mọi người biết Thiên Chúa là Cha, mọi người là anh chị em - đến mức không còn chỗ dựa đầu. Ngài nói với anh ta: “Chim trời có tổ, chồn cáo có hang, Con Người không chỗ dựa đầu.”

Và khi Chúa Giêsu gọi một kẻ khác theo Ngài, kẻ ấy thưa: “Thưa Thầy, xin cho phép tôi về mai táng cha tôi trước đã.” Chúa Giêsu bảo: “Hãy để người chết chôn người chết của họ. Còn anh, anh hãy đi loan báo Triều Đại Thiên Chúa."

Đành rằng mai táng cha mẹ là việc quan trọng rất đáng thực hành để đền đáp công ơn sinh thành dưỡng dục; tuy nhiên, khi trả lời như thế, Chúa Giêsu muốn dạy ta hiểu rằng sứ mạng theo Chúa loan Tin Mừng còn khẩn cấp hơn, đáng được ưu tiên hơn cả việc chôn cất cha mẹ qua đời.

Lần khác, có người thưa với Chúa Giêsu: "Thưa Thầy, tôi xin theo Thầy, nhưng xin cho phép tôi từ biệt gia đình trước đã." Đức Giêsu bảo: "Ai đã tra tay cầm cày mà còn ngoái lại đàng sau, thì không thích hợp với Nước Thiên Chúa." Nói như thế, Chúa Giêsu có ý nhắn bảo rằng phải dốc toàn tâm toàn lực cho công cuộc loan Tin Mừng, không chút chểnh mảng vì bất cứ lý do gì, kể cả việc giã từ cha mẹ vợ con hay những người thân trong gia đình.

Là người con trong Gia Đình Thiên Chúa, chúng ta không thể vô cảm trước nỗi thống khổ của Cha chúng ta, một Người Cha bất hạnh vì bị rất nhiều người con - mà Ngài đem hết lòng yêu thương - từ khước và thậm chí còn quay lại phỉ báng Ngài.

Là người em của Chúa Giêsu, chúng ta không thể khoanh tay đứng nhìn Anh Giêsu lao đao, thổn thức trên hành trình hun hút tìm kiếm những người em lưu lạc, sống xa cách Cha, lìa bỏ Gia Đình.

Là người anh em nhỏ bé trong Đại Gia Đình nhân loại, chúng ta không thể dửng dưng khi anh chị em một nhà không nhận ra nhau là người ruột thịt con cùng một Cha và vì thế, có những đối xử tệ hại với nhau.

Lạy Chúa Giêsu,

Xin giúp chúng con chấp nhận hy sinh quên mình như Chúa, biết dốc toàn tâm toàn lực như Chúa đòi hỏi để đồng hành với Chúa, góp công sức với Chúa thi hành sứ mạng tối thượng mà Chúa ngày đêm kêu mời chúng con hợp tác. Amen.